Trung Quốc âm thầm thực hiện nới lỏng định lượng

Trung Quốc âm thầm thực hiện nới lỏng định lượng

Trung Quốc âm thầm thực hiện nới lỏng định lượng và bơm 5 nghìn tỷ RMB vào nền kinh tế trong sáu tháng cuối năm 2023. Dữ liệu cho thấy kể từ nửa cuối năm 2023, quy mô bảng cân đối kế toán của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã đột ngột tăng lên đáng kể, tăng gần 10% trong nửa năm, đạt 5 nghìn tỷ nhân dân tệ, gần bằng tổng giá trị của 8 năm qua. 

Một số chuyên gia cho rằng mặc dù TQ tuyên bố không áp dụng chính sách gọi là “ tưới lũ ”, nhưng thực chất họ đang âm thầm thực hiện chính sách nới lỏng định lượng vì tài sản và nợ của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã tăng thêm 5 nghìn tỷ RMB trong nửa năm.

Nới lỏng định lượng (QE), còn gọi là chính sách nới lỏng tiền tệ, là một công cụ chính sách tiền tệ phi truyền thống được ngân hàng trung ương sử dụng để kích thích tăng trưởng kinh tế và có tác dụng tương tự như cắt giảm lãi suất ở Mỹ. Loại chính sách tiền tệ này thường được ngân hàng trung ương của một quốc gia áp dụng trong thời kỳ suy thoái kinh tế.

Theo dữ liệu bảng cân đối kế toán cả năm 2023 do Ngân hàng Trung ương Trung Quốc công bố, tài sản của nước này là 40,8 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 5,69 nghìn tỷ USD) vào tháng 7 năm 2023 và sau đó cho thấy xu hướng tăng trưởng hàng tháng. Tính đến tháng 12 năm 2023, quy mô tài sản của nó đã tăng lên 45,7 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 6,43 nghìn tỷ đô la Mỹ) và quy mô tài sản của nó đã tăng thêm gần 5 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 0,7 nghìn tỷ đô la Mỹ) trong nửa năm.

Ngược lại, trong 8 năm từ 2015 đến 2022, tài sản của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc chỉ tăng thêm 7,8 nghìn tỷ Nhân dân tệ (khoảng 1,16 nghìn tỷ USD).

Việc mở rộng nhanh chóng tài sản của ngân hàng trung ương trong sáu tháng qua đã thu hút sự chú ý rộng rãi của thị trường và gây ra các cuộc thảo luận về việc liệu ngân hàng này có thực hiện chính sách nới lỏng định lượng hay không.

Đánh giá về những thay đổi về thành phần tài sản chính của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc trong sáu tháng qua, quy mô ngoại hối, vàng tiền tệ và các tài sản nước ngoài khác không có nhiều thay đổi.

Khiếu nại đối với các công ty nhận tiền gửi khác là yêu cầu bồi thường đối với các công ty nhận tiền gửi khác, bao gồm ngân hàng thương mại, ngân hàng chính sách, liên minh tín dụng và các tổ chức tài chính khác có thể hấp thụ tiền gửi, được hình thành sau khi ngân hàng trung ương thực hiện vận hành các công cụ chính sách tiền tệ. Các kênh chính để Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đầu tư tiền vào chủ đề này bao gồm mua lại ngược, cho vay lại, tái chiết khấu, cho vay trung hạn và cho vay bổ sung thế chấp.

Trước năm 2014, quy mô dự án tương đối ổn định, chỉ chiếm khoảng 4% tổng tài sản của NHNN. Năm 2015, TQ thực hiện “Cải cách tỷ giá hối đoái 811” và hoạt động thị trường mở của ngân hàng trung ương trở nên thường xuyên hơn. 

Vào thời điểm đó, TQ đã thay đổi cơ chế định giá tỷ giá hối đoái của Nhân dân tệ, tạo cơ hội cho Nhân dân tệ mất giá. Tính đến tháng 12 năm 2023, số dư “yêu cầu đối với các công ty lưu ký khác” trên bảng cân đối kế toán của ngân hàng trung ương đạt 18,6 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 2,62 nghìn tỷ USD), chiếm khoảng 41% tổng tài sản.

Điều đáng chú ý là vào năm 2015, Bộ Tài chính và Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã cùng ban hành văn bản đưa trái phiếu do chính quyền địa phương phát hành công khai vào phạm vi tài sản thế chấp kho bạc. Một số nhà phân tích tin rằng hơn 70% "yêu cầu bồi thường đối với các công ty lưu ký khác" của ngân hàng trung ương có thể là trái phiếu chính quyền địa phương, bên cạnh hàng nghìn tỷ nhân dân tệ cho vay lại từ tài sản tín dụng ngân hàng.

Trong năm qua, chính quyền địa phương ở Trung Quốc phải đối mặt với những khó khăn tài chính tột độ. Để vay vốn mới để trả nợ cũ và cung cấp vốn cho nhiều dự án, chính quyền địa phương đã phát hành tổng cộng 9,3 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 1,32 nghìn tỷ USD) trái phiếu. trái phiếu chính quyền địa phương, mức cao kỷ lục. Các nhà phân tích tin rằng một phần đáng kể trái phiếu chính quyền địa phương này đã được các ngân hàng thương mại mua và sau đó thế chấp cho ngân hàng trung ương, trở thành một phần trong bảng cân đối kế toán của ngân hàng trung ương.

Mike Sun, chuyên gia chiến lược đầu tư cấp cao của Mỹ vào Trung Quốc và nhà tư vấn đầu tư tư nhân, tin rằng mặc dù TQ tuyên bố không áp dụng cái gọi là chính sách “ tưới lũ ”, nhưng thực chất họ đang thực hiện một cách bí mật, tức là đang âm thầm thực hiện nới lỏng định lượng. và phân phối tiền.

Vào ngày 8 tháng 3, Mike Sun cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng số tiền do TQ phát hành không chảy vào nền kinh tế thực hay được sử dụng để đầu tư cơ sở hạ tầng mà được chính quyền địa phương sử dụng để trả nợ, tức là đi vay nợ mới để trả nợ cũ. Chính quyền địa phương hiện đang nợ nần chồng chất và công chức ở nhiều khu vực không thể nhận được lương.

"Trái phiếu có thể được phát hành, nhưng mấu chốt nằm ở người mua là ai." Mike Sun nói: "Trước đây, những trái phiếu này chủ yếu được mua bởi vốn nước ngoài và đầu tư tư nhân, nhưng hiện nay đối tượng chính của người mua trái phiếu đã chuyển sang hình thức thương mại." 

Các ngân hàng thương mại mua trái phiếu này tương đương với việc họ nhận nợ cho chính quyền địa phương, sau khi mua trái phiếu sẽ thế chấp trái phiếu cho ngân hàng trung ương, ngân hàng trung ương sau đó nhận tài sản đảm bảo, đóng gói lại và bán trái phiếu rồi trả lại ”.

Mike Sun cho biết thêm: "Từ góc độ lý thuyết tài chính, nợ không thể biến mất, nó chỉ được chuyển, được chuyển cho ai. Các ngân hàng thương mại thế chấp trái phiếu mới do chính quyền địa phương phát hành cho ngân hàng trung ương, và ngân hàng trung ương thu nợ, điều này tương đương với việc ngân hàng trung ương bỏ tiền ra mua trái phiếu này, được phản ánh trên bảng cân đối kế toán.”

Vòng luẩn quẩn vay mới trả cũ, nợ địa phương của TQ lên mức cao mới.

Trong hai kỳ họp của Đảng Cộng sản Trung Quốc năm nay, Kỳ họp thứ hai Quốc hội khóa 14 đã tổ chức họp báo về chủ đề kinh tế vào ngày 6/3. Truyền thông nước ngoài đã chú ý đến tác động của khoản nợ địa phương quá lớn của TQ đối với cơ sở hạ tầng, nhưng Bộ trưởng Tài chính TQ Lan Fo'an tránh thảo luận về mức độ nghiêm trọng. Zheng Shajie, Giám đốc Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia của TQ, cho biết sẽ có gặp nhiều khó khăn trong việc đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 5% năm 2024.

Năm 2023, quy mô vay mượn của chính quyền địa phương Trung Quốc đạt mức cao kỷ lục. 

Theo dữ liệu phát hành trái phiếu công, trong 11 tháng đầu năm 2023, trái phiếu chính quyền địa phương của Trung Quốc đã phát hành tổng cộng khoảng 9,14 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 1,29 nghìn tỷ USD) và lần phát hành trái phiếu chính quyền địa phương lần đầu tiên vượt quá 9 nghìn tỷ nhân dân tệ (1,28 nghìn tỷ USD), vượt xa quy mô phát hành trái phiếu cả năm khoảng 7,4 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 1,1 nghìn tỷ USD) vào năm 2022.

Trong số 9,14 nghìn tỷ nhân dân tệ, trái phiếu mới là 4,55 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 0,64 nghìn tỷ đô la Mỹ), giảm so với cùng kỳ năm trước khoảng 4%, trong khi trái phiếu tái cấp vốn là 4,59 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 0,65 nghìn tỷ đô la Mỹ), một năm tăng 82% so với cùng kỳ năm trước.

Trái phiếu mới được bổ sung chủ yếu được sử dụng để đầu tư vào các dự án phúc lợi công cộng lớn đang được xây dựng. Trái phiếu tái cấp vốn thường được gọi là "vay mới và trả nợ cũ", tức là số tiền huy động được dùng để trả gốc của trái phiếu chính phủ đáo hạn hoặc nợ chính phủ hiện có.

Truyền thông Trung Quốc đưa tin, lượng gốc trái phiếu chính quyền địa phương Trung Quốc đáo hạn vào năm 2023 dự kiến sẽ đạt khoảng 3,6 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 0,51 nghìn tỷ USD), gây áp lực rất lớn lên chính quyền địa phương đang phải đối mặt với những hạn chế về tài chính. Vì vậy, để giảm bớt áp lực trả nợ, chính quyền địa phương cần mở rộng quy mô phát hành trái phiếu tái cấp vốn.

Kể từ tháng 10 năm 2023, hơn 20 tỉnh, thành phố bao gồm Quý Châu, Thiên Tân, Vân Nam, Hồ Nam, Nội Mông, Liêu Ninh, Cát Lâm, Trùng Khánh, Quảng Tây và An Huy đã phát hành tổng cộng hơn 1,3 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 0,18 nghìn tỷ USD) trái phiếu. trái phiếu tái cấp vốn đặc biệt.), dùng để trả nợ Chính phủ. Số nợ như vậy phát hành vào năm 2022 chỉ là 200 tỷ nhân dân tệ (khoảng 29,7 tỷ USD).

Trước đó vào năm 2023, nhằm hạn chế việc phát hành trái phiếu trong nước quá mức, chính quyền Trung Quốc đã quyết định xem xét và kiểm soát các dự án mới sắp triển khai tại 12 tỉnh và khu vực có rủi ro nợ cao nhất. 

Tuy nhiên, trước áp lực to lớn của suy thoái kinh tế, chính quyền trung ương đã phải phát hành thêm 1 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 139 tỷ USD) nợ quốc gia để giúp chính quyền địa phương giảm bớt áp lực nợ.

Ngân hàng đầu tư toàn cầu Goldman Sachs ước tính khoản nợ của chính quyền địa phương ở Trung Quốc ước tính lên tới 94 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 13 nghìn tỷ USD), chiếm mức tăng mạnh từ 62,2% năm 2019 lên 76% vào năm 2022.