Vì sao Việt Nam thắng và Mỹ thua trong cuộc chiến Covid-19
Asia Times, Tác giả: Richard S Ehrlich,
Dịch giả: Trúc Lam, 29-4-2020
Số người chết do Covid-19 ở Mỹ vượt quá số người thiệt mạng trong chiến tranh Việt Nam, trong khi cựu thù trên chiến trường của họ báo cáo, cho đến nay không có trường hợp tử vong nào do virus. Nhiều người Mỹ tử vong do Covid-19 hơn là bị giết trong Chiến tranh Việt Nam, một cột mốc nghiệt ngã trùng với tin Hà Nội chính thức báo cáo không có trường hợp tử vong do virus corona. “Chống dịch cũng như chống giặc”, nhà cầm quyền Đảng Cộng sản Việt Nam đã tuyên bố.
Một poster tuyên truyền Covid-19 của Việt Nam
với thông điệp: ‘Ở nhà là yêu nước’. Ảnh: Facebook
Tính đến thứ Tư ngày 29 tháng 4, có ít nhất 58.365 người Mỹ đã bị virus giết chết, theo Đại học Johns Hopkins, nơi điều hành một trang theo dõi các ca nhiễm bệnh và tử vong. Có ít nhất 58.220 người Mỹ đã bị thiệt mạng trong Chiến tranh Việt Nam diễn ra suốt 16 năm, bắt đầu với hai cố vấn Mỹ từ năm 1959 và kết thúc năm 1975 khi lực lượng Hoa Kỳ rút lui trong thất bại trước lực lượng cộng sản.Số tử vong do Covid-19 hiện tại của cựu thù trên chiến trường sẽ tương đương, nếu 58.365 người Mỹ bị virus giết chết trong số 329 triệu dân, thì phải có 17.166 người trong số 97 triệu dân Việt Nam.
Nhưng Việt Nam ghi nhận số ca tử vong do virus corona là 0 tính đến thứ Ba ngày 28 tháng 4, Ủy ban Chỉ đạo Phòng ngừa và Kiểm soát Covid-19 của chính phủ cho biết.
Nước này đã xác nhận con số rất nhỏ, chỉ có 270 ca nhiễm virus corona trên toàn quốc, mặc dù họ có chung đường biên giới với Trung Quốc, tâm điểm xuất phát đại dịch lúc ban đầu.
Con số thực tế của Việt Nam có thể cao hơn, do số lượng 88.000 xét nghiệm virus corona được thực hiện ở nước này tương đối thấp, nhưng vẫn có khả năng tỷ lệ tử vong do Covid-19 thấp nhất trên thế giới.
Một người phụ nữ đeo khẩu trang, mang theo một túi gạo được phát miễn phí tại nhà thờ St. Joseph, ở khu phố cổ Hà Nội vào ngày 27/4/2020. Ảnh: AFP / Nhac Nguyễn“Đội ngũ của chúng tôi ở Hà Nội đang làm việc rất, rất chặt chẽ với các đối tác của Bộ Y tế”, ông John MacArthur, đại diện Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ ở Thái Lan, cho biết.
“Sự trao đổi mà tôi đã có với đội ngũ Việt Nam là vào thời điểm này, [họ] không có dấu hiệu nào cho thấy những con số đó là sai”, ông Mac Macththur nói, theo Đài phát thanh NPR của Mỹ.
Bất chấp vị thế và tài nguyên là một siêu cường của Mỹ, so với tình trạng của một quốc gia đang phát triển như Việt Nam, Washington đã không hành động nhanh như Hà Nội khi đối phó với mối đe dọa tiềm tàng của Covid-19 lúc ban đầu, bỏ mất thời gian quý giá, rõ ràng là góp phần vào con số người chết quá cao ở Hoa Kỳ.
Hoa Kỳ cũng không phối hợp, chia sẻ thông tin trong các thông điệp về sức khỏe và an toàn của họ với công chúng, hoặc phủ kín đất nước bằng các chương trình phát sóng, báo in, áp phích đường phố và các cảnh báo phổ biến khác mà Hà Nội đã thực hiện trên quy mô, phản ánh các nỗ lực vận động quần chúng trong chiến tranh.
Thành công ấn tượng trong hai lần giống nhau của Hà Nội – cả chống Mỹ trong chiến tranh và hiện tại ngăn chặn sự lây nhiễm lan rộng của Covid-19 – đã đạt được bằng cách chỉ huy công dân hành động, điều khiển truyền thông và kiểm soát các doanh nghiệp nhà nước và tư nhân.
Đảng Cộng sản cầm quyền ở miền Bắc Việt Nam lúc đó và ngày nay trên cả nước Việt Nam thống nhất, đã cho phép Hà Nội đối phó với các nguồn lực tương đối hạn chế.
Ngày 23 tháng 4, một số văn phòng, cửa hàng, nhà hàng, khách sạn, địa điểm du lịch, địa điểm thể thao và những nơi khác ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và các nơi khác, lần đầu tiên mở cửa trở lại kể từ khi phong tỏa rải rác bắt đầu từ ngày 1/4.
Chính phủ nới lỏng việc phong tỏa trên toàn quốc vì không có trường hợp nhiễm mới nào được báo cáo kể từ ngày 16/4, một thành công tiếp tục vào thứ Ba ngày 28/4.
Một poster tuyên truyền về việc ngăn chặn sự lây lan của Covid-19 dọc theo đường phố Hà Nội vào ngày 29/4/2020. Ảnh: AFP / Manan VatsyayanaNhững nơi có nguy cơ cao như các tiệm làm đẹp, lễ hội, sở thú và các doanh nghiệp khác, nơi mọi người dễ dàng hòa nhập vào đám đông, vẫn đóng cửa. Các tỉnh Bắc Ninh, Hà Giang và một số khu phố ở thủ đô Hà Nội vẫn bị phong tỏa một phần.
“Chúng tôi cần học cách thích nghi để sống với đại dịch”, Thủ tướng Việt Nam, ông Nguyễn Xuân Phúc tuyên bố.
“Chúng ta không để nó phá hủy nền kinh tế hoặc hủy hoại đất nước chúng ta. Chúng ta cần đặt sinh mạng người dân lên hàng đầu và tiếp tục thực hiện các biện pháp quyết liệt để kiểm soát dịch bệnh”.
Chính phủ mới “sống chung với nhau một cách an toàn”, chiến lược của họ cho phép mọi người làm việc, nhưng họ phải duy trì việc giữ khoảng cách, thường xuyên rửa tay và kiểm tra sức khỏe khi đi lại giữa các tỉnh.
Các chuyến bay quốc tế vẫn bị hạn chế nhưng một số du lịch hàng không và giao thông công cộng ở trong nước đang bắt đầu trở lại. Các trường học dự kiến sẽ sớm khởi động trở lại.
“Các Hành khách được yêu cầu kiềm chế trong việc nói chuyện và ăn uống, đeo khẩu trang khi tham gia các phương tiện công cộng”, Cổng thông tin Chính phủ Việt Nam đưa tin.
Tuy nhiên, Hoa Kỳ đối phó [với dịch bệnh] bằng một sự chắp vá của việc phong tỏa, với các hạn chế khác nhau, trong đó một số tiểu bang và các thành phố lớn không bị ảnh hưởng bởi các biện pháp kiểm soát bắt buộc, trong khi các tiểu bang và các thành phố lớn khác thực hiện lệnh “ở nhà” một cách nghiêm ngặt.
Những phản ứng không đồng đều cũng bắt đầu đưa ra vào những ngày khác nhau, cho phép virus corona lây lan tới những khu vực, rồi cuối cùng đã bị phong tỏa và lây nhiễm những nơi vẫn còn mở cửa.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra những thông điệp thất thường trong cuộc khủng hoảng Covid-19 ở Mỹ. Ảnh: AFPChiến lược của Việt Nam và nhân viên cũng được hưởng lợi từ những bài học kinh nghiệm trong việc đối phó với các bệnh đến từ Trung Quốc và các bệnh xuyên biên giới trước đây như SARS, cúm gia cầm và cúm lợn.
Dòng thời gian của Việt Nam tiết lộ chiến lược chiến thắng của họ. Vào ngày 16 tháng 1, Bộ Y tế đã cảnh báo các quan chức chính phủ, làm thế nào để ngăn chặn sự bùng phát virus sắp tới.
Bộ đã nói chuyện với hàng trăm bệnh viện và phòng khám ở Việt Nam vào ngày 21 tháng 1 để bắt đầu chuẩn bị cho các ca nhiễm.
Hà Nội đã xác nhận các ca nhiễm đầu tiên vào ngày 23 tháng 1, khi các bác sĩ điều trị cho hai công dân Trung Quốc đã đi khắp nước Việt Nam, sau khi bay từ Vũ Hán qua, vào ngày 13 tháng 1.
Một Ủy ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng chống Dịch bệnh được thành lập vào ngày 30 tháng 1, khi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xác nhận virus là một “Tình trạng Khẩn cấp Y tế Công cộng Quốc tế”.
Đầu tháng 2, Hà Nội bắt đầu cảnh báo công chúng và tạo ra một trang web thông tin trên quốc gia am hiểu Internet.
Phong tỏa có chọn lọc đã dẹp sạch đường phố đông đúc ở Hà Nội và một số thành phố và làng quê khác, đồng thời cho phép mọi người mua sắm thực phẩm và nhu yếu phẩm.
Cảnh sát đã đưa ra mức phạt nếu không đeo khẩu trang ở nơi công cộng, dọa bỏ tù nếu một người không đeo khẩu trang, lây nhiễm cho bất kỳ ai và cấm tụ tập từ 20 người trở lên.
Một cảnh sát Việt Nam đeo khẩu trang bảo vệ tại Hà Nội vào ngày 11/2/2020. Ảnh: AFP / Nhac NguyễnHà Nội bắt đầu cách ly các khu làng hồi tháng 2, bất cứ khi nào họ được báo cáo có ca nhiễm Covid-19. Các đội đi tới từng nhà trong khu phố bị nghi lây nhiễm.
Takeshi Kasai, Giám đốc khu vực Tây Thái Bình Dương của WHO cho biết tuần trước, “họ họ thật sự làm phần việc của mình”, bằng cách cách ly khoảng 80.000 người. “Tôi nghĩ rằng, đó là lý do vì sao họ có thể tiếp tục duy trì số lượng [lây nhiễm] thấp”.
Hàng chục ngàn người, gồm cả du khách và công dân đến từ nước ngoài, đã bị cách ly trong các trại, ký túc xá có bảo vệ canh gác, rải rác khắp Việt Nam. Những người lính mang đồ ăn sáng, trưa và tối đặt bên ngoài mỗi phòng.
Việt Nam sớm chấm dứt các chuyến bay và du lịch đường bộ trong tuần đầu tiên của tháng 3 đến và đi từ Trung Quốc, nơi có chung đường biên giới với miền bắc Việt Nam.
Đến tháng 3, các quan chức cũng đã giám sát hành khách quốc tế đến và cấm tất cả các khách nước ngoài nhập cảnh sau ngày 22 tháng 3, ngoại trừ công dân Việt Nam trở về nước và các cá nhân khác, những người này đều phải cách ly hai tuần.
Khi Bệnh viện Bạch Mai có uy tín ở Hà Nội và quán bar Buddha ở Thành phố Hồ Chí Minh được xác định là cụm lây nhiễm, phong tỏa rộng rãi đã được đưa ra vào ngày 1/4.
Thành công của Hà Nội trái ngược với phản ứng vụng về của Washington, nhân dịp kỷ niệm 45 năm thất bại của Mỹ ở Việt Nam, một lần nữa thể hiện sức mạnh bất ngờ, ấn tượng của quốc gia Đông Nam Á nhỏ bé vẫn mang vết sẹo chiến tranh sâu sắc, nhưng không có cái chết nào do Covid-19 gây ra.
Richard S Ehrlich là phóng viên người Mỹ, có trụ sở ở Bangkok, đưa tin về châu Á từ năm 1978.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét