Tại sao VinFast của Việt Nam lại xây dựng Nhà máy xe điện tại Hoa Kỳ?
DIPLOMAT 26-7-22 Bởi James Guild - Nhà sản xuất ô tô mới nổi này hy vọng rằng việc chuyển giao sản xuất của mình cho Hoa Kỳ sẽ giúp họ khai thác nhu cầu ngày càng tăng của người Mỹ đối với xe điện.Đầu năm nay, nhà sản xuất ô tô Việt Nam VinFast, một công ty con của tập đoàn lớn Vingroup, thông báo đang có kế hoạch xây dựng một cơ sở sản xuất xe điện (EV) trị giá 2 tỷ USD tại Bắc Carolina. Tổng giá trị đầu tư, bao gồm sản xuất pin và các công trình phụ trợ khác, có thể lên tới 6,5 tỷ USD. Dự kiến đi vào hoạt động vào năm 2024, cơ sở này sẽ tạo ra hàng nghìn việc làm và cung cấp tới 150.000 xe điện mỗi năm. Về phần mình, Bắc Carolina đã trải thảm đỏ, dành tặng 1,2 tỷ USD ưu đãi cho VinFast.
Đây là một sự đảo ngược vai trò thú vị so với thế giới của chuỗi cung ứng toàn cầu mà chúng ta đã quen thuộc, nơi mà trong lịch sử, các công ty Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc chuyển nhượng sản xuất đến những nơi như Việt Nam để tận dụng lợi thế của chi phí sản xuất thấp hơn. Một tập đoàn Việt Nam đầu tư hàng tỷ USD vào một cơ sở sản xuất công nghệ và thâm dụng vốn ở Bắc Carolina và Tổng thống Joe Biden chào hàng về những công việc Mỹ mà họ sẽ tạo ra là một cách lật ngược kịch bản.
Vậy logic đằng sau động thái của VinFast là gì?
Điều đầu tiên cần xem xét là cấu trúc của ngành công nghiệp sản xuất ô tô sân sau của Việt Nam ở Đông Nam Á. Từ trước đến nay, Thái Lan vẫn là nước dẫn đầu khu vực về sản xuất ô tô, chủ yếu để xuất khẩu. Trong những năm gần đây, Indonesia đã bắt kịp nhờ nhu cầu tăng cao tại thị trường nội địa.
Thái Lan và Indonesia cũng đang tìm cách tạo dựng chỗ đứng trong chuỗi cung ứng xe điện toàn cầu và những nỗ lực này đang được hỗ trợ bởi các công ty nhà nước hùng mạnh. Để so sánh, VinFast là một công ty tương đối mới trong lĩnh vực sản xuất ô tô và sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các công ty lớn trong khu vực.
Thứ hai là hồ sơ nhu cầu và cơ sở hạ tầng cho xe điện, cả trên phạm vi toàn cầu và riêng trong khu vực Đông Nam Á. Châu Âu, Hoa Kỳ và Trung Quốc là những động lực mạnh nhất thúc đẩy nhu cầu toàn cầu về xe điện ngay bây giờ. Theo Forbes, doanh số bán xe điện ở Mỹ được dự báo sẽ đạt 670.000 vào năm 2022, tăng 37% so với năm trước. Và con số này dự kiến sẽ tiếp tục tăng.
Nhu cầu tương tự đối với xe điện vẫn chưa tồn tại ở hầu hết các nước Đông Nam Á và ngay cả khi có, cơ sở hạ tầng tính phí vẫn chưa có để các thị trường trong nước có thể hấp thụ xe điện ở quy mô tương tự. Điều đó có nghĩa là, trong thời điểm hiện tại, nếu xe điện trở thành một thành phần quan trọng của sản xuất ô tô ở Đông Nam Á, nhu cầu sẽ chủ yếu đến từ các thị trường xuất khẩu.
VinFast có một cơ sở sản xuất lớn trong nước tại Hải Phòng, dự kiến cuối cùng sẽ có khả năng sản xuất 950.000 chiếc mỗi năm. Sản lượng từ cơ sở này có thể phục vụ thị trường xuất khẩu