Không có con đường quân sự nào để Ukraine đánh bại Nga

Không có con đường quân sự nào để Ukraine đánh bại Nga

Ông Davis bình luận rằng Tổng thống Zelensky và người dân Ukraine sẽ sớm phải đối mặt với viễn cảnh tồi tệ rằng tiếp tục chiến đấu sẽ chỉ mang lại nhiều chết chóc và tàn phá hơn cho người dân, thành phố và lực lượng vũ trang của họ - nhưng không đủ để ngăn chặn thất bại. Sự thật là, những yếu tố cơ bản về quân sự và năng lực đơn giản đang có lợi cho Moscow.

Daniel L. Davis là thành viên cấp cao về các ưu tiên quốc phòng và là cựu Trung tá trong Quân đội Hoa Kỳ, người đã 4 lần được triển khai vào các khu vực chiến đấu. Ông là tác giả của “Giờ thứ 11 ở Mỹ năm 2020”. Trong một bài viết phân tích trên chuyên trang 1945, chuyên gia này khẳng định bất chấp Mỹ và Châu Âu gửi tới Ukraine bao nhiêu vũ khí hạng nặng, Ukraine không có cách nào xoay chuyển tình thế trận chiến với Nga. Rõ ràng đây không phải là nhận định mà hầu hết những người đang dõi theo cuộc chiến này có thể tiếp nhận.

Kể từ khi Nga tiến hành cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine ngày 24/2/2022 cho tới vài tuần trước khi quân đội Nga bị lực lượng quân đội Ukraine chặn bên ngoài Kyiv, niềm tin Ukraine cuối cùng sẽ đánh bại Nga miễn là họ được cung cấp đủ vũ khí, đạn dược cho cuộc chiến này gần như là phổ biến ở Mỹ, phương Tây cũng như phần đa người Việt Nam; những người đồng cảm sâu sắc với Ukraine khi phải trải qua cuộc chiến chống lại quân xâm lược.

Dù vậy, theo nhiều chuyên gia quân sự, những người có nhiều kinh nghiệm thực chiến và quan sát độc lập bên ngoài cuộc chiến, họ không có niềm tin lạc quan đến thế.

Thực tế, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky có đủ số lượng vũ khí và đạn dược. Khi cuộc chiến đang kéo dài tới mốc 4 tháng, lợi thế trong cuộc chiến có vẻ rõ ràng: nghiêng về phía Nga.

1) Tổn thất nặng nề của Ukraine

Trong một bài phát biểu muộn đêm qua (14/6/2022), Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết Ukraine cần vũ khí chống tên lửa hiện đại ngay bây giờ. Sự cấp bách này xuất phát từ các tổn thất quá lớn, đau đớn của quân, dân Ukraine trên chiến trường; họ không có đủ vũ trang phù hợp chống lại hoả lực, tên lửa hiện đại từ Nga. Tổng thống Zelensky nói thêm rằng không có lý do gì để các nước đối tác trì hoãn việc giao hàng [vũ khí] tới Ukraine.

Ukraine cho biết các lực lượng của họ vẫn đang cố gắng sơ tán dân thường khỏi Sievierodonetsk sau khi Nga phá hủy cây cầu cuối cùng dẫn đến thành phố, giai đoạn mới nhất trong trận chiến kéo dài nhiều tuần ở vùng Donbas mà Moscow đang tìm cách chiếm đóng dưới danh nghĩa là hỗ trợ quân ly khai giải phóng khỏi Ukraine.

Quân đội Ukraine lần đầu tiên thừa nhận vào hôm 13/6 rằng, lực lượng Nga đã đánh chiếm thành phố then chốt Severodonetsk, nằm ở tỉnh Luhansk của Ukraine. Thống đốc Luhansk Serhiy Haidai cho biết thêm, khoảng 70% thành phố đã rơi vào tay Nga.

"Thiệt hại về nhân mạng trong cuộc xung đột này là rất lớn, thực sự kinh hoàng. Chiến sự tại Donbass sẽ được ghi nhớ như một trong những cuộc chiến tàn khốc và bạo lực nhất trong lịch sử của châu Âu. Vì vậy, dù đã kêu gọi rất nhiều lần, nhưng tôi vẫn buộc phải nhắc lại rằng các đồng minh hãy tiếp tục chi viện đạn pháo và tên lửa tầm xa cho Ukraine, để chúng tôi có đủ khả năng lật ngược tình thế", ông Zelensky cho hay.

