VTV có xứng đáng là hãng truyền hình quốc gia?

Quá yếu kém về chính trị: VTV có xứng đáng là hãng truyền hình quốc gia?

Khi khán giả còn chưa hết bức xúc về việc sử dụng chiêu trò dùng người mẫu siêu gầy để tăng độ raitting cho chương trình Vietnam’s Next Top Model của nhà đài VTV vào hôm 09/09 vừa qua, thì mới đây ngày 13/09, VTV lại sử dụng hình ảnh có chứa đường lưỡi bò của Trung Quốc để làm bản tin “Dự báo thời tiết” về cơn bão số 10 đổ bộ vào các tỉnh miền Trung. Sau khi bị phản ánh, VTV đã vội vã xóa bài, và thay bằng đoạn clip thông tin về “Bão Irma của Mỹ”. Sự cố này đã một lần nữa khẳng định sự cẩu thả và sự yếu kém về chính trị của một hãng truyền hình đại diện cho cả một quốc gia.

Hình ảnh VTV để cờ Trung Quốc 6 sao 

Về lỗi cẩu thả và chiêu trò của VTV thì có thể kể sơ lược từ vụ dùng chổi quét rau; Đưa tin sai sự thật trong chương trình Điều ước số 7; Chương trình “Như chưa hề có cuộc chia ly” có nội dung thông tin không đúng sự thật; Chương trình “Nhân tố bí ẩn”, trong đó thí sinh của chương trình là Huyền Minh lừa dối khán giả về thông tin cá nhân của mình, khi thực chất thí sinh Huyền Minh chính là ca sĩ Anh Thúy; Chương trình “Nhân tố bí ẩn” (X-Factor) có tiết mục Mash up các ca khúc Tây Nguyên của nhóm F-Band sử dụng chiếc khăn Piêu (biểu tượng văn hóa của đồng bào dân tộc Thái) để đóng khố, biểu diễn trên sân khấu, không đúng và không thích hợp, gây ảnh hưởng xấu trong dư luận xã hội; chương trình Dự báo thời tiết 22 giờ 33 phút, ngày 09/01/2015 chương trình đã sai sót khi thông tin về tình hình thời tiết ở nước Mỹ trong dịp Lễ Giáng sinh đã qua; Chương trình “Tìm kiếm tài năng Việt Nam” thiếu thận trọng trong kiểm duyệt nội dung chương trình, để xảy ra sự cố thí sinh uống nhầm axit, gây phản ứng trong dư luận xã hội và báo chí; Và hàng loạt các chương trình câu like khi cho thí sính đánh mắng chửi nhau trên sóng truyền hình…

Còn về sự yếu kém về chính trị của nhà đài này thì không biết kể sao cho hết. Sự yếu kém này không phải từ nay giờ mà đã có từ năm 2008 khi VTV lừa hàng triệu khán giả qua bộ phim tài liệu “Linh hồn Việt Cộng”.

Khi đưa tin về chuyến thăm Trung Quốc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, trong bản tin thời sự VTV 19h ngày 14/10/2011 người ta cũng trương lên lá cờ Trung Quốc có 6 ông sao. Trước nữa, tại lễ hội ẩm thực thế giới 2010 tổ chức tại Vũng Tàu từ ngày 21 đến ngày 25 tháng 7 năm 2010, trên nóc gian hàng của TQ cũng có lá cờ với 6 ông sao. Lá cờ này hẳn là do TQ làm vì là gian hàng của họ, chắc là có ý đồ gì đó nên sau này, người ta mới căn cứ vào đấy mà làm theo để thể hiện sự “đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu” chăng?


Tại lễ hội ẩm thực thế giới 2010 tổ chức tại Vũng Tàu từ ngày 21 đến ngày 25 tháng 7 năm 2010, trên nóc gian hàng của TQ cũng có lá cờ với 6 ông sao.

Năm 2013 VTV phát sóng lời bài hát “Người yêu của lính” ca ngợi lính Việt Nam Cộng Hòa (thuộc danh mục bài hát bị cấm lưu hành) trong chương trình Chúng tôi là chiến sĩ.

Trong chương trình Thời sự an ninh phát sóng ngày 01/12/2014 với nội dung Kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (1944 – 2014), tại phút 34 trong clip Ban Biên tập của chương trình đã dùng hình ảnh Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc để minh họa thay cho hình ảnh của Quân đội nhân dân Việt Nam. Hành vi này đăng, phát sóng thông tin sai sự thật này đã bị phản ứng mạnh mẽ từ cộng đồng xã hội. Sự cẩu thả và thiếu trách nhiệm này của một số người làm chương trình tối qua đã khiến cho đông đảo cộng đồng mạng và dư luận xã hội thất vọng. Một sự kiện quan trọng và đầy ý nghĩa nhân văn “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ người trồng cây” bỗng chốc trở nên vô nghĩa chỉ vì sự cẩu thả và thiếu hiểu biết của một số người.

Không biết vô tình (hay hữu ý) VTV đưa cả hình ảnh đối tượng phản động lên sóng truyền hình quốc gia trong chương trình ‘Chào buổi sáng’ ngày 2/5/2015 mặc dù có nội dung nói về vụ Freddie Gray, nhưng VTV đã đăng lại đoạn clip có cảnh blogger Điếu Cày – Nguyễn Văn Hải ngồi chung bàn với tổng thống Obama nhân ngày Tự do Báo chí Quốc tế.

Trong số 1 truyền hình thực tế “Điệp vụ tuyệt mật” phát sóng 20 giờ ngày 02/5/2015 trên kênh VTV3 ở phần giới thiệu về nội dung và luật chơi có sử dụng hình ảnh đồ họa về đường bay từ Thái Lan đến Hà Nội để minh họa giải thưởng dành cho tốp 4 chung cuộc của chương trình; trong bản đồ này không có hình ảnh toàn bộ các quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam, đồng thời đặt nhầm địa điểm Thủ đô Hà Nội nằm trên địa phận Trung Quốc.


Trong bản đồ này không có hình ảnh toàn bộ các quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam

Cũng trong chương trình “Điệp vụ tuyệt mật” trong số 5, phát sóng lúc 20 giờ ngày 13/6/2015 đề cập quá nhiều đến nội dung nhạy cảm này vào khung giờ vàng của truyền hình, với đối tượng khán giả đa dạng ở mọi lứa tuổi trong bối cảnh luật định về vấn đề chuyển giới tại Việt Nam chưa rõ ràng, cũng như việc một số quốc gia đã có luật cấm truyền thông về vấn đề người đồng giới, chuyển giới với đối tượng thanh niên là chưa phù hợp, thiếu suy xét. Không chỉ vậy, cách làm này còn khiến khán giả liên tưởng đến các pede show, sex show rất phổ biến ở Pattaya, Thái Lan, tạo cảm giác về nội dung thiếu lành mạnh, không phù hợp với văn hoá Việt Nam trên làn sóng của Đài truyền hình quốc gia.

Đêm 11/06/2016, trong chương trình trực tiếp trao giải thưởng “Tấm gương bình dị mà cao quý”, VTV đã lấy hình cổ động học tập theo trước tác của Mao Trạch Đông để làm hình nền cho suốt chương trình. Điều đó có lẽ ngầm nhắc nhở mọi người đó là những tấm gương bình dị cao quý của Việt Nam là nhờ học theo Mao Chủ tịch?


Hình ảnh đường lưỡi bò được công khai sử dụng

Và mới đây nhất họ đã giúp Trung Quốc một việc rất lớn là đưa bản đồ đường lưỡi bò lên bản tin thời tiết của sóng truyền hình quốc gia cho nhân dân ta chiêm ngưỡng. Tại sao những người biên tập chương trình lại ngang nhiên đưa hình ảnh Đường lưỡi bò – thứ mà chính quyền Bắc Kinh sử dụng để thực hiện âm mưu nuốt trọn biển Đông xuất hiện đường hoàng trong khi nhà nước ta đang ra sức phản đối?

Điều đáng nói là, đã có quá nhiều sai phạm nhưng vẫn chưa thấy ai lên tiếng chịu trách nhiệm cho sự cẩu thả và yếu kém này? Ai sẽ phải chịu trách nhiệm cho một sai sót vô cùng nghiêm trọng này? Hay VTV lại dùng chiêu bài lặng lẽ rút bài và im lặng trước sự phẫn nộ của dư luận? Phải nói sao cho chính xác khi nhà đài VTV đã gỡ những video sai phạm sau khi được phản hồi xuống tức là họ biết họ làm sai, nhưng tuyệt nhiên không xin lỗi bạn đọc một câu nào. Như vậy, tức là biết sai nhưng không sửa còn tái phạm? Điều này thể hiện tư tưởng coi thường khán giả của họ.

Nguy hiểm hơn, nhiều nhà báo, biên tập viên Đài Truyền hình quốc gia VTV thiếu kiến thức lịch sử khi không ít lần nói sai những kiến thức hết sức cơ bản (trong chương trình S-Việt Nam khi MC ngoại quốc hỏi về vị tướng có trận chiến lẫy lừng trên sông Bạch Đằng, MC nữ đã trả lời là Ngô Quyền) hay đưa những nhân vật lên sóng quốc gia để xuyên tạc Hiệp định Giơ-ne-vơ, xuyên tạc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, cào bằng lịch sử để chạy tội cho Mỹ Ngụy, đưa hình ảnh hàm ý xấu về lực lượng Cảnh sát Giao thông…

Nghiêm trọng hơn nữa khi năm ngoái ngày 12/7, Tòa trọng tài quốc tế đã ra phán quyết Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để đòi quyền lịch sử với các nguồn tài nguyên bên trong “đường lưỡi bò”, tuy nhiên Trung Quốc vẫn không chấp nhận điều này. Nước này đã yêu cầu hàng loạt sao Hoa ngữ đã lên tiếng phản đối và kêu gọi mọi người ủng hộ Trung Quốc giành lại “đường lưỡi bò”, trong đó có thể kể đến nhiều gương mặt nghệ sĩ nổi tiếng như: Triệu Vy, Hồ Ca, Phạm Băng Băng, Ngô Diệc Phàm…

Ngay sau khi các ngôi sao giải trí lên tiếng thì đồng loạt những người hâm mộ ở VIệt Nam cũng đã thể hiện chính kiến của mình. Tất cả đều quyết định “từ bỏ thần tượng, chọn Tổ quốc”, kịch liệt phản đối thái độ và các hành xử của các ngôi sao mà họ từng yêu mến. Tuy nhiên, ngay khi hàng nghìn người Việt phản ứng gay gắt, đồng loạt thay avatar, kêu gọi người dân cùng chung tay bảo vệ biển Đông, bảo vệ chủ quyền của dân tộc thì nữ biên tập viên Lê Thanh Huyền của chương trình Thể thao 24/7 lại đăng một dòng trạng thái lên Facebook khiến không ít người bức xúc. Nội dung dòng trạng thái này phê phán thanh niên Việt Nam “lười làm, ham chơi, học hành kém cỏi, kiến thức hạn hẹp…”, nữ Biên tập viên này càng khiến dân mạng “sục sôi” hơn khi tuyên bố vẫn yêu mến Triệu Vi dù Triệu Vi ủng hộ đường lưỡi bò là của Trung Quốc. Thiết nghĩ, Thanh Huyền có quyền hâm mộ diễn viên Trung Quốc nhưng cho rằng việc ủng hộ hành vi xâm lược gần hết biển đảo của tổ quốc chỉ là một quan điểm chính trị, như không ảnh hưởng đến mình thì mình cũng chào thua. Liệu một người có tư tưởng như thế có xứng đáng làm ở đài truyền hình quốc gia?

Thông tin Thanh Huyền đăng tải trên trang cá nhân của mình

Thiết nghĩ, những người không có sự nhạy cảm chính trị, không có sự cẩn trọng và tính cách cầu toàn, cần ra khỏi VTV. Đây là đài quốc gia, không phải doanh nghiệp địa phương, càng không phải công ty gia đình. Đã có ý kiến cho rằng, việc tuyển chọn những sinh viên đi học ở Mỹ và phương Tây về đang dần làm diễn biến hòa bình xảy ra trong chính bản thân nhà đài. Lợi ích kinh tế được đặt lên hàng đầu chứ không phải lợi ích quốc gia dân tộc, lợi ích của người dân.

Bên cạnh đó, thật lo lắng cho sự “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” bắt đầu từ truyền thông, cụ thể ở đây là một cơ quan ngôn luận lớn của quốc gia. Trên nhiều trang mạng xã hội đã có không ít quan điểm cho rằng, cơ quan thông tấn hàng đầu Việt Nam đang “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” khi liên tục phạm phải những sai lầm chết người trong quá trình tác nghiệp thời gian qua.

Không hiểu vì sự quản lý yếu kém, sự tắc trách của cấp dưới, hay vì một âm mưu chống phá nào đó mà gần đây VTV lại liên tiếp phạm phải những sai lầm không đáng có, đặc biệt là những yếu tố nhạy cảm về chính trị liên quan đến Trung Quốc, đã khiến uy tín của nhà đài sụt giảm nghiêm trọng?

Thiết nghĩ, VTV nên ý thức được trách nhiệm, vị trí của mình và phải xử lý nghiêm những cá nhân đang làm ảnh hưởng đến uy tín của một đài truyền hình Quốc Gia. Rất mong lãnh đạo VTV và các cơ quan chức năng sớm vào cuộc chấn chỉnh lại việc đưa tin, viết bài và phát sóng các chương trình truyền hình, đừng để cho cơ quan tuyên truyền chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước lại có những chương trình phát sóng sai sự thật, giả dối và thể hiện sự ấu trĩ, non kém về chính trị.

Cuối cùng, thực sự có một thắc mắc không biết hỏi ai, đó là trước những sai phạm của Bộ truyền thông và thông tin, Ban tuyên giáo đã và đang làm cái gì? Chúng tôi luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và chính phủ nhưng nếu để cho truyền thông của quốc gia phản bội lại chính đất nước mà không có xử phạt đúng thì thật là đáng buồn. Phạt hành chính là không đủ chúng tôi cần một sự điều tra và truy tố hình sự cần thiết với những kẻ để thông tin này xuất hiện.

CTV Quang Phúc
(Quốc Hội)