Vinh danh ổ bánh mì Sài Gòn

Mình rất thích ăn bánh mỳ vì vừa ngon, vừa không mất công nấu nướng. Trong hàng chục năm sống ở nước ngoài, mình thường xuyên ăn bánh mỳ, không ăn cơm, do đó đã thành thói quen. Từ ngày về nước ở hẳn năm 2015, mình tiếp tục ăn bánh mỳ, không ăn cơm. Không chỉ bánh mỳ Pháp, Mỹ, Thụy Sĩ, Italia ngon mà bánh mỳ ở VN cũng rất ngon. Tuy nhiên, ở VN mình chủ yếu mua bánh mỳ trong hai siêu thị BigC và Mega Market (Metro cũ) vì được làm giống bên Tây. Ở Paris gần cơ quan thương mại VN tại Pháp phố Avenue de Madrid có cửa hàng bánh mỳ "Aux Castelblangeois" bán các loại bánh cực ngon, mỗi lần về Paris mình thường qua đó mua 20 cái về bỏ tủ đá rồi lấy ra nướng ăn dần. Ở Geneve Thụy Sĩ thì mình mua bánh mỳ kẹp thịt ở Carole & Joël MERIGONDE, Rue de Vermont 37. Ở Washington DC có một cửa hàng bánh mì rất ngon gần khách sạn Concordia phố New Hampshire Ave NW... Đọc bài dưới đây mình nhớ những quầy bánh mỳ đó quá. Đáng tiếc là ở VN mình lo ngại vệ sinh thực phẩm nên hình như chưa bao giờ mua và ăn bánh mỳ kẹp thịt VN nên không biết cửa hàng nào cả. Ở Âu Mỹ, bánh mỳ bán trong các cửa hàng trên phố rất đắt, trong khi bán trong siêu thị rất rẻ, có thời siêu thị còn cho không hoặc bán với giá tượng trưng là 10 cent, tức hơn 2000 đồng/baguette, để lôi kéo khách đến mua hàng. Cuối mỗi ngày họ mang cả sọt bánh ế ra để trước cửa hàng cho ai muốn lấy thì lấy. Tuy nhiên, chính quyền sợ cứ với đà này thì các cửa hàng bánh truyền thống sẽ phá sản hết, nghề cổ truyền sẽ mất đi, thất nghiệp sẽ gia tăng, nên chính quyền cấm các siêu thị không được cho không và không được bán bánh mỳ quá rẻ. Mặc dù vậy, bánh mỳ trong siêu thị ở Âu Mỹ vẫn rẻ hơn so với ở VN.

Vinh danh ổ bánh mì Sài Gòn

FB Nguyễn Gia Việt - Ngày 26/03/2021, bộ trưởng Văn Hóa Pháp Roselyne Bachelot thông báo chọn bánh mì dài baguette để đệ trình lên UNESCO hồ sơ đề cử di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Bánh mì baguette cũng là bánh mì ưa chuộng, phổ biến ở Việt Nam ta. Tại Nam Kỳ chúng ta, đệ nhứt món điểm tâm là bà hủ tíu ,đệ nhị là bà bánh mì, hai món này tràn ngập Nam Kỳ Lục Tỉnh từ xưa tới nay.

Bánh mì baguette theo chưn người Pháp xâm lăng đã bước qua xứ Nam Kỳ, đã "tới đây thì ở lại đây" gắn bó keo sơn cùng xứ sở này, “ròng rã buồn vui “,đi qua những giai đoạn lịch sử có thăng có trầm,có vui có khổ,từ thành đô tới nông thôn theo mệnh nước nổi trôi của dân tộc Việt này.

Bánh mì Nam Kỳ là bánh mì dài, nó dài, nhưng Pháp dài nữa thước thì ở Nam Kỳ chỉ hai gang tay.

Ổ bánh mì baguette thần thoại nước Phú Lang Sa có mặt tại thành Gia Định năm 1859 mà Đồ Chiểu đã chỉ mặt rằng:”Sống làm chi ở lính mã tà, chia rượu lạt, gặm bánh mì, nghe càng thêm hổ”.

Người Nam Kỳ nào cũng nhớ y thinh trong tâm trí mình những chữ như "ăn bánh mì ba ghét" (baguette), nhét giăm bông (jambon), xúc xích (saucisse), patê (paté) rồi uống la de (la bière) và bia (bière)

Ổ bánh mì sau đó quyện hòa cùng với món ốp la (Oeufs au plat), ốp lết (Omelette), làm bạn với ly café sữa, ly pạc xỉu thần thoại và tờ nhựt trình sáng sớm của đất Sài Gòn Gia Định.

Người ta có thể ăn sáng với một ổ bánh mì vừa ra lò vàng rụm ,xé nhỏ nó ra chấm với bò beefsteak ,chấm với sữa Ông Thọ, bỏ vào cháo lòng hoặc đơn giản chỉ là ăn không rồi uống ly nước sẽ no bụng.

Sau này có bánh mì tròn nhưng người Nam Kỳ vẫn luôn trung thành với bánh mì ba ghét (baguette)

Ngoài ốp la, ốp lết, bò beefsteak, một vài món nổi tiếng mà dân Nam Kỳ mê ăn sáng chấm bánh mì là bò kho, ragout và cà ri.

Những năm 1950 Sài Gòn xuất hiện bánh mì kẹp thịt.

Người ta khéo léo nhét thịt nguội, chả lụa, chà bông,cá hộp, pate gan, xíu mại… vô giữa rồi chan miếng nước sốt thơm ngọt, bỏ thêm miếng đồ chua , vài lát cà, dưa leo, thêm cọng ngò rí để biến ổ bánh mì thành một kiệt tác về ẩm thực Sài Gòn. Ổ bánh mì thịt làm vị giác và khứu giác người ăn phải căng như một dây đàn vì sướng.

"Ngồi buồn gặm ổ bánh mì
Mùi thơm chả quế thầm thì bên tai"

Năm 2012, trang du lịch của báo The Guardian (Anh quốc) đã bình chọn bánh mì Sài Gòn thuộc 10 món ăn đường phố ngon và hấp dẫn du khách nhất thế giới.

Ngày nay người ta nhét vô bụng bánh mì thêm heo quay, thịt nướng, bò nướng lá lốt và nó vẫn hoàn thành xuất sắc vai trò làm an cái bụng dân lao động mỗi buổi sáng, mỗi chiều tà, nửa đêm ngoài phố dù tiết hè nóng nực hay lạnh buốt khi đông về.

Mà nói cho bạn nghe nè, bánh mì ở Sài Gòn và bánh mì thịt Sài Gòn là ngon nhứt. Là vì bạn có đi xứ nào đó du lịch bạn có ăn bánh mì ở đó sẽ thấy nó thiếu thiếu cái gì đó.

Cái vị ngon trọn vẹn chỉ có khi bạn về Sài Gòn ăn bánh mì ở ngay tại Sài Gòn. Cho nên hồi xưa tại sao người Lục Tỉnh hay mua bánh mì Sài Gòn ở các bến xe mang về quê làm quà.

Những xe bánh mì kẹp thịt của Sài Gòn vô địch thiên hạ

Thành ra Pháp vinh danh bánh mì dài baguette là vinh danh bánh mì Sài Gòn vậy

Ngày nay bánh mì dài baguette bên Pháp chưa chắc địch nổi với bánh mì Sài Gòn á?