Ba sai lầm khiến cả đời ân hận

Tôi rất thích đoạn này: Cha mẹ người Do Thái xức dầu thơm vào từng trang sách để khuyến khích con trẻ yêu và đam mê việc đọc. Họ tin rằng: “Chúng ta sẽ trở thành gì, phụ thuộc vào điều chúng ta đọc, sau khi tất cả các thầy cô giáo đã xong việc với chúng ta. Trường học vĩ đại nhất chính là sách vở”. Chính xác, đọc sách mới trang bị cho chúng ta lý luận, có lý luận mới hành động đúng. Từ khi đi làm, tôi đã đi từ rất ngạc nhiên đến chỗ ngán ngẩm khi thấy các nhà lãnh đạo VN thường không quan tâm tới đọc sách mà chỉ quan tâm tới xuống cơ sở, đi tìm hiểu thực tiễn rồi tổng kết thành bài học kinh nghiệm để ứng dụng điều khiển đất nước. Có lẽ sai lầm này bắt đầu từ phong trào "vô sản hóa" được Đảng CSVN thực hiện trong những năm 30 của thể kỉ 20 ở Việt Nam. Sách vở là đúc kết kinh nghiệm của toàn thể loài người, vừa đầy đủ và bài bản, vừa trí tuệ và khoa học, cho phép chúng ta có rất nhiều giải pháp để lựa chọn. Kinh nghiệm thực tiễn chỉ là một hay vài trường hợp, làm sao đủ và khoa học như lý thuyết được. Tôi vẫn giảng dạy cho sinh viên, chúng ta học 250 lý thuyết kinh tế để chữa các loại bệnh cho nền kinh tế quan trọng như bác sĩ học 250 loại bệnh (tim, gan, phổi, thần kinh, siđa, covid...) để chữa bệnh cho bệnh nhân. Trong các sách bác sĩ học, người ta đã mô tả rất kỹ các loại triệu chứng, nguyên nhân, cách xét nghiệm để phát hiện bệnh, các phương pháp chữa (đông y, tây y) cho từng đối tượng trẻ già, khỏe yếu, nam nữ..., cho phép bác sĩ lựa chọn để chữa cho một bệnh nhân cụ thể. Chỉ có sách mới đầy đủ và khoa học, và do đó mới cho phép bác sĩ chữa được bệnh. Chúng ta là những nhà kinh tế cũng phải học và đọc sách như bác sĩ mới chữa được đủ thứ bệnh cho nền kinh tế. Rất tiếc hầu hết các nhà lãnh đạo và đa số các nhà kinh tế của chúng ta không hiểu điều đó nên rất coi thường sách vở. Một điểm quan trọng nữa là không được lùi bước trước khó khăn. Khi tôi xin đi học nước ngoài, bác thủ trưởng (cấp Bộ trưởng) không muốn ký quyết định cho tôi đi. Bác cứ đi lại trong phòng và nói đi học mấy quyển sách bên tây thì được cái gì, phí thời gian vô ích; Đức cứ ở nhà, mình hướng dẫn làm xong một hai cái Nghị quyết Trung ương là kiến thức tăng gấp mấy lần, trình độ vượt xa tiến sĩ... Có thể nói mỗi lần tôi xin đi nước ngoài dài hạn là mỗi lần tôi phải cãi nhau rất căng với các sếp. Có sếp nghe tôi xin đi 5 năm đã hốt hoảng suýt ngất, sau kiên quyết chỉ làm quyết định cho tôi đi 2 năm. Dĩ nhiên đã đi rồi thì tôi cứ ở lại thêm mấy năm nữa, làm gì được tôi nào, tôi không sợ vì tôi có kiến thức, sau này về nước làm đâu cũng được. Quả nhiên, khi tôi về nước, sếp cần kiến thức của tôi nên lại vui vẻ chào đón như không có chuyện gì xảy ra. Bài học của đời tôi là: "Kiên trì + Không sợ = Thắng lợi = Thành công". Hoặc khi không phải đấu tranh thì chỉ cần kiên trì. Khẩu hiệu làm việc của tôi là: "Kiên trì, không vội, kiên trì chính là thắng lợi". Rất may đời tôi không mắc sai lầm nào trong 3 sai lầm dưới đây nên có thể nói là khá thành công.

Ba sai lầm khiến cả đời ân hận

Ba điều khiến đời người hối hận là đọc sách quá ít, kết hôn quá sớm, chấp nhận thất bại quá nhanh. Người kết hôn quá sớm thường là người tuổi trẻ nông cạn, không biết bản thân thực sự muốn gì, ngày qua ngày buồn nhiều hơn vui. Người đọc sách quá ít thì khó có cơ hội mở mang trí tuệ, hoặc thăng tiến, mỗi ngày thường bận rộn với những chuyện không giải quyết được nên mệt mỏi. Người chấp nhận thất bại quá nhanh không thể hiểu rằng, thất bại lớn hay nhỏ, ít hay nhiều, nếu bạn không ngã lòng chùn bước, thì tất sẽ có ngày đến thành công.

Nếu gia đình của bạn không có chỗ dựa 

vững chắc thì đừng vội kết hôn quá sớm.

1) Kết hôn quá sớm
Có cô gái trẻ vừa ra trường, người nhà đã vội vàng giới thiệu cho một đối tượng xem mắt. Cô hoàn toàn thụ động, không phản đối mà cũng chẳng có ý kiến gì. Để rồi một cô sinh viên mới ra trường chưa đến nửa năm đã vội vã bước chân vào cuộc sống hôn nhân.

Sau khi kết hôn, cô mới biết công ty của gia đình chồng đang gặp khó khăn. Chồng cô thì đã thất nghiệp và ở nhà mấy tháng. Bản thân cô khi đó cũng đang mang thai nên không thể đi làm.

Cả hai vợ chồng đều không kiếm ra tiền nên phải xin nhà chồng. Mỗi lúc như vậy, mẹ chồng thường nói những lời rất khó nghe. Cô cứ chịu đựng những ngày tháng ấy cho đến khi sinh đứa bé ra.

Trên đây chỉ là một mẩu chuyện nhỏ về việc “kết hôn quá sớm”.

Khi tuổi đời còn quá trẻ, chúng ta chưa có được những suy nghĩ chín chắn về tình yêu, hôn nhân và cuộc sống. Thiếu đi sự từng trải, chúng ta thường khó mà chống đỡ được với sóng gió cuộc đời.

Khi còn chưa có bất cứ khoản tích lũy nào, chúng ta đã phải gánh vác mọi chi tiêu của một gia đình nhỏ. Tiền sinh hoạt, tiền lễ tết đến tiền sắm sửa đồ đạc, tất cả đều chỉ trông chờ vào những đồng lương ít ỏi mỗi tháng. Nếu nuôi thêm con nhỏ thì chúng ta sẽ phải tiêu tốn nhiều tiền hơn nữa.

Nếu gia đình của bạn không có chỗ dựa vững chắc thì đừng vội kết hôn quá sớm. Trước khi kết hôn, bạn hãy học cách làm cho cuộc sống của bản thân thêm phong phú. Hãy bước ra ngoài để ngắm nhìn thế giới rộng lớn ngoài kia. Học cách tự chịu trách nhiệm với chính mình và với cả con cái chúng ta sau này.

2) Đọc sách quá ít

Câu chuyện về một người phụ nữ tên Fayza đã nhận được nhiều sự quan tâm khi được chia sẻ trên diễn đàn TED. Năm 8 tuổi, Fayza bị cha mẹ ép phải bỏ học để kết hôn với một người đàn ông địa phương. Năm 14 tuổi, cô bất đắc dĩ trở thành vợ của một người đàn ông 60 tuổi. Khi chưa tròn 18 tuổi, Fayza đã trở thành mẹ của ba đứa con nhỏ.

Tấn bi kịch của cuộc đời và sự vô vọng đã khiến Fayza nhận ra giáo dục chính là con đường duy nhất để thay đổi số phận. Ban ngày chăm con làm việc, tối đến, cô lại cặm cụi ngồi đọc sách học bài. Cuối cùng, sau bao nỗ lực cố gắng, Fayza cũng đã thi đỗ đại học và từng bước thoát khỏi cuộc đời u ám tăm tối trước kia.

"Ý nghĩ muốn đọc sách của hôm nay biết đâu lại chính là lời kêu cứu của tương lai đang gửi đến bạn".

Đọc sách là cách dễ thực hiện nhất để nâng cấp cuộc đời. Có một câu nói rằng: "Ý nghĩ muốn đọc sách của hôm nay biết đâu lại chính là lời kêu cứu của tương lai đang gửi đến bạn".

Nhân lúc còn trẻ, mỗi người nên đọc nhiều sách hơn và hãy chọn đọc những quyển sách có ích cho mình.

Đối với một người bình thường không tiền cũng không quan hệ, đọc sách chính là cách duy nhất cho ta bản lĩnh để tu thân lập nghiệp. Nếu bạn chịu đọc thêm nhiều sách khi còn trẻ, sau này bạn sẽ bớt đi một lần phải cầu cạnh đến sự giúp đỡ của người khác.

Cha mẹ người Do Thái xức dầu thơm vào từng trang sách để khuyến khích con trẻ yêu và đam mê việc đọc. Họ tin rằng: “Chúng ta sẽ trở thành gì, phụ thuộc vào điều chúng ta đọc, sau khi tất cả các thầy cô giáo đã xong việc với chúng ta. Trường học vĩ đại nhất chính là sách vở”.

3) Chấp nhận thất bại quá nhanh

Ở đời, có nhiều người biết vì sao mình khổ nhưng lại chẳng thể nào đổi thay cuộc sống của mình. Ngoại trừ sự phụ thuộc về mặt kinh tế, họ còn bị mắc bệnh ỷ lại. Họ dường như không thể độc lập chống chọi với những thách thức của cuộc sống.

Chúng ta đều đã biết câu tục ngữ: “Thất bại là mẹ thành công”. Không phải ngẫu nhiên mà con người đặt “thất bại” và “mẹ” trong thế so sánh. Khi nói đến mẹ là chúng ta nhớ đến sự dạy bảo chí tình, chí nghĩa, sự tỉ mỉ trong từng việc dù là nhỏ nhất. Người mẹ nào cũng mong muốn những điều tốt đẹp nhất cho con, hy vọng sự thành công và hạnh phúc sẽ đến với con.

So sánh thất bại với người mẹ, bởi vì thất bại “đối xử” với ta cũng như thế. Thất bại giúp ta nhìn ra sai sót, nhìn ra điểm hạn chế của mình để bổ sung, hoàn thiện. Thất bại lớn hay nhỏ, ít hay nhiều, nếu bạn không ngã lòng chùn bước thì tất sẽ bước đến thành công.

Có người hỏi rằng tôi năm nay đã 30 tuổi rồi, liệu còn có thể đi học tiếp không? Tôi đã có mấy đứa con rồi, liệu còn có thể đi học tiếp không? Đáp án đương nhiên là có thể.

Chỉ cần bạn chấp nhận thay đổi thì sẽ không có lúc nào là muộn màng. Điều quan trọng nhất chính là bạn phải bắt tay vào hành động.

Thomas Alva Edison là một ví dụ điển hình khác về việc học hỏi từ thất bại. Edison bắt đầu nghiên cứu về bóng đèn điện từ năm 1878. Sau hàng ngàn cuộc thử nghiệm, nghiên cứu thất bại, ông đã thành công và chiếc bóng đèn điện đầu tiên của nhân loại đã ra đời.

“Tôi không thất bại. Tôi chỉ tìm ra 10.000 cách nhưng chưa thành công” - là cách mà ông nói về hàng ngàn thử nghiệm thất bại của mình, để tìm ra đúng vật liệu làm sợi dây tóc trong bóng đèn.

Như lời phát biểu của Tổng thống Trump: “Không bao giờ có điều gì đáng làm mà lại đến một cách dễ dàng cả. Bạn chiến đấu càng ngay chính, bạn sẽ càng phải đối mặt với nhiều trở ngại”, thất bại thực sự là thầy của bạn, một người thầy tận tụy luôn mong đợi những điều tốt đẹp nhất đến với bạn.