Có hai nhánh thể dục chính, gọi là “Anaerobic” và “Aerobic”. Anaerobic là các loại vận động mạnh, cường độ cao, chánh yếu nhằm tăng lực, tốc độ, bồi đắp cơ bắp. Các môn anaerobic phổ biến là chạy tốc độ cự ly ngắn (100m, 200m, 400m...), đua xe đạp nước rút, v.v... Đây cũng là phương cách thể dục giúp giảm cân nhanh nhất. Anaerobic thường ngắn giờ, chú trọng tính căng thẳng, thường gặp trong các cuộc tranh tài thể thao nhà nghề hay tài tử.
Ngược lại, cách tập "aerobic" (còn gọi là "cardio exercise") thích hợp hơn trong tập luyện workout hằng ngày. Phương pháp này ít căng thẳng, có thể kéo dài trong một khoảng thời gian, thuận lợi cho mỗi người tập khác nhau. Bất cứ trò thể thao nào làm nhịp tim tăng dần có thể gọi là "aerobic", ngay cả những hoạt động ngày thường như dọn dẹp nhà cửa, cắt cỏ, cào lá, xúc tuyết... Một số môn chơi mang nhiều tính cách "aerobic" gồm có: đi bộ, chạy bộ, đi xe đạp, trượt patin, bơi lội, trượt tuyết, khiêu vũ... Tập luyện kiểu "aerobic" nói chung bao gồm vận động các cơ bắp theo nhịp điệu, lặp đi lặp lại, khiến tăng nhịp tim qua một thời gian nhất định. Phương pháp aerobic giúp đốt calorie, tan mỡ, và hạ cân nặng một cách chậm rãi, nhưng chắc chắn, cùng lúc tăng năng lượng cho người tập. Bộ Y Tế Hoa Kỳ khuyến cáo một người lớn trung bình cần thiết tập phương pháp "aerobic" ít nhất 150 phút mỗi tuần (khoảng 20 phút / ngày).
Có một số môn thể thao bao gồm cả 2 yếu tố "Anaerobic" và "Aerobic". Tập tạ chẳng hạn, có thể vừa là anaerobic vừa là aerobic, tuỳ bạn tập lâu hay mau, chú trọng cường lực hay sự đều đặn. Trong quần vợt, những màn đánh banh qua lại ít nhiều mang tính "Aerobic", nhất là trong các phiên tập luyện. Nhưng tennis cũng có thể giống “Anaerobic” vào các thời điểm quyết định, khi so tài cao thấp, cần ghi điểm, với những đường banh mạnh, dứt khoát, đòi hỏi các tay vợt di chuyển mau lẹ, cấp thời. Ngay cả trong môn banh bàn (ping-pong), những cú đập banh ghi điểm sấm sét, có khi vượt tốc độ 100 mph -- trường hợp này có thể gọi là "Anaerobic".
Sau đây là vài môn thể thao phổ biến, thích hợp cho workout, dù chỉ tập một mình, hay cần chơi chung với bạn đồng đội.
Bơi lội
Đây là một môn "Aerobic" hoàn hảo, giúp vận động toàn thân, phương cách tốt nhất phát triển cơ bắp cả cơ thể. Bơi lội giúp giảm mập phì, tăng cường lực, triệt tiêu stress, bớt đau lưng... Mỗi giờ bơi lội có thể đốt 900 "calorie". Thống kê cho thấy bơi lội cũng rất tốt cho các thai phụ. Đây là một trong vài trò chơi phổ biến nhất tại Hoa Kỳ. Cả nước có trên 10 triệu tư gia có xây luôn hồ bơi, và hơn 300,000 hồ bơi công cộng. Mặc dù bơi lội ít bị chấn thương, bạn vẫn nên cẩn trọng. Mỗi năm, có hằng ngàn vụ cấp cứu vì các rắc rối liên quan đến hoá chất rửa sạch hồ. Cần chú ý, chết đuối cũng là nguyên nhân tử vong chánh cho các bé từ 1 đến 4 tuổi.
Chạy bộ
Làm khoẻ tim, đốt nhiều calorie, giúp người tập giảm cân, chống lão hoá, ngăn chặn các chứng teo cơ, đột quỵ, tiểu đường, hạ mức cholesterol... Đối với một người trung bình, chạy bộ 5 mile mỗi giờ -- khoảng 13 phút cho mỗi mile -- đốt khoảng 600 calorie. Đẩy tốc độ lên chút, 8 mile mỗi giờ -- khoảng 7 phút cho mỗi mile -- có thể đốt hơn 850 calorie. Cần chú ý chạy bộ giúp đôi chân khoẻ, dẻo dai, nhưng không làm thay đổi, nở nang phần thân trên. Bạn có thể cần tập thêm vài môn khác để hỗ trợ, như bơi lội, cử tạ...
Chạy xe đạp
Có thể giảm huyết áp hiệu quả vì đường tập dài, lâu giờ, giúp khoẻ tim. Tuỳ vào tốc độ, người đi xe đạp có thể đốt từ 200 - 500 calorie chỉ trong 30 phút chạy xe đạp. Đây là môn rất tốt cho hệ tim mạch, cũng là một trong những phương pháp dễ tập nhất, ở bất cứ đâu, vào bất cứ khi nào, lại ít tốn kém. Tuy nhiên, cần chú ý, đây cũng là môn rủi ro chấn thương cao nhất trong mọi trò thể thao: từ té xe đến tai nạn giao thông, v.v.... Mỗi năm, ở Mỹ có trên 500,000 ca cấp cứu liên quan đến người đi xe đạp. Và cũng tương tự như chạy bộ, tập xe đạp không giúp ích nhiều cho phần trên cơ thể.
Chèo thuyền (rowing)
Cũng như bơi lội, đây là một trong những môn thể thao giúp vận động tất cả các cơ bắp trên cơ thể. Chèo thuyền có thể đốt khoảng 400 calorie mỗi 30 phút. Khác chạy bộ hay đi xe đạp, chèo thuyền giúp vận động toàn thân, tăng lực cơ bắp khắp cơ thể. Đa phần các tay chèo thuyền rất mạnh mẽ nhưng dáng người lại thon gọn, săn chắc. Một lợi thế khác của môn chèo thuyền là ít bị chấn thương. Một lợi thế khác, đây là trò chơi ngoài trời, hít thở không khí tự nhiên, người tập có thể tắm mình trong ánh nắng chan hoà. Chèo thuyền cũng là môn vừa có thể tập cá nhân vừa có thể chơi đồng đội.
Banh bàn (table tennis)
Đây là trò chơi đồng đội, bạn cần có người tập chung. Môn "table tennis", mà chúng tôi tạm dịch là "banh bàn", là một trong những trò chơi phổ biến nhất thế giới. Thống kê không chánh thức, có khoảng 40 triệu người chơi banh bàn lẫn tham gia tranh tài mỗi năm. Banh bàn là môn thể thao có nhiều lợi thế: khuyến khích tinh thần tập thể, thích hợp mọi lứa tuổi, phái tính, kích cỡ. Tốc độ trò chơi, cách riêng của trái banh, có thể gây ngộ nhận. Một thời banh bàn là môn thể thao quốc cấm ở Nga sô cũ, vì đảng Nga cộng tin rằng nó có hại cho sức khoẻ... nhãn áp của dân chúng. Banh bàn còn có có một cách gọi khác là "ping-pong". Nhưng cái tên này đã được hãng Parker Brothers ghi danh nhãn hiệu độc quyền từ đầu thế kỷ 20. P.B là nhà sản xuất trò chơi và đồ chơi khổng lồ của Mỹ, mà một trong những trò chơi rất nổi tiếng là "Monopoly". Vì lý do này, phong trào Olympic, các cuộc tranh tài thể thao, giới tài trợ, ngành truyền thông... thường sử dụng tên "table tennis" để chỉ trò banh bàn.
Quần vợt (tennis)
Rèn xương mạnh mẽ, giúp đặc xương, rất quan trọng với các tay vợt tuổi đang lớn. Chơi tennis cũng giúp ngăn ngừa chứng loãng xương với người lớn tuổi. Quần vợt tập độ bền, sức dẻo dai, phản xạ nhạy bén, vì người chơi luôn chạy quanh sân, vươn cơ thể đón đỡ các đường banh của đối phương. Một tay vợt trung bình chạy khoảng 3 đến 5 mile trong trận so vợt, và đốt khoảng 600 calorie cho mỗi giờ trên sân. Người ta cũng có thể đánh tennis đến khi đã lớn tuổi. Người chơi quần vợt 3 giờ mỗi tuần có thể giảm một nửa nguy cơ tử vong.
Banh vợt (squash)
Một trong vài trò thể thao được ca ngợi là rất tốt cho sức khoẻ. Squash là môn tập luyện ưa thích của dân làm việc văn phòng. Banh vợt là cách tập luyện nặng, người chơi chạy nhảy quanh sân có thể đốt trên 400 calorie chỉ trong nửa giờ đánh squash. Những pha giao trả banh kéo dài, di chuyển liên tục, giúp tăng sức mạnh cơ bắp và độ bền bỉ, nhất là phần dưới cơ thể. Trong khi các cú xoay người, gập lưng, xoải chân có thể làm vùng bụng và xương sống thêm độ dẻo dai. Khi chơi banh vợt, bạn cần cẩn thận để không dính chấn thương dãn dây chằng, tét cơ, lật cổ chân, và cả nguy cơ... bị vợt đối phương quật trúng.
Banh rổ (bastketball)
Đây là trò chơi tập thể có thể chơi trong nhà hoặc ngoài trời. Tốc độ nhanh, di chuyển liên tục có lợi cho hệ thống tim mạch. Chạy nhảy liên tục tốt cho tim phổi, giúp máu được bơm đều. Các động tác tung người trên không, đổi hướng dưới đất... giúp tăng sức mạnh và độ dẻo dai. Chơi banh rổ đốt nhiều calorie, nửa giờ đánh banh có thể đốt từ 600-800 calorie, tuỳ cường độ tập luyện. Nên cẩn thận vì đây cũng là môn dễ gây chấn thương.
Có thể nói, tập thể dục "workout" có nhiều lợi ích sức khoẻ lẫn xã hội. Workout với nhiều người có thể là cơ hội gặp gỡ, hàn huyên. Trong khi tăng cường sức khoẻ, workout cũng có thể là phương cách giải trí, kích thích sự tranh đua lành mạnh. Chọn môn thể thao nào để chơi mang tính cách cá nhân - tuỳ bạn thích tập trong nhà hay ngoài trời, tập một mình hay chung với một nhóm bạn, hoặc bác sĩ có lưu ý bạn đặc biệt điều gì đó. Đôi khi, thay đổi cách thức workout, tập xen kẽ những môn khác nhau có thể giúp bớt nhàm chán; hoặc rủ bạn bè người thân cùng tập để thêm phần cảm hứng. Nếu bạn mới làm quen với workout, cũng không cần nôn nóng, nên tập từ từ, nhẹ nhàng trước, về sau tăng dần độ mạnh và nhanh, cho cơ thể cơ hội điều chỉnh, và cũng để tránh chấn thương không đáng có.
TTD
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét