 |
| Francois Hollande - Phái tăng trưởng |
Để giải quyết khủng hoảng nợ công và
khủng hoảng tiền tệ tài chính, các nước hai bờ Đại Tây Dương đều áp dụng
phương châm “Thắt chặt”, thậm chí chính phủ các nước Châu Âu cho rằng:
“Chính sách kinh tế thắt chặt và khắc khổ” là viên linh đan thần kỳ giải
quyết nợ công. Tại Châu Âu, đại biểu cho “Phái thắt chặt” là bà Thủ
tướng Đức Angela Merkel và cựu Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy. Rốt
cuộc, ông Sarkozy bị hạ bệ và Người đại diện cho “Phái tăng trưởng” ở
Châu Âu là Francois Hollande đã thắng thế và trở thành đương kim Tổng
thống Pháp. Kể từ năm 2011 tới nay, 10 nước trong Khu vực eurozone đã
phải thay đổi Chính phủ, các khuôn mặt đại diện cho “Phái tăng trưởng”
lần lượt lên nắm quyền thay thế “Phái thắt chặt”. “Phái tăng trưởng”
hiện đang chiếm ưu thế.
Các nhà kinh tế cho rằng trong tình hình kinh tế khó khăn, biện pháp
tìm cách tháo gỡ thúc đẩy kinh tế tăng trưởng, chứ không phải chỉ đơn
thuần thắt chặt. Bởi lẽ, bài toán tìm cách đẩy mạnh kinh tế tiếp tục
tăng trưởng trong tình hình suy thoái và khủng hoảng khó hơn nhiều so
với biện pháp hành chính ra lệnh “Thắt chặt” hay “Kiểm soát vĩ mô”.
Thực tế hai năm qua cho thấy, hậu quả của chính sách thắt chặt đã
không thể bù đắp được phần thiếu hụt nhu cầu tiêu dùng trên thị trường,
làm cho các doanh nghiệp không muỗn đầu tư, kể cả các doanh nghiệp có
nguồn tài chính dồi dào, mà còn đẩy nền kinh tế các nước nói riêng và
toàn cầu nói chung lâm vào tình trạng khốn khó mà chưa thể thoát ra
được. Tốc độ tăng trưởng GDP của các nước bị chững lại, tỉ lệ thất
nghiệp tiếp tục tăng cao, xã hội không ổn định, biểu tình đình công lien
tiếp xảy ra, tình trạng tiêu cực xã hội nảy sinh phức tạp đã càng làm
cho kinh tế đã khó lại càng khó, thậm chí rơi vào ngõ cụt. Suy thoái vãn
suy thoái, khủng hoảng nghiêm trọng hơn.
Báo cáo mới nhất của Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB) công bố ngày
12/7/2012 cho biết, GDP năm 2012 của các nước Eurozone tăng trưởng âm là
0,7%, cao hơn mức dự đoán 0,5% trước đây, năm 2013 có thể vươn lên được
0,8%. Trong khi đó Viện nghiên cứu kinh tế Đức, Cục thống kê nhà nước
và Viện nghiên cứu kinh tế nhà nước Pháp, Cục thống kê nhà nước Italia
vừa lần lượt công bố Kinh tế Eurozone Quí 3/2012 sẽ đồng loạt rơi vào
suy thoái. Trên thực tế, trong số 17 nước thành viên eurozone, một số
nước đã suy thoái như Tây Ban Nha, Bỉ, Hy Lạp, Ireland, Italia, Hà Lan,
Bồ Đào Nha và Slovennia. Những nước ngoài Khối eurozone là Anh, Đan
Mạch, Cộng hòa Séc đã bắt đầu suy thoái từ Quí 1/2012. Ngày 17/6/2012,
Bộ trưởng tài chính Anh George Osborne cho biết liên tục hai Quí là Quí
4/2011 và Quí 1/2012 kinh tế Anh đều tăng trưởng âm 0,3%, dự kiến năm
2012 tăng trưởng GDP chỉ đạt 0,8%.
Theo ADB, Kinh tế Mỹ tăng trưởng GDP Quí 1/2012 đạt 1,9% thấp hơn mức
dự đoán 3%, cả năm 2012 từ mức 2% theo dự đoán trước đây, sẽ chỉ còn
1,9%, năm 2013 từ 2,3% xuống còn 2,2%. Tính tới cuối tháng 5/2012, tỉ lệ
thất nghiệp ở Mỹ liên tục trong 40 tháng qua đều cao ở mức trên 8%.
Nhật Bản 6 tháng đầu năm 2012, GDP duy trì mức tăng trưởng “ôn hòa”
không cao không thấp. Là nước dựa vào xuất khẩu để duy trì tăng trưởng
GDP, giờ đây lần đầu tiên Nhật Bản đưa ra phương châm chuyển sang “lấy
nội nhu làm động lực chủ yếu” tăng trưởng GDP.
Các nước Đông Á nơi được mệnh danh là năng động nhất thì tốc độ tăng
trưởng GDP cũng chững lại. Năm 2012 mức tăng trưởng GDP đạt 6,6% thấp
hơn mức dự kiến 6,9%, năm 2013 đạt 7,1% thấp hơn mức dự kiến 7,3%. Tăng
trưởng GDP của các nước kinh tế mới trỗi dậy, nhất là Nhóm BRICS cũng
chững lại. Trung Quốc, nhiều năm nay được mệnh danh có tốc độ tăng
trưởng cao nhất thế giới, nhưng Quí 1/2012 chỉ tăng trưởng 8,1%, sang
Quý 2/2012 tụt xuống còn 7,6%, dự kiến cả năm có thể dưới mức 8%, mức
thấp trong ba năm trở lại đây. Nga có hai lợi thế: Một là, giá dầu lửa
thế giới tăng cao. Hai là, đã chính thức trở thành thành viên WTO, nhưng
không vì thế mà trở thành ngoại lệ có tốc độ tăng trưởng cao, trái lại
tăng trưởng GDP đã chững lại, dự kiến năm 2012 chỉ ở mức 4,5%. Mức tăng
trưởng GDP của Ấn Độ Quí 1/2012 chỉ đạt 5,3%, mức thấp nhất trong 9 năm
qua. GDP Quí 1/2012 của Braxin chỉ đạt 0,2%, như vậy liên tục trong 5
Quí liền mức tăng trưởng không đạt 1%. GDP Quí 1/2012 của Cộng hòa Nam
Phi chỉ đạt 2,7%, đây là lần đầu tiên trong hai năm qua GDP tăng trưởng
chỉ đạt dưới 3%.
Angela Merkel - Phái thắt chặt
Số liệu trên cho thấy ngoài tác động của khủng hoảng thì chủ trương
“thắt chặt” cũng là nhân tố làm kinh tế các nước chững lại. Giáo sư
Joseph E. Stiglitz, người được giải thưởng Nobel kinh tế năm 2001, hiện
là giảng viên Trường đại học Columbia (Mỹ) cho rằng: “Do các nước Châu
Âu và một số nước coi Chính sách kinh tế thắt chặt và khắc khổ là viên
linh đan thần kỳ giải quyết nợ công, nhưng gần đây họ mới nhận ra rằng
vấn đề là ở chỗ phải tìm cách đẩy kinh tế tăng trưởng, chứ không chỉ đơn
thuần là thắt chặt. Nếu như họ sớm nhận thức được điều này thì kinh tế
các nước Ireland, Hy Lạp, Tây Ban Nha không trầm trọng như hiện nay.”
Tổng thống Pháp Francois Hollande vừa qua kêu gọi lãnh đạo các nước
thành viên Eurozone cần “phá bỏ tư duy thắt chặt lỗi thời” do Đức chủ
trương. Thực tế chứng minh chính sách này chẳng những không làm cho kinh
tế EU khá hơn, trái lại đẩy kinh tế nhiều nước tới bờ vực thẳm, điển
hình là Hy lạp, Tây Ban Nha, Italia. Dư luận Đức cho rằng với chủ trương
sai lầm, nên bà Merkel khó có thề giữ nổi chiếc ghế Thủ tướng thời gian
tới.
“Thắt chặt” đã không mang lại hiệu quả cho giải quyết khủng hoảng nợ
công và thúc đẩy kinh tế tăng trưởng, ngoài ra còn đưa lại rất nhiều
“tác dụng phụ” như đấu tranh biểu tình của dân chúng, xã hội mất ổn
định, bạo lực tiêu cực xảy ra nhiều nơi. Chính vì vậy, từ đầu năm 2012,
nhiều nước trên thế giới bắt đầu chuyển sang “nới lỏng tài chính” để
thúc đẩy tăng trưởng. Đầu năm nay, Mỹ tuyên bố duy trì lãi suất ở mức
thấp nhất tới giữa năm 2014, đồng thời sẵn sàng áp dụng gói kích cầu QE3
để thúc đẩy tăng trưởng.
Đầu năm 2012, Ngân hàng EU tuyên bố duy trì lãi suất ở mức 1%, nhưng
tới ngày 6/6/2012 tuyên bố giảm lãi suất. Ngân hàng trung ương Nhật Bản
tháng 4/2012 tuyên bố áp dụng gói kích cầu từ 5.000 tỉ Yên tới 7.000 tỉ
Yên. Trong khi đó 23 nước lớn trong số các nước đang phát triển và trỗi
dậy đã tuyên bố hạ mức lãi suất để kích thích tăng trưởng. Ngày
8/6/2012, Ngân hàng nhân dân Trung Quốc (tức Ngân hàng trung ương) đột
ngột tuyên bố hạ lãi suất 0,25%. Đây là lần đầu tiên trong 4 năm qua,
Trung Quốc tiến hành hạ lãi suất, lần trước vào ngày 16/9/2008.
Các nhà kinh tế cho rằng một xu thế chung của toàn cầu hiện nay là
các nước đang từ “Thắt chặt” chuyển sang “Tăng trưởng”, nới lỏng chính
sách tiền tệ và hạ lãi suất kích thích kinh tế tăng trưởng. Thực tế thời
gian qua chứng tỏ rằng “Thắt chặt” không phải viên linh đan hiệu nghiệm
như một số người chủ trương, trái lại “Tăng trưởng” mới là lối thoát
cho khủng hoảng hiện nay.
“Phái tăng trưởng” rõ ràng đang thắng thế.
Kiều Tỉnh
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét