Người Mỹ hốt hoảng vì sợ đồng đô la bị truất ngôi

Người Mỹ hốt hoảng vì sợ đồng đô la bị truất ngôi

Andrew Moran • Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy cho rằng, nợ chính phủ tăng vọt mới là thứ sẽ làm xói mòn vị thế của đồng USD. Trong khi đó, theo ông Trump nói: "Chúng ta đang thua. Nếu chúng ta mất đồng tiền của mình, điều đó tương đương với việc thua trong một cuộc chiến tranh thế giới". "Đồng tiền của chúng ta là thứ làm cho chúng ta có quyền lực và vững mạnh”. Ông cảnh báo Mỹ sẽ là một "quốc gia hạng hai" nếu đồng USD bị lật đổ.

1. Phi đô la hóa đang tăng tốc

Đã gần một thập kỷ trôi qua kể từ khi Trung Quốc và Nga nổ phát súng mở đầu trong nỗ lực phá bỏ vị thế đồng tiền dự trữ quốc tế chính của USD.
Những nỗ lực phi đô la hóa này đã tăng tốc trong 12 tháng qua, với nhiều quốc gia tham gia cuộc chiến chống USD của Bắc Kinh và Moscow.

Trong khi nhiều chính phủ đang cố gắng làm suy yếu đồng bạc xanh và truất ngôi đồng USD, những nhân vật nổi bật bắt đầu chú ý đến xu hướng này - từ cựu Tổng thống Donald Trump đến Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy (Cộng Hòa - California).

Chủ tịch Hạ viện McCarthy hiện đang đối đầu với chính phủ ông Biden về vấn đề trần nợ. Hôm 17/04, ông McCarthy nói rằng chính việc nợ chính phủ Mỹ tăng vọt chứ không phải thứ mà các quốc gia khác đang làm mới là điều sẽ làm xói mòn vị thế của đồng USD với tư cách là đồng tiền dự trữ quốc tế chính.

Ông McCarthy đã phát biểu tại một sự kiện của Sàn giao dịch chứng khoán New York rằng “chúng ta không nên lờ đi xu hướng rời xa đồng USD”.

Nhưng ông khẳng định cách duy nhất khiến đồng USD mất đi vai trò là đồng tiền dự trữ của thế giới là việc nợ quốc gia của Mỹ ngày càng tăng.

Ông nói: “Chi tiêu quá nhiều tiền và đặt mình vào khoản nợ 31 nghìn tỷ USD là mối đe dọa lớn hơn so với việc Brazil sử dụng đồng CNY [nhân dân tệ] thay vì USD”.

Sau bài phát biểu này, ông McCarthy cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng, nỗ lực phi đô la hóa của các quốc gia sẽ không ảnh hưởng đến đồng bạc xanh. Thay vào đó, thứ tác động tới đồng USD chính là những gì chính phủ liên bang Mỹ đang làm.

2. Ông McCarthy: Nợ sẽ hủy hoại đồng USD

Ông nói với CNBC: “Có một cuộc tấn công vào đồng USD. Những gì Brazil và các quốc gia khác làm sẽ không đánh bật đồng USD khỏi vị thế tiền tệ thế giới. Đó là những gì chúng ta làm. Nếu chúng ta tiếp tục mắc nợ ở mức 120%, chúng ta sẽ sụp đổ”.

Theo đề xuất ngân sách năm tài chính 2024 của Tòa Bạch Ốc, nợ quốc gia dự kiến ​​chiếm 110% GDP.

Ngoài ra, báo cáo Giám sát tài chính gần đây của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo rằng tỷ lệ nợ trên GDP của Mỹ sẽ vượt quá 136% vào năm 2028.

Từ đầu năm đến nay, đã có nhiều diễn biến trong chiến dịch phi đô la hóa toàn cầu.

Tháng trước, Brazil và Trung Quốc đã thiết lập một thỏa thuận trên thực tế sẽ loại bỏ đồng USD khi thanh toán cho thương mại song phương và sẽ ưu tiên đồng CNY và đồng BRL (đồng Real của Brazil) trong thanh toán.

Tổng thống Brazil Inacio Lula da Silva đã chỉ trích sự thống trị của đồng USD tại một sự kiện ngày 13/04 ở Trung Quốc.

Ông Lula nói tại một buổi lễ ở Thượng Hải: “Tại sao mọi quốc gia phải sử dụng đồng USD để giao dịch? Ai đã quyết định đồng USD là đồng tiền của thế giới?”

“Tại sao một ngân hàng như ngân hàng BRICS lại không có một đồng tiền [riêng] để dàn xếp thương mại giữa Brazil và Trung Quốc, giữa Brazil và các nước BRICS khác? Ngày nay, các quốc gia phải chạy theo USD để có thể xuất khẩu, trong khi họ có thể xuất khẩu bằng đồng tiền của mình”.

Bắc Kinh gần đây cũng đã lần đầu tiên thanh toán giao dịch khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) bằng CNY. Chính phủ Iraq khẳng định nước này sẽ tiến hành giao dịch nhiều hơn bằng đồng CNY. 

Ấn Độ đề xuất cung cấp đồng INR (rupee Ấn Độ) cho các quốc gia trong khu vực để đối phó với cuộc khủng hoảng đồng USD. 

CNY hiện là đồng tiền phổ biến nhất ở Nga.

Thượng nghị sĩ Marco Rubio (Cộng Hòa - Florida) không thấy những diễn biến mới nhất gây ngạc nhiên vì chính phủ hiện tại của Mỹ đang tập trung “vào một kế hoạch cấp tiến cực đoan” hơn là sự thịnh vượng.

Thượng nghị sĩ nói: “Thay vì thúc đẩy sự thịnh vượng kinh tế, chính phủ ông Biden tiếp tục tập trung vào một kế hoạch cấp tiến cực đoan tập trung vào giảm khí thải và hoạt động xã hội cho người chuyển giới”.

“Không ai ngạc nhiên khi các quốc gia trên toàn thế giới đang lựa chọn phát triển nền kinh tế thứ cấp, hoàn toàn độc lập với đồng USD. Chính phủ hiện nay đang biến đất nước chúng ta thành trò cười quốc tế, quốc gia này sẽ sớm bị bắt làm con tin dưới bàn tay của chế độ diệt chủng ở Bắc Kinh”.

Ngay cả một cựu Tổng thống cũng lên tiếng về chủ đề này.

3. Ông Trump: Giống như thất bại trong thế chiến

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với người dẫn chương trình Tucker Carlson của Fox News, cựu Tổng thống Donald Trump đã đề cập ngắn gọn về chiến dịch leo thang chống USD được thực hiện bởi nhiều đối thủ và đồng minh của Mỹ.

Ông trùm bất động sản, người đang tranh cử cho nhiệm kỳ Tổng thống vào năm 2024, đã bác bỏ quan điểm cho rằng Mỹ sẽ không bao giờ đánh mất hệ thống bản vị USD, liệt kê ngày càng nhiều quốc gia muốn thay đổi nó - chẳng hạn như Trung Quốc, Iran, Nga và các quốc gia Nam Mỹ.

Cựu Tổng thống Donald Trump xuất hiện trước tòa tại Tòa án Hình sự Manhattan ở New York, Mỹ, hôm 04/04/2023.

Ông cảnh báo rằng Mỹ sẽ là một "quốc gia hạng hai" nếu đồng USD bị lật đổ.

Ông Trump nói: "Chúng ta đang thua. Nếu chúng ta mất đồng tiền của mình, điều đó tương đương với việc thua trong một cuộc chiến tranh thế giới". "Đồng tiền của chúng ta là thứ làm cho chúng ta có quyền lực và vững mạnh”.

Trong một bài đăng trên Truth Social gần đây, ông Trump cũng đưa ra nhận xét tương tự. Ông cáo buộc Trung Quốc “đang cố gắng thay thế” đồng bạc xanh với tư cách đồng tiền hàng đầu toàn cầu, điều “không thể tưởng tượng được vào 3 năm trước”.

Ông nói, “Nếu điều này xảy ra, và dưới sự lãnh đạo của ông Biden, nó có thể sẽ xảy ra, thì đây sẽ là thất bại lớn nhất đối với đất nước chúng ta trong lịch sử”.

Ngoài ra, ông Trump đã đề cập đến đồng USD đang “sụp đổ” trong bài phát biểu của mình ở Mar-a-Lago.

Ông nói, “Đồng tiền của chúng ta đang sụp đổ và sẽ sớm không còn là tiêu chuẩn của thế giới, thành thật mà nói, đây sẽ là thất bại lớn nhất của chúng ta trong 200 năm; sẽ không có thất bại tương đương như vậy. Điều đó sẽ khiến chúng ta không còn là một cường quốc nữa”.

Chỉ số USD (DXY), đo lường đồng bạc xanh so với rổ tiền tệ, giảm khoảng 1,4% từ đầu năm đến nay.

4. Bà Yellen cảnh báo về việc vũ khí hóa đồng USD

Theo Bộ trưởng Ngân khố Janet Yellen, việc chính phủ Mỹ vũ khí hóa đồng USD trên thị trường quốc tế có thể gây phản tác dụng và làm suy yếu quyền bá chủ của đồng USD.

Trong năm qua, các biện pháp trừng phạt kinh tế, tài chính và kiểm soát xuất khẩu được áp đặt lên Nga đã buộc Moscow và các đồng minh của họ, như Trung Quốc và Iran, phải tìm kiếm các giải pháp thay thế cho đồng USD.

Tờ tiền CNY của Trung Quốc và USD của Mỹ

Nhưng trong khi chiến dịch này đã đạt được một số thành công, bà Yellen tin rằng nó là “không dễ dàng” vì mức độ thanh khoản và an toàn của Trái phiếu Kho bạc Mỹ trên thị trường tài chính toàn cầu.

Bà Yellen cho biết trong một cuộc phỏng vấn với CNN được phát sóng hôm 16/04: “USD đang được sử dụng rộng rãi. Chúng ta có thị trường vốn sâu rộng và hệ thống luật pháp tối cần thiết cho một loại tiền tệ sẽ được sử dụng trên toàn cầu cho các giao dịch”.

“Và chúng ta chưa được thấy bất kỳ quốc gia nào khác sở hữu cơ sở hạ tầng cơ bản - cơ sở hạ tầng thể chế - có thể cho phép đồng tiền của quốc gia phục vụ thế giới theo cách này”.

Tuy nhiên, bà thừa nhận rằng có nguy cơ các biện pháp trừng phạt sẽ làm xói mòn vai trò đồng tiền dự trữ quốc tế chính của đồng USD.

Bà Yellen nói, “Vì vậy, có một rủi ro khi chúng ta sử dụng các biện pháp trừng phạt tài chính có liên quan đến vai trò của đồng USD, theo thời gian nó có thể làm suy yếu quyền bá chủ của đồng USD”.

“Nhưng đây là một công cụ cực kỳ quan trọng mà chúng tôi cố gắng sử dụng một cách khôn ngoan”.

5. Các đánh giá

Sự đồng thuận giữa các nhà kinh tế và nhà phân tích thị trường cho thấy các sáng kiến ​​nhằm thay thế đồng USD sẽ mất nhiều thời gian để thành hiện thực, nếu chúng thực sự có thể trở thành hiện thực.

Dữ liệu từ Cơ cấu Tiền tệ của Dự trữ Ngoại hối Chính thức (COFER) của IMF vẫn cho thấy đồng bạc xanh chiếm khoảng 60% dự trữ ngoại hối thế giới.

Hơn nữa, đồng USD chiếm khoảng 80% các hợp đồng tài trợ thương mại và hơn 40% các khoản thanh toán toàn cầu.

Các nhà kinh tế của UBS đã viết trong một ghi chú nghiên cứu: “Ngay cả khi các cường quốc kinh tế trỗi dậy và sụp đổ, vị thế dự trữ của đồng tiền của họ có xu hướng tồn tại tốt sau thời kỳ ảnh hưởng đỉnh cao của họ”.

“Nói chung, chúng tôi nghĩ rằng triều đại của đồng USD sẽ tiếp tục. Đồng thời, có thể có không gian cho các đối thủ cạnh tranh trên con đường đó”.

Fisher Investments không tin rằng đó sẽ là một sự kiện “thảm họa” nếu đồng USD mất đi vị thế đồng tiền dự trữ và thương mại.

Công ty này viết trong bài bình luận thị trường của mình: “Đặc quyền cao chót vót không mang lại bất kỳ lợi thế nào. Vì vậy, chúng tôi nghi ngờ việc đánh mất nó sẽ là một bất lợi, chứ đừng nói đến việc là một thảm họa cho nước Mỹ”.

“Đồng USD là rất thuận tiện để sử dụng do nền kinh tế khổng lồ của Mỹ - nơi sản xuất hàng hóa và dịch vụ được tiêu thụ trên toàn cầu - với các thị trường tài chính sâu rộng, có tính thanh khoản và cởi mở tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thương mại đó. Đó là lý do tại sao người ta vẫn cần USD. Những yếu tố đó dường như sẽ không sớm thay đổi”.

Ông Peter Earle, một nhà kinh tế tại Viện Nghiên cứu Kinh tế Mỹ (AIER), trong một báo cáo gần đây đã khẳng định rằng đồng USD “dưới một hình thức nào đó” sẽ tồn tại trong nhiều năm tới.

Nhưng chiến dịch chống USD đang diễn ra trên toàn cầu “sẽ tiếp tục”.

Ông nói: “Và chậm hơn hoặc nhanh hơn, đồng USD sẽ mất dần lợi thế ở nước ngoài”.