Báo mạng phân tích ảnh hưởng của thuế 46% và 0% (Phần 1)

Báo mạng phân tích ảnh hưởng của thuế 46% và 0% (Phần 1)

Ngày 4/4/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đăng trên Truth Social về một cuộc gọi “rất hiệu quả” với Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm. Trong đó, ông Tô Lâm bày tỏ rằng Việt Nam sẵn sàng giảm thuế quan xuống 0% nếu đạt được thỏa thuận với Mỹ. Thông báo này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại toàn cầu leo thang, khi Trump vừa áp thuế 46% lên hàng hóa Việt Nam và nhiều quốc gia khác. Vậy, Việt Nam giảm thuế 0% mang ý nghĩa gì, và điều này sẽ tác động ra sao đến kinh tế hai nước?

Bối Cảnh Căng Thẳng Thương Mại

Chỉ hai ngày trước, vào 2/4/2025, Trump đã ký lệnh áp thuế đối ứng lên hàng hóa nhập khẩu từ nhiều quốc gia, trong đó Việt Nam chịu mức thuế cao nhất – 46%. Chính sách này, được Trump gọi là “Ngày Giải phóng”, nhằm mục đích giảm thâm hụt thương mại của Mỹ, vốn đạt hơn 1,2 nghìn tỷ USD trong năm 2024. Với Việt Nam, thặng dư thương mại với Mỹ năm 2024 lên tới 123,5 tỷ USD, khiến nước này trở thành mục tiêu chính trong chiến lược thuế quan của Trump. Các mặt hàng chủ lực như dệt may, giày dép, nội thất và điện tử của Việt Nam, vốn chiếm gần 30% GDP, đối mặt với nguy cơ mất sức cạnh tranh nghiêm trọng tại thị trường Mỹ.

Đáp lại, Việt Nam đã có nhiều động thái “làm mềm” trước đó. Từ tháng 3/2025, Việt Nam đã cắt giảm thuế nhập khẩu đối với nhiều sản phẩm Mỹ, như khí hóa lỏng (LNG) từ 5% xuống 2%, ô tô từ 45-64% xuống 32%, và ethanol từ 10% xuống 5%. Ngoài ra, Việt Nam cũng đồng ý cho Starlink của Elon Musk thử nghiệm dịch vụ internet vệ tinh, đồng thời cam kết mua thêm hàng hóa Mỹ như máy bay Boeing và nông sản. Những bước đi này cho thấy Hà Nội đang nỗ lực giảm thặng dư thương mại và tránh bị Trump “trừng phạt” thêm.

Ý Nghĩa Của Đề Xuất “Việt Nam Giảm Thuế 0%”

Thông báo về việc Việt Nam giảm thuế 0% nếu đạt thỏa thuận với Mỹ là một tín hiệu tích cực trong bối cảnh quan hệ thương mại hai nước đang căng thẳng. Điều này cho thấy Việt Nam sẵn sàng nhượng bộ lớn để bảo vệ thị trường xuất khẩu lớn nhất của mình. Theo Bloomberg, Việt Nam đã yêu cầu Trump hoãn áp thuế 46% trong 3 tháng để tạo điều kiện đàm phán, và cuộc gọi giữa Trump và ông Tô Lâm dường như là một phần của quá trình này.

Tuy nhiên, đề xuất này cũng đặt ra nhiều câu hỏi. Thứ nhất, Việt Nam giảm thuế 0% có thể đồng nghĩa với việc mở cửa hoàn toàn thị trường nội địa cho hàng hóa Mỹ, từ nông sản, ô tô đến công nghệ. Điều này có thể gây áp lực lên các ngành sản xuất trong nước, vốn đang phải cạnh tranh với hàng nhập khẩu giá rẻ.

Thứ hai, Trump nhấn mạnh rằng việc giảm thuế phụ thuộc vào một “thỏa thuận” với Mỹ, nhưng nội dung cụ thể của thỏa thuận này vẫn chưa rõ ràng. Liệu Mỹ có yêu cầu Việt Nam cắt giảm quan hệ thương mại với Trung Quốc – quốc gia đang bị Trump áp thuế 54% và kiểm soát xuất khẩu nguyên tố đất hiếm – hay không? Đây là một vấn đề nhạy cảm, bởi Trung Quốc là nguồn cung lớn nhất của Việt Nam, chiếm hơn 1/3 tổng kim ngạch nhập khẩu.

Thuế Nhập Khẩu Hàng Mỹ Về 0% Từ Tháng 4/2025: Lợi Ích Gì Cho Người Việt?

Vào ngày 5/4/2025, giả định rằng chính sách miễn thuế nhập khẩu 0% cho hàng hóa từ Mỹ được áp dụng tại Việt Nam, đây sẽ là bước ngoặt lớn trong quan hệ thương mại Việt - Mỹ. Chính sách này không chỉ hứa hẹn giảm giá hàng loạt sản phẩm mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người tiêu dùng, doanh nghiệp và nền kinh tế Việt Nam. Vậy cụ thể, điều này tác động thế nào? Hãy cùng phân tích.

1. Người tiêu dùng hưởng lợi lớn

Với mức thuế 0%, giá các sản phẩm nhập khẩu từ Mỹ như iPhone, laptop, ô tô hay thực phẩm (bò Mỹ, táo Mỹ) sẽ giảm đáng kể. Chẳng hạn, một chiếc xe Ford nhập khẩu có thể rẻ hơn 20-30%, giúp người Việt dễ dàng sở hữu hàng hóa chất lượng cao. Không chỉ vậy, sự cạnh tranh từ hàng Mỹ sẽ buộc các nhà cung cấp khác giảm giá, mang đến nhiều lựa chọn hơn cho người tiêu dùng.

2. Doanh nghiệp Việt Nam có cơ hội vươn xa

Nếu đây là thỏa thuận song phương, hàng Việt Nam như dệt may, giày dép, thủy sản cũng có thể được miễn thuế khi xuất sang Mỹ. Điều này mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt cạnh tranh tại thị trường lớn nhất thế giới. Hơn nữa, việc nhập máy móc, nguyên liệu từ Mỹ với giá rẻ sẽ giúp doanh nghiệp giảm chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm.

3. Tác động tích cực đến nền kinh tế

Chính sách thuế 0% có thể cân bằng cán cân thương mại Việt - Mỹ, vốn đang nghiêng về xuất siêu từ Việt Nam. Đồng thời, nó thúc đẩy các ngành nội địa cải cách, cạnh tranh lành mạnh, góp phần tăng trưởng kinh tế bền vững. Các chuyên gia dự đoán, dòng vốn đầu tư từ Mỹ vào Việt Nam cũng sẽ tăng, tạo thêm việc làm và chuyển giao công nghệ.

4. Thách thức cần vượt qua

Tuy nhiên, không phải không có rủi ro. Ngành sản xuất trong nước, như ô tô lắp ráp hay hàng tiêu dùng, có thể chịu áp lực lớn từ hàng Mỹ giá rẻ. Nếu không có chiến lược hỗ trợ kịp thời, Việt Nam có nguy cơ phụ thuộc quá mức vào nhập khẩu.

Việc áp dụng thuế nhập khẩu 0% cho hàng Mỹ từ tháng 4/2025 là cơ hội vàng để người Việt tiếp cận sản phẩm chất lượng với giá tốt, đồng thời thúc đẩy hợp tác kinh tế song phương. Tuy nhiên, để tối ưu hóa lợi ích, chính phủ và doanh nghiệp cần chuẩn bị kỹ lưỡng trước làn sóng cạnh tranh mới.

Kinh Tế Việt Nam Đối Mặt Với Gì Khi Trump Áp Thuế 46%?

Ngày 2/4/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký lệnh hành pháp áp dụng thuế quan đối ứng với nhiều quốc gia, trong đó Việt Nam nằm trong nhóm chịu mức thuế cao nhất – 46%. Chính sách này, được ông gọi là “tuyên bố độc lập kinh tế”, đang gây xôn xao dư luận toàn cầu. Với Việt Nam – một nền kinh tế phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ, câu hỏi đặt ra là: Trump áp thuế 46% sẽ mang đến những thách thức và cơ hội gì?

Tác Động Tiêu Cực Đến Xuất Khẩu và GDP

Mỹ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm khoảng 28-30% tổng kim ngạch xuất khẩu và đóng góp gần 25% GDP (theo số liệu năm 2024). Với mức thuế 46%, hàng hóa Việt Nam như dệt may, giày dép, nội thất, và điện tử – những ngành chủ lực – sẽ mất sức cạnh tranh nghiêm trọng tại thị trường Mỹ. Ước tính, kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ có thể giảm từ 20-30%, tương đương 27-40 tỷ USD, khiến tăng trưởng GDP của Việt Nam chịu áp lực lớn.

Ngành dệt may, chiếm 14% GDP, có thể thiệt hại 5-7 tỷ USD, trong khi các mặt hàng như ô tô hay đồ gỗ cũng đối mặt với nguy cơ đình trệ. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến doanh nghiệp xuất khẩu mà còn kéo theo hàng loạt hệ lụy: thất nghiệp gia tăng, nguồn thu ngoại tệ sụt giảm, và áp lực lên tỷ giá VND/USD.

Giá Hàng Hóa Tăng và Phản Ứng Từ Người Tiêu Dùng Mỹ

Khi Trump áp thuế 46%, giá hàng hóa Việt Nam tại Mỹ sẽ tăng vọt, đặc biệt là các sản phẩm tiêu dùng phổ biến như quần áo (liên quan đến Nike, Adidas) hay nội thất. Người tiêu dùng Mỹ, vốn quen với giá rẻ từ hàng nhập khẩu, sẽ phải chịu chi phí cao hơn, có thể dẫn đến giảm cầu. Điều này tạo ra vòng luẩn quẩn: doanh nghiệp Việt Nam mất đơn hàng, còn người tiêu dùng Mỹ chịu thiệt về túi tiền.

Tác Động Kinh Tế và Chính Trị

Nếu Việt Nam giảm thuế 0% và đạt thỏa thuận với Mỹ, tác động kinh tế sẽ rất đáng kể. Trước hết, điều này có thể giúp Việt Nam tránh được mức thuế 46%, bảo vệ các ngành xuất khẩu chủ lực như dệt may và giày dép. Nike, một trong những thương hiệu lớn nhất sản xuất tại Việt Nam, đã chứng kiến cổ phiếu tăng 3% lên 58 USD ngay sau thông báo của Trump về cuộc điện đàm, cho thấy thị trường kỳ vọng tích cực. Các công ty Mỹ khác như Wayfair hay American Eagle, vốn phụ thuộc lớn vào nguồn hàng từ Việt Nam, cũng có thể hưởng lợi khi chi phí nhập khẩu giảm.

Tuy nhiên, Việt Nam sẽ phải trả giá. Việc giảm thuế 0% có thể làm giảm nguồn thu ngân sách từ thuế nhập khẩu, vốn đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Hơn nữa, hàng hóa Mỹ giá rẻ tràn vào có thể gây khó khăn cho các doanh nghiệp nội địa, đặc biệt trong các lĩnh vực như nông nghiệp và ô tô. Về lâu dài, Việt Nam cần đẩy mạnh cải cách để nâng cao năng lực cạnh tranh, thay vì chỉ dựa vào xuất khẩu.

Về mặt chính trị, động thái này phản ánh sự khéo léo của Việt Nam trong việc “đi dây” giữa các cường quốc. Dù có quan hệ chiến lược ngày càng sâu sắc với Mỹ nhằm đối phó với Trung Quốc, Việt Nam vẫn phải duy trì mối quan hệ kinh tế với Bắc Kinh. Việc Trump đồng ý gặp ông Tô Lâm trong tương lai gần cho thấy Mỹ cũng muốn duy trì quan hệ tốt với Việt Nam, một đối tác quan trọng ở Đông Nam Á trong bối cảnh cạnh tranh địa chính trị với Trung Quốc.

Lối Đi Nào Cho Việt Nam?

Cơ Hội Đàm Phán và Đa Dạng Hóa Thị Trường

Dù mang đến nhiều thách thức, mức thuế 46% cũng được các chuyên gia nhận định là “mức trần” để Mỹ tạo dư địa đàm phán. Việt Nam có thể tận dụng cơ hội này để thương thảo với chính quyền Trump, giảm mức thuế xuống bằng cách cam kết điều chỉnh thặng dư thương mại (123,5 tỷ USD năm 2024 theo Mỹ) hoặc mở cửa thị trường cho hàng hóa Mỹ. Đồng thời, đây là lúc Việt Nam đẩy mạnh đa dạng hóa thị trường xuất khẩu sang EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, và các nước ASEAN để giảm phụ thuộc vào Mỹ.

Chính sách thuế quan của Trump cũng có thể thúc đẩy Việt Nam cải cách nội tại, nâng cao chất lượng sản phẩm và đầu tư vào công nghệ để cạnh tranh trong bối cảnh mới. Nếu tận dụng tốt, đây sẽ là bước ngoặt để kinh tế Việt Nam hiện đại hóa và bền vững hơn.

Trước mắt, Chính phủ Việt Nam cần nhanh chóng thành lập đoàn đàm phán cấp cao với Mỹ, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp bằng các gói vay ưu đãi, giảm thuế nội địa để duy trì sản xuất. Về lâu dài, việc chuyển hướng sang các thị trường mới, đầu tư vào chuỗi cung ứng nội địa, và giảm phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc (đang bị Mỹ để ý) là những bước đi chiến lược.

Trump áp thuế 46% là cú sốc lớn với kinh tế Việt Nam, nhưng cũng là lời cảnh tỉnh để đất nước thích nghi trong bối cảnh thương mại toàn cầu biến động. Thách thức là rõ ràng, nhưng cơ hội không phải không có. Liệu Việt Nam có thể biến “nguy” thành “cơ”?

Để tận dụng cơ hội từ việc Việt Nam giảm thuế 0%, Hà Nội cần chuẩn bị kỹ lưỡng cho các cuộc đàm phán với Mỹ. Trước mắt, Việt Nam nên tiếp tục tăng mua hàng hóa Mỹ, đặc biệt là máy bay Boeing và nông sản, để giảm thặng dư thương mại. Đồng thời, cần đẩy mạnh đa dạng hóa thị trường xuất khẩu sang EU, Nhật Bản và ASEAN, tránh phụ thuộc quá lớn vào Mỹ. Về dài hạn, Việt Nam cần đầu tư vào công nghệ và chuỗi cung ứng nội địa, giảm sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc – một điểm yếu mà Trump có thể khai thác để gây áp lực.

Việc Việt Nam giảm thuế 0% nếu đạt thỏa thuận với Mỹ là một bước đi chiến lược nhằm xoa dịu căng thẳng thương mại với Trump. Tuy nhiên, đây cũng là con dao hai lưỡi, vừa mở ra cơ hội bảo vệ xuất khẩu, vừa đặt Việt Nam trước những thách thức kinh tế và chính trị mới. Liệu Hà Nội có thể biến “nguy” thành “cơ” trong cuộc đàm phán sắp tới?