Hỏi AI Qwen: Thuế ở Việt Nam hiện nay cao hay thấp ?

Hỏi AI Qwen: Thuế ở Việt Nam hiện nay cao hay thấp ?

Tôi vừa đăng trả lời của AI Grok về câu hỏi "Thuế ở Việt Nam hiện nay cao hay thấp so với các nước có cùng trình độ phát triển". Câu trả lời là "Tỷ lệ thu thuế/GDP của Việt Nam tương đương hoặc cao hơn một số nước trong khu vực, phản ánh hệ thống thuế khá hiệu quả trong việc huy động ngân sách. Tuy nhiên, điều này cũng có thể tạo áp lực lớn hơn cho doanh nghiệp và người dân".

Bây giờ tôi đem cùng câu hỏi đó hỏi AI Qwen. Câu trả lời như sau: "Mức thuế suất ở Việt Nam nhìn chung không cao so với các nước có cùng trình độ phát triển , nhưng gánh nặng thuế lại tương đối lớn do tỷ lệ thu ngân sách/GDP cao và hệ thống thủ tục hành chính phức tạp, gây ảnh hưởng lớn đến môi trường kinh doanh và đời sống người dân". 

Như vậy về đánh giá khái quát, hai AI cho kết quả không thực sự giống nhau. Đi sâu vào chi tiết có thể thấy thông tin số liệu của 2 AI rất khác nhau. Đặc biệt, trong khi Grok ước tính "Tỷ lệ thu thuế/GDP của Việt Nam: Khoảng 15-18% GDP", thì AI Qwen cho rằng "Tỷ lệ tổng thu ngân sách/GDP của Việt Nam khoảng 20–22% (năm 2023)".

Dưới đây là nội dung câu trả lời của AI Qwen:

Câu hỏi về mức thuế ở Việt Nam cao hay thấp so với các nước có cùng trình độ phát triển là một vấn đề khá phức tạp, vì hệ thống thuế bao gồm nhiều loại thuế khác nhau (thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, thuế giá trị gia tăng, thuế xuất nhập khẩu...), và mức độ tác động của nó phụ thuộc vào từng nhóm đối tượng, ngành nghề, quy mô kinh doanh, thu nhập...

Dưới đây là phân tích tổng quan dựa trên tình hình đến năm 2024:

1. Tổng quan hệ thống thuế ở Việt Nam

Thuế suất phổ biến:

Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN): 20% (áp dụng chung cho đa số doanh nghiệp).
Thuế thu nhập cá nhân (TNCN): Biến động từ 5% đến 35% , áp dụng theo biểu lũy tiến.
Thuế giá trị gia tăng (VAT): 10% (thông thường), một số mặt hàng được áp mức 5% hoặc 0%.
Các loại thuế khác: Thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất nhập khẩu, thuế tài nguyên, thuế sử dụng đất...

Hệ thống thuế tương đối đơn giản , nhưng thủ tục hành chính còn rườm rà, gây khó khăn cho doanh nghiệp.

2. So sánh với các nước có cùng trình độ phát triển

Việt Nam thuộc nhóm nước đang phát triển , có thu nhập trung bình thấp đến trung bình. Ta nên so sánh với các quốc gia như:

Đông Nam Á: Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Philippines...

Châu Á khác: Ấn Độ, Bangladesh...
Mỹ Latinh: Brazil, Mexico...
Châu Phi: Kenya, Nigeria...

a) So sánh về thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN)

QUỐC GIA / THUẾ TNDN (%)

Việt Nam         20
Thái Lan         20
Malaysia         24
Indonesia         22
Philippines      20
Ấn Độ            ~25
Brazil            ~34
Trung Quốc    25

👉 Nhận xét : Mức thuế TNDN của Việt Nam ở mức trung bình thấp so với các nước trong khu vực và thế giới.

b) So sánh về thuế thu nhập cá nhân (TNCN)

Việt Nam: Lũy tiến từ 5% đến 35% .
Thái Lan: Từ 0% đến 35% .
Malaysia: Từ 0% đến 28% .
Indonesia: Từ 5% đến 30% .
Philippines: Từ 5% đến 32% .
Ấn Độ: Từ 5% đến 30% (+ thuế bổ sung).

👉 Nhận xét : Mức thuế TNCN tối đa của Việt Nam không quá cao so với các nước trong khu vực. Tuy nhiên, việc đánh thuế lũy tiến khiến người có thu nhập cao chịu gánh nặng lớn hơn.

✅ So sánh thuế VAT/GST (thuế giá trị gia tăng/tiêu dùng)

QUỐC GIA / THUẾ VAT/GST (%)

Việt Nam          10 (phổ biến)
Thái Lan           7
Malaysia            0 (từng có GST 6%)
Indonesia        10
Philippines        12
Ấn Độ                5–28 (theo nhóm)
Brazil                Phức tạp (~18–30%)

👉 Nhận xét : Mức thuế VAT của Việt Nam ở mức trung bình , không quá cao so với các nước đang phát triển.

3. Gánh nặng thuế so với GDP/người

Theo Ngân hàng Thế giới (WB) và IMF:

Tỷ lệ tổng thu ngân sách/GDP của Việt Nam khoảng 20–22% (năm 2023).
So với các nước đang phát triển khác, tỷ lệ này trên mức trung bình nhẹ .
Tuy nhiên, nếu so với các nền kinh tế phát triển (OECD), tỷ lệ này vẫn thấp hơn nhiều (ví dụ: Hàn Quốc ~28%, Pháp ~45%).

👉 Kết luận : Mặc dù mức thuế suất chưa phải là cao nhất, nhưng gánh nặng thuế/GDP của Việt Nam tương đối cao so với các nước có cùng mức thu nhập.

💡 4. Đánh giá tổng thể: Cao hay thấp?

TIÊU CHÍ  /  ĐÁNH GIÁ

Mức thuế suất (so với khu vực):  Trung bình hoặc thấp hơn

Gánh nặng thuế (so với GDP): Tương đối cao

Thủ tục hành chính thuế: Phức tạp, gây tốn kém cho DN

Tác động lên người dân & DN: Gây áp lực, nhất là với DN nhỏ

🧭 Kết luận cuối cùng

Mức thuế suất ở Việt Nam nhìn chung không cao so với các nước có cùng trình độ phát triển , nhưng gánh nặng thuế lại tương đối lớn do tỷ lệ thu ngân sách/GDP cao và hệ thống thủ tục hành chính phức tạp, gây ảnh hưởng lớn đến môi trường kinh doanh và đời sống người dân.