Nhớ lại VN thời bao cấp: NỢ CỨT

Nhớ lại VN thời bao cấp: NỢ CỨT

Ngày ấy, hợp tác xã (HTX) ra đời chiến dịch thu gom phân bắc (cứt người). Mỗi gia đình tháng phải đóng đủ 10 cân. Ai không đóng đủ sẽ bị cắt gạo. Thế là chiến dịch có một không hai trong lịch sử loài người hình thành. Vậy nên khi chiến dịch ấy ra đời thì cái cầu tiêu trở nên vô cùng quan trọng. Người người nhà nhà mua xi măng, gạch về xây cầu tiêu để bảo quản cứt để nộp cho nhà nước. Chớ ỉa xuống đất thì bọ hung ăn mất sao đủ cứt để nộp. Cái cầu tiêu quan trọng hơn cái nhà. Chuyện ỉa đái vô cùng quan trọng hơn bao giờ hết. Ai đó đi đâu nếu bị tào tháo rượt cũng ba chân bốn cẳng chạy về nhà để ỉa. Không để thất thoát cục cứt nào. Vì không đơn giản là cứt mà là gạo hàng tháng. 

Nhiều người ngày ngày đi làm ngoài đồng. Mắc ỉa thường vô bờ, vô bụi giải quyết cho xong. Nay vậy có mà chết đói à. Vậy là họ gói vào bao ni lon, lá chuối. Có người cẩn thận hơn đi vào cái cà mèn đựng cơm để đem về đổ xuống cầu.

Có nhiều câu chuyện giở khóc giở cười trong chiến dịch này lắm. Ai sống trong thời này sẽ biết. Khi chiến dịch ra đời biết bao con chó phải chết đói. Khoai sắn không có ăn. Giờ đến cục cứt cũng bị nhà nước giành mất lấy gì mà sống. Nhà tôi bốn người (một người lớn và 3 đứa con nít) dù cố gắng không để thất thoát cục nào. Nhưng tới tháng vẫn không đủ cứt để nộp. 

Má tôi sai chúng tôi lấy đá sỏi trộn vào để nộp cho đủ cân. Sự việc bị phát hiện. Bị lập biên bản rõ ràng bao nhiêu cục cứt. Bao nhiêu viên sỏi. Mấy ông cán bộ tinh vi lắm. Quả đúng không sai. Nông dân ngu dốt sao lừa được nhà nước. Thế là nhà tôi bị cắt gạo 1 tháng. 

Trong một buổi họp người ta đưa má tôi ra kiểm điểm trước dân về việc gian lận trộn sỏi vào cứt để nộp cho nhà nước. Cấm phân bua. Nhưng không đành lòng nhìn con mình đói. Má tôi đứng dậy la toáng lên: 

Các người nói đi thì phải nói lại, Nhìn đi thì phải nhìn lại. Nhìn vào nhà tôi xem. Có 4 người. Tôi thì suốt ngày làm ngoài HTX. Có cục nào tôi ỉa ngoài đó hết rồi. Còn con tôi. Con nít ăn bao nhiêu mà ỉa. Được cục nào chó lủm hết cục đó. Lấy đâu để nộp. Giờ mấy ông cắt gạo nhà tôi thì lấy đâu ăn để có cứt nộp cho nhà nước? 

Nói gì thì nói, la gì thì la. Gạo vẫn bị cắt. Không gì khốn nạn hơn. Giờ trong hồ sơ lưu trữ quốc gia. Nhà tôi vẫn còn món nợ lớn với nhà nước mà không tài nào trả nỗi- nợ cứt. 

Fb Phạm Thế Việt