Thứ Sáu, 9 tháng 8, 2019

Biển Đông: Liệu Việt Nam có thể dựa vào Nga?

“Nếu xảy ra đụng độ quân sự thật sự thì Nga sẽ không giúp gì Việt Nam. Nga chỉ khuyên can và làm sao hai bên bớt căng thẳng. Bây giờ tranh chấp ở bãi Tư Chính chỉ là vấn đề của người Việt Nam, nếu người Việt Nam quyết tâm thì Trung Quốc sẽ dừng lại.”. “Nếu Việt Nam cứ đi dây, hàng hai hàng ba, thì người ta không biết thái độ của Việt Nam thế nào, nhất là Nga với Mỹ hiện nay cần một thái độ dứt khoát. Tôi nghĩ cái thế cò cưa trong vụ tranh chấp ở bãi Tư Chính sẽ còn kéo dài. Sự can thiệp của Nga hoặc Mỹ vào Biển Đông để giúp Việt Nam chỉ là một ảo tưởng mà thôi. Không một nước nào có thể giúp Việt Nam, nếu Việt Nam không có một thái độ rõ ràng.”
Biển Đông: Liệu Việt Nam có thể dựa vào Nga?
09/08/2019 - Hoài Hương-VOA - Một bài báo trên tạp chí Forbes hôm 7/8 cho rằng Việt Nam có một chiến lược “thông minh” để ngăn Trung Quốc chiếm trọn Biển Đông, khi hợp tác với Nga khai thác dầu khí trong Biển Đông, bởi vì Nga là một cường quốc mà Bắc Kinh không thể làm phật lòng tại thời điểm này. Nhưng liệu Việt Nam có thể trông cậy vào Nga để kiềm chế tham vọng bành trướng của Trung Quốc? Một nhà phân tích các vấn đề Việt Nam đồng ý rằng Hà nội đã ‘đi đúng nước cờ’ khi chọn Nga, một cường quốc ‘nặng ký hơn’ làm đối tác khai thác dầu khí trong Biển Đông, nhưng ông cảnh giác Việt Nam phải hết sức thận trọng. Một nhà quan sát khác nói nếu đụng độ quân sự diễn ra ở bãi Tư Chính hay nơi nào khác trên Biển Đông thì không có gì bảo đảm là Nga, hoặc Mỹ, sẽ can thiệp để giúp Việt Nam và như vậy sẽ làm phật lòng Trung Quốc, nếu Việt Nam không có thái độ dứt khoát.
Một nhân viện Rosneft Vietnam trên giàn khoan Lan Tây ở ngoài khơi Vũng Tàu. Ảnh chụp ngày 29/4/2018. REUTERS/Maxim Shemetov. 
Hoài Hương phỏng vấn Giáo sư Tạ Văn Tài từng giảng dạy ở đại học Harvard, Hoa Kỳ và Tiến sĩ Nguyễn Văn Huy, từng dạy học ở đại học Paris 7.


Theo bài báo trên tạp chí Forbes thì cho tới nay, Việt Nam đã tỏ ra can đảm khi cho triển khai các lực lượng của mình ra đối đầu với các tàu Trung Quốc xâm phạm lãnh hải Việt Nam. Trước đó Hà nội đã hối thúc để có được một thỏa thuận nhằm bất hợp hóa một số hoạt động của Trung Quốc trong Biển Đông kể cả xây đảo nhân tạo, phong tỏa sự đi lại của tàu bè các nước, triển khai vũ khí, phi đạn vv.., Việt Nam cũng vận động để đưa ra một bộ Quy tắc Ứng xử trên biển.

Hà nội còn thách thức Trung Quốc bằng cách dò tìm dẩu khí trên Biển Đông trong khu vực gọi là “đường 9 đoạn” – dân thường gọi là đường lưỡi bò- mà Trung Quốc vẽ ra để giành chủ quyền các vùng biển có trữ lượng tài nguyên phong phú trong khu vực.

Bài báo viết rằng trong quá khứ, Việt Nam đã chọn những đối tác được cho là không mấy có trọng lượng, như Tập đoàn dầu khí quốc gia của Ấn Độ (ONGC), và tập đoàn khai thác dầu khí Repsol của Tây Ban Nha. Cả hai tập đoàn này cuối cùng đã phải bỏ dự án khai thác dầu khí liên doanh với Việt Nam vì áp lực từ Bắc Kinh.

Tạp chí Forbes dẫn một tài liệu của nhà nghiên cứu Bennett Murray đăng trên tạp chí Foreign Policy, nhận định:

“Lần này, một đối tác đáng gờm hơn đã vào cuộc: đó là tập đoàn Rosneft mà cổ đông chính là chính phủ Nga.”

Giáo sư Tạ Văn Tài, từng giảng dạy tại Đại học Harvard, nói ông đồng ý với nhà nghiên cứu rằng Việt Nam nên chọn những đối tác nặng ký hơn, có khả năng bảo vệ các quyền lợi của mình.

“Tôi thấy câu nói của ông (Murray) trong tạp chí Foreign Policy là đúng bởi vì Nga là một cường quốc đang có quyền lợi tại bãi Tư Chính, thì chính phủ Nga đời nào lại rút lui? Thế nào Nga cũng phải bảo vệ quyền lợi dầu khí của họ ở Tư Chính, thế nào cũng nói những câu có lợi cho Việt Nam. Sau khi tập đoàn Repsol của Tây Ban Nha phải rút lui vào năm 2017, 2018, tôi đã khuyên Việt Nam tại sao không giao du với những cường quốc có lực lượng hải quân bảo vệ được các giàn khoan của họ? Tây Ban Nha làm sao bảo vệ được? Thì phải chơi với những cường quốc ‘ngáo ộp’, tôi đã dùng chữ đó!”

Giáo sư Tạ Văn Tài nói tuy vậy Việt Nam phải cẩn thận bởi vì Nga cũng bang giao hữu nghị với Trung Quốc, và trong các điều kiện không bán được dầu sang các nước Tây Âu vì các nước này trừng phạt Nga sáp nhập bán đảo Crimea của Ukraina nên phải bán dầu cho Trung Quốc, nước có nhu cần năng lượng cao.

Giáo sư Tạ Văn Tài:

“Muốn bán dầu cho Tàu cho nên Nga có thể có thái độ ôn hòa hơn tại vùng Tư Chính và ở Biển Đông. Phản đối ông Tàu đi quanh trên Biển Đông ở trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam thì Nga sẽ không nói gì mấy đâu. Gần đây Nga cũng chẳng tuyên bố gì. Chỉ khi nào Tàu bắt đầu đục, khoen một điểm nào đó trong thềm lục địa Việt Nam gần bãi Tư Chính thì Việt Nam nên phản đối quyết liệt, lúc đó Nga vì quyền lợi, mới có thể nói mạnh hơn”.

Theo Giáo sư Tạ Văn Tài thì Nga có thể tuyên bố Trung Quốc có quyền qua lại trên Biển Đông, ngay cả trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam bởi vì đó là quyền tự do hàng hải được công nhận cho tất cả các nước, nhưng Nga sẽ lên tiếng mạnh mẽ hơn nếu Trung Quốc bắt đầu ‘đục khoét xuống thềm lục địa Việt Nam’, nơi mà Việt Nam và Nga đang hợp tác khai thác dầu khí.

Giáo sư Tạ Văn Tài nói Việt Nam không nên bỏ qua giải pháp kiện Trung Quốc ra trước tòa án quốc tế bởi vì theo lời ông, các cường quốc sẽ không muốn xen vào chuyện của nước khác, nếu chính nước đó không lên tiếng, hoặc không có hành động nào để tự cứu lấy mình.


Ông nói: “Khi Việt Nam lên tiếng phản đối, cầu cứu các cường quốc, và nếu an ninh quốc tế bị đe dọa, thì cầu cứu Hội đồng Bảo an, thì các cường quốc mới lên tiếng mạnh mẽ được.”

Tuy nhiên nếu chọn giải pháp kiện Trung Quốc, Việt Nam “phải kiện sao cho đúng cách”, Giáo sư Tạ Văn Tài:

“Phải kiện dúng lúc khi họ bắt đầu ngăn cản hoạt động khai thác của liên doanh của Việt Nam với Nga tại khu Tư Chính hay là khi họ bắt đầu khoan trong thềm lục địa Việt Nam thì phải nộp đơn kiện liền. Phải chuẩn bị hồ sơ ngay bây giờ.”

Bài báo trên tạp chí Forbes nói sự hiện diện của Nga tại Biển Đông có thể giúp Việt Nam xoay chuyển tình thế, dựa trên lập luận là Bắc Kinh sẽ gặp rất nhiều khó khăn nếu đối đầu với hải quân Nga, trong khi nước này sẵn sàng bảo vệ các quyền lợi của Moscow trong khu vực. Và như vậy, Trung Quốc buộc lòng phải kiềm hãm bớt các cao vọng trên Biển Đông để có thể duy trì hòa bình khu vực.

Từ Paris, Tiến sĩ Nguyễn văn Huy, từng giảng dạy tại Đại học Paris 7, nhận định về các lợi ích của Nga ở Châu Á:

“Đây là một khu vực chiến lược mà Nga không thể vắng mặt. Việt Nam chỉ là một lý cớ để sự hiện diện của Nga nó cụ thể hơn qua hình thức là liên doanh, giúp Việt Nam khai thác dầu hỏa ở khu vực Bãi Tư Chính hoặc quanh các lô dầu khí thuộc chủ quyền của Việt Nam.”

Theo Tiến sĩ Huy thì Trung Quốc sẽ tránh, không đụng độ với Nga, nhưng ngược lại, nếu xảy ra đụng độ giữa Việt Nam và Trung Quốc thì Nga, theo ông, sẽ chỉ đóng vai trò trung gian:

“Nếu xảy ra đụng độ quân sự thật sự thì Nga sẽ không giúp gì Việt Nam đâu. Nga chỉ khuyên can và làm sao hai bên bớt căng thẳng. Thành ra bây giờ tranh chấp ở bãi Tư Chính chỉ là vấn đề của người Việt Nam, nếu người Việt Nam quyết tâm thì Trung Quốc sẽ dừng lại.”

Giáo sư Nguyễn Văn Huy nói muốn các cường quốc can thiệp, dù là Nga hay Mỹ, Việt Nam phải có lập trường rõ ràng hơn đối với Trung Quốc.

“Nếu Việt Nam cứ đi dây, hàng hai hàng ba, thì người ta không biết thái độ của Việt Nam thế nào, nhất là Nga với Mỹ hiện nay cần một thái độ dứt khoát. Tôi nghĩ cái thế cò cưa trong vụ tranh chấp ở bãi Tư Chính sẽ còn kéo dài. Sự can thiệp của Nga hoặc Mỹ vào Biển Đông để giúp Việt Nam chỉ là một ảo tưởng mà thôi. Không một nước nào có thể giúp Việt Nam, nếu Việt Nam không có một thái độ rõ ràng.”

https://www.voatiengviet.com/a/bien-dong-lieu-vietnam-co-the-dua-vao-nga/5034734.html


Dựa vào Nga hay Mỹ cũng không giúp được gì. Nên nhớ, quan hệ giữa các cường quốc là "dùng lợi ích để đổi lấy lợi ích". Lợi ích của 1 cường quốc, nhìn qua tưởng chừng như không đáng kể nhưng đem so với 1 điều khoản nặng ký nào đó với 1 nước nhỏ như VN thì cái lợi ích ấy to hơn nhiều. Ví dụ, thị trường chỉ có 10 triệu người nhưng toàn bộ là người có thu nhập cao (so với quốc gia cần trao đổi lợi ích) vẫn hơn thị trường 100 triệu người mà đa phần chỉ có thu nhập ở dạng "dưới mức nghèo khổ".

Philippines, Thái Lan có hiệp ước an ninh với Mỹ ? Thì sao ? Thì Mỹ sẽ đánh giúp khi 2 nước này có chiến tranh với ai đó ? Còn phải xem là nước nào gây chiến. Nếu là 1 nước nhỏ, Mỹ trực tiếp đánh luôn như trường hợp chiến dịch "Bão táp sa mạc 1", Mỹ đánh Iraq vì nước này có ý đồ thôn tính xâm lược Kuwait, 1 đồng minh lâu đời của Mỹ ở Trung Đông. Còn nếu nước đó là 1 cường quốc ? Vậy hãy xem trường hợp ở Syria nơi Nga tuyên bố Syria là đồng minh của họ.

Trường hợp VN lại càng đặc biệt hơn. Bác Hồ dạy "nợ tiền nợ bạc có thể trả, nợ xương nợ máu rất khó trả". Chiến tranh VN, Liên Xô, TQ, Cuba, Triều Tiên tuyên bố sẵn sàng đem quân qua đánh giúp để đối chọi với "đế quốc Mỹ và 12 chư hầu" ở miền Nam, Bác Hồ đã từ chối tất cả, chỉ nhận viện trợ và chuyên gia sang hướng dẫn cách điều khiển sử dụng các khí tài quân sự. Ờ, bởi vậy miền Bắc mới có hàng trăm nghìn "lính" TQ sang ....làm đường xá cầu cống xây dựng nhà máy các kiểu, hàng nghìn chuyên gia quân sự LX sang hướng dẫn cách sử dụng vũ khí. Số "lính" này đem so với 600 nghìn quân Mỹ và gần 200 nghìn quân "chư hầu" của Mỹ thì chả đáng kể. Quân miền Bắc chết nhiều vì họ trực tiếp đánh nhau với Mỹ và "chư hầu" còn quân miền Nam chết ít vì đối tượng của họ là ....du kích Việt Cộng. Rồi, khi Mỹ và "chư hầu" rút đi, đám người luôn mồm chống Cộng này chạy còn nhanh hơn cả VĐV chạy cự ly ngắn đẳng cấp TG.

Như vậy, theo truyền thống, VN chỉ cần có chỗ dựa, có ai đó viện trợ tối đa khi xảy ra chiến tranh, bất kể với ai, có phải là cường quốc hay không. Và đương nhiên, cái chỗ dựa ấy phải giúp VN kiềm chế những cái mà VN không có như vũ khí hạt nhân. Còn lại, toàn bộ là do VN tự tác chiến, thắng thua như nào tự chịu. Cho nên mới nói, nếu VN được "trang bị đến tận răng" thì VN chính là mối đe dọa của mọi quốc gia trong khu vực. Không ai hiểu người VN bằng người VN. Có vũ khí trong tay, người VN luôn tỏ ra cực kỳ hiếu chiến. Lịch sử VN đầy rẫy những cuộc chiến tranh đẫm máu, không chống ngoại xâm cũng nội chiến triền miên với những nguyên nhân mà người ngoại quốc nhìn vào cứ tưởng như chuyện đùa (1 cái nguyên nhân nhỏ tí cũng xảy ra "khởi nghĩa" này nọ). Người Pháp đô hộ VN 100 năm thì hết 50 năm đầu là hàng chục cuộc khởi nghĩa lớn nhỏ xảy ra ở khắp nơi. Với người Pháp, không có xứ thuộc địa nào "khó gặm" hơn VN.

Tuy nhiên, VN có 1 đặc điểm khác là biết chịu ơn. Khi khó khăn có người chìa tay ra giúp đỡ thì sẽ không bao giờ chống đối người đó. TQ đã từng giúp đỡ VN trong chiến tranh chống Mỹ, nhưng họ đã cho đi tong cái ơn nghĩa ấy 1 cách dễ dàng bởi cuộc chiến tranh biên giới 1979. Người Mỹ giúp VNCH, nếu VNCH thắng thì họ sẽ có 1 đồng minh cực kỳ trung thành, nhưng ....họ đã đặt cược nhầm phe. LX sụp đổ, nước Nga thay thế LX đóng cửa 16 năm để giải quyết các vấn đề nội bộ, họ đã bỏ rơi đồng minh. Tuy chúng tôi vẫn chịu ơn nghĩa của người Nga nhưng quan hệ cũng không còn thân cận như xưa. Với "người bạn mới" là Mỹ, còn phải xem thế nào. Mỹ không chỉ quan hệ với VN mà còn với rất nhiều nước khác, đặc biệt là trong đó có TQ, 1 quốc gia đang gây xung đột ở Biển Đông đồng thời cũng có vị thế không nhỏ trong chính sách ngoại giao của Mỹ.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét