VACCINE CỨ TÂM TƯ LÀM SAO…
Fb @Nam Nguyen - Người Việt hay nguỵ biện với nhau, kiểu “có nghìn tỷ chưa mà bàn chuyện” hay “chả GS TS gì cũng bày đặt” hoặc “chả đến ông lo, chính phủ người ta lại chả biết hơn ông”…
Vì Việt Nam chống dịch thành công quá ở năm 2020 nên có lẽ việc mua vaccine chống Covid-19 (và cả tự sản xuất nữa) có vẻ triển khai không thực sự nhanh. Vâng, tôi cũng rất hiểu là nhiều người (trong đó cả tôi nữa) cũng hy vọng ta kiểm soát được hoàn toàn tình hình, số người lây nhiễm sẽ cực ít và có thể không cần thiết dùng tới vaccine thì cũng sẽ chiến thắng được Covid-19. Trong cái may có cái rủi mà, vì ít nạn nhân quá nên có lẽ việc vaccine trong năm 2020 còn xa vời (nhất là cũng chưa ai biết chắc bao giờ vaccine chống Covid-19 xuất hiện và tỷ lệ thành công thế nào).
Nhưng bây giờ cuối 5/2021 rồi với tình hình Covid toàn cầu và trong nước như hiện nay có thể nói ngoài vaccine chả có cách nào hiệu quả hơn. Không chỉ để bảo vệ công dân nhưng có vaccine chống Covid-19 chúng ta mới có thể kiểm soát được tình hình, bình ổn xã hội nhất là các ngành sản xuất, dịch vụ và nhất là du lịch! Khi cả thế giới dùng vaccine mà ta không dùng thì thành ra tự cách ly với toàn cầu, thế thì quá nguy hiểm về kinh tế!
Bây giờ thì chính phủ và đa số nhân dân đã phải đồng tình với việc cần có vaccine. Nhưng vaccine nó chưa phải mặt hàng phổ biến, toàn cầu thì nơi thừa nơi thiếu, nó dưới một góc nhìn nào đó cũng là một công cụ chính trị nữa, và đơn giản là không phải cứ có tiền là mua được, hay mua bao nhiêu cũng được!
Có gì đó na ná tình trạng toàn cầu thiếu khẩu trang N95 với 3M, hay khan hàng hơn nữa là khẩu trang y tế đạt chuẩn USA trong năm 2020, tha hồ hấp dẫn để mà đầu cơ hưởng lợi, tất nhiên rủi ro cũng lắm.
Thấy Chính phủ ta cũng nói về việc nhập vaccine lâu rồi (lại có cái công ty tư nhân bí hiểm nào đấy thấy báo chí một dạo ca ngợi đã đặt hàng mua cho Bộ y tế nhiều lắm rồi – thế nhưng số người đã được tiêm vaccine trong nước theo tôi biết thì còn rất rất ít, chứng tỏ Việt nam đã nhập về được ít lắm (chứ không đã tiêm nhiều rồi – thuốc này không để dành lâu được đâu!).
Giữa 2021 rồi mà chưa có nhiều vaccine chứng tỏ Chính phủ đang gặp khó trong việc mua vaccine. Chắc là không phải vì thiếu tài chính – cả nước ví dụ cần tiêm free cho tất cả 70% dân số thì cũng mất chưa tới 2 tỷ USD – nhà nước với các tập đoàn tư nhân đóng góp có lẽ chả quá khó để đủ số tiền này, chưa kể còn “xã hội hoá” được.
Tức là ta còn chưa biết được mua gì (có không ít loại vaccine), mua bao nhiêu, mua thế nào… “Gái goá” đoán thế, chả sai đâu! Không phải riêng nước ta, nhiều quốc gia muốn mà chưa mua đủ được liều lượng, tức là ta còn phải cố, phải quyết liệt hơn nữa, phải nhiều phương án…thì mới có vaccine cho dân chứ! Chẳng hạn ở Hungary người ta tiêm đồng thời 5 loại vaccine, “sướng” thế chứ!
Cá nhân tôi mà được lựa chọn, thì thấy trong hoàn cảnh bây giờ tiêm vaccine nào cũng được, trừ của Trung Quốc (tại sao ư, chả nói!). Kể cả Sputnik của Nga, loại mà tôi vẫn trước kia coi là chưa đủ đảm bảo an toàn. Bất kể tôi có yêu quý văn hoá Nga, có nhiều người bạn Nga… Nhưng có Sputnik bây giờ cũng tốt, còn hơn chả mua được gì. Vì ngoài hiệu quả đo đếm được bằng con số % thì vaccine còn yếu tố tâm lý, bình ổn xã hội rất quan trọng. Thế nhưng ngay cái chuyện mua Sputnik này cũng rất rất khó đấy, thế mới là chuyện phải bàn.
Tôi tuy đã “lên núi” rồi, tức là từ lâu không kinh doanh gì với nước Nga cả, nhưng vẫn còn khá nhiều người bạn “Ivan”, có gì vui buồn hay bức xúc họ lại lôi tôi ra để nghe chuyện – chúng nó gọi tôi là “Kolya” và có nhiều lúc quên mất tôi là người Việt.
Nga (cũng như nhiều nước khác nữa) có những công nghệ hay có thể dùng trong cuộc chiến chống Covid tốt, nhưng khi họ muốn cùng đối tác triển khai ở Việt Nam thì gặp nhiều rào cản vô hình và hữu hình để chả đi tới đâu – chẳng hạn một công nghệ phân tích tiếng ho của người để xác định đã bị lây bệnh chưa, được Nga và 6 quốc gia khác công nhận. Có bản là App cài lên điện thoại cá nhân, có bản dùng cho các trung tâm y tế độ chính xác cao hơn – theo chỉ số thì còn chính xác hơn PCR của chúng ta, mà chả tốn kém bao nhiêu, làm một triệu xét nghiệm một lúc cũng được!
Nhưng thôi kệ những kiểu công nghệ mới chống Covid (tiếng Nga gọi là “Quỷ tha ma bắt nó đi”) – cái quan trọng đối với Việt Nam bây giờ là mua Sputnik, cái này không phải chúng ta cầm chịch mà phụ thuộc vào họ, vào chính phủ Nga. Tưởng thế thì ta trách họ, chứ họ sao lại trách ta, lại lôi “Kolya” ra mà trút bầu cáu giận?
Sự thể thế này: từ năm ngoái cho đến bây giờ Việt Nam ta đã nhiều lần đàm phán để mua Sputnik nhưng chưa đâu vào đâu cả. Vì đã là người đứng ngoài cuộc nên tôi chả muốn nghe gì cụ thể, chỉ biết phía Nga bảo “bọn Việt Nam chúng mày chả biết mua bao nhiêu liều, bao giờ, bao nhiêu tiền”, tức là đàm phán kiểu “xếp gạch” thế thôi, chứ đã vào việc gì đâu.
Gần đây tình hình xấu đi, và có lẽ có chỉ đạo của Thủ tướng nên hai bên có vẻ đàm phán tích cực hơn (online thôi – mà ai đã làm việc với Nga thì biết, không gặp gỡ nhau thì nói qua điện thoại hay màn hình bao nhiêu cũng mới chỉ là “nói miệng” thế thôi).
Mới rồi Tây lại lôi “Kolya” ra dốc bầu tâm sự, bảo là “online mãi rồi, sắp có đoàn chúng mày sang đây đàm phán, nhưng chẳng quyết được cái quái gì đâu!”.
Cũng mong sớm có vaccine cho bà con tiêm, tôi cũng cổ động tinh thần chúng nó, bảo rằng có đoàn sang thế là cầu thị lắm rồi, chúng mày cũng phải mở lòng ra, thúc đẩy câu chuyện, cho tới hồi chung kết đi!
Thì tây càng chán, bảo “bọn tao biết trước là chỉ mất thì giờ thôi, lạ gì cái nước mày, việc gì chả phải lãnh đạo cao nhất quyết định, thế mà việc Sputnik lại cử ông thứ trưởng Y tế với cái công ty Polyvac gì đấy đi, thì chỉ à ơi hỏi thăm rồi về báo cáo, chứ quyết được cái quái gì!”.
Tôi cũng định bênh thêm “quân ta” mấy câu, thì tây nó lại mách tội thêm “Điều kiện mua bán thì bọn tao có chung sẵn rồi, nhưng người chúng mày cứ đòi khôn hơn cả thế giới còn lại cơ, bọn tao bán cho nước nào cũng phải cam kết mua hai năm liền, còn chúng mày cứ lo sang năm hết Covid rồi mua làm gì – thế thôi đừng mua nữa cho xong, vớ vẩn mất thì giờ!”.
Chưa hết, “tây lông” lại mách tiếp: “Đã thế lại có cái công ty gì của tỷ phú lớn nhất của chúng mày cứ đề nghị mua lại công nghệ để sản xuất Sputnik ở Việt Nam, khôn hết phần người khác vậy, rối tinh hết cả lên, bây giờ bọn tao cũng chả biết Việt Nam chúng mày có thực sự muốn mua Sputnik nữa không hay chỉ võ mồm…”. Khổ thân “Kolya”, thôi kệ chúng mày!
Đấy với vaccine Nga mà đã rối rắm thế rồi, các loại vaccine khác có lẽ cũng có những cái khó riêng của nó, rồi ai đấy trên tít cao kia phải quyết mua loại gì, bao nhiêu, ai mua… đúng là “triều đình” đâu có đơn giản, “gái goá” thông cảm lắm rồi!
Nhưng gì chứ vaccine vẫn phải có để tiêm cho thảo dân chúng tôi, chứ không bây giờ ở Hà Nội mà đi sang Ecopark cũng ngại, sợ sang tỉnh khác về không được…còn làm ăn gì nữa!
Phải quyết liệt hơn nữa thôi, các đồng chí đã tiêm chủng rồi ạ!
Ghi chú 1: số dân Nga được tiêm vaccine 1 lần cho tới ngày hôm nay mới là: 11,26% (trong đó được tiêm 2 mũi chỉ có 8,15%).
Ghi chú 2 (dành cho những ai không quan tâm tới ngành găng tay): cách đây hơn nửa năm cả Việt Nam chỉ có một vài cơ sở sản xuất găng tay đáp ứng chuẩn đủ để xuất sang Mỹ (và châu Âu). Nổi bật nhất là doanh nghiệp Khải Hoàn. Cả thế giới lúc đó ngóng vào việc mua được găng tay y tế Khải Hoàn. Tây, Tàu, ta ôm tiền mỗi doanh nghiệp hàng chục triệu USD nằm ở Việt Nam để xin được mua. Riêng việc chứng minh đủ khả năng chi trả rồi may ra mới được liên hệ với người có thẩm quyền của nhà máy đã vất vả lắm rồi. Các tác động từ mọi cấp cao nhất xuống doanh nghiệp để mong sao có được một đơn hàng be bé nhưng cũng vô cùng gian nan... Đừng có nói chuyện mặc cả hay bàn về giá, về hợp đồng, đến vào xem kho hàng còn bất khả thi, may ra thì được cho xem... ảnh! Xuống tiền đi rồi bao giờ có hàng tính sau. Lừa đảo, dịch vụ, hàng giả... mọc lên như nấm!
Thế nên trông ta lại ngẫm đến người, đừng tưởng có tiền là “to”, bây giờ đến lượt các loại “Khải Hoàn” của tây lông nó hành ta! Mà vaccine là tầm vũ khí chính trị rồi, chứ găng tay còn chưa là gì.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét