Châu Âu đang suy tàn: Trường hợp Đức

Châu Âu đang suy tàn: Trường hợp Đức

Đức đã trở thành “kẻ bệnh hoạn của châu Âu”. Kinh tế Đức đang suy thoái. Trong bối cảnh đó, chủ nghĩa phát xít đang hồi sinh. 

“Một quốc gia từng bị hủy hoại bởi sự thành công của mình, là đầu tàu của Châu Âu, giờ đây đột nhiên rơi vào tình trạng suy thoái kinh tế”. Đây là cách Der Spiegel bắt đầu bài viết có tựa đề: “Tại sao nền kinh tế Đức lại đình trệ”.

Như tờ The Economist đã nói, nước Đức đã trở thành “kẻ bệnh hoạn của châu Âu”. Ngành công nghiệp ô tô của Đức đang gặp khủng hoảng.

Đây là một mặt của đồng tiền. Mặt khác, phong trào ‘phát xít’ đang bắt đầu trỗi dậy trở lại ở Đức. Giống như một “cơn bão hoàn hảo” đang đến.

1. Vấn đề kinh tế …

Dựa trên những phát hiện của Der Spiegel và The Economist, vấn đề chính của nền kinh tế Đức là mất khả năng mua năng lượng giá rẻ của Nga – do ảnh hưởng của cuộc xung đột quân sự Ukraine, điều này sẽ đẩy ngành công nghiệp nặng, dược phẩm và hóa chất vào tình thế khó khăn.

Nền kinh tế Đức trì trệ trong quý 2 năm 2023 so với ba tháng trước đó, sau hai giai đoạn suy thoái liên tiếp. Tiêu dùng hộ gia đình ổn định sau khi sụt giảm trong nửa năm mùa đông trước đó và chi tiêu chính phủ tăng 0,1%. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng trong tổng vốn cố định đã giảm mạnh xuống 0,4% so với mức 1,7% của quý đầu tiên, trong bối cảnh đầu tư vào xây dựng giảm dần (0,2% so với 2,7%) và máy móc và thiết bị cũng vậy (0,6% so với 2,1%). Trên tính chung cho năm, nền kinh tế lớn nhất châu Âu đã giảm 0,2% trong quý hai. nguồn: Văn phòng Thống kê Liên bang.

Kinh tế Đức thật sự rất khó khăn, thiếu lao động có tay nghề, bộ máy quan liêu tràn lan và sự hỗ trợ của chính phủ không đủ để đáp ứng các biện pháp ngày càng tốn kém, nhằm chống lại sự nóng lên toàn cầu, áp lực ngày càng tăng từ cạnh tranh quốc tế – thực sự đến từ Trung Quốc, đang bắt đầu đe dọa ngành công nghiệp ô tô.

Ngoài ra, Der Spiegel lưu ý rằng, một số công ty trong ngành cơ khí đang phàn nàn về những vấn đề như đề cập.

Những khó khăn kinh tế này liên quan đến khía cạnh địa chính trị và chính trị, chẳng hạn như an ninh năng lượng, sự mất giá của đồng tiền Trung Quốc và khả năng xuất khẩu do suy thoái kinh tế thế giới, vấn đề người di cư và người tị nạn, cũng như tìm kiếm việc làm và cơ hội đầu tư.

Cuộc xung đột quân sự Ukraine dường như sẽ không kết thúc sớm. Nhu cầu nhập khẩu lao động có tay nghề xung đột với tư tưởng bài ngoại trong xã hội Đức.

Các xu hướng như sa thải trong ngành ô tô, vốn sử dụng khoảng 2,5 triệu công nhân, cũng sẽ gia tăng – trước khả năng cạnh tranh ngày càng tăng với Trung Quốc, đặc biệt là trong lĩnh vực xe điện.

Der Spiegel nhấn mạnh rằng, sản lượng trong ngành ô tô của Đức đã giảm 40% so với một thập kỷ trước.

Matthias Zachert, giám đốc điều hành của gã khổng lồ hóa chất Lanxess, công ty đang đóng cửa 2 nhà máy ở Krefeld, cho biết: “Quá trình phi công nghiệp hóa đã bắt đầu”.

2. Chủ nghĩa phát xít và chủ nghĩa quân phiệt

Trong những điều kiện đó, “chủ nghĩa phát xít” bắt đầu hồi sinh ở Đức. Chính phủ Đức có kế hoạch tăng ngân sách quốc phòng lên 2% GDP (75 tỷ Euro) và chi thêm 100 tỷ Euro để hiện đại hóa lực lượng vũ trang.

Đối với các nước ‘trung tâm’ của hệ thống chủ nghĩa đế quốc, khái niệm “người bệnh” gợi ý những diễn biến nguy hiểm trong bối cảnh của chủ nghĩa phát xít và quân phiệt. Về vấn đề này, chúng ta hãy chú ý đến một sự kiện rất quan trọng trong những ngày gần đây.

Cho đến tuần trước, vẫn có một ‘bức tường lửa’ giữa các ‘đảng cầm quyền’ và Đảng phát xít mới, mang tên "Lựa chọn thay thế cho nước Đức", hay "Con đường khác cho nước Đức" (AfD). 

Alternative für Deutschland (AfD) là một đảng chính trị dân túy cánh hữu và theo Chủ nghĩa hoài nghi châu Âu. Được thành lập vào tháng 4 năm 2013, đảng AfD giành được 4,7% số phiếu bầu trong cuộc bầu cử liên bang năm 2013, mất suýt soát ngưỡng bầu cử 5% để được vào Quốc hội Đức (Bundestag). Trong cuộc bầu cử đại biểu quốc hội liên bang Đức 2017 dưới sụ lãnh đạo của Alexander Gauland và Alice Weidel, họ nhận được 12,6 % tổng số phiếu (94 ghế) và trở thành đảng có nhiều đại biểu thứ 3 ở Đức. Đảng này hoạt động theo nguyên tắc độc lập, tức là không bao giờ hợp tác với nhau.

Nhưng tình hình hiện nay đã khác.

Đảng dân chủ Thiên chúa giáo bị suy yếu trong những năm gần đây, đặc biệt là đại diện của họ ở các bang miền đông, thường bày tỏ mong muốn được tiếp xúc với AfD kể từ khoảng giữa năm 2022.

Sự hợp tác như vậy diễn ra vào tuần trước tại quốc hội bang Thuringian, và “bức tường lửa” bất hợp tác đã sụp đổ.

Đảng dân chủ Thiên chúa giáo (bảo thủ) và Đảng dân chủ tự do (thân cận với doanh nghiệp) đã bỏ phiếu ủng hộ AfD để thông qua dự luật giảm thuế tại quốc hội bang.

Như vậy, AfD đang “bình thường hóa” và trở về từ ‘cuộc sống lưu vong’ chính trị.

AfD hiện đã là đảng được yêu thích thứ 2 trong nước (22%) và là lực lượng chính trị đầu tiên ở Thuringia và Brandenburg (trên 33%).

Lãnh đạo AfD ở Thuringia Bjön Höcke nói rằng, “để Châu Âu được hồi sinh, EU phải được hồi sinh”. Ông ấy ủng hộ việc phá bỏ ‘tượng đài’ tưởng niệm các nạn nhân của nạn diệt chủng, gọi các biện pháp chống lại sự nóng lên toàn cầu là “chủ nghĩa phát xít Xanh”.

Đồng chủ tịch AfD Alice Weidel đã không tham gia các sự kiện đánh dấu ngày kết thúc thế chiến thứ 2. Ông ta nói rằng: “Bạn không thể ăn mừng sự thất bại của đất nước mình”.

Nhận thức về AfD như một đảng “bình thường” mà người ta có thể thành lập liên minh, trong điều kiện khủng hoảng kinh tế, thất nghiệp và số lượng người di cư tiếp tục gia tăng, đã khẳng định Đức đang lâm bệnh nặng.