Thuốc lá điện tử vẫn gây tranh cãi trong giới y tế

Thuốc lá điện tử vẫn gây tranh cãi trong giới y tế

Thanh Phương Thuốc lá điện tử có đúng là một phương tiện hiệu quả để cai thuốc hay không ? Câu hỏi này tiếp tục gây tranh cãi trong giới y tế tại Pháp.

Theo bác sĩ Bertrand Dautzenberg, thuốc lá điện tử không 

có nhiều thành tố gây ung thư - REUTERS /Charles Platiau

Thuốc lá điện tử có đúng là một phương tiện hiệu quả để cai thuốc hay không ? Câu hỏi này tiếp tục gây tranh cãi trong giới y tế tại Pháp. Vào tháng 11 năm ngoái, lần đầu tiên, giới y tế tại Pháp ra lời kêu gọi ủng hộ thuốc lá điện tử, xem đây là phương pháp thật sự hiệu quả để tiến tới bỏ hẳn thuốc lá.

Trên tờ nhật báo Le Parisien số ra ngày 15/11, bác sĩ Philippe Presles, chuyên khoa thuốc lá đã đăng lời kêu gọi như sau :

« Với tư cách là bác sĩ và nhà chuyên môn y tế, chúng tôi vẫn thường gặp nhiều bệnh nhân là nạn nhân trầm trọng của thuốc lá, và mặc dù chúng tôi nỗ lực cứu chữa, nhiều người trong số họ đã chết hoặc tàn tật suốt đời. Trung bình một phần hai người hút thuốc chết vì thuốc lá. Đó là một vấn đề y tế công cộng nghiêm trọng nhất trên thế giới.

Chúng tôi thấy việc sử dụng thuốc lá điện tử ngày càng phổ biến và rõ ràng việc này đang giúp nhiều người ghiền thuốc lá từ bỏ khói thuốc. Nhưng hiện vẫn còn nhiều định kiến sai lầm cản trở trở việc phổ biến thuốc lá điện tử, trong khi tiềm năng của sản phẩm này về mặt y tế công cộng rất là to lớn. »

Lời kêu gọi này được đưa ra sau khi một tạp chí của Pháp « 60 millions de consommateurs » báo động là thuốc lá điện tử có chứa những thành tố có thể gây ung thư.

Lời kêu gọi của bác sĩ Philippe Presles có chữ ký của hàng trăm bác sĩ khác thuộc chuyên khoa thuốc lá, ung thư, phổi, tim mạch ... Đối với các bác sĩ này, do họ đã nhìn thấy không biết bao nhiêu bệnh nhân bỏ mạng vì thuốc lá, những nguy hiểm tiềm tàng của thuốc lá điện tử là quá nhỏ so với những nguy hiểm của thuốc lá thật, bởi vì « khói » thuốc lá điện tử không chứa khí CO2, không có chất nhựa thuốc lá và không có các hạt lớn...

Những bác sĩ ký tên vào kêu gọi các đồng nghiệp của họ tích cực tìm hiểu về thuốc lá điện tử, mà theo họ nay đã trở thành một công cụ hiệu quả để chống các bệnh do thuốc lá gây ra.

Bác sĩ Presles cho biết, trong số những người đến khám để tìm cách ngừng hút thuốc, có đến 1/3 trong số họ khẳng định chỉ cần thuốc lá điện tử là đủ để họ bỏ thuốc lá. Một phần ba thì vẫn cần những phương pháp khác.

Một phần ba còn lại thì nói là rất khó bỏ thuốc. Nhưng vị bác sĩ này cho biết đây là lần đầu tiên mà ông có thể giúp bệnh nhân bỏ thuốc mà không mất cái thú vui từ làn khói.

Tuy không ký tên vào lời kêu gọi nói trên, nhưng bác sĩ Bertrand Dautzenberg, tác giả một báo cáo cho Bộ Y tế Pháp, cũng nhìn nhận rằng những thành tố có thể gây ung thư chiếm tỷ lệ rất thấp trong thuốc lá điện tử, tức là chẳng nhiều hơn một ly cà phê và đối với người hút thuốc, nó giúp làm giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh và tử vong do thuốc lá.

Tuy nhiên, tranh luận về thuốc lá điện tử đã không dừng ở đó. Cơ quan Y tế Cao cấp ( HAS) của Pháp hôm qua, 21/01/2014 vừa đưa ra khuyến cáo là để cai thuốc lá, nên dùng những phương pháp thay thế nicotine duới dạng băng dán, viên ngậm, kẹo cao su hay thuốc hít… hơn là dùng đến thuốc lá điện tử, mà hiệu quả và những nguy cơ tiềm tàng chưa được nghiên cứu thấu đáo.

Theo nghiên cứu của HAS, các phương pháp thay thế nicotine đã giúp gia tăng tỷ lệ thành công sau 6 tháng và nếu kết hợp nhiều phương pháp thì hiệu quả còn cao hơn.

Thật ra, cơ quan HAS cũng cho rằng đối với những người nghiện thuốc lá nào không chịu sử dụng những phương pháp thay thế nicotine nói trên, thì nên để cho họ sử dụng thuốc lá điện tử, vì dù sao loại thuốc lá này được xem là không nguy hiểm bằng thuốc lá thật. Nhưng cơ quan HAS nhấn mạnh rằng việc sử dụng thuốc lá điện tử phải nằm trong khuôn khổ điều trị cai thuốc, với sự hỗ trợ tâm lý.

Khác với thuốc lá thường, chỉ được bán trong các tiệm thuốc lá, tại Pháp, thuốc lá điện tử được bán ở các cửa hiệu riêng, thậm chí được bán ở những cửa hiệu tạp hóa hoặc những cửa hàng khác.

Được xem như là một hàng tiêu dùng bình thường, thuốc lá điện tử không bị ràng buộc bởi những quy định về thuốc chữa bệnh hoặc sản phẩm thuốc lá.

Cho nên, HAS đề nghị phải tiến hành thêm nhiều nghiên cứu lâm sàng và quan sát để thẩm định tính hiệu quả của thuốc lá điện tử cũng như xác định xem loại thuốc lá này có độc hại hay không.

Ý kiến của cơ quan HAS được rất nhiều người chờ đợi trong bối cảnh mà thuốc lá điện tử đang ngày càng phổ biến tại Pháp. Theo kết quả một cuộc thăm dò gần đây, có đến gần 1/5 dân Pháp cho biết đã dùng thử thuốc lá điện tử.

Các cửa hàng bán thuốc lá điện tử đang mọc lên như nấm, hầu như nơi nào cũng đầy khách. Dân ghiền thuốc thì khoái chí là vì kể từ nay có thể phì phèo thuốc ở những nơi công cộng, ở văn phòng, thậm chí trên máy bay, mà không sợ bị xử phạt, bị quở mắng.

Nhưng điều đáng ngại là thuốc lá điện tử đang chiếm lĩnh cả sân trường. Các hiệu trưởng trường trung học tại Pháp hiện rất lo ngại trước việc ngày càng có nhiều học sinh hút thuốc lá điện tử trước cửa trường, thậm chí trong sân trường.

Ở Pháp, bên cạnh động từ « fumer » hút thuốc lá ( thường ) , trong từ vựng vừa có thêm một từ mới, đó là « vapoter », tức là hút thuốc lá điện tử. Các hiệu trưởng hiện bất lực không biết làm sao để ngăn chận học sinh « vapoter » trong trường, bởi vì tuy luật hiện hành cấm thuốc lá ( thường ) đối với vị thành niên, nhưng còn về thuốc lá điện tử thì chưa có quy định gì rõ ràng.

Người ta lo ngại là vì có ngày càng nhiều học sinh bắt đầu bằng một điếu thuốc lá điện tử, dần dần thành nghiện nicotine, rồi chuyển qua hút thuốc lá thường. Có điều một số bậc phụ huynh lại ủng hộ việc con cái sử dụng thuốc lá điện tử. Đơn giản chỉ là vì bản thân họ cũng ghiền thuốc lá và vì không thể bắt con bỏ thuốc, nên phải khuyên chúng chuyển qua hút thuốc lá điện tử.

Đã có người đề nghị chính phủ phải ra luật cấm thuốc lá điện tử ở nơi công cộng để ngăn chận mốt mới này nơi học sinh. Trước mắt, nhiều hiệu trưởng dự trù sẽ ghi vào nội quy trường một quy định cấm thuốc lá điện tử trong trường, trong khi chờ bộ Giáo dục Pháp ra một quy định chung trên toàn quốc.

RFI