Tổng thống Zelensky đưa ra bình luận này sau khi giới chức quân sự Ukraine trước đó cùng ngày cho biết, binh lính Ukraine đã bị đánh bật ra khỏi trung tâm thành phố Severodonetsk.

2) 100 ngày đầu tiên: Chiến thuật 'thuyền cỏ mượn tên' của Nga

Theo ông Davis, về mặt quân sự mà nói, không có con đường hợp lý nào, mà nhờ vào đó, Ukraine sẽ giành chiến thắng trong cuộc chiến này. Dù đây không phải là điều mà hầu hết những người yêu chuộng hoà bình, ủng hộ tinh thần chiến đấu của Ukraine muốn nghe, nhưng ông Davis đã đưa ra các lập luận của riêng mình.

Sau khi thiết giáp của Nga bị quân phòng thủ Ukraine ở phía bắc Kyiv và Kharkiv "đánh bại" trong vài tuần đầu tiên của cuộc chiến, nhiều chuyên gia đã đánh giá quân đội Nga là "bất tài" và cho rằng Nga không có khả năng đánh bại Lực lượng vũ trang Ukraine (UAF). UFA và những người lính có bản lĩnh và kỹ năng tuyệt vời đã được ca ngợi rộng rãi.

Vào cuối tháng 4, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ, ông Lloyd Austin đã đến thăm Kyiv và nói với Zelensky rằng phương Tây có thể cung cấp cho quân đội của ông “thiết bị phù hợp” và “sự hỗ trợ phù hợp”. Lý do là Hoa Kỳ muốn giúp Ukraine giành chiến thắng và thấy “Nga suy yếu". Bên cạnh việc viện trợ trực tiếp trên chiến trường, Mỹ và phương Tây đồng thời sử dụng các công cụ kinh tế nhằm cắt đứt các mạch máu tài chính của Nga, tước bỏ khả năng tiếp tục tiến hành chiến tranh của ông Putin.

Trong những ngày đầu của cuộc chiến, Tổng thống Mỹ, ông Joe Biden đã áp đặt các biện pháp trừng phạt mà Nhà Trắng cho là “những đòn trừng phạt kinh tế có tác động lên tổng thể, sâu rộng nhất trong lịch sử". Vào ngày 3/6, Liên minh châu Âu ban hành đợt trừng phạt thứ sáu, bao gồm lệnh cấm một phần việc nhập khẩu hầu hết dầu (cả tinh luyện và thô) và khí đốt của Nga vào khu vực kinh tế này.

Mục đích đằng sau các viện trợ vũ khí, đạn dược tại chiến trường cũng như các biện pháp kinh tế là làm suy yếu hoặc ngăn chặn khả năng tiếp tục cuộc chiến ở Ukraine của ông Putin. 

Tuy nhiên, phương Tây đang thất bại trên cả hai chiến trường: khói lửa ở Ukraine và ép khô dòng tài chính đổ vào Nga.

Trong suốt ba tháng đầu tiên của cuộc chiến, các tuyên bố từ Hoa Kỳ và Ukraine hầu như rất tích cực. Niềm tin quân đội Kyiv sẽ "đánh đuổi Nga khỏi lãnh thổ Ukraine" và Kyiv sẽ không chấp thuận bất kỳ thoả thuận thương lượng nào, không nhượng bất kỳ phần lãnh thổ nào cho Nga.

Nhưng mọi sự đã chuyển biến. Tuần này, tờ The Independent của Lodon đã tiết lộ một báo cáo tình báo tuyệt mật rò rỉ từ Kyiv, phơi bày một thực tế chiến trường khắc nghiệt hơn nhiều so với những gì đã được thừa nhận và công khai.

Theo báo cáo tình báo, các cuộc bắn phá không ngừng của Nga vào quân đội Ukraine trong hơn 100 ngày đầu tiên của cuộc chiến đã phá huỷ phần lớn trang thiết bị từ thời Liên Xô cũ; làm cạn kiệt pháo đạn của Ukraine. Một chiến lược giống như "thuyền cỏ mượn tên" mà Nga mượn từ Khổng Minh thời Tam quốc. Không hoàn toàn, nhưng gần giống như vậy, tiêu hao đạn dược của đối thủ.

Bên cạnh đó, Nga có lợi thế đáng kể về sức mạnh không quân. Hiện Nga thực thi 300 phi vụ mỗi ngày so với 3 - 5 phi vụ đánh trả bằng không quân của Ukraine. Không có gì đáng ngạc nhiên khi Ukraine đang mất dần vị thế đối với Donbas.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ukraine Oleksiy Reznikov xác nhận có tới 100 binh sĩ UAF tử trận mỗi ngày (một số tin tức khác cho biết con số này đau lòng hơn, khoảng 200 binh sĩ tử trận mỗi ngày), 500 người khác bị thương. Ông Zelensky cũng thừa nhận rằng Nga đã chiếm hơn 20% lãnh thổ của Ukraine.

Rõ ràng, thực tế khắc nghiệt chưa được Ukraine và phương Tây tính toán đầy đủ trong 100 ngày đầu tiên. Bất kể tình cảm của chúng ta là gì, việc nhìn nhận đúng, chính xác thực tế là cần thiết.

3) Lựa chọn của Ukraine?

Theo chuyên gia Davis, với thực tế chiến trường như vậy, sự lựa chọn của Ukraine ngày càng ít; vấn đề mà quốc gia này phải đối mặt không phải là lựa chọn ban đầu là không nhường bất kỳ một phần lãnh thổ nào cho Nga mà là có nên từ bỏ một phần lãnh thổ để hạn chế thiệt hại ngày một nghiêm trọng hay không? Liệu Ukraine có tiếp tục lựa chọn chiến đấu để một ngày nào đó sẽ giành lại tất cả hay không.

Có vẻ như, những gì Tổng thống Ukraine kêu gọi Mỹ và phương Tây cho thấy ông đang muốn một cuộc chiến đến cùng, lấy lại tất cả. Hôm qua, việc tổng thống Ukraine mệt mỏi thừa nhận thất bại ngày một lan rộng ở miền đông Donbas và yêu cầu phương Tây gửi vũ khí chống tên lửa hiện đại của Nga cho thấy quyết tâm này. Nhưng đáng tiếc, quyết này còn phụ thuộc vào EU và Mỹ; việc có thể vận chuyển vũ khí kịp thời tới Ukraine trước khi có thể đảo ngược được mặt trận với Nga hay không lại là một câu chuyện khác.

Theo ông Davis, cho tới hôm nay, Ukraine vẫn đang nắm giữ các phần quan trọng của Donbas (nổi bật là Slavyansk / Kramatorsk ở phía bắc, khu vực Avdiivka ở trung tâm và các phần lớn của vùng Donetsk ở phía nam, Kharkiv và Odessa vẫn hoàn toàn nằm dưới sự kiểm soát của Kyiv). Bằng chứng thực điạ cho thấy rằng khi thời gian trôi qua, danh sách các thành phố do Ukraine kiểm soát sẽ tiếp tục thu hẹp.

Sẽ là một kỳ tích gần như không thể đối với phương Tây nếu cung cấp đủ vũ khí hạng nặng cho Ukraine - và khối lượng lớn đạn pháo cỡ lớn mà lực lượng pháo binh cần; thứ duy nhất mà Ukraine đặt hy vọng căn bằng lại hoả lực với Nga. Các vụ cung cấp tên lửa hiện đại tầm xa mà Mỹ và Anh gần đây hứa cung cấp cho Ukraine sẽ không giúp Kyiv đảo ngược tình thế trên chiến trường.

Ông Davis bình luận rằng Tổng thống Zelensky và người dân Ukraine sẽ sớm phải đối mặt với viễn cảnh tồi tệ rằng tiếp tục chiến đấu sẽ chỉ mang lại nhiều chết chóc và tàn phá hơn cho người dân, thành phố và lực lượng vũ trang của họ - nhưng không đủ để ngăn chặn thất bại. Sự thật là, những yếu tố cơ bản về quân sự và năng lực đơn giản đang có lợi cho Moscow.