Trump và Biden, Trung Quốc ưa thích ai ?
Còn bảy tháng nữa người Mỹ sẽ đi bầu tổng thống. Trong lúc cử tri Mỹ cân nhắc nên trao “nhiệm kỳ thứ hai” cho đương kim Tổng Thống Joe Biden hoặc cựu Tổng Thống Donald Trump thì các đối thủ của Mỹ cũng ra sức vận động cho ứng cử viên có thể đem lại cho họ nhiều lợi lộc nhất.
Xem ra cả Nga và Trung Quốc đều ủng hộ cựu Tổng Thống Donald Trump hơn là Tổng Thống Joe Biden. Ông Biden “khó chơi,” bề ngoài có vẻ chân thành nhưng trong ruột chứa nhiều mưu mẹo trong khi ông Trump luôn khoe khoang nhưng dễ bị lung lạc và dễ thay đổi. (Hình minh họa: Morry Gash & Jim Watson/AFP via Getty Images)Tổng Thống Vladimir Putin của Nga thì chắc chắn ủng hộ ông Trump. Dư luận đồng đại Moscow đã từng dùng nhiều thủ đoạn để giúp ông Trump chiến thắng cuộc đua với bà Hillary Clinton tám năm trước. Chiến dịch can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử năm 2016 – được cho là do đích thân ông Putin ra lệnh – đã bị các cơ quan liên bang Mỹ điều tra nhiều năm qua, nhưng chưa tìm được bằng chứng thuyết phục.
Mới đây, ông Putin khen ngợi Tổng Thống Joe Biden là người “đầy kinh nghiệm và dễ dự đoán,” đồng thời nói “nhiệm kỳ thứ hai” của ông Biden sẽ có lợi cho Nga. Nhưng ai cũng biết đây chỉ là thủ đoạn chính trị, che giấu ý đồ thực của nhà lãnh đạo Điện Kremlin.
Ông Biden từng gọi ông Putin là “tên chó đẻ điên khùng” (crazy SOB), lên án mạnh mẽ hành vi xâm lược Ukraine, và viện trợ tối đa cho Ukraine chống Nga. Đó là điều mà ông Putin căm hận. Lời khen của ông Putin xem ra có hại cho chiến dịch tranh cử của ông Biden hơn, theo kiểu mà người Việt Nam thường nói: “Khen cho chúng nó chết.”
***
Trung Quốc thì thâm trầm hơn. Cho tới nay, Bắc Kinh vẫn tỏ thái độ người ngoài cuộc, không can thiệp vào việc nội bộ của nước Mỹ. Nhật báo The Washington Post ghi nhận Trung Quốc không thấy có sự khác nhau giữa Trump và Biden và cả hai ông đều không được Bắc Kinh ủng hộ. Ông Zhao Minghao, giáo sư của Trung Tâm Nghiên Cứu Hoa Kỳ tại Đại Học Phúc Đán (Fudan) ở Thượng Hải, nhận xét: “Biden và Trump là hai chén thuốc độc cho Trung Quốc. Bất cứ ông nào lên nắm quyền thì áp lực lên Trung Quốc vẫn không thay đổi,” theo Washington Post.
Trung Quốc tất nhiên không hài lòng với ông Trump – một doanh nhân chuyển sang làm chính trị, tính khí thất thường, khó đoán. Dù thường xuyên ca ngợi Chủ Tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc là nhà lãnh đạo tài giỏi, là người bạn tốt, nhưng ông Trump đã cứng rắn với Bắc Kinh hơn bất kỳ tổng thống Mỹ nào trước ông từ khi Tổng Thống Richard Nixon tái lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc năm 1972. Những chính sách mà ông Trump ban hành trong nhiệm kỳ đầu (2016-2020) như đánh thuế nhập cảng 25% lên hàng hóa Trung Quốc, cấm cửa các tập đoàn công nghệ Huawei, ZTE, trừng phạt các quan chức cầm đầu chiến dịch đàn áp ở Hồng Kông, Tây Tạng, Tân Cương… làm cho Bắc Kinh rất tức giận. Nếu ông Trump chiến thắng vào cuối năm nay, Trung Quốc sợ phải đối mặt với một cuộc thương chiến tồi tệ hơn nữa.
Khi ông Biden thay ông Trump đầu năm 2021, Trung Quốc dường như trút được một gánh nặng. Ông Biden là chính trị gia chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm lại có mối giao hảo lâu năm với ông Tập. Với chủ trương vừa cạnh tranh vừa hợp tác, ông Biden được kỳ vọng sẽ làm ấm lại mối quan hệ Washington và Bắc Kinh có lợi cho sự phát triển của Trung Quốc.
Nhưng sự đời không phải vậy. Ông Biden chẳng những đã không bãi bỏ các mức thuế nhập cảng cao ngất mà hàng Trung Quốc phải chịu khi vào thị trường Mỹ mà ngược còn áp đặt thêm nhiều biện pháp trừng phạt khắc nghiệt như cấm xuất sang Trung Quốc các công nghệ tân tiến trong lĩnh vực bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, máy tính lượng tử…; cấm người Mỹ đầu tư vào các công ty do quân đội Trung Quốc kiểm soát và cấm vận thêm nhiều quan chức cao cấp của đảng Cộng Sản Trung Quốc. Đi xa hơn, ông Biden đã vận động thành công các đồng minh Nhật và Châu Âu thực hiện kiểm soát việc xuất cảng công nghệ bán dẫn cho Trung Quốc.
Các liên minh quân sự giữa Mỹ với Úc, Ấn Độ, Nhật, Nam Hàn được củng cố dưới thời ông Biden đã tạo thành một vòng cung bao vây Trung Quốc. Philippines thay đổi ngoạn mục từ thân thiện với Bắc Kinh và thù địch Washington chuyển sang mở rộng cửa cho quân đội Mỹ khi Tổng Thống Ferdinand Marcos Jr. lên cầm quyền ở Manila. Đài Loan liên tục đón tiếp các phái đoàn cao cấp của Quốc Hội Mỹ, được cung cấp vũ khí, thông tin tình báo và huấn luyện chống xâm nhập…
Đáng chú ý là tâm lý chống Trung Quốc ngày càng mạnh lên ở Mỹ và có sự đồng thuận lưỡng đảng, không phụ thuộc vào cá nhân nhà lãnh đạo. Thời ông Biden là lúc quan hệ Mỹ-Trung trở nên lạnh giá nhất, thù địch nhất. Một nhiệm kỳ tổng thống thứ hai (2024-2028) của ông Joe Biden là chuyện mà Bắc Kinh phải ngăn cản bằng mọi giá.
***
Các chuyên gia mạng máy tính gần đây phát hiện Trung Quốc đang tìm cách tác động đến cử tri Mỹ trong cuộc bầu cử sắp tới bằng cách sử dụng kinh nghiệm của tình báo Nga. Trên các mạng xã hội, có nhiều người Trung Quốc giả dạng người Mỹ ủng hộ cựu Tổng Thống Trump tung ra nhiều bài viết, thông tin, thuyết âm mưu tấn công Tổng Thống Joe Biden, phản đối các chính sách của chính phủ và kích động sự chia rẽ trong xã hội Mỹ. Các danh khoản ngụy tạo này chế giễu tuổi tác già nua của ông Biden, đăng những hình ảnh cắt ghép ông Biden mặc áo tù nhân, thậm chí vu cáo ông là kẻ ấu dâm theo quỷ Sa-tăng và đồng lõa với Jeffrey Epstein, kẻ môi giới ấu dâm đã chết trong nhà tù Mỹ…
Hồi Tháng Hai, Cơ Quan Tình Báo Quốc Gia Mỹ (DNI) cho biết Trung Quốc đang mở rộng các chiến dịch gây ảnh hưởng để “gieo rắc nghi ngờ về lãnh đạo Mỹ, xói mòn nền dân chủ và mở rộng ảnh hưởng của Bắc Kinh.” DNI cảnh báo Trung Quốc dùng những phương pháp ngày càng tinh vi, có sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo (AI) để tác động đến tiến trình bầu cử của Mỹ và gạt bỏ những chính trị gia phê phán Trung Quốc.
Một tổ chức nghiên cứu ở Washington, The Foundation for Defense of Democracies, phát hiện hơn 170 danh khoản giả mạo trên Facebook chuyên phổ biến thông tin chống Mỹ và tấn công Tổng Thống Biden. Institute for Strategic Dialogue, một tổ chức phi lợi nhuận, đã phanh phui một nhóm các danh khoản mạng xã hội đóng vai người Mỹ ủng hộ ông Trump nhưng thực tế là nhóm Spamouflage từ lâu đã liên kết với chính phủ Trung Quốc, thường đăng bài bằng tiếng Quan Thoại nhưng gần đây chuyển sang tiếng Anh. Ngoài ra còn có chiến dịch Dragonbridge của Trung Quốc hoạt động từ trước cuộc bầu cử Quốc Hội giữa kỳ năm 2022, sử dụng các danh khoản giả làm người Mỹ than phiền về sự chia rẽ chính trị và vận động cử tri không đi bỏ phiếu.
Các nhà quan sát nhận thấy trong nỗ lực can thiệp vào tiến trình bầu cử ở Mỹ, Trung Quốc sử dụng bài bản cũ của Nga nhưng tinh vi hơn và không loại trừ có sự hợp tác của Moscow. Ví dụ trên mạng X (trước đây là Twitter) danh khoản “MAGA 2024” tự xưng là một người dân Los Angeles 43 tuổi nhưng thực ra là người Trung Quốc, đã chia sẻ một video từ RT – đài truyền hình do Điện Kremlin kiểm soát – bịa chuyện ông Biden và Cơ Quan Tình Báo Trung Ương Mỹ (CIA) cử “bọn gangsters” sang chiến đấu ở Ukraine! Video này sau đó lại được ông Alex Jones – chủ trang mạng chuyên tung tin giả Infowar – đăng lại trên danh khoản có tới 2.2 triệu người theo dõi của ông ta dù đoạn phim đã bị các cơ quan truyền thông lật tẩy.
***
Xem ra cả Nga và Trung Quốc đều ủng hộ ông Trump hơn là ông Biden. Giống như nhiều vị tổng thống tiền nhiệm của cả hai đảng, ông Biden tin vào vai trò dẫn dắt của nước Mỹ trong công cuộc bảo vệ thể chế dân chủ toàn thế giới, chống lại các thế lực chuyên chế, chống lại cuộc xâm lược của Nga ở Ukraine và sự đe dọa của Trung Quốc đối với Đài Loan và các nước láng giềng nhỏ. Đó là điều mà ông Putin và ông Tập không chấp nhận được vì nó cản trở tham vọng bành trướng ảnh hưởng, thay đổi trật tự thế giới mà Nga và Trung Quốc “hợp tác không giới hạn” với nhau để thực hiện.
Ông Trump thì ngược lại, theo chủ trương “nước Mỹ trước hết” (America First). Ông Trump muốn nước Mỹ tránh xa những vụ xung đột quốc tế, ông nghi ngờ các hiệp ước và các liên minh quân sự, ông phản đối viện trợ quân sự cho Ukraine và đòi Israel chấm dứt ngay cuộc chiến ở Gaza. Một nước Mỹ “hướng nội,” tập trung lo chuyện nội bộ của mình thì Nga và Trung Quốc sẽ có không gian rộng rãi để thi triển sức mạnh, tái lập các “đế chế” huy hoàng xưa kia mà họ đang mơ tưởng. Chủ nghĩa biệt lập của ông Trump vô hình trung phục vụ cho lợi ích chiến lược của cả Nga và Trung Quốc.
Về tính cách cá nhân, nhiều chuyên gia Trung Quốc đánh giá ông Biden “khó chơi,” bề ngoài có vẻ chân thành nhưng trong ruột chứa nhiều mưu mẹo trong khi ông Trump luôn khoe khoang nhưng dễ bị lung lạc và dễ thay đổi. Lúc còn cầm quyền, ông Trump từng buộc công ty Trung Quốc ByteDance phải nhượng quyền sở hữu mạng xã hội TikTok nhưng ông đổi ý hoàn toàn sau khi một nhà tài trợ lớn của đảng Cộng Hòa – người nắm nhiều cổ phần của mạng này – vận động ông chống lại dự luật cấm TikTok của Hạ Viện. Ông Huang Rihan, giáo sư Đại Học Hoa Kiều ở Hạ Môn, cho rằng: “Trump thật thà hơn Biden. Ông ta nói những gì ông ta nghĩ trong bụng.” Và đó cũng là một yếu tố để Trung Quốc muốn ông Trump có thêm một nhiệm kỳ tổng thống nữa.
***
Trung Quốc thì thâm trầm hơn. Cho tới nay, Bắc Kinh vẫn tỏ thái độ người ngoài cuộc, không can thiệp vào việc nội bộ của nước Mỹ. Nhật báo The Washington Post ghi nhận Trung Quốc không thấy có sự khác nhau giữa Trump và Biden và cả hai ông đều không được Bắc Kinh ủng hộ. Ông Zhao Minghao, giáo sư của Trung Tâm Nghiên Cứu Hoa Kỳ tại Đại Học Phúc Đán (Fudan) ở Thượng Hải, nhận xét: “Biden và Trump là hai chén thuốc độc cho Trung Quốc. Bất cứ ông nào lên nắm quyền thì áp lực lên Trung Quốc vẫn không thay đổi,” theo Washington Post.
Trung Quốc tất nhiên không hài lòng với ông Trump – một doanh nhân chuyển sang làm chính trị, tính khí thất thường, khó đoán. Dù thường xuyên ca ngợi Chủ Tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc là nhà lãnh đạo tài giỏi, là người bạn tốt, nhưng ông Trump đã cứng rắn với Bắc Kinh hơn bất kỳ tổng thống Mỹ nào trước ông từ khi Tổng Thống Richard Nixon tái lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc năm 1972. Những chính sách mà ông Trump ban hành trong nhiệm kỳ đầu (2016-2020) như đánh thuế nhập cảng 25% lên hàng hóa Trung Quốc, cấm cửa các tập đoàn công nghệ Huawei, ZTE, trừng phạt các quan chức cầm đầu chiến dịch đàn áp ở Hồng Kông, Tây Tạng, Tân Cương… làm cho Bắc Kinh rất tức giận. Nếu ông Trump chiến thắng vào cuối năm nay, Trung Quốc sợ phải đối mặt với một cuộc thương chiến tồi tệ hơn nữa.
Khi ông Biden thay ông Trump đầu năm 2021, Trung Quốc dường như trút được một gánh nặng. Ông Biden là chính trị gia chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm lại có mối giao hảo lâu năm với ông Tập. Với chủ trương vừa cạnh tranh vừa hợp tác, ông Biden được kỳ vọng sẽ làm ấm lại mối quan hệ Washington và Bắc Kinh có lợi cho sự phát triển của Trung Quốc.
Nhưng sự đời không phải vậy. Ông Biden chẳng những đã không bãi bỏ các mức thuế nhập cảng cao ngất mà hàng Trung Quốc phải chịu khi vào thị trường Mỹ mà ngược còn áp đặt thêm nhiều biện pháp trừng phạt khắc nghiệt như cấm xuất sang Trung Quốc các công nghệ tân tiến trong lĩnh vực bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, máy tính lượng tử…; cấm người Mỹ đầu tư vào các công ty do quân đội Trung Quốc kiểm soát và cấm vận thêm nhiều quan chức cao cấp của đảng Cộng Sản Trung Quốc. Đi xa hơn, ông Biden đã vận động thành công các đồng minh Nhật và Châu Âu thực hiện kiểm soát việc xuất cảng công nghệ bán dẫn cho Trung Quốc.
Các liên minh quân sự giữa Mỹ với Úc, Ấn Độ, Nhật, Nam Hàn được củng cố dưới thời ông Biden đã tạo thành một vòng cung bao vây Trung Quốc. Philippines thay đổi ngoạn mục từ thân thiện với Bắc Kinh và thù địch Washington chuyển sang mở rộng cửa cho quân đội Mỹ khi Tổng Thống Ferdinand Marcos Jr. lên cầm quyền ở Manila. Đài Loan liên tục đón tiếp các phái đoàn cao cấp của Quốc Hội Mỹ, được cung cấp vũ khí, thông tin tình báo và huấn luyện chống xâm nhập…
Đáng chú ý là tâm lý chống Trung Quốc ngày càng mạnh lên ở Mỹ và có sự đồng thuận lưỡng đảng, không phụ thuộc vào cá nhân nhà lãnh đạo. Thời ông Biden là lúc quan hệ Mỹ-Trung trở nên lạnh giá nhất, thù địch nhất. Một nhiệm kỳ tổng thống thứ hai (2024-2028) của ông Joe Biden là chuyện mà Bắc Kinh phải ngăn cản bằng mọi giá.
***
Các chuyên gia mạng máy tính gần đây phát hiện Trung Quốc đang tìm cách tác động đến cử tri Mỹ trong cuộc bầu cử sắp tới bằng cách sử dụng kinh nghiệm của tình báo Nga. Trên các mạng xã hội, có nhiều người Trung Quốc giả dạng người Mỹ ủng hộ cựu Tổng Thống Trump tung ra nhiều bài viết, thông tin, thuyết âm mưu tấn công Tổng Thống Joe Biden, phản đối các chính sách của chính phủ và kích động sự chia rẽ trong xã hội Mỹ. Các danh khoản ngụy tạo này chế giễu tuổi tác già nua của ông Biden, đăng những hình ảnh cắt ghép ông Biden mặc áo tù nhân, thậm chí vu cáo ông là kẻ ấu dâm theo quỷ Sa-tăng và đồng lõa với Jeffrey Epstein, kẻ môi giới ấu dâm đã chết trong nhà tù Mỹ…
Hồi Tháng Hai, Cơ Quan Tình Báo Quốc Gia Mỹ (DNI) cho biết Trung Quốc đang mở rộng các chiến dịch gây ảnh hưởng để “gieo rắc nghi ngờ về lãnh đạo Mỹ, xói mòn nền dân chủ và mở rộng ảnh hưởng của Bắc Kinh.” DNI cảnh báo Trung Quốc dùng những phương pháp ngày càng tinh vi, có sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo (AI) để tác động đến tiến trình bầu cử của Mỹ và gạt bỏ những chính trị gia phê phán Trung Quốc.
Một tổ chức nghiên cứu ở Washington, The Foundation for Defense of Democracies, phát hiện hơn 170 danh khoản giả mạo trên Facebook chuyên phổ biến thông tin chống Mỹ và tấn công Tổng Thống Biden. Institute for Strategic Dialogue, một tổ chức phi lợi nhuận, đã phanh phui một nhóm các danh khoản mạng xã hội đóng vai người Mỹ ủng hộ ông Trump nhưng thực tế là nhóm Spamouflage từ lâu đã liên kết với chính phủ Trung Quốc, thường đăng bài bằng tiếng Quan Thoại nhưng gần đây chuyển sang tiếng Anh. Ngoài ra còn có chiến dịch Dragonbridge của Trung Quốc hoạt động từ trước cuộc bầu cử Quốc Hội giữa kỳ năm 2022, sử dụng các danh khoản giả làm người Mỹ than phiền về sự chia rẽ chính trị và vận động cử tri không đi bỏ phiếu.
Các nhà quan sát nhận thấy trong nỗ lực can thiệp vào tiến trình bầu cử ở Mỹ, Trung Quốc sử dụng bài bản cũ của Nga nhưng tinh vi hơn và không loại trừ có sự hợp tác của Moscow. Ví dụ trên mạng X (trước đây là Twitter) danh khoản “MAGA 2024” tự xưng là một người dân Los Angeles 43 tuổi nhưng thực ra là người Trung Quốc, đã chia sẻ một video từ RT – đài truyền hình do Điện Kremlin kiểm soát – bịa chuyện ông Biden và Cơ Quan Tình Báo Trung Ương Mỹ (CIA) cử “bọn gangsters” sang chiến đấu ở Ukraine! Video này sau đó lại được ông Alex Jones – chủ trang mạng chuyên tung tin giả Infowar – đăng lại trên danh khoản có tới 2.2 triệu người theo dõi của ông ta dù đoạn phim đã bị các cơ quan truyền thông lật tẩy.
***
Xem ra cả Nga và Trung Quốc đều ủng hộ ông Trump hơn là ông Biden. Giống như nhiều vị tổng thống tiền nhiệm của cả hai đảng, ông Biden tin vào vai trò dẫn dắt của nước Mỹ trong công cuộc bảo vệ thể chế dân chủ toàn thế giới, chống lại các thế lực chuyên chế, chống lại cuộc xâm lược của Nga ở Ukraine và sự đe dọa của Trung Quốc đối với Đài Loan và các nước láng giềng nhỏ. Đó là điều mà ông Putin và ông Tập không chấp nhận được vì nó cản trở tham vọng bành trướng ảnh hưởng, thay đổi trật tự thế giới mà Nga và Trung Quốc “hợp tác không giới hạn” với nhau để thực hiện.
Ông Trump thì ngược lại, theo chủ trương “nước Mỹ trước hết” (America First). Ông Trump muốn nước Mỹ tránh xa những vụ xung đột quốc tế, ông nghi ngờ các hiệp ước và các liên minh quân sự, ông phản đối viện trợ quân sự cho Ukraine và đòi Israel chấm dứt ngay cuộc chiến ở Gaza. Một nước Mỹ “hướng nội,” tập trung lo chuyện nội bộ của mình thì Nga và Trung Quốc sẽ có không gian rộng rãi để thi triển sức mạnh, tái lập các “đế chế” huy hoàng xưa kia mà họ đang mơ tưởng. Chủ nghĩa biệt lập của ông Trump vô hình trung phục vụ cho lợi ích chiến lược của cả Nga và Trung Quốc.
Về tính cách cá nhân, nhiều chuyên gia Trung Quốc đánh giá ông Biden “khó chơi,” bề ngoài có vẻ chân thành nhưng trong ruột chứa nhiều mưu mẹo trong khi ông Trump luôn khoe khoang nhưng dễ bị lung lạc và dễ thay đổi. Lúc còn cầm quyền, ông Trump từng buộc công ty Trung Quốc ByteDance phải nhượng quyền sở hữu mạng xã hội TikTok nhưng ông đổi ý hoàn toàn sau khi một nhà tài trợ lớn của đảng Cộng Hòa – người nắm nhiều cổ phần của mạng này – vận động ông chống lại dự luật cấm TikTok của Hạ Viện. Ông Huang Rihan, giáo sư Đại Học Hoa Kiều ở Hạ Môn, cho rằng: “Trump thật thà hơn Biden. Ông ta nói những gì ông ta nghĩ trong bụng.” Và đó cũng là một yếu tố để Trung Quốc muốn ông Trump có thêm một nhiệm kỳ tổng thống nữa.
Nguồn: Trên mạng
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét