Lo ngại khi lãi suất ngân hàng lại tăng vọt
Mấy hôm nay mình bận làm việc, giảng dạy và mải đọc tiểu thuyết vạn trang nên không vào mạng đọc tin thời sự. Không đọc thì thôi nhưng vừa vào đọc thì thấy quá giật mình. 
VNExpress hôm qua 7/2 vừa đưa tin theo các số liệu mới nhất vừa được Ngân hàng Nhà nước cập nhật, thì lãi suất liên ngân hàng (nơi các tổ chức tín dụng cho vay lẫn nhau) kỳ hạn 9 tháng đã nhảy vọt lên 13%/năm vào những ngày đầu tháng 2/2023. Trước đó mức lãi suất vay liên ngân hàng kỳ hạn này ở mức 9,61% vào cuối tháng 12/2022. Như vậy dấu hiệu căng thẳng thanh khoản trong hệ thống ngân hàng càng lúc càng rất rõ nét, thậm chí đã tới mức báo động.
Tuy nhiên, cũng may là vẫn theo VNExpress, các ngân hàng thương mại (NHTM) chỉ vay lẫn nhau 200 tỷ đồng tại mức lãi suất 13%/năm. Như vậy, dư nợ với lãi suất 13%/năm chỉ chiếm 0,1% khối lượng vay mượn giữa các nhà băng.
Không chỉ kỳ hạn 9 tháng tăng lãi suất cho vay, các kỳ hạn khác cũng tăng cao; kỳ hạn 6 tháng cũng tăng tới 11,45%/năm, thời điểm 23/12 lãi suất kỳ hạn này 9,97%. Các kỳ hạn khác lãi suất tăng nóng.
Xu hướng lãi suất liên ngân hàng tăng nhanh và kéo dài trong nhiều tháng qua cho thấy hệ thống ngân hàng đang trong tình trạng căng thẳng thanh khoản, có thể nói đã tới mức khá trầm trọng, đặc biệt trong một số NHTM của hệ thống đã xuất hiện tình trạng mất niềm tin giữa các NHTM với nhau nên ngần ngại không muốn cho nhau vay. Đây là tình huống thường xảy ra trong thời kỳ khủng hoảng, trong đó một vài NHTM có chất lượng tài sản xấu (tỷ lệ nợ xấu quá cao, thậm chí mất khả năng thanh toán đối với một số loại giao dịch...), không thể thu hồi nợ đúng thời điểm trong khi huy động từ tổ chức kinh tế và dân cư của NHTM đó đã không đáp ứng được nhu cầu rút tiền, chuyển khoản thanh toán, vay nợ cho các khách hàng của họ.
Nghịch lý căng thẳng thanh khoản tại các NHTM diễn ra khi SBV tuyên bố thanh khoản của hệ thống dồi dào, chỉ số LDR (cho vay/huy động) bình quân chỉ ở mức 74 - 75%; mức lý tưởng về an toàn thanh khoản. Ngoài ra, công cụ của SBV trên thị trường mở dường như vẫn tiếp tục hút tiền về nhiều hơn là bơm ra. Trong tháng 1/2023, SBV đã hút lượng tiền hơn 242.300 tỉ đồng trên thị trường mở, trong khi lượng tiền bơm ra chỉ ở mức 132.922 tỉ đồng, theo Thanh Niên.
Lãi suất huy động liên ngân hàng tăng vọt sẽ thúc đẩy chi phí vốn tại NHTM tăng cao, đặc biệt ngân hàng nhỏ, khó huy động vốn. Hệ luỵ là lãi suất cho vay doanh nghiệp, cho vay tiêu dùng sẽ tăng theo chi phí vốn đang leo thang mà NHTM phải chi trả. Chưa kể, tình trạng chạy đua huy động lãi suất giữa các NHTM cũng gia tăng; điều này ảnh hưởng không tốt cho cạnh tranh nguồn vốn lành mạnh của hệ thống và nghiêm trọng hơn, sẽ ảnh hưởng bất lợi cho tăng trưởng kinh tế năm 2023.
