Putin và Tập Cận Bình càng ngày càng thân thiết

Putin và Tập Cận Bình càng ngày càng thân thiết

Theo thông cáo của Điện Kremlin, Tổng thống Putin và Chủ tịch Tập đã gọi nhau là "người bạn thân thiết". Ông Tập khẳng định củng cố quan hệ song phương với Nga là "lựa chọn chiến lược" của Trung Quốc, dựa trên lợi ích căn bản của nước này và xu hướng chủ đạo của thế giới. Ông nhấn mạnh Trung Quốc sẽ tiếp tục theo đuổi chính sách tăng cường hợp tác chiến lược với Nga.

Tổng thống Nga Vladimir Putin gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Điện Kremlin ở Moscow vào ngày 21 tháng 3 năm 2023. Tổng thống Nga Vladimir Putin và nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã thảo luận về đề xuất ngừng bắn ở Ukraine của Bắc Kinh trong các cuộc hội đàm ở Moscow, đồng thời thể hiện tình hữu nghị nồng ấm được hình thành từ sự chung lưng đấu cật trong xung đột địa chính trị với phương Tây.

Nga và Trung Quốc đã thể hiện “tình bạn không giới hạn” của họ vào hôm thứ Ba (21/3) trong một buổi lễ hoành tráng ở điện Kremlin nhằm thắt chặt hơn nữa mối quan hệ giữa lúc cuộc chiến ở Ukraine vẫn còn đầy phức tạp.

Sau khi chiêu đãi nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình trong bữa tối riêng gồm 7 món trong 4 tiếng rưỡi vào đêm hôm trước, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chào đón ông tại Điện Kremlin để tiến hành các cuộc hội đàm với sự tham gia của các quan chức hàng đầu của cả hai nước.

Ông Tập chậm rãi bước lên những bậc thang trải thảm đỏ sang trọng của Điện Kremlin khi các lính canh trong bộ đồng phục diễu hành theo phong cách thế kỷ 19 thu hút sự chú ý.

Ông Putin đang đợi để chào đón nhà lãnh đạo Trung Quốc tại hội trường St. George, nơi những bức tường được bao phủ bởi những tấm bảng bằng đá cẩm thạch trắng có khắc vàng tên của các đơn vị quân đội và những người lính được trao tặng Huân chương Thánh George, một giải thưởng quân sự hàng đầu được thành lập bởi Nữ hoàng Catherine.

Trong một buổi lễ được dàn dựng chặt chẽ đầy uy nghiêm, hai nhà lãnh đạo bước vào căn phòng khổng lồ có đèn chùm và bắt tay nhau trong giai điệu của quốc ca Nga và Trung Quốc.

Họ đi ngang qua một hàng các quan chức Nga và Trung Quốc để ngồi xuống đàm phán. Ông Putin và ông Tập đều mặc vest đen và cà vạt đỏ sẫm.

Tổng thống Nga Vladimir Putin gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Điện Kremlin ở Moscow vào ngày 21 tháng 3 năm 2023. (Ảnh: GRIGORY SYSOYEV/SPUTNIK/AFP via Getty Images)

Cuộc hội đàm đầu tiên diễn ra theo thể thức hẹp với sự tham dự của các quan chức hàng đầu của cả hai bên. Theo RIA Novosti, phái đoàn Nga có sự tham dự của Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Dmitry Medvedev, Ngoại trưởng Sergei Lavrov và Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu. Trong khi đó, phái đoàn Trung Quốc có Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị Thái Kỳ, Ủy viên Bộ Chính trị Vương Nghị, Ủy viên quốc vụ kiêm Ngoại trưởng Tần Cương...

Cuộc hội đàm thứ hai được tổ chức theo thể thức mở rộng với sự tham gia của lãnh đạo các tập đoàn lớn bao gồm Rosatom và Rosneft của Nga, theo Sputnik. Trong cuộc hội đàm này, Tổng thống Putin cho rằng hai bên cần thảo luận về các khía cạnh hợp tác thực tế giữa Trung Quốc và Nga.

Theo RIA Novosti, ông Putin nói với ông Tập rằng Nga có thể đáp ứng nhu cầu năng lượng của Trung Quốc, nhấn mạnh hợp tác năng lượng giữa hai nước đang ngày càng mở rộng. Theo tổng thống Nga, gần như mọi thông số của dự án dẫn khí đốt từ Nga sang Trung Quốc Power of Siberia 2 đã được thống nhất. Ông Putin cũng cho biết Nga sẵn sàng giúp đỡ các doanh nghiệp Trung Quốc đến thay thế các công ty phương Tây đã rời Nga từ khi chiến sự Ukraine bùng nổ. Ngoài ra, ông Putin cho rằng Nga và Trung Quốc có thể dẫn đầu trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) nếu kết hợp tiềm năng của hai nước.

Bộ trưởng Năng lượng Nga Alexander Novak tháng 9 năm ngoái cho biết Power of Siberia 2 sẽ đi qua Mông Cổ, góp phần thúc đẩy nền kinh tế cần nhiều năng lượng của Trung Quốc. Đường ống này dự kiến khởi công năm 2024 để có thể vận chuyển 50 tỷ m3 khí đốt mỗi năm.

Lưu lượng này gần tương đương công suất tối đa 55 tỷ m3/năm của Nord Stream 1, đường ống dẫn khí đốt từ Nga sang Đức qua biển Baltic. Nord Stream 1 hiện đã tê liệt hoàn toàn do loạt vụ nổ hồi tháng 9/2022.

"Tôi tin rằng hợp tác trên nhiều phương diện của chúng ta sẽ tiếp tục phát triển vì lợi ích của nhân dân hai nước", ông Putin nói, thêm rằng Nga là "nhà cung cấp chiến lược" các mặt hàng dầu khí, than đá cho Trung Quốc.

Đáp lại, ông Tập cho rằng Trung Quốc và Nga cần nỗ lực hơn để thúc đẩy "hợp tác thực tế". "Chúng ta đã đạt thành quả ban đầu của hợp tác và cần đẩy mạnh hơn nữa", ông nói.

Tập đoàn Gazprom của Nga đang chuyển khí đốt cho Trung Quốc qua đường ống Power of Siberia theo thỏa thuận trị giá 400 tỷ USD trong vòng 30 năm được ký hồi cuối năm 2019. Đường ống này có chiều dài khoảng 3.000 km.

Tuy nhiên, xuất khẩu khí đốt Nga tới Trung Quốc vẫn rất nhỏ so với 177 tỷ mét khối mà Moskva chuyển cho châu Âu năm 2018-2019. Sau khi xung đột Ukraine bùng phát, lượng khí đốt Nga tới châu Âu bắt đầu sụt giảm, xuống còn 62 tỷ mét khối năm 2022. Ông Putin tuyên bố Nga sẽ chuyển ít nhất 98 tỷ mét khối khí đốt đến Trung Quốc vào năm 2030.

Trong khi đó, ông Tập ghi nhận động lực lành mạnh trong sự phát triển của quan hệ Trung - Nga, tuyên bố sẵn sàng tăng cường hợp tác với Moscow. "Nhờ nỗ lực chung của chúng ta, quan hệ Trung - Nga đang cho thấy đà phát triển lành mạnh và bền vững. Sự tin tưởng lẫn nhau về chính trị giữa hai nước chúng ta đang ngày càng thêm sâu sắc, những quan tâm lợi ích chung đang được nhân lên", Sputnik dẫn lời nhà lãnh đạo Trung Quốc nói trong cuộc hội đàm mở rộng.

Trước khi tham dự các cuộc hội đàm ở Điện Kremlin, ông Tập đã gặp Thủ tướng Nga Milkhail Mishustin. Đáng chú ý, các quan chức Nga và Trung Quốc tham dự cuộc hội đàm đều đeo khẩu trang y tế - một lời nhắc nhở về đại dịch COVID-19 đã khiến các chuyến thăm lẫn nhau bị gián đoạn.

Ông Tập nói với ông Mishustin rằng ông rất vui khi được trở lại Moscow sau một thời gian dài gặp trở ngại vì đại dịch. Ông Mishustin cho biết Nga muốn củng cố hơn nữa quan hệ đối tác với Trung Quốc. Đáp lại, ông Tập mô tả Trung Quốc và Nga là "các cường quốc láng giềng", "đối tác chiến lược" và Bắc Kinh sẽ "ưu tiên" các mối quan hệ với Moscow.

Ông Tập nói rằng trong bữa tối hôm thứ Hai, mình đã mời ông Putin tới thăm Trung Quốc vào cuối năm nay để tham dự một cuộc họp cấp cao về "Vành đai và Con đường" của Trung Quốc.

Ông Tập ở tại một khách sạn Soluxe hoàn toàn mới do người Trung Quốc làm chủ, nằm trong một công viên ven sông xa hoa ở trung tâm Moscow, nơi có cây cối và thực vật từ khắp Trung Quốc. Nhà lãnh đạo Trung Quốc cũng sử dụng một chiếc limousine Hồng Kỳ do Trung Quốc sản xuất để di chuyển xung quanh Moscow.

Tổng thống Putin và Chủ tịch Tập ngày 20/3 đã có cuộc gặp không chính thức tại Điện Kremlin, không lâu sau khi lãnh đạo Trung Quốc đến Moskva. Truyền thông Nga đưa tin cuộc họp kéo dài gần 4 giờ rưỡi. Theo thông cáo của Điện Kremlin, Tổng thống Putin và Chủ tịch Tập đã gọi nhau là "người bạn thân thiết".

Chủ tịch Tập nói hầu hết các nước phản đối "đổ dầu vào lửa" và Trung Quốc sẽ tiếp tục thúc đẩy giải pháp chính trị cho xung đột Ukraine. Ông Putin cho biết Nga đã nghiên cứu kỹ tài liệu 12 điểm thể hiện lập trường Trung Quốc về cuộc khủng hoảng Ukraine và Moskva sẵn sàng đàm phán hòa bình. Ông chủ Điện Kremlin hoan nghênh nỗ lực của Trung Quốc trong vấn đề này.

Ông Tập cũng khẳng định củng cố quan hệ song phương với Nga là "lựa chọn chiến lược" của Trung Quốc, dựa trên lợi ích căn bản của nước này và xu hướng chủ đạo của thế giới. Ông nhấn mạnh Trung Quốc sẽ tiếp tục theo đuổi chính sách tăng cường hợp tác chiến lược với Nga.

Theo RIA Novosti, với tư cách nguyên thủ quốc gia, ông Tập đã đến thăm Nga 8 lần kể từ năm 2013, nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác. Tổng cộng, trong 10 năm qua, ông Putin và ông Tập đã gặp nhau hơn 40 lần theo nhiều hình thức khác nhau.