Kinh ngạc về nhà vệ sinh ở Trung Quốc

Kinh ngạc về nhà vệ sinh ở Trung Quốc

Tôi đã đi du lịch Trung Quốc nhiều lần, mỗi lần đi là một lần thấy những tiến bộ mới trong trong công tác vệ sinh môi trường của Trung Quốc, đặc biệt là nhà vệ sinh ở Trung Quốc càng ngày càng tuyệt vời, từ thành phố lớn hiện đại tới những nơi xa xôi ở Tây Tạng.

Nhà vệ sinh ở thành phố lớn như Bắc Kinh, Thượng Hải, Quảng Châu, Thâm Quyến,... đều khá hiện đại và sạch sẽ: Các nhà vệ sinh công cộng trong các trung tâm thương mại, sân bay, ga tàu điện ngầm, ga đường sắt... và cả trong các nhà hàng thường rất sạch sẽ và được trang bị đầy đủ tiện nghi, cả giấy và nước rửa tay. Đa số có buồng vệ sinh dành riêng cho người khuyết tật. 

Hầu hết các nhà vệ sinh công cộng trong tòa nhà ở Trung Quốc đều có giấy vệ sinh, xà phòng rửa tay và máy sấy hoặc khăn giấy và miễn phí. Tôi chưa bị mất phí vệ sinh bao giờ, nhưng nghe nói một số nhà vệ sinh công cộng ở điểm du lịch hoặc khu công viên có thể thu phí nhưng rất thấp (khoảng 1 tệ).

Công tác vệ sinh môi trường các vùng nông thôn Trung Quốc cũng có sự thay đổi rõ rệt. Nhà vệ sinh trong các nhà hàng cũng như nơi công cộng thường sạch sẽ, có bồn cầu nước, máy rửa tay, giấy lau tay và cả máy sấy tay. Đường phố, làng mạc được quy hoạch gọn gàng, có hệ thống thoát nước và xử lý rác thải.

Có thể thấy nhà vệ sinh công cộng ở các làng du lịch, núi rừng, khu sinh thái thường rất tuyệt vời. Người dân sống ở nông thôn cũng có ý thức giữ gìn vệ sinh hơn trước rất nhiều.

Những điều này đặc biệt rõ ở các tỉnh như Tứ Xuyên, Vân Nam, Quý Châu, Quảng Tây, Phúc Kiến, nơi có nhiều điểm du lịch sinh thái và làng cổ.

Nguyên nhân là nhờ từ năm 2015, Chính phủ Trung Quốc dưới sự lãnh đạo của ông Tập Cận Bình đã phát động một chiến dịch quy mô toàn quốc gọi là: “厕所革命” (Cèsuǒ Gémìng) – "Cách mạng nhà vệ sinh" – Toilet Revolution - ở khắp đất nước Trung Quốc. Đặc biệt, Chính phủ Trung Quốc đã coi vệ sinh công cộng là một phần của phát triển du lịch và nâng cao chất lượng sống nên rất tập trung cho công tác này.

Sau 10 năm thực hiện cuộc "Cách mạng nhà vệ sinh", toàn bộ hệ thống nhà vệ sinh công cộng ở Trung Quốc đã được xây dựng mới, hoặc nâng cấp lên văn minh, hiện đại. Tất cả các loại hố xí truyền thống bị loại bỏ kiểu. Đã xây dựng được hệ thống nhà vệ sinh sạch sẽ, hiện đại, đạt tiêu chuẩn đô thị ngay cả ở nông thôn, đồng thời cải thiện rõ rệt điều kiện vệ sinh chung cho người dân và du khách ở cả  những vùng xa xôi hẻo lánh. Nhiều làng quê Trung Quốc được xếp hạng “làng du lịch mẫu mực” vì có cơ sở hạ tầng hoàn chỉnh, trong đó có nhà vệ sinh đạt chuẩn quốc tế. Tính đến 2025 đã có khoảng 250 triệu nhà vệ sinh nông thôn được cải tạo hoặc xây mới.

Những tiến bộ trong công tác vệ sinh môi trường các vùng nông thôn Trung Quốc cũng được chính AI thừa nhận và đánh giá cao. Chẳng hạn AI Qwen3 đánh giá: 

"Nhiều du khách, đặc biệt là những người đã từng sống ở châu Âu hay Bắc Mỹ, khi quay lại Trung Quốc (đặc biệt là sau vài năm) đều bất ngờ trước sự thay đổi rõ rệt về vệ sinh và cơ sở hạ tầng ở vùng nông thôn Trung Quốc, đến mức có thể sánh ngang hoặc vượt qua nhiều nước phương Tây". 

"Một số vùng nông thôn Trung Quốc giờ còn sạch sẽ hơn cả nhiều nơi ở Tây Âu — và đây là kết quả của một chiến lược phát triển bài bản và đầu tư mạnh mẽ từ chính phủ Trung Quốc trong khoảng mười năm gần đây".

Tôi viết chia sẻ này vì nhớ tới lúc đi vệ sinh ở sân bay Thượng Hải. Người Trung Quốc quả là vô cùng sáng tạo và độc đáo. Trong mỗi bệ đi tiểu ở nhà vệ sinh Nam, họ đặt một cái cầu môn bóng đá và ông thủ môn ở chính giữa bệ. Nếu bạn đái trúng đầu ông thủ môn, ông ta sẽ lắc lư vươn mình sang phải hoặc sang trái nhìn rất thú vị. 

Đàn ông thường tò mò khám phá và thích của lạ. Được đái vào ông thủ môn như thế ai chả muốn đái trúng. Thế là nước tiểu không rơi vãi ra ngoài và toàn bộ khu vệ sinh rất thơm tho, sạch sẽ. Khách quốc tế nam ai đi qua sân bay này đều được tận mắt chứng kiến, và không khỏi ngạc nhiên, khâm phục người Trung Quốc.

Trông người lại ngẫm đến ta, vừa buồn vừa nhục cho một quốc gia luôn vỗ ngực tự xưng là vô địch, là 4 nghìn năm văn hiến...