Về dài hạn, lãi suất huy động và cho vay cao gấp 3 - 4 lần lạm phát (giả sử con số lạm phát năm 2022 của Tổng cục Thống kê là đúng: Bình quân năm 2022, lạm phát cơ bản tăng 2,59% so với năm 2021, CPI bình quân chung tăng 3,15%) như hiện nay không chỉ khiến tốc độ tăng trưởng kinh tế giảm mạnh mà mức lãi suất cao này sẽ dẫn truyền sang lạm phát và tỷ giá trong thời gian tới. Tình trạng này càng thêm đặc biệt nguy hiểm khi dư địa điều hành chính sách của SBV đang ngày càng hẹp dần.
Tuy nhiên, cũng may là vẫn theo VNExpress, các ngân hàng thương mại (NHTM) chỉ vay lẫn nhau 200 tỷ đồng tại mức lãi suất 13%/năm. Như vậy, dư nợ với lãi suất 13%/năm chỉ chiếm 0,1% khối lượng vay mượn giữa các nhà băng.
Không chỉ kỳ hạn 9 tháng tăng lãi suất cho vay, các kỳ hạn khác cũng tăng cao; kỳ hạn 6 tháng cũng tăng tới 11,45%/năm, thời điểm 23/12 lãi suất kỳ hạn này 9,97%. Các kỳ hạn khác lãi suất tăng nóng.
Xu hướng lãi suất liên ngân hàng tăng nhanh và kéo dài trong nhiều tháng qua cho thấy hệ thống ngân hàng đang trong tình trạng căng thẳng thanh khoản, có thể nói đã tới mức khá trầm trọng, đặc biệt trong một số NHTM của hệ thống đã xuất hiện tình trạng mất niềm tin giữa các NHTM với nhau nên ngần ngại không muốn cho nhau vay. Đây là tình huống thường xảy ra trong thời kỳ khủng hoảng, trong đó một vài NHTM có chất lượng tài sản xấu (tỷ lệ nợ xấu quá cao, thậm chí mất khả năng thanh toán đối với một số loại giao dịch...), không thể thu hồi nợ đúng thời điểm trong khi huy động từ tổ chức kinh tế và dân cư của NHTM đó đã không đáp ứng được nhu cầu rút tiền, chuyển khoản thanh toán, vay nợ cho các khách hàng của họ.
Nghịch lý căng thẳng thanh khoản tại các NHTM diễn ra khi SBV tuyên bố thanh khoản của hệ thống dồi dào, chỉ số LDR (cho vay/huy động) bình quân chỉ ở mức 74 - 75%; mức lý tưởng về an toàn thanh khoản. Ngoài ra, công cụ của SBV trên thị trường mở dường như vẫn tiếp tục hút tiền về nhiều hơn là bơm ra. Trong tháng 1/2023, SBV đã hút lượng tiền hơn 242.300 tỉ đồng trên thị trường mở, trong khi lượng tiền bơm ra chỉ ở mức 132.922 tỉ đồng, theo Thanh Niên.
Lãi suất huy động liên ngân hàng tăng vọt sẽ thúc đẩy chi phí vốn tại NHTM tăng cao, đặc biệt ngân hàng nhỏ, khó huy động vốn. Hệ luỵ là lãi suất cho vay doanh nghiệp, cho vay tiêu dùng sẽ tăng theo chi phí vốn đang leo thang mà NHTM phải chi trả. Chưa kể, tình trạng chạy đua huy động lãi suất giữa các NHTM cũng gia tăng; điều này ảnh hưởng không tốt cho cạnh tranh nguồn vốn lành mạnh của hệ thống và nghiêm trọng hơn, sẽ ảnh hưởng bất lợi cho tăng trưởng kinh tế năm 2023.
Về dài hạn, lãi suất huy động và cho vay cao gấp 3 - 4 lần lạm phát (giả sử con số lạm phát năm 2022 của Tổng cục Thống kê là đúng: Bình quân năm 2022, lạm phát cơ bản tăng 2,59% so với năm 2021, CPI bình quân chung tăng 3,15%) như hiện nay không chỉ khiến tốc độ tăng trưởng kinh tế giảm mạnh mà mức lãi suất cao này sẽ dẫn truyền sang lạm phát và tỷ giá trong thời gian tới. Tình trạng này càng thêm đặc biệt nguy hiểm khi dư địa điều hành chính sách của SBV đang ngày càng hẹp dần.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét