“Anh ơi, xin anh đừng làm khó tôi nữa”

“Anh ơi, xin anh đừng làm khó tôi nữa”

FB Hà Huy Thành - Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen đã đến Bắc Kinh trong chuyến thăm bốn ngày vì nhiều lý do, trong đó lý do chính là việc Bắc Kinh quyết định dừng cung cấp germanivà gali cho các nước phát triển, bắt đầu từ 01/8/2023.

Đây thực sự là một câu chuyện thú vị. Gecmani và gali là hai thành phần chủ chốt trong sản xuất vi mạch trên thế giới. Chúng hoàn toàn có thể được thay thế bằng các nguyên tố khác, chỉ có điều hiệu suất của vi mạch sẽ suy giảm một cách rất trầm trọng. 

Lệnh cấm vận này nghiêm trọng đến mức nào? Thứ nhất, Trung Quốc vẫn sẽ bán germani và gali ra nước ngoài, nhưng chỉ với sự cho phép đặc biệt của Đảng và Chính phủ. Nói cách khác, cấm vận có tác dụng hai chiều, thế thôi. Đài Loan, cơ sở 2 của Hoa Kỳ, cũng đang bị sốc nặng, bởi vì họ cũng phụ thuộc vào những vật liệu này.

Trung Quốc là gần như độc quyền trong việc cung cấp những thứ cần thiết này, kể cả nó cũng được sản xuất ngoài Trung Quốc. Hơn nữa, điều này đã từng xảy ra trước đây, khi Trung Quốc cắt đứt nguồn cung cấp nguyên tố đất hiếm với Nhật Bản, khi đó Nhật, với ảo tưởng rằng thị trường sẽ quyết định mọi thứ, nhưng cuối cùng Tokyo đã phải cúi đầu trước Bắc Kinh. (Theo thống kê mở, mời xem ảnh dưới bài.)

Nga hoàn toàn đáp ứng nhu cầu của mình, thậm chí vẫn xuất khẩu được, và xuất khẩu ở dạng tinh chế, giá cực cao. 

Còn Ukraina và Nhật Bản thì sao? Nhật Bản có thể đáp ứng nhu cầu cho thị trường nội địa, dù vẫn bị thiếu một chút. Với Ukraina thì điều đó khá buồn cười, vì tất cả nguồn đất hiếm đều được khai thác trên lãnh thổ của DPR. Vậy là sản lượng của Nga sẽ tăng thêm khoảng 8 tấn. 

Với Hoa Kỳ, những thứ này là đồ cao cấp và xa xỉ, vì ở Hoa Kỳ, chúng chỉ được tìm thấy ở dạng “vết” trong quặng kẽm và bauxite mà thôi.

Để dễ hiểu hơn, cần chi tiết một chút. Gecmani và gali được sử dụng trong sản xuất vi mạch với mức độ tinh khiết 99,9999%. Công nghệ tinh chế những nguyên tố đất hiếm này thì Nga và Trung Quốc là số một. Những nguyên tố này được sử dụng trong sản xuất các vi mạch thế hệ mới nhất, có tốc độ cao và tiết kiệm năng lượng. Không có germani và gali, công nghệ vi mạch sẽ phải trở lại với silicon - đây giống như sự trở lại của bóng đèn điện tử thay cho bán dẫn. Khi đó sẽ không cần thiết phải nói về công nghệ nano!!!

Germani đóng một vai trò quan trọng trong việc sản xuất cáp quang, và nó cũng được sử dụng trong sản xuất các bộ vi xử lý tốc độ cao và siêu cao, cũng như trong công nghệ sản xuất các thiết bị xử lý bức xạ hồng ngoại. Thiếu nó, giống như lời chào tạm biệt các thiết bị chụp ảnh nhiệt do phương Tây sản xuất. 

Hơn nữa, các tấm pin mặt trời hiệu suất cao không thể được sản xuất nếu không có germani, cũng xin chào tất cả mọi thứ “năng lượng xanh” của phương Tây. Vâng, ta có thể tìm vật liệu thay thế. Vấn đề là để thay thế như vậy, cần phải xây dựng lại toàn bộ ngành công nghiệp, thực hiện tái cấu trúc toàn bộ nền kinh tế phương Tây. Làm được không?

Nói một cách đại khái, với lệnh cấm vận này, sản lượng vi mạch ở phương Tây có thể giảm 10-12 lần. Đây là cách nói khiêm tốn, nếu hiểu theo cách “dân chủ, tự do và nhân quyền”. Đây cũng là dự đoán trước về sự thất bại hoàn toàn của các cuộc đàm phán giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.

Vào tháng 4 năm nay, chính chị mắt xanh Yellen đã nói rằng “lợi ích an ninh quốc gia của Mỹ và các đồng minh là định hướng chính trong chính sách kinh tế của Mỹ trong quan hệ với Trung Quốc”. Theo chị này, lợi ích của Trung Quốc dường như nằm ngoài lề thảo luận! 

Giờ đây, Yellenđã hạ cánh xuống sân bay Bắc Kinh để nhấn mạnh sự cần thiết phải hợp tác với Trung Quốc về “biến đổi khí hậu”, hay chuẩn bị đối phó với đại dịch nào đó, hay giải quyết vấn đề khủng hoảng nợ công… Tóm lại là rất vô vị.

Nói theo ngôn ngữ ngoại giao thì không phải, nhưng theo ngôn ngữ thường dùng, thì với Trung Quốc, Hoa Kỳ đang “anh ơi, xin anh đừng làm khó tôi nữa”.

Chuyến đi này đến Trung Quốc của chị Yellen là sự kiện lố bịch nhất có thể tưởng tượng được.