Rủi ro từ việc thúc đẩy đầu tư công bằng mọi giá
FB Lê Hồng Hiệp 5-5-2025 Việt Nam đang cố gắng đạt tốc độ tăng trưởng GDP 8% trong năm nay và tăng trưởng hai chữ số trong những năm tiếp theo. Tuy nhiên, để đạt được những mục tiêu này là điều hết sức khó khăn khi các động lực tăng trưởng chính như xuất khẩu và tiêu dùng nội địa đang gặp nhiều thách thức. Trong bối cảnh đó, thúc đẩy đầu tư, cả công lẫn tư, đang là lựa chọn bắt buộc. Đấy là lý do tại sao chúng ta thấy gần đây chính phủ đồng loạt thúc đẩy rất nhiều dự án đầu tư công, đồng thời tạo điều kiện cho rất nhiều dự án đầu tư tư nhân, nhất là trong lĩnh vực bất động sản, được tiến hành nhanh chóng.
Tinh thần “chỉ bàn làm, không bàn lùi” là điều đáng hoan nghênh, cần thiết để đạt được mục tiêu tăng trưởng cao. Tuy nhiên, nếu cực đoan quá, việc đầu tư ồ ạt, dù là công hay tư, mà không cân nhắc đầy đủ các rủi ro và hậu quả kinh tế, sẽ là điều đáng lo. Những dự án như vậy góp phần thúc đẩy lạm phát, gây lãng phí, thất thoát, tạo điều kiện cho tham nhũng (đặc biệt là khi chủ đầu tư tranh thủ lý do làm cho nhanh để chỉ định thầu, bỏ qua các bước thủ tục cần thiết). Trong khi đó, tham nhũng và lãng phí đang là hai vấn nạn lớn mà TBT Tô Lâm đang chỉ đạo quyết liệt để phòng tránh.
Hôm trước mình có nêu ý kiến về dự án Vinhomes Cần Giờ như là một ví dụ cho rủi ro tiềm tàng trong các quyết định đầu tư của khu vực tư nhân. Còn hôm nay, mình xin góp ý một chút về các dự án đầu tư công, qua hai ví dụ là dự án đường cao tốc Cà Mau – Đất Mũi và Sân bay Long Thành – Hồ Tràm. Cả hai dự án này đều đang trong giai đoạn đề xuất nhưng lãnh đạo chính phủ đang thúc giục để được khởi công vào dịp 2/9 tới đây.
Theo mình đây là hai dự án chưa cần thiết, ít nhất là ở giai đoạn hiện nay. Dự án Cà Mau – Đất Mũi nối TP Cà Mau đến huyện Đất Mũi (mũi Cà Mau), đi qua toàn đồng ruộng, hầu như không có khu dân cư. Điểm cuối là Mũi Cà Mau cũng không kết nối vào đâu, không phục vụ một mục tiêu kinh tế, đầu tư, logistics, giao thương cụ thể nào. Ý nghĩa về an ninh – quốc phòng cũng hầu như không đáng kể. Nếu có, nó chủ yếu phục vụ một lượng nhỏ khách du lịch, và có lẽ mang tính biểu tượng rằng hệ thống đường cao tốc Việt Nam đã nối dài từ biên giới phía bắc tới địa đầu phương Nam của tổ quốc.
Trong khi đó, dự án cao tốc Sân bay Long Thành – Hồ Tràm có vẻ thiết thực hơn, khi nó giúp phát triển du lịch khu vực biển Hồ Tràm của Bà Rịa – Vũng Tàu. Tuy nhiên, điều khiến cho dự án này không cần thiết là hiện tại đã có cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, có kết nối với sân bay Long Thành. Thay vì xây dựng một tuyến cao tốc hoàn toàn mới thì có thể chia cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu thành hai nhánh rẽ ở khu vực Thành phố Bà Rịa, một nhánh về Vũng Tàu, một nhánh về Hồ Tràm. Nói cách khác, chỉ cần xây mới một đoạn cao tốc dài khoảng 20km từ Bà Rịa về Hồ Tràm, thay vì xây mới toàn tuyến dài khoảng 41km nối Sân bay Long Thành với Hồ Tràm như đề xuất hiện tại.
Chắc chắn là Việt Nam cần xây thêm nhiều đường cao tốc hơn nữa, nhưng không nên đầu tư bằng mọi giá, phục vụ ý chí chính trị, mà không cân nhắc đầy đủ các yếu tố hiệu quả kinh tế và các rủi ro tiềm tàng. Trước mắt, chính phủ nên tạm gác lại dự án cao tốc Cà Mau – Đất Mũi, đồng thời điều chỉnh phương án cao tốc Sân bay Long Thành – Hồ Tràm. Đặc biệt, dự án Sân bay Long Thành – Hồ Tràm ban đầu không có trong quy hoạch, mới chỉ được một nhà đầu tư có các dự án nghỉ dưỡng ở khu vực Hồ Tràm đề xuất. Vì vậy, thay vì đầu tư bằng ngân sách công, nên đề nghị nhà đầu tư tư nhân đó bỏ tiền đầu tư tuyến cao tốc này theo hình thức Đối tác Công – Tư.
Giai đoạn phát triển nóng hiện tại dù có bối cảnh khác so với giai đoạn 2008-2009, nhưng mình thấy bắt đầu có một số điểm tương đồng, đặc biệt là ở khía cạnh ý chí chính trị làm lu mờ các cân nhắc cẩn trọng về kinh tế. Và giai đoạn 2008-2009 điều gì xảy ra sau đó chúng ta đều biết. Nếu không khéo với các quyết định của mình, thay vì tăng trưởng hai chữ số, chính phủ tương lai lại phải vất vả giải quyết các hậu quả của nhiệm kỳ hiện tại.
Theo Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, hai tuyến cao tốc Cà Mau - Đất Mũi được ưu tiên xây dựng trước năm 2030.
Dự án cao tốc Cà Mau - Đất Mũi dài khoảng 90 km, quy mô 4 làn xe đang đặt ra những thách thức không nhỏ, đặc biệt về chi phí giải phóng mặt bằng, gây áp lực lên ngân sách địa phương. Đầu tháng 3, UBND tỉnh Cà Mau đã đề nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành liên quan xem xét hỗ trợ kinh phí để thực hiện công việc này.
Bên cạnh vấn đề tài chính, dự án còn đối diện với những khó khăn về kỹ thuật. Phần lớn tuyến đường dự kiến đi qua các khu vực đất ngập nước, rừng ngập mặn, kênh rạch, địa chất yếu và chịu ảnh hưởng phức tạp của chế độ thủy triều, thủy văn. Đây là những yếu tố đòi hỏi công nghệ thi công và giải pháp kỹ thuật đặc biệt.
Tỉnh Cà Mau cho biết nếu được giao nhiệm vụ bố trí ngân sách địa phương, tỉnh sẽ rà soát, cắt giảm một số dự án đầu tư và sắp xếp lại các khoản chi để đảm bảo kinh phí giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên, Cà Mau còn nhiều khó khăn, chưa tự cân đối được ngân sách và đang phải tập trung nguồn lực cho các nhiệm vụ trọng tâm, trong đó có dự án nâng cấp sân bay Cà Mau.
https://vnexpress.net/khoi-cong-cao-toc-ca-mau-dat-mui-truoc-2-9-4871318.html?fbclid=IwY2xjawKFTD9leHRuA2FlbQIxMABicmlkETFtYkFnVHY0RTRjYTkzdVlLAR52aI7xvmBxifwG715UtwIn5z2SpN8k5OJN6vV24Qg18Lzqo47GdQ0OSvJr_Q_aem_fDvsCLyH2lfCl575orX5Ug
Thủ tướng chỉ đạo khởi công cao tốc Hồ Tràm - Sân bay Long Thành vào dịp 2/9
Hôm trước mình có nêu ý kiến về dự án Vinhomes Cần Giờ như là một ví dụ cho rủi ro tiềm tàng trong các quyết định đầu tư của khu vực tư nhân. Còn hôm nay, mình xin góp ý một chút về các dự án đầu tư công, qua hai ví dụ là dự án đường cao tốc Cà Mau – Đất Mũi và Sân bay Long Thành – Hồ Tràm. Cả hai dự án này đều đang trong giai đoạn đề xuất nhưng lãnh đạo chính phủ đang thúc giục để được khởi công vào dịp 2/9 tới đây.
Theo mình đây là hai dự án chưa cần thiết, ít nhất là ở giai đoạn hiện nay. Dự án Cà Mau – Đất Mũi nối TP Cà Mau đến huyện Đất Mũi (mũi Cà Mau), đi qua toàn đồng ruộng, hầu như không có khu dân cư. Điểm cuối là Mũi Cà Mau cũng không kết nối vào đâu, không phục vụ một mục tiêu kinh tế, đầu tư, logistics, giao thương cụ thể nào. Ý nghĩa về an ninh – quốc phòng cũng hầu như không đáng kể. Nếu có, nó chủ yếu phục vụ một lượng nhỏ khách du lịch, và có lẽ mang tính biểu tượng rằng hệ thống đường cao tốc Việt Nam đã nối dài từ biên giới phía bắc tới địa đầu phương Nam của tổ quốc.
Trong khi đó, dự án cao tốc Sân bay Long Thành – Hồ Tràm có vẻ thiết thực hơn, khi nó giúp phát triển du lịch khu vực biển Hồ Tràm của Bà Rịa – Vũng Tàu. Tuy nhiên, điều khiến cho dự án này không cần thiết là hiện tại đã có cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, có kết nối với sân bay Long Thành. Thay vì xây dựng một tuyến cao tốc hoàn toàn mới thì có thể chia cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu thành hai nhánh rẽ ở khu vực Thành phố Bà Rịa, một nhánh về Vũng Tàu, một nhánh về Hồ Tràm. Nói cách khác, chỉ cần xây mới một đoạn cao tốc dài khoảng 20km từ Bà Rịa về Hồ Tràm, thay vì xây mới toàn tuyến dài khoảng 41km nối Sân bay Long Thành với Hồ Tràm như đề xuất hiện tại.
Chắc chắn là Việt Nam cần xây thêm nhiều đường cao tốc hơn nữa, nhưng không nên đầu tư bằng mọi giá, phục vụ ý chí chính trị, mà không cân nhắc đầy đủ các yếu tố hiệu quả kinh tế và các rủi ro tiềm tàng. Trước mắt, chính phủ nên tạm gác lại dự án cao tốc Cà Mau – Đất Mũi, đồng thời điều chỉnh phương án cao tốc Sân bay Long Thành – Hồ Tràm. Đặc biệt, dự án Sân bay Long Thành – Hồ Tràm ban đầu không có trong quy hoạch, mới chỉ được một nhà đầu tư có các dự án nghỉ dưỡng ở khu vực Hồ Tràm đề xuất. Vì vậy, thay vì đầu tư bằng ngân sách công, nên đề nghị nhà đầu tư tư nhân đó bỏ tiền đầu tư tuyến cao tốc này theo hình thức Đối tác Công – Tư.
Giai đoạn phát triển nóng hiện tại dù có bối cảnh khác so với giai đoạn 2008-2009, nhưng mình thấy bắt đầu có một số điểm tương đồng, đặc biệt là ở khía cạnh ý chí chính trị làm lu mờ các cân nhắc cẩn trọng về kinh tế. Và giai đoạn 2008-2009 điều gì xảy ra sau đó chúng ta đều biết. Nếu không khéo với các quyết định của mình, thay vì tăng trưởng hai chữ số, chính phủ tương lai lại phải vất vả giải quyết các hậu quả của nhiệm kỳ hiện tại.
---------------
8/4/2025, Khởi công cao tốc Cà Mau - Đất Mũi trước 2/9
Thường trực Chính phủ đề nghị Cà Mau sớm giải phóng mặt bằng để khởi công tuyến cao tốc từ TP Cà Mau đến Đất Mũi trước ngày 2/9.
Văn phòng Chính phủ ngày 7/4 thông báo kết luận của Thường trực Chính phủ về đầu tư tuyến cao tốc từ TP Cà Mau đến Đất Mũi, nhấn mạnh đây là chủ trương "hết sức cần thiết".
Tuyến đường này được kỳ vọng nối thông suốt tuyến cao tốc Bắc Nam phía đông đến Đất Mũi và cảng Hòn Khoai, tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển kinh tế xã hội, đồng thời đảm bảo quốc phòng, an ninh cho Đồng bằng sông Cửu Long và cả nước.
Mặc dù Thủ tướng đã chỉ đạo các cơ quan phấn đấu khởi công dự án trong năm 2025, tiến độ triển khai vẫn còn chậm và chưa có sự thống nhất về cơ quan đầu tư. Để nhanh chóng triển khai dự án quan trọng này, Thường trực Chính phủ quyết định giao Bộ Quốc phòng làm chủ đầu tư tuyến cao tốc TP Cà Mau đến Đất Mũi theo các quy định về đầu tư công.
Thường trực Chính phủ yêu cầu Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng, Bộ Quốc phòng và tỉnh Cà Mau phối hợp chặt chẽ để hoàn thiện hồ sơ, trình Thủ tướng xem xét phê duyệt. Bộ Tài chính cân đối vốn đầu tư dự án trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030. Vốn chuẩn bị đầu tư năm 2025 sẽ được lấy từ việc điều chỉnh các dự án khác chưa phân bổ, hoặc từ nguồn thu tăng thêm của năm 2024.
8/4/2025, Khởi công cao tốc Cà Mau - Đất Mũi trước 2/9
Thường trực Chính phủ đề nghị Cà Mau sớm giải phóng mặt bằng để khởi công tuyến cao tốc từ TP Cà Mau đến Đất Mũi trước ngày 2/9.
Văn phòng Chính phủ ngày 7/4 thông báo kết luận của Thường trực Chính phủ về đầu tư tuyến cao tốc từ TP Cà Mau đến Đất Mũi, nhấn mạnh đây là chủ trương "hết sức cần thiết".
Tuyến đường này được kỳ vọng nối thông suốt tuyến cao tốc Bắc Nam phía đông đến Đất Mũi và cảng Hòn Khoai, tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển kinh tế xã hội, đồng thời đảm bảo quốc phòng, an ninh cho Đồng bằng sông Cửu Long và cả nước.
Mặc dù Thủ tướng đã chỉ đạo các cơ quan phấn đấu khởi công dự án trong năm 2025, tiến độ triển khai vẫn còn chậm và chưa có sự thống nhất về cơ quan đầu tư. Để nhanh chóng triển khai dự án quan trọng này, Thường trực Chính phủ quyết định giao Bộ Quốc phòng làm chủ đầu tư tuyến cao tốc TP Cà Mau đến Đất Mũi theo các quy định về đầu tư công.
Thường trực Chính phủ yêu cầu Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng, Bộ Quốc phòng và tỉnh Cà Mau phối hợp chặt chẽ để hoàn thiện hồ sơ, trình Thủ tướng xem xét phê duyệt. Bộ Tài chính cân đối vốn đầu tư dự án trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030. Vốn chuẩn bị đầu tư năm 2025 sẽ được lấy từ việc điều chỉnh các dự án khác chưa phân bổ, hoặc từ nguồn thu tăng thêm của năm 2024.
Dự án cao tốc Cà Mau - Đất Mũi dài khoảng 90 km, quy mô 4 làn xe đang đặt ra những thách thức không nhỏ, đặc biệt về chi phí giải phóng mặt bằng, gây áp lực lên ngân sách địa phương. Đầu tháng 3, UBND tỉnh Cà Mau đã đề nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành liên quan xem xét hỗ trợ kinh phí để thực hiện công việc này.
Bên cạnh vấn đề tài chính, dự án còn đối diện với những khó khăn về kỹ thuật. Phần lớn tuyến đường dự kiến đi qua các khu vực đất ngập nước, rừng ngập mặn, kênh rạch, địa chất yếu và chịu ảnh hưởng phức tạp của chế độ thủy triều, thủy văn. Đây là những yếu tố đòi hỏi công nghệ thi công và giải pháp kỹ thuật đặc biệt.
Tỉnh Cà Mau cho biết nếu được giao nhiệm vụ bố trí ngân sách địa phương, tỉnh sẽ rà soát, cắt giảm một số dự án đầu tư và sắp xếp lại các khoản chi để đảm bảo kinh phí giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên, Cà Mau còn nhiều khó khăn, chưa tự cân đối được ngân sách và đang phải tập trung nguồn lực cho các nhiệm vụ trọng tâm, trong đó có dự án nâng cấp sân bay Cà Mau.
https://vnexpress.net/khoi-cong-cao-toc-ca-mau-dat-mui-truoc-2-9-4871318.html?fbclid=IwY2xjawKFTD9leHRuA2FlbQIxMABicmlkETFtYkFnVHY0RTRjYTkzdVlLAR52aI7xvmBxifwG715UtwIn5z2SpN8k5OJN6vV24Qg18Lzqo47GdQ0OSvJr_Q_aem_fDvsCLyH2lfCl575orX5Ug
Thủ tướng chỉ đạo khởi công cao tốc Hồ Tràm - Sân bay Long Thành vào dịp 2/9
Chủ Nhật 04/05/2025 (PLVN) -Tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bà Rịa – Vũng Tàu diễn ra chiều 3/5 tại Côn Đảo, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo tỉnh khẩn trương hoàn tất công tác giải phóng mặt bằng, phối hợp với các bộ, ngành liên quan đẩy nhanh thủ tục đầu tư để khởi công tuyến cao tốc Hồ Tràm – sân bay Long Thành vào dịp Quốc khánh 2/9 năm nay.
Theo Thủ tướng, việc triển khai tuyến cao tốc này có ý nghĩa chiến lược trong phát triển hạ tầng giao thông đối ngoại, mở rộng không gian đô thị, tạo động lực phát triển kinh tế – xã hội cho khu vực ven biển và đặc biệt là thúc đẩy ngành du lịch, dịch vụ đẳng cấp quốc tế. Đây là dự án quan trọng góp phần hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số và khai thác hiệu quả tiềm năng kinh tế biển của huyện Xuyên Mộc cùng các địa phương lân cận.
Theo Thủ tướng, việc triển khai tuyến cao tốc này có ý nghĩa chiến lược trong phát triển hạ tầng giao thông đối ngoại, mở rộng không gian đô thị, tạo động lực phát triển kinh tế – xã hội cho khu vực ven biển và đặc biệt là thúc đẩy ngành du lịch, dịch vụ đẳng cấp quốc tế. Đây là dự án quan trọng góp phần hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số và khai thác hiệu quả tiềm năng kinh tế biển của huyện Xuyên Mộc cùng các địa phương lân cận.
Sơ đồ tuyến cao tốc Hồ Tràm - Sân bay Long Thành
Tuyến cao tốc đô thị Hồ Tràm – sân bay Long Thành được đề xuất dài khoảng 41km, có điểm đầu kết nối với đường Vành đai 4 TP HCM và điểm cuối nối vào tuyến ven biển Vũng Tàu – Bình Thuận. Dự án được xây mới hoàn toàn với quy mô 4 làn xe (quy hoạch 6 làn), vận tốc thiết kế 100 km/h. Tổng mức đầu tư ước khoảng 17.000 tỉ đồng, trong đó riêng chi phí giải phóng mặt bằng khoảng 4.500 tỉ đồng.
Tại buổi làm việc, Thủ tướng đánh giá cao những kết quả tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh thời gian qua, với 6/14 chỉ tiêu đạt hoặc vượt kế hoạch; tổng vốn đầu tư phát triển tăng 42,3%; thu hút 11 dự án FDI với tổng vốn 317,4 triệu USD. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý tỉnh cần tiếp tục cải thiện các chỉ số còn hạn chế như GRDP chưa đạt kỳ vọng, tốc độ tăng trưởng bán lẻ còn thấp và du lịch quốc tế phát triển chưa tương xứng với tiềm năng sẵn có.
https://baophapluat.vn/thu-tuong-chi-dao-khoi-cong-cao-toc-ho-tram-san-bay-long-thanh-vao-dip-29-post547344.html?fbclid=IwY2xjawKFTXlleHRuA2FlbQIxMABicmlkETFtYkFnVHY0RTRjYTkzdVlLAR52aI7xvmBxifwG715UtwIn5z2SpN8k5OJN6vV24Qg18Lzqo47GdQ0OSvJr_Q_aem_fDvsCLyH2lfCl575orX5Ug
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét