Công nghiệp robot hình người của Trung Quốc "tăng tốc"

Công nghiệp robot hình người của Trung Quốc "tăng tốc"

1. Trung Quốc phát triển mạnh mẽ robot hình người
Trong một bước đi đầy tham vọng nhằm định hình lại tương lai sản xuất và giải quyết các thách thức xã hội sâu xa, Trung Quốc đang tăng tốc phát triển robot hình người tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI), với kỳ vọng đưa những cỗ máy này trở thành lực lượng lao động thực thụ trong các nhà máy, và xa hơn, trong đời sống hàng ngày.

Công ty khởi nghiệp AgiBot – một trong những đại diện tiêu biểu cho làn sóng công nghệ mới – đang xây dựng một trung tâm đào tạo robot tại vùng ven thành phố Thượng Hải. Tại đây, robot được huấn luyện thực hiện các thao tác sinh hoạt đơn giản như gấp quần áo, làm bánh sandwich, mở cửa, và thậm chí là… chế tạo ra các robot khác.

Đáng chú ý, Chủ tịch Tập Cận Bình đích thân đến thăm cơ sở này hồi tháng trước, thể hiện rõ sự hậu thuẫn chính trị đối với lĩnh vực robot hình người, trong bối cảnh Trung Quốc đối mặt với tốc độ tăng trưởng chậm lại và dân số già hóa nhanh chóng. Trong phát biểu tại chuyến thăm, ông Tập gọi đây là một trong những lĩnh vực “chiến lược” của tương lai.

Trung Quốc không chỉ đầu tư vào phần cứng. Sự trỗi dậy mạnh mẽ của các công ty AI trong nước như DeepSeek đang cho phép tích hợp trí tuệ nhân tạo vào robot một cách linh hoạt hơn, biến chúng từ những cỗ máy làm theo lệnh thành những “lao động thông minh” biết thích nghi, học hỏi và cải thiện hiệu suất theo thời gian.

Robot Trung Quốc giờ đây không còn là hình ảnh chậm chạp, cứng nhắc như trong các dây chuyền cũ. Chúng đã có thể lộn nhào, chạy marathon, thậm chí chơi bóng đá – những biểu hiện cho thấy một bước nhảy lớn về mặt kỹ thuật. Nhiều chuyên gia trong nước tin rằng đây có thể là cuộc cách mạng sản xuất tiếp theo, giúp Trung Quốc duy trì vị thế “công xưởng của thế giới” ngay cả khi dân số trong độ tuổi lao động ngày càng giảm.

Tuy nhiên, giấc mơ công nghệ ấy cũng làm dấy lên không ít lo ngại. Việc triển khai robot hình người trên diện rộng, đặc biệt trong các nhà máy, có thể đẩy nhanh làn sóng thay thế lao động, kéo theo hệ lụy xã hội lớn nếu không có chiến lược chuyển đổi nghề nghiệp phù hợp. Dẫu vậy, truyền thông nhà nước Trung Quốc vẫn lạc quan cho rằng – giống như các cuộc cách mạng công nghiệp trước đây – công nghệ mới rồi sẽ tạo ra nhiều việc làm hơn về dài hạn, dù có thể gây xáo trộn nhất thời.

Hậu thuẫn cho tham vọng robot hóa này là những khoản đầu tư khổng lồ từ phía chính quyền. Trong năm qua, hơn 20 tỉ USD đã được rót vào lĩnh vực robot hình người. Trung Quốc cũng đang chuẩn bị thành lập một quỹ lên đến 1.000 tỉ nhân dân tệ (khoảng 137 tỉ USD) để hỗ trợ các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực AI và công nghệ tự động hóa.

Tại các địa phương, phong trào không kém phần sôi động: Thâm Quyến đã lập quỹ trị giá 1,37 tỉ USD để phát triển robot, trong khi Bắc Kinh hỗ trợ lên đến hơn 4 triệu USD cho mỗi doanh nghiệp có kế hoạch hiệu quả về AI. Đây không còn là bước đi thử nghiệm, mà là một chiến lược quốc gia.

2. Trung Quốc cạnh tranh với Elon Musk trong việc phát triển công nghệ robot hình người

Đầu năm nay, hơn một chục robot hình người đã xuất hiện hoành tráng tại Gala Tết Nguyên đán của Trung Quốc, biểu diễn trên sân khấu và thu hút sự chú ý của hơn một tỷ người xem. Trong khi nhiều robot vẫn đang trong giai đoạn đầu, sự cạnh tranh với Tesla đang ngày càng gia tăng. Các công ty Mỹ và Trung Quốc đang đầu tư mạnh vào việc phát triển robot hình người, với giá trị thị trường tiềm năng đạt 1 tỷ đô la vào năm 2035.

Mặc dù Trung Quốc bắt đầu muộn trong lĩnh vực này, nhưng nước này đang thu hẹp khoảng cách với các đối thủ cạnh tranh phương Tây và tối ưu hóa chuỗi cung ứng cũng như giá cả. Bắc Kinh đã công khai ủng hộ ngành công nghiệp robot hình người, giúp phát triển sản xuất quy mô lớn và khuyến khích đầu tư. Theo báo cáo, chính quyền Trung Quốc đang có kế hoạch sản xuất hàng loạt robot hình người vào năm 2025… 

Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn còn thiếu sót về các công nghệ quan trọng như chip và cảm biến tiên tiến, đồng thời còn phụ thuộc vào công nghệ phương Tây. Để cải thiện những nhược điểm này, các nhà sản xuất Trung Quốc đang tìm kiếm cơ hội hợp tác với Tesla để phát triển nhiều sản phẩm cải tiến hơn cho thị trường trong nước.

Trung Quốc đang sử dụng giá cả cạnh tranh để thâm nhập thị trường này, cung cấp các mô hình robot hình người rẻ hơn nhiều so với các đối thủ như Tesla. Khi công nghệ tiếp tục phát triển và sản lượng tăng lên, robot hình người có thể trở thành giải pháp cho cuộc khủng hoảng nhân khẩu học của quốc gia, hỗ trợ lực lượng lao động và hỗ trợ nhiều lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế.

3. Ngành công nghiệp robot hình người của Trung Quốc "tăng tốc"

Xinhua News Agency, Quảng Châu, ngày 18 tháng 2 , Tân Hoa Xã phóng viên Mã Tiểu Thành và Hồng Trạch Hoa

Gần đây tại Công viên Shougang ở Bắc Kinh, một con robot có kích thước gần bằng kích thước trung bình của một người lớn Trung Quốc đã thực hiện buổi tập chạy trong khoảng 4 phút. Dáng đi của nó ổn định và tư thế tự nhiên, với tốc độ tối đa là 5 km/giờ.

Robot hình người này có tên là "Kuafu". Nó cao khoảng 1,6 mét và nặng khoảng 45 kg. Sản phẩm được phát triển bởi Công ty TNHH Công nghệ Robot Leju (Thâm Quyến).

Trên sân khấu của Đêm hội xuân năm Tỵ, một chú robot hình người nhảy điệu dương ca đã trở thành một trong những nghệ sĩ biểu diễn được yêu thích nhất trong đêm đó. Robot hình người này do Công ty TNHH Công nghệ Hàng Châu Yushu phát triển đã ra mắt tại Hội nghị Robot thế giới Bắc Kinh năm 2023. Dưới sự đào tạo của các kỹ sư, nó đã học được những chuyển động khó như chạy, nhảy và thậm chí là lộn ngược.

Robot hình người là hiện thân tích hợp của công nghệ trí tuệ nhân tạo và cũng là một trong những hướng phát triển quan trọng cho các ngành công nghiệp trong tương lai. Ngày nay ở Trung Quốc, những robot hình người ngày càng "thông minh" này đang dần biến khoa học viễn tưởng thành hiện thực và được kỳ vọng sẽ trở thành trợ lý đắc lực cho người dân bình thường.

Theo danh sách 100 công ty niêm yết hàng đầu trong lĩnh vực robot hình người toàn cầu do Morgan Stanley công bố gần đây, 37 công ty Trung Quốc bao gồm UBTECH và BYD đã lọt vào danh sách này. Hiệp hội Điện tử Trung Quốc dự đoán rằng đến năm 2030, quy mô thị trường robot hình người của Trung Quốc dự kiến ​​sẽ đạt khoảng 870 tỷ nhân dân tệ.

Đầu tháng 2, 10 mô hình robot hình người thuộc dòng "Chucai" của Hồ Bắc đã được ra mắt trước Nhà hát lớn Hồng Sơn ở Vũ Hán. Vào ngày hôm đó, Tỉnh ủy Hồ Bắc và Chính quyền tỉnh đã tổ chức "Hội nghị đầu năm mới", robot cũng đã viết câu đối chúc mừng tại chỗ... Robot hình người đã khẳng định sự hiện diện của mình tại "Hội nghị đầu năm mới" được tổ chức tại nhiều nơi trên khắp Trung Quốc trong năm nay.

Báo cáo công tác của chính phủ nhiều tỉnh đã đưa ra những kế hoạch quan trọng cho các ngành công nghiệp tương lai, bao gồm cả robot hình người. Bắc Kinh đã đề xuất tích cực lập kế hoạch và xây dựng các ngành công nghiệp tương lai, tập trung vào việc bồi dưỡng 20 ngành công nghiệp tương lai như robot hình người và đề xuất thành lập Thế vận hội robot hình người thế giới. Các tỉnh như Quảng Đông, Tứ Xuyên và Sơn Tây cũng đã đề xuất phát triển mạnh mẽ các ngành công nghiệp tương lai như trí thông minh nhân tạo.
　　
Vào ngày 26 tháng 6 năm 2024, các nhân viên đã thử nghiệm một robot hình người tại trụ sở chính của UBTECH ở Zhiyuan, quận Nanshan, Thâm Quyến. Ảnh của phóng viên Tân Hoa Xã Mao Siqian

Năm 2024, Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin cùng 7 sở ban ngành khác đã ban hành “Ý kiến ​​thực hiện về việc thúc đẩy đổi mới và phát triển các ngành công nghiệp tương lai”. Robot hình người dự kiến ​​sẽ là loại robot đầu tiên được sử dụng trong các lĩnh vực như sản xuất thông minh, dịch vụ gia đình và hoạt động trong môi trường đặc biệt.

Các chuyên gia cho rằng ngành công nghiệp robot hình người, với định hướng phát triển chính là "phục vụ" và "hỗ trợ" con người, có chuỗi công nghiệp cực kỳ phức tạp và dự kiến ​​sẽ thúc đẩy sự phát triển của các công ty đầu nguồn và hạ nguồn cũng như tạo ra nhiều công việc mới.

Trung Quốc hiện đang tích cực ứng phó với tình trạng dân số già hóa, điều này đã mở rộng đáng kể các ứng dụng của robot hình người. Giám đốc thương hiệu của UBTECH Robotics, Tan Min cho biết khi công nghệ phát triển, robot hình người có tiềm năng lớn trong việc ứng phó với tình trạng dân số già hóa, bao gồm hỗ trợ hàng ngày, theo dõi sức khỏe và bầu bạn về mặt cảm xúc.

"Robot hình người sẽ mang đến sự đồng hành chất lượng cao cho người cao tuổi trong cuộc sống nghỉ hưu. Ngoài việc chăm sóc chế độ ăn uống hàng ngày, sinh hoạt và quản lý chăm sóc sức khỏe, quan trọng hơn, chúng đóng vai trò không thể thiếu trong sự đồng hành về mặt tình cảm", Tan Min cho biết.

Leng Xiaokun, chủ tịch của Leju Robotics, cho biết xét về góc độ máy móc hỗ trợ con người, việc ứng dụng robot hình người dự kiến ​​sẽ giải phóng con người khỏi những công việc đơn giản, lặp đi lặp lại và cực kỳ nguy hiểm.

Làm hướng dẫn viên tham quan tại các hội trường triển lãm, làm kiểm tra chất lượng xe tại các nhà máy, sử dụng nồi chiên không dầu để chiên khoai tây chiên, làm salad burger, pha cà phê, gấp quần áo... Tại Trung Quốc, robot hình người đã dần được sử dụng trong nhiều tình huống khác nhau, đặt nền tảng cho tương lai chúng sẽ xâm nhập vào cuộc sống hàng ngày.

"Với sự hỗ trợ tích cực của chính sách và nhu cầu thị trường lớn, ngành công nghiệp robot hình người của đất nước tôi chắc chắn sẽ có bước phát triển vượt bậc." Đỗ Lan, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Hội Khoa học Công nghệ Quảng Đông cho biết, robot hình người là một trong những cơ hội lớn nhất cho các sản phẩm phần cứng công nghệ trong 5 đến 10 năm tới, nhưng việc triển khai thực tế các sản phẩm liên quan vẫn cần tìm ra bước đột phá trên thị trường và hiện thực hóa chu kỳ ứng dụng và nghiên cứu phát triển.

https://kosovapress.com/zh-CN/kina-i-ben-konkurrence-elon-musk-me-zhvillimin-e-robotikes-humanoide
https://zscqj.beijing.gov.cn/zscqj/zwgk/rdjj/543533154/index.html