Thứ Sáu, 31 tháng 3, 2017

Đầu thế kỷ 19, Hà Nội có 21 cửa ô

Đầu thế kỷ 19, Hà Nội có 21 cửa ô
Theo sách Bắc thành dư địa chí soạn hồi đầu thế kỷ 19, Hà Nội có 21 cửa ô. Nhưng sách này không liệt kê tên đầy đủ. Bản đồ Tòa thành Hà Nội (thành đất), do hai ông Lê Đức Lộc và Nguyễn Công Tiến dựng năm 1831, có ghi vị trí và tên 16 cửa ô. Bản đồ Tỉnh thành Hà Nội vẽ năm 1866 đời Tự Đức chỉ còn 15 cửa ô, không còn ô Nhân Hòa.

Cửa ô Quan Chưởng
Thời xưa, đây là các cửa ra vào kinh thành. Ban đêm, tại các cửa ô đều có tuần phiên canh gác, kiểm soát sự ra vào kinh thành. Phần lớn các cửa ô đều thông ra sông Hồng và sông Tô Lịch: ở phía tây có 2 cửa, phía nam có 3 cửa, ra sông Hồng có 11 cửa. Lý do là thời đó đường giao thông nối Thăng Long với các vùng khác chủ yếu là đường sông, dọc sông Hồng có nhiều bến, phố xá đông đúc, nhiều hiệu buôn lớn của người Việt và người nước ngoài tập trung buôn bán.

Đến nay, chỉ còn sót lại duy nhất cửa ô Quan Chưởng. Các địa danh nay còn được dùng là ô Yên Phụ, ô Quan Chưởng, ô Đống Mác, ô Cầu Dền, ô Đồng Lầm, ô Chợ Dừa.

Tên chữTên nômĐịa điểm hiện nayĐổi tên
Yên Hoa ngã ba đê Yên Phụ - đường Thanh Niênsau đổi thành Yên Phụ[1]
Yên Tĩnh ngã ba đê Yên Phụ - Cửa Bắcsau thành Yên Định[1], rồi Yên Ninh
Thạch Khối đầu dốc Hàng Thansau thành Nghĩa Lập[1]
Phúc Lâmô Hàng Đậuđầu phố Hàng Đậusau thành Tiền Trung[1]
Đông Hà môn (東河門)ô Quan Chưởngphố ô Quan Chưởng 
Trừng Thanh khoảng mé phải nhà tắm công cộng Chợ Gạo cũ 
Mỹ Lộc ngã ba đường Trần Quang Khải - Hàng Mắm 
Đông An ngã ba Trần Quang Khải - Hàng Thùng 
Tây Luông Nhà hát Lớn Hà Nộisau thành Trường Long[1], rồi Cựu Lâu
Nhân Hoà ngã ba Trần Quang Khải - Trần Hưng Đạosau không còn[1]
Thanh Lãngô Đống Mácsau thành Lãng Yên [1]
Yên Ninhô Cầu Dềnngã tư phố Huế - Đại Cồ Việtsau thành Thịnh Yên[1]
Kim Hoaô Đồng Lầmngã tư đường Giải Phóng - Đại Cồ ViệtKim Liên
Thịnh Quangô Chợ Dừangã tư Hàng Bột - Khâm ThiênThịnh Hào
Thanh Bảo bến ô tô Kim Mã 
Thuỵ Chương khoảng vườn hoa Tây Hồ ở đầu đường Hoàng Hoa Thám 
Đến nay, chỉ còn sót lại duy nhất cửa ô Quan Chưởng. Các địa danh nay còn được dùng là ô Yên Phụ, ô Quan Chưởng, ô Đống Mác, ô Cầu Dền, ô Đồng Lầm, ô Chợ Dừa.

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét