Nỗi lo ung thư khi tự nhiên giảm cân đột ngột
Một phụ nữ 50 tuổi họ Hoàng (Đài Loan, Trung Quốc) gần đây đột nhiên cảm thấy cơ thể nhẹ nhàng hơn rất nhiều. Bà cho biết mình vốn có thân hình không được thon gọn, từng cố gắng ăn kiêng, đi bộ buổi sáng để giảm cân nhưng đều thất bại. Vì vậy, khi phát hiện mình giảm tới 9kg trong một tháng dù chẳng cần nỗ lực, bà Hoàng rất vui mừng. Chỉ có điều, bà cảm thấy bụng hay bị đau âm ỉ sau khi ăn xong, nhưng lại vội vã cho rằng mình giảm cân nhanh nên cơ thể yếu đi, dạ dày chưa kịp thích nghi.Ngay cả đi khám, bà Hoàng cũng chỉ cho rằng mình bị bệnh dạ dày nhẹ chứ không thể là ung thư (Ảnh minh họa)
Trong một cuộc gặp mặt bạn học cũ, nhiều người khen gầy đi nhìn đẹp hơn khiến bà Hoàng càng vui vẻ. Nhưng trong lúc ăn cơm, bà chỉ ăn được một chút đã thấy no, phải dừng lại vì bụng khó chịu. Lúc này, một người bạn của bà từng làm y tá ở bệnh viện liền khuyên bà Hoàng đi thăm khám. Theo lời người này, những triệu chứng như vậy rất có thể là do ung thư giai đoạn nặng. Bà Hoàng nghe thấy thế tức giận và bỏ về nhà.
Sáng hôm sau, bà kể lại câu chuyện cho cả nhà nghe trong bữa ăn sáng. Bà còn nhấn mạnh rằng mình chưa từng uống bia rượu, không hút thuốc, ăn đủ 3 bữa một ngày, luôn đi ngủ sớm, cả ngày gần như chỉ ở nhà thì không thể mắc ung thư được. Con trai bà Hoàng là anh Trương thì cho rằng mẹ bị bệnh dạ dày nên xin nghỉ làm rồi đưa mẹ tới Bệnh viện Đài Bắc Mackay Memorial (Đài Loan, Trung Quốc).
Sau khi nội soi, bác sĩ cho biết dạ dày của bà Hoàng hoàn toàn không có vấn đề gì nhưng tụy của bà thì cần kiểm tra thêm. Theo lời giới thiệu từ vị bác sĩ này, anh Trương đưa mẹ tới gặp Tiến sĩ Lin Xianghong - bác sĩ điều trị cao cấp chuyên về gan mật tụy của bệnh viện.
Tiến sĩ Xianghong kể lại: “Siêu âm ổ bụng cho thấy một bóng 4cm trên tuyến tụy. Chụp cắt lớp cho thấy nghi ngờ khối u tuyến tụy và sau đó sinh thiết chỉ ra chỉ số khối u CA199 đã cao gấp 7 lần so với bình thường. Kết luận cuối cùng là ung thư tuyến tụy cuối giai đoạn 2”.
1. Triệu chứng cần chú ý của “vua trong các loại ung thư”
Theo Tiến sĩ Xianghong, tuyến tụy đóng vai trò thiết yếu trong việc chuyển đổi thực phẩm được đưa vào cơ thể thành nhiên liệu cho các tế bào. Cơ quan này có hai chức năng chính đó là chức năng ngoại tiết giúp tiêu hoá và chức năng nội tiết điều chỉnh lượng đường trong máu.
Ung thư tuyến tụy (còn gọi là ung thư tụy) được mệnh danh là “vua trong các loại ung thư” bởi vì nó rất khó phát hiện ở giai đoạn đầu. Phát hiện rồi điều trị cũng khó khăn, tiên lượng xấu và thời gian tử vong sau khi phát hiện bệnh rất ngắn, có thể chỉ cần một vài tháng.
Ông giải thích: “Lý do khiến ung thư tuyến tụy có tiên lượng xấu so với ung thư tiêu hóa khác là bởi tụy có vị trí đặc biệt ở rất sâu trong ổ bụng, triệu chứng lâm sàng nghèo nàn lại dễ nhầm với bệnh khác nên người bệnh thường được chẩn đoán ở giai đoạn muộn. Ngay cả khi được phát hiện, việc điều trị bệnh ung thư tuyến tụy cũng đạt hiệu quả thấp, tỷ lệ tử vong rất cao”.
Theo thông tin từ Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ và sở dữ liệu SEER (cung cấp bởi Viện Ung thư Quốc gia NCI), tỷ lệ sống tương đối 5 năm đối với những bệnh nhân ung thư tuyến tụy sẽ dựa trên mức độ lan rộng của ung thư. Ung thư tuyến tụy giai đoạn tại chỗ là 44,3%. Ung thư tuyến tụy giai đoạn tiến triển tại chỗ - tại vùng là 16,2%. Còn ung thư tuyến tụy giai đoạn di căn chỉ từ 1 tới 3,2%.
Tránh thức ăn nhiều dầu mỡ. Trong chế độ ăn hàng ngày ta nên tránh các thực phẩm quá nhiều dầu mỡ, thực phẩm cao năng lượng; nên ăn nhiều hoa quả, rau củ; thể dục thể thao hợp lý.
Nếu đang làm việc trong môi trường thường xuyên phải tiếp xúc với các chất hóa học như benzidine, beta-naphthylamine, thuốc trừ sâu (DDT), các chất liên quan đến dung môi, xăng dầu... bạn nên tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc an toàn, trang bị đầy đủ đồ bảo hộ khi làm việc, nhằm hạn chế đến mức tối đa mức độ ảnh hưởng của hóa chất đến cơ thể.
Viêm tụy, tiểu đường cũng là một trong số những nguyên nhân dẫn tới ung thư tụy. Do đó nếu bạn có tiền sử tiểu đường, viêm tụy cấp hoặc viêm tụy mạn tính, bạn nên thăm khám theo dõi tầm soát định kỳ theo lời khuyên của bác sĩ.
4. Phương pháp điều trị ung thư tụy
Phương pháp điều trị hiệu quả nhất đối với bệnh ung thư tụy là phương pháp ngoại khoa phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn, tuy nhiên chỉ khoảng 20 ~ 25% số ca bệnh là có khả năng phẫu thuật. Trên thực tế các ca có thể phẫu thuật được chủ yếu rơi vào các trường hợp bệnh nhân K đầu tụy với triệu chứng lâm sàng biểu hiện rõ ngay từ giai đoạn đầu là vàng da.
Điều trị hóa chất được sử dụng trong các trường hợp điều trị sau phẫu thuật hoặc điều trị bệnh đã tiến triển. Tuy nhiên hiệu quả của điều trị hóa chất cho ung thư tụy là không cao so với các loại ung thư khác. Gần đây phương pháp điều trị miễn dịch bằng thuốc Keytruda cho các trường hợp bệnh nhân dương tính với MSI-H đang ghi nhận có hiệu quả, phương pháp này cũng đã và đang được tiến hành tại Vinmec.
Xạ trị thường được sử dụng để điều trị triệu chứng trong trường hợp bệnh tiến triển, hoặc được kết hợp với hóa chất bổ trợ để điều trị cho bệnh nhân sau mổ. Hiện tại, Vinmec đã và đang đưa kĩ thuật tia xạ tiên tiến nhất SBRT vào điều trị bệnh nhân ung thư. Các giáo sư, bác sĩ chuyên môn tại Vinmec, thông qua hội chẩn với hội đồng chuyên môn Ung bướu, luôn luôn cố gắng tìm ra phương pháp điều trị tốt, hiệu quả nhất, phù hợp nhất với người bệnh.
Trong một cuộc gặp mặt bạn học cũ, nhiều người khen gầy đi nhìn đẹp hơn khiến bà Hoàng càng vui vẻ. Nhưng trong lúc ăn cơm, bà chỉ ăn được một chút đã thấy no, phải dừng lại vì bụng khó chịu. Lúc này, một người bạn của bà từng làm y tá ở bệnh viện liền khuyên bà Hoàng đi thăm khám. Theo lời người này, những triệu chứng như vậy rất có thể là do ung thư giai đoạn nặng. Bà Hoàng nghe thấy thế tức giận và bỏ về nhà.
Sáng hôm sau, bà kể lại câu chuyện cho cả nhà nghe trong bữa ăn sáng. Bà còn nhấn mạnh rằng mình chưa từng uống bia rượu, không hút thuốc, ăn đủ 3 bữa một ngày, luôn đi ngủ sớm, cả ngày gần như chỉ ở nhà thì không thể mắc ung thư được. Con trai bà Hoàng là anh Trương thì cho rằng mẹ bị bệnh dạ dày nên xin nghỉ làm rồi đưa mẹ tới Bệnh viện Đài Bắc Mackay Memorial (Đài Loan, Trung Quốc).
Sau khi nội soi, bác sĩ cho biết dạ dày của bà Hoàng hoàn toàn không có vấn đề gì nhưng tụy của bà thì cần kiểm tra thêm. Theo lời giới thiệu từ vị bác sĩ này, anh Trương đưa mẹ tới gặp Tiến sĩ Lin Xianghong - bác sĩ điều trị cao cấp chuyên về gan mật tụy của bệnh viện.
Tiến sĩ Xianghong kể lại: “Siêu âm ổ bụng cho thấy một bóng 4cm trên tuyến tụy. Chụp cắt lớp cho thấy nghi ngờ khối u tuyến tụy và sau đó sinh thiết chỉ ra chỉ số khối u CA199 đã cao gấp 7 lần so với bình thường. Kết luận cuối cùng là ung thư tuyến tụy cuối giai đoạn 2”.
1. Triệu chứng cần chú ý của “vua trong các loại ung thư”
Theo Tiến sĩ Xianghong, tuyến tụy đóng vai trò thiết yếu trong việc chuyển đổi thực phẩm được đưa vào cơ thể thành nhiên liệu cho các tế bào. Cơ quan này có hai chức năng chính đó là chức năng ngoại tiết giúp tiêu hoá và chức năng nội tiết điều chỉnh lượng đường trong máu.
Ung thư tuyến tụy (còn gọi là ung thư tụy) được mệnh danh là “vua trong các loại ung thư” bởi vì nó rất khó phát hiện ở giai đoạn đầu. Phát hiện rồi điều trị cũng khó khăn, tiên lượng xấu và thời gian tử vong sau khi phát hiện bệnh rất ngắn, có thể chỉ cần một vài tháng.
Ông giải thích: “Lý do khiến ung thư tuyến tụy có tiên lượng xấu so với ung thư tiêu hóa khác là bởi tụy có vị trí đặc biệt ở rất sâu trong ổ bụng, triệu chứng lâm sàng nghèo nàn lại dễ nhầm với bệnh khác nên người bệnh thường được chẩn đoán ở giai đoạn muộn. Ngay cả khi được phát hiện, việc điều trị bệnh ung thư tuyến tụy cũng đạt hiệu quả thấp, tỷ lệ tử vong rất cao”.
Theo thông tin từ Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ và sở dữ liệu SEER (cung cấp bởi Viện Ung thư Quốc gia NCI), tỷ lệ sống tương đối 5 năm đối với những bệnh nhân ung thư tuyến tụy sẽ dựa trên mức độ lan rộng của ung thư. Ung thư tuyến tụy giai đoạn tại chỗ là 44,3%. Ung thư tuyến tụy giai đoạn tiến triển tại chỗ - tại vùng là 16,2%. Còn ung thư tuyến tụy giai đoạn di căn chỉ từ 1 tới 3,2%.
2. Chín dấu hiệu chính của ung thư tụy
Tiến sĩ Xianghong cũng bày tỏ lo ngại khi trong cuộc sống hàng ngày, đa số mọi người ít quan tâm tới sức khỏe tuyến tụy. Thậm chí, khám sức khỏe định kỳ cũng dễ bỏ sót triệu chứng bệnh. Vì vậy, ông nhắc nhở mỗi chúng ta hãy quan tâm hơn tới tuyến tụy, đừng xem nhẹ 9 dấu hiệu chính của “vua trong các loại ung thư” này:
- Vàng da, vàng mắt.
- Nước tiểu sẫm màu.
- Hay đầy bụng và tiêu chảy.
- Phân màu nhạt hoặc có dầu mỡ.
- Đau dai dẳng vùng bụng trên, thường đau lan ra sau lưng.
- Chán ăn, hay buồn nôn và nôn mửa.
- Bụng tăng kích thước do túi mật hoặc gan to lên.
- Lượng đường trong máu tăng bất thường.
- Giảm cân nhanh trong thời gian ngắn.
Phòng chống ung thư tuyến tụy
3. Phương pháp phòng tránh ung thư tụy
Cho tới thời điểm hiện tại vẫn chưa có một khuyến cáo tiêu chuẩn hay một nguyên tắc phòng tránh rõ ràng nhằm phòng tránh căn bệnh ung thư tụy, tuy nhiên dựa vào các yếu tố nguy cơ cao có khả năng dẫn đến ung thư ở trên, PGS. TS. Nguyễn Tuyết Mai đã đưa ra một số phương pháp phòng tránh như sau:
Tiến sĩ Xianghong cũng bày tỏ lo ngại khi trong cuộc sống hàng ngày, đa số mọi người ít quan tâm tới sức khỏe tuyến tụy. Thậm chí, khám sức khỏe định kỳ cũng dễ bỏ sót triệu chứng bệnh. Vì vậy, ông nhắc nhở mỗi chúng ta hãy quan tâm hơn tới tuyến tụy, đừng xem nhẹ 9 dấu hiệu chính của “vua trong các loại ung thư” này:
- Vàng da, vàng mắt.
- Nước tiểu sẫm màu.
- Hay đầy bụng và tiêu chảy.
- Phân màu nhạt hoặc có dầu mỡ.
- Đau dai dẳng vùng bụng trên, thường đau lan ra sau lưng.
- Chán ăn, hay buồn nôn và nôn mửa.
- Bụng tăng kích thước do túi mật hoặc gan to lên.
- Lượng đường trong máu tăng bất thường.
- Giảm cân nhanh trong thời gian ngắn.
Phòng chống ung thư tuyến tụy
3. Phương pháp phòng tránh ung thư tụy
Cho tới thời điểm hiện tại vẫn chưa có một khuyến cáo tiêu chuẩn hay một nguyên tắc phòng tránh rõ ràng nhằm phòng tránh căn bệnh ung thư tụy, tuy nhiên dựa vào các yếu tố nguy cơ cao có khả năng dẫn đến ung thư ở trên, PGS. TS. Nguyễn Tuyết Mai đã đưa ra một số phương pháp phòng tránh như sau:
Không hút thuốc lá: người hút thuốc lá có tỉ lệ mắc ung thư tụy cao gấp 2 ~ 5 lần bình thường, tỷ lệ mắc các bệnh ung thư khác cũng cao hơn gấp nhiều lần người không hút thuốc.
Tránh thức ăn nhiều dầu mỡ. Trong chế độ ăn hàng ngày ta nên tránh các thực phẩm quá nhiều dầu mỡ, thực phẩm cao năng lượng; nên ăn nhiều hoa quả, rau củ; thể dục thể thao hợp lý.
Nếu đang làm việc trong môi trường thường xuyên phải tiếp xúc với các chất hóa học như benzidine, beta-naphthylamine, thuốc trừ sâu (DDT), các chất liên quan đến dung môi, xăng dầu... bạn nên tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc an toàn, trang bị đầy đủ đồ bảo hộ khi làm việc, nhằm hạn chế đến mức tối đa mức độ ảnh hưởng của hóa chất đến cơ thể.
Viêm tụy, tiểu đường cũng là một trong số những nguyên nhân dẫn tới ung thư tụy. Do đó nếu bạn có tiền sử tiểu đường, viêm tụy cấp hoặc viêm tụy mạn tính, bạn nên thăm khám theo dõi tầm soát định kỳ theo lời khuyên của bác sĩ.
4. Phương pháp điều trị ung thư tụy
Phương pháp điều trị hiệu quả nhất đối với bệnh ung thư tụy là phương pháp ngoại khoa phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn, tuy nhiên chỉ khoảng 20 ~ 25% số ca bệnh là có khả năng phẫu thuật. Trên thực tế các ca có thể phẫu thuật được chủ yếu rơi vào các trường hợp bệnh nhân K đầu tụy với triệu chứng lâm sàng biểu hiện rõ ngay từ giai đoạn đầu là vàng da.
Điều trị hóa chất được sử dụng trong các trường hợp điều trị sau phẫu thuật hoặc điều trị bệnh đã tiến triển. Tuy nhiên hiệu quả của điều trị hóa chất cho ung thư tụy là không cao so với các loại ung thư khác. Gần đây phương pháp điều trị miễn dịch bằng thuốc Keytruda cho các trường hợp bệnh nhân dương tính với MSI-H đang ghi nhận có hiệu quả, phương pháp này cũng đã và đang được tiến hành tại Vinmec.
Xạ trị thường được sử dụng để điều trị triệu chứng trong trường hợp bệnh tiến triển, hoặc được kết hợp với hóa chất bổ trợ để điều trị cho bệnh nhân sau mổ. Hiện tại, Vinmec đã và đang đưa kĩ thuật tia xạ tiên tiến nhất SBRT vào điều trị bệnh nhân ung thư. Các giáo sư, bác sĩ chuyên môn tại Vinmec, thông qua hội chẩn với hội đồng chuyên môn Ung bướu, luôn luôn cố gắng tìm ra phương pháp điều trị tốt, hiệu quả nhất, phù hợp nhất với người bệnh.
xem thêm: https://medlatec.vn/tin-tuc/ung-thu-tuyen-tuy-nguy-hiem-muc-do-nao-va-lam-sao-de-phong-tranh-s91-n29791
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét