Hạt nhựa gây vô sinh đang tung hoành và làm hại chúng sinh
Vance Footberg • Những nghiên cứu gần đây cho thấy, khi chúng ta uống cà phê hoặc trà nóng từ cốc giấy dùng một lần, chúng ta đang hấp thụ hàng nghìn hạt vi nhựa gây hại cho sức khỏe. Đáng buồn là vật dụng này được sử dụng rất phổ biến và nó khiến chúng ta nuốt hàng chục nghìn hạt vi nhựa mỗi ngày. Tiến sĩ Mirpuri cho biết cô tin rằng sự phổ biến của các hạt vi nhựa đang góp phần làm gia tăng tình trạng vô sinh một cách đáng kinh ngạc.
Cốc “giấy” có nhựa, điều này nghe có vẻ kỳ lạ và khó tin. Nhưng thực ra, hầu hết tất cả các loại bát đĩa bằng giấy đều sử dụng hạt vi nhựa làm chất bịt kín.
1. Hạt nhựa từ cốc giấy nguy hại như thế nào ?
Hai nghiên cứu riêng biệt đã chỉ ra rằng khi đổ chất lỏng nóng vào cốc giấy, các hạt vi nhựa sẽ thấm từ lớp phủ vào chất lỏng nóng, do đó biến một tách cà phê hoặc trà thành… bùn vi nhựa.
Trong một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Vật liệu Nguy hiểm, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc tiêu thụ chất lỏng nóng từ cốc giấy 355ml tiêu chuẩn có thể khiến một người nuốt khoảng 88.000 hạt vi nhựa, nếu không muốn nói là nhiều hơn.
Khi làm nóng ở nhiệt độ từ 85-90℃, cốc giấy giải phóng hàng nghìn hạt vi nhựa vào chất lỏng. Để tham khảo, hầu hết các loại latte bán ra đều nóng ở nhiệt độ khoảng 160℃ và cà phê đã pha được phục vụ ở nhiệt độ 88-93℃.
Sau một năm, nếu một người chỉ uống một tách cà phê (hoặc trà) bằng cốc giấy mỗi ngày, thì tổng số hạt vi nhựa hấp thụ sẽ là hơn 32 triệu.
Các nhà khoa học trong một nghiên cứu khác phát hiện ra rằng, lượng hạt vi nhựa mà cốc giấy giải phóng ra không hề kém hơn cốc nhựa.
Như họ đã kết luận trong nghiên cứu được công bố trên tạp chí Khoa học về Môi trường Toàn diện, “các mảnh vụn vi nhựa thoát ra từ cốc [giấy] đóng vai trò như một loại tiếp xúc với con người, nên nó trở thành nguyên nhân gây lo ngại nghiêm trọng”.
Ảnh hưởng của vi hạt nhựa đối với sức khỏe của hệ sinh thái đại dương đã được các phương tiện truyền thông đưa tin rộng rãi, nhưng mối đe dọa tức thời mà hạt vi nhựa gây ra đối với sức khỏe con người, đặc biệt là sức khỏe sinh sản và nội tiết tố, vẫn chưa được thừa nhận một cách nguy hiểm.
2. Hormone và Microplastic
Mức độ hormone cân bằng là cần thiết cho sinh sản. Sự cân bằng này đang ngày càng mất đi khi vô số hóa chất can thiệp vào quá trình sản xuất hormone tự nhiên, trong đó vi nhựa là thủ phạm hàng đầu.
Tiến sĩ Ivone Mirpuri, một bác sĩ lâm sàng chuyên về bệnh học và nội tiết, nói: “Các hóa chất được tìm thấy trong nhựa là những chất có thể bắt chước hình dạng của một loại hormone. Chúng di chuyển đến cơ quan thụ cảm trên tế bào thay vì các hormone thực sự, điều này sẽ ‘tăng cường tác dụng của một loại hormone hoặc ngăn chặn nó’”.
Cô nói: “Dù bằng cách nào, nó cũng kích hoạt các quá trình bất thường và tàn phá cách thức hoạt động của hệ thống nội tiết, với những hậu quả đáng lo ngại”.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng vi nhựa làm thay đổi testosterone và estrogen ở nam giới và phụ nữ.
Trong một nghiên cứu về hạt vi nhựa và mối đe dọa của chúng đối với sinh sản nam giới được công bố trên Tạp chí Quốc tế về Nghiên cứu Môi trường và Sức khỏe Cộng đồng vào năm 2021, các tác giả cảnh báo rằng “không nên bỏ qua những rủi ro sức khỏe sinh sản có thể có của hạt vi nhựa”.
Trong một nghiên cứu trên chuột, việc tiếp xúc lâu dài với polystyrene, một loại vi nhựa được sử dụng trong nhiều sản phẩm gia dụng, làm giảm nồng độ testosterone và kích thích quá trình sinh tinh bất thường ở chuột đực.
Tiến sĩ Mirpuri cho biết cô tin rằng sự phổ biến của các hạt vi nhựa đang góp phần làm gia tăng tình trạng vô sinh một cách đáng kinh ngạc. Cô nói: “Bởi vì nhiều hóa chất gây rối loạn nội tiết như vi nhựa hoạt động tương tự như estrogen, nên chúng tôi thấy có rất nhiều vấn đề trong hệ thống sinh sản”.
3. Thất vọng nhưng không ngạc nhiên
Mặc dù kết quả gây sốc cho nhiều người, nhưng Tiến sĩ Susanne Brander, một nhà nghiên cứu chuyên về vi nhựa, không ngạc nhiên với kết quả của nghiên cứu.
Cô nói: “Nhiều người – kể cả các nhà khoa học có trình độ học vấn cao – không nhận ra rằng hầu hết các sản phẩm giấy đều chứa các loại nhựa khác nhau, chúng có trong thực phẩm chúng ta ăn và chất lỏng chúng ta uống”.
Tiến sĩ Brander cho biết vẫn còn nhiều điều cần tìm hiểu về vi hạt nhựa và vai trò tiềm năng của chúng trong sự tiến triển của các bệnh khác nhau. Cô nói: “Thật không may, chúng tôi không biết có bao nhiêu hạt vi nhựa có thể gây hại cho sức khỏe của chúng ta”.
Có gần 1.000 nghiên cứu chỉ ra rằng vi nhựa đang phá vỡ đời sống thủy sinh và một tìm kiếm trên PubMed cho thấy hơn 1.400 bài báo thảo luận về ảnh hưởng của vi nhựa đối với sức khỏe con người, nhưng dữ liệu vẫn còn hạn chế.
Có báo cáo rằng vi hạt nhựa làm thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột, có thể thúc đẩy bệnh tim mạch và có thể đóng một vai trò trong các bệnh thoái hóa thần kinh. Tuy nhiên, như cô Brander đã giải thích, không có đủ bằng chứng cho thấy mối quan hệ nhân quả giữa các bệnh này và vi nhựa.
Cô cho biết, điều này cho phép ngành nhựa có nhiều thời gian để tiếp tục sản xuất hàng triệu tấn nhựa mỗi năm mà không gặp phải sự phản đối nào. Nữ tiến sĩ nói thêm: “Đó là một tình huống vô tội cho đến khi được chứng minh là có tội”.
Hai nghiên cứu riêng biệt đã chỉ ra rằng khi đổ chất lỏng nóng vào cốc giấy, các hạt vi nhựa sẽ thấm từ lớp phủ vào chất lỏng nóng, do đó biến một tách cà phê hoặc trà thành… bùn vi nhựa.
Trong một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Vật liệu Nguy hiểm, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc tiêu thụ chất lỏng nóng từ cốc giấy 355ml tiêu chuẩn có thể khiến một người nuốt khoảng 88.000 hạt vi nhựa, nếu không muốn nói là nhiều hơn.
Khi làm nóng ở nhiệt độ từ 85-90℃, cốc giấy giải phóng hàng nghìn hạt vi nhựa vào chất lỏng. Để tham khảo, hầu hết các loại latte bán ra đều nóng ở nhiệt độ khoảng 160℃ và cà phê đã pha được phục vụ ở nhiệt độ 88-93℃.
Sau một năm, nếu một người chỉ uống một tách cà phê (hoặc trà) bằng cốc giấy mỗi ngày, thì tổng số hạt vi nhựa hấp thụ sẽ là hơn 32 triệu.
Các nhà khoa học trong một nghiên cứu khác phát hiện ra rằng, lượng hạt vi nhựa mà cốc giấy giải phóng ra không hề kém hơn cốc nhựa.
Như họ đã kết luận trong nghiên cứu được công bố trên tạp chí Khoa học về Môi trường Toàn diện, “các mảnh vụn vi nhựa thoát ra từ cốc [giấy] đóng vai trò như một loại tiếp xúc với con người, nên nó trở thành nguyên nhân gây lo ngại nghiêm trọng”.
Ảnh hưởng của vi hạt nhựa đối với sức khỏe của hệ sinh thái đại dương đã được các phương tiện truyền thông đưa tin rộng rãi, nhưng mối đe dọa tức thời mà hạt vi nhựa gây ra đối với sức khỏe con người, đặc biệt là sức khỏe sinh sản và nội tiết tố, vẫn chưa được thừa nhận một cách nguy hiểm.
2. Hormone và Microplastic
Mức độ hormone cân bằng là cần thiết cho sinh sản. Sự cân bằng này đang ngày càng mất đi khi vô số hóa chất can thiệp vào quá trình sản xuất hormone tự nhiên, trong đó vi nhựa là thủ phạm hàng đầu.
Tiến sĩ Ivone Mirpuri, một bác sĩ lâm sàng chuyên về bệnh học và nội tiết, nói: “Các hóa chất được tìm thấy trong nhựa là những chất có thể bắt chước hình dạng của một loại hormone. Chúng di chuyển đến cơ quan thụ cảm trên tế bào thay vì các hormone thực sự, điều này sẽ ‘tăng cường tác dụng của một loại hormone hoặc ngăn chặn nó’”.
Cô nói: “Dù bằng cách nào, nó cũng kích hoạt các quá trình bất thường và tàn phá cách thức hoạt động của hệ thống nội tiết, với những hậu quả đáng lo ngại”.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng vi nhựa làm thay đổi testosterone và estrogen ở nam giới và phụ nữ.
Trong một nghiên cứu về hạt vi nhựa và mối đe dọa của chúng đối với sinh sản nam giới được công bố trên Tạp chí Quốc tế về Nghiên cứu Môi trường và Sức khỏe Cộng đồng vào năm 2021, các tác giả cảnh báo rằng “không nên bỏ qua những rủi ro sức khỏe sinh sản có thể có của hạt vi nhựa”.
Trong một nghiên cứu trên chuột, việc tiếp xúc lâu dài với polystyrene, một loại vi nhựa được sử dụng trong nhiều sản phẩm gia dụng, làm giảm nồng độ testosterone và kích thích quá trình sinh tinh bất thường ở chuột đực.
Tiến sĩ Mirpuri cho biết cô tin rằng sự phổ biến của các hạt vi nhựa đang góp phần làm gia tăng tình trạng vô sinh một cách đáng kinh ngạc. Cô nói: “Bởi vì nhiều hóa chất gây rối loạn nội tiết như vi nhựa hoạt động tương tự như estrogen, nên chúng tôi thấy có rất nhiều vấn đề trong hệ thống sinh sản”.
3. Thất vọng nhưng không ngạc nhiên
Mặc dù kết quả gây sốc cho nhiều người, nhưng Tiến sĩ Susanne Brander, một nhà nghiên cứu chuyên về vi nhựa, không ngạc nhiên với kết quả của nghiên cứu.
Cô nói: “Nhiều người – kể cả các nhà khoa học có trình độ học vấn cao – không nhận ra rằng hầu hết các sản phẩm giấy đều chứa các loại nhựa khác nhau, chúng có trong thực phẩm chúng ta ăn và chất lỏng chúng ta uống”.
Tiến sĩ Brander cho biết vẫn còn nhiều điều cần tìm hiểu về vi hạt nhựa và vai trò tiềm năng của chúng trong sự tiến triển của các bệnh khác nhau. Cô nói: “Thật không may, chúng tôi không biết có bao nhiêu hạt vi nhựa có thể gây hại cho sức khỏe của chúng ta”.
Có gần 1.000 nghiên cứu chỉ ra rằng vi nhựa đang phá vỡ đời sống thủy sinh và một tìm kiếm trên PubMed cho thấy hơn 1.400 bài báo thảo luận về ảnh hưởng của vi nhựa đối với sức khỏe con người, nhưng dữ liệu vẫn còn hạn chế.
Có báo cáo rằng vi hạt nhựa làm thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột, có thể thúc đẩy bệnh tim mạch và có thể đóng một vai trò trong các bệnh thoái hóa thần kinh. Tuy nhiên, như cô Brander đã giải thích, không có đủ bằng chứng cho thấy mối quan hệ nhân quả giữa các bệnh này và vi nhựa.
Cô cho biết, điều này cho phép ngành nhựa có nhiều thời gian để tiếp tục sản xuất hàng triệu tấn nhựa mỗi năm mà không gặp phải sự phản đối nào. Nữ tiến sĩ nói thêm: “Đó là một tình huống vô tội cho đến khi được chứng minh là có tội”.
4. Gắn kết bằng chứng
Mặc dù nghiên cứu học thuật chưa được mở rộng, nhưng một số bác sĩ đã thấy tác động của độc tính vi nhựa trong thực tế của họ.
Tiến sĩ Matt Angove, một nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe bằng phương pháp tự nhiên, có một bệnh nhân nam “rất khỏe mạnh và ăn uống lành mạnh hơn 99% dân số”, ông Angove nói. Bệnh nhân là một tấm gương sống lành mạnh nhưng thờ ơ với ham muốn tình dục và muốn bắt đầu liệu pháp thay thế testosterone.
Kết quả phòng thí nghiệm của bệnh nhân cho thấy chỉ số testosterone của anh ta không thấp, mặc dù chúng không tối ưu. Điều đáng chú ý là mức độ estrogen của bệnh nhân nam. Estradiol, dạng chính của estrogen, nên ở khoảng 25 đến 35 pg/ml ở nam giới khỏe mạnh. Estradiol của bệnh nhân này là 99 pg/ml.
Biết rằng nhiều hóa chất có thể bắt chước estrogen sinh học, tiến sĩ Angove đã đánh giá xem bệnh nhân này có tiếp xúc lâu dài với các hóa chất đó hay không và nhận ra rằng cuộc sống của bệnh nhân tràn ngập việc tiếp xúc với vi nhựa.
Tiến sĩ Angove cho biết: “Mỗi ngày, bệnh nhân nam uống sáu chai nước bằng nhựa, ăn bữa trưa bằng Tupperware bằng nhựa và uống nhiều tách cà phê bằng cốc giấy bọc nhựa”.
Ông Angove suy đoán rằng việc bệnh nhân tiếp xúc với vi nhựa đã làm tăng lượng estrogen của anh ta. Ông khuyên bệnh nhân nên giảm thiểu việc tiếp xúc với vi nhựa thông qua một vài thay đổi đơn giản. “Bệnh nhân đã chuyển sang bình nước bằng thép không gỉ và bình giữ nhiệt cà phê và thay thế đồ nhựa Tupperware của mình bằng đồ thủy tinh”, vị tiến sĩ nói.
Không có sự can thiệp nào khác về lối sống hay dược phẩm, trong vòng ba tháng, estradiol của bệnh nhân đã giảm xuống còn 29 pg/ml và tổng lượng testosterone của anh ta tăng từ 471 lên 668 ng/dl. Ông Angove nói rằng các triệu chứng của bệnh nhân đã thuyên giảm và anh ấy “cảm thấy tốt hơn bao giờ hết”.
Và những trường hợp như vậy đang trở nên thường xuyên hơn, tiến sĩ Angove nói.
“Trong suốt quá trình hành nghề của mình, tôi đang chứng kiến sự gia tăng các vấn đề về sinh sản ở cả nam và nữ. Rõ ràng là vi hạt nhựa và các hóa chất gây rối loạn nội tiết khác đang tạo điều kiện thuận lợi cho những vấn đề này”.
Kinh nghiệm của tiến sĩ Angove phù hợp với bằng chứng gần đây cho thấy số lượng tinh trùng của nam giới đã giảm 50% trong 50 năm qua. Sự sụt giảm gây sốc này diễn ra song song với thời điểm nhựa đột ngột phổ biến trong cuộc sống của chúng ta, mặc dù một số nhà nghiên cứu cho biết việc sử dụng quá nhiều một chất gây rối loạn nội tiết khác, chất diệt cỏ glyphosate, cũng là một yếu tố.
Năm 1950, sản lượng nhựa trên toàn thế giới đạt ít nhất 2 triệu tấn. Năm 2021, sản lượng nhựa tăng vọt lên hơn 390 triệu tấn.
Tiến sĩ Angove cho biết có những yếu tố khác góp phần vào cuộc khủng hoảng sinh sản.
Ông nói: “Đó là một vấn đề nhiều mặt bao gồm các chất độc như hạt vi nhựa, nhưng cũng bao gồm cả các lựa chọn lối sống của chúng ta như ăn thực phẩm chế biến sẵn và dành nhiều thời gian hơn trên màn hình thiết bị điện tử thay vì… ở ngoài trời”.
Mặc dù nghiên cứu học thuật chưa được mở rộng, nhưng một số bác sĩ đã thấy tác động của độc tính vi nhựa trong thực tế của họ.
Tiến sĩ Matt Angove, một nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe bằng phương pháp tự nhiên, có một bệnh nhân nam “rất khỏe mạnh và ăn uống lành mạnh hơn 99% dân số”, ông Angove nói. Bệnh nhân là một tấm gương sống lành mạnh nhưng thờ ơ với ham muốn tình dục và muốn bắt đầu liệu pháp thay thế testosterone.
Kết quả phòng thí nghiệm của bệnh nhân cho thấy chỉ số testosterone của anh ta không thấp, mặc dù chúng không tối ưu. Điều đáng chú ý là mức độ estrogen của bệnh nhân nam. Estradiol, dạng chính của estrogen, nên ở khoảng 25 đến 35 pg/ml ở nam giới khỏe mạnh. Estradiol của bệnh nhân này là 99 pg/ml.
Biết rằng nhiều hóa chất có thể bắt chước estrogen sinh học, tiến sĩ Angove đã đánh giá xem bệnh nhân này có tiếp xúc lâu dài với các hóa chất đó hay không và nhận ra rằng cuộc sống của bệnh nhân tràn ngập việc tiếp xúc với vi nhựa.
Tiến sĩ Angove cho biết: “Mỗi ngày, bệnh nhân nam uống sáu chai nước bằng nhựa, ăn bữa trưa bằng Tupperware bằng nhựa và uống nhiều tách cà phê bằng cốc giấy bọc nhựa”.
Ông Angove suy đoán rằng việc bệnh nhân tiếp xúc với vi nhựa đã làm tăng lượng estrogen của anh ta. Ông khuyên bệnh nhân nên giảm thiểu việc tiếp xúc với vi nhựa thông qua một vài thay đổi đơn giản. “Bệnh nhân đã chuyển sang bình nước bằng thép không gỉ và bình giữ nhiệt cà phê và thay thế đồ nhựa Tupperware của mình bằng đồ thủy tinh”, vị tiến sĩ nói.
Không có sự can thiệp nào khác về lối sống hay dược phẩm, trong vòng ba tháng, estradiol của bệnh nhân đã giảm xuống còn 29 pg/ml và tổng lượng testosterone của anh ta tăng từ 471 lên 668 ng/dl. Ông Angove nói rằng các triệu chứng của bệnh nhân đã thuyên giảm và anh ấy “cảm thấy tốt hơn bao giờ hết”.
Và những trường hợp như vậy đang trở nên thường xuyên hơn, tiến sĩ Angove nói.
“Trong suốt quá trình hành nghề của mình, tôi đang chứng kiến sự gia tăng các vấn đề về sinh sản ở cả nam và nữ. Rõ ràng là vi hạt nhựa và các hóa chất gây rối loạn nội tiết khác đang tạo điều kiện thuận lợi cho những vấn đề này”.
Kinh nghiệm của tiến sĩ Angove phù hợp với bằng chứng gần đây cho thấy số lượng tinh trùng của nam giới đã giảm 50% trong 50 năm qua. Sự sụt giảm gây sốc này diễn ra song song với thời điểm nhựa đột ngột phổ biến trong cuộc sống của chúng ta, mặc dù một số nhà nghiên cứu cho biết việc sử dụng quá nhiều một chất gây rối loạn nội tiết khác, chất diệt cỏ glyphosate, cũng là một yếu tố.
Năm 1950, sản lượng nhựa trên toàn thế giới đạt ít nhất 2 triệu tấn. Năm 2021, sản lượng nhựa tăng vọt lên hơn 390 triệu tấn.
Tiến sĩ Angove cho biết có những yếu tố khác góp phần vào cuộc khủng hoảng sinh sản.
Ông nói: “Đó là một vấn đề nhiều mặt bao gồm các chất độc như hạt vi nhựa, nhưng cũng bao gồm cả các lựa chọn lối sống của chúng ta như ăn thực phẩm chế biến sẵn và dành nhiều thời gian hơn trên màn hình thiết bị điện tử thay vì… ở ngoài trời”.
5. Giảm tiếp xúc với vi nhựa
Từ không khí đến nước, việc tránh hoàn toàn vi hạt nhựa đã trở thành một điều bất khả thi.
Mặc dù vậy, chúng ta có thể giảm mức độ tiếp xúc với vi nhựa của mình xuống hàng nghìn - nếu không muốn nói là hàng triệu - hạt nếu chúng ta chọn từ bỏ cốc giấy.
Thay vì uống trà hoặc cà phê yêu thích của bạn từ cốc dùng một lần, hãy cân nhắc sử dụng bình giữ nhiệt bằng thép không gỉ hoặc cốc sứ. Nguyên tắc đơn giản này có thể cải thiện sức khỏe và khả năng sinh sản của bạn.
Vance Footberg
Vance Voetberg là nhà báo tự do. Anh có bằng Cử nhân Báo chí và mong muốn trình bày những tin tức liên quan đến sức khỏe một cách trung thực, truyền cảm hứng. Anh ấy là người sáng lập blog dinh dưỡng “Running On Butter.”
Từ không khí đến nước, việc tránh hoàn toàn vi hạt nhựa đã trở thành một điều bất khả thi.
Mặc dù vậy, chúng ta có thể giảm mức độ tiếp xúc với vi nhựa của mình xuống hàng nghìn - nếu không muốn nói là hàng triệu - hạt nếu chúng ta chọn từ bỏ cốc giấy.
Thay vì uống trà hoặc cà phê yêu thích của bạn từ cốc dùng một lần, hãy cân nhắc sử dụng bình giữ nhiệt bằng thép không gỉ hoặc cốc sứ. Nguyên tắc đơn giản này có thể cải thiện sức khỏe và khả năng sinh sản của bạn.
Vance Footberg
Vance Voetberg là nhà báo tự do. Anh có bằng Cử nhân Báo chí và mong muốn trình bày những tin tức liên quan đến sức khỏe một cách trung thực, truyền cảm hứng. Anh ấy là người sáng lập blog dinh dưỡng “Running On Butter.”
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét