Thị trường trái phiếu chính phủ Mỹ sụp đổ
Các vấn đề đang trở nên nghiêm trọng với thị trường trái phiếu chính phủ Mỹ khi lãi suất tăng và người mua trở nên khan hiếm. Thanh khoản trong thị trường đang nhanh chóng bốc hơi. Trong khi đó, Fed có thể sẽ không thể có biện pháp đối phó gì trước khi mọi việc trở nên quá muộn.
1) Cuộc khủng hoảng tiếp theo của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ
Cuộc khủng hoảng tiếp theo của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang hình thành. Không giống như năm 2008, nơi các khoản thế chấp dưới chuẩn làm đóng băng giao dịch của các đối tác trên thị trường tín dụng khi Lehman Brothers sụp đổ, thì vào năm 2022, vấn đề có thể nằm ở thị trường trái phiếu chính phủ Mỹ trị giá 27 nghìn tỷ USD.Trong suốt cả năm 2022, lãi suất tăng vọt, cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine, chi phí năng lượng tăng vọt, lạm phát ở mức cao nhất trong 40 năm, và việc rút thanh khoản từ cổ phiếu và trái phiếu đã khiến các thị trường tại Mỹ bị ảnh hưởng dữ dội. Kể từ năm 1980, trên thực tế, trái phiếu đã trở thành phương tiện phòng ngừa rủi ro. Tuy nhiên, vào năm 2022, trái phiếu đã phải trải qua đợt sụt giảm tồi tệ nhất trong hơn 100 năm tại Mỹ.
Sự suy giảm của lĩnh vực trái phiếu là vấn đề rất quan trọng. Thị trường tín dụng là “huyết mạch” của nền kinh tế. Ngày nay, hơn bao giờ hết, sự vận hành của nền kinh tế Mỹ đòi hỏi mức nợ ngày càng gia tăng. Từ các tập đoàn phát hành nợ để mua lại cổ phiếu cho đến những người tiêu dùng dùng đòn bẩy để duy trì mức sống của họ. Chính phủ liên bang cần phải tiếp tục phát hành nợ để tài trợ cho các chương trình chi tiêu vì chính phủ đã dùng hết toàn bộ nguồn thu từ thuế để trả cho phúc lợi xã hội và tiền lãi của khoản nợ.
Để hiểu rõ hơn bối cảnh của vấn đề, Mỹ hiện đang cần vay nợ tới hơn 70 nghìn tỷ USD để duy trì nền kinh tế (Tổng lượng nợ trừ đi tổng sản phẩm quốc nội thực của Mỹ). Vào thời kỳ trước năm 1982, nền kinh tế vốn tăng trưởng nhanh hơn nợ. Sau năm 1982, tình thế đã đảo ngược, và nợ ngày càng vượt mặt tổng sản phẩm quốc nội của Mỹ.
Việc phát hành nợ không phải là vấn đề miễn là lãi suất vẫn đủ thấp để duy trì tiêu dùng và có người mua lại khoản nợ.
2) Thiếu người mua
Vấn đề xảy ra khi lãi suất tăng. Lãi suất cao hơn làm giảm số lượng người sẵn sàng đi vay và người mua nợ chùn bước khi giá nợ giảm. Điều thứ hai là tối quan trọng. Khi người mua nợ biến mất, khả năng phát hành nợ để tài trợ chi tiêu ngày càng trở nên có vấn đề. Đó là quan điểm gần đây của Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen.
“Chúng tôi lo lắng về sự mất thanh khoản thích hợp trên thị trường [trái phiếu]”, bà nói.
Vấn đề là dư nợ trái phiếu chính phủ Mỹ đã tăng thêm 7 nghìn tỷ USD kể từ năm 2019. Tuy nhiên, đồng thời, các tổ chức tài chính lớn đóng vai trò là đại lý chính (được quyền mua bán trái phiếu chính phủ) không sẵn sàng đóng vai trò là người mua ròng. Một trong những lý do chính cho điều này là trong thập kỷ qua, các ngân hàng và công ty môi giới đã có một người mua sẵn sàng nhận trái phiếu chính phủ Mỹ từ họ: Fed.
Ngày nay, Fed không còn là một bên sẵn lòng mua trái phiếu chính phủ Mỹ. Do đó, các đại lý chính không muốn mua bởi vì không có bên nào khác muốn mua lại trái phiếu. Hệ quả là, thanh khoản của thị trường trái phiếu chính phủ Mỹ tiếp tục mất đi. Ông Robert Burgess, tổng biên tập của Bloomberg Opinion, đã tóm tắt điều này một cách thú vị:
“Từ khủng hoảng không phải là sự cường điệu. Thanh khoản đang nhanh chóng bốc hơi. Biến động đang tăng vọt. Ngay cả nhu cầu mua tại các cuộc đấu giá nợ của chính phủ cũng đang trở thành vấn đề, điều từng là thứ không thể tưởng tượng được. Các điều kiện đáng lo ngại đến nỗi Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen đã thực hiện một bước đi bất thường hôm thứ Tư khi bày tỏ lo ngại về sự cố giao dịch tiềm tàng, nói sau một bài phát biểu tại Washington rằng cơ quan của bà 'lo lắng về sự mất thanh khoản thích hợp' trên thị trường trị giá 23,7 nghìn tỷ USD của chứng khoán chính phủ. Hãy thật sự chú ý: nếu thị trường trái phiếu chính phủ trục trặc, nền kinh tế và hệ thống tài chính toàn cầu sẽ gặp nhiều vấn đề lớn hơn nhiều so với mức lạm phát gia tăng".
Đây không phải là lần đầu tiên điều này xảy ra. Mỗi lần Fed tăng lãi suất trước đây, cố gắng ngừng nới lỏng định lượng, hoặc cả hai, một sự kiện khủng hoảng đã xảy ra. Những sự kiện đó đòi hỏi Fed phải có biện pháp phản ứng ngay lập tức để đưa ra chính sách điều chỉnh.
“Tất cả những điều này xảy ra khi Bloomberg News báo cáo rằng những người mua trái phiếu chính phủ Mỹ lớn nhất, quyền lực nhất — từ quỹ lương hưu và công ty bảo hiểm nhân thọ Nhật Bản cho đến các chính phủ nước ngoài và các ngân hàng thương mại của Mỹ — đều đồng loạt rút lui. "Chúng ta cần tìm một người mua phụ mới đối với trái phiếu chính phủ Mỹ vì các ngân hàng trung ương và ngân hàng nói chung đang rút lui…", theo Bloomberg.
3) Quá muộn để nhận ra vấn đề
Như đã thảo luận trước đây, mặc dù có những dấu hiệu cảnh báo thực sự về sự mong manh trên thị trường tài chính, nhưng chúng không đủ để buộc Fed phải thay đổi chính sách tiền tệ. Fed đã lưu ý như vậy trong biên bản cuộc họp gần đây.
“Một số bên tham gia lưu ý rằng, đặc biệt là khi môi trường kinh tế và tài chính toàn cầu có độ không chắc chắn cao như hiện nay, điều quan trọng là phải điều chỉnh tốc độ gia tăng thắt chặt chính sách với mục đích giảm thiểu nguy cơ ảnh hưởng bất lợi đáng kể đến triển vọng kinh tế”.
Trong khi Fed nhận thức được rủi ro, lịch sử cho thấy vẫn còn xa mới tới mức độ khủng hoảng cần thiết cho một sự thay đổi chính sách tiền tệ.
Thật không may, lịch sử đầy rẫy những sai lầm trong chính sách tiền tệ khi mà Fed thắt chặt quá mức. Khi các thị trường nổi dậy chống lại việc thắt chặt định lượng, Fed cuối cùng sẽ chịu thua. Hoạt động của cả thị trường cổ phiếu và thị trường tín dụng sẽ bị đe dọa bởi tính tàn phá từ hiệu ứng của cải (mọi người chi tiêu tùy thuộc theo giá trị tài sản của họ). Chúng ta đã thấy những rạn nứt ban đầu trong cả thị trường tiền tệ và trái phiếu chính phủ. Sự biến động đang tăng lên ngang với mức khi các sự kiện khủng hoảng trước đó xảy ra.
Mối đe dọa chính của Fed vẫn là một cuộc khủng hoảng kinh tế hoặc tín dụng. Fed một lần nữa lại chưa tăng đủ lãi suất. Mỗi lần tăng lãi suất sẽ đưa Fed tiến gần hơn đến ranh giới không mong muốn. Vượt ra ngoài ranh giới đó, các sự kiện sẽ nằm ngoài tầm kiểm soát.
“Điều đáng quan tâm nhất đối với Fed và Bộ Tài chính là việc suy giảm nhu cầu tại các cuộc đấu giá nợ của Mỹ. Một thước đo quan trọng được gọi là tỷ lệ bid-to-cover (giá trị hoặc số lượng chào mua so với giá trị hoặc số lượng được chốt) trong đợt chào bán hôm thứ 4 của chính phủ với 32 tỷ USD trái phiếu chuẩn kỳ hạn 10 năm thấp hơn một độ lệch chuẩn so với mức trung bình của năm ngoái”, Bloomberg News đưa tin.
Khi hiệu ứng trễ của chính sách tiền tệ va chạm với sự suy yếu nhanh chóng của nền kinh tế, Fed sẽ nhận ra sai lầm của mình.
Một cuộc khủng hoảng trên thị trường trái phiếu chính phủ Mỹ có khả năng lớn hơn nhiều so với những gì Fed nhìn nhận.
Tác giả Lance Roberts là chiến lược gia trưởng chuyên về đầu tư của RIA Advisors và là trưởng biên tập của Real Investment Report - một bản tin bao gồm các chủ đề kinh tế, chính trị và thị trường. Ông cũng là người dẫn chương trình của podcast The Real Investment Show. Những hiểu biết và bình luận sâu sắc của ông Roberts về các xu hướng ảnh hưởng đến thị trường tài chính đã giúp ông lọt vào danh sách 100 người có ảnh hưởng trên truyền thông mạng xã hội toàn cầu của Refinitiv năm 2020.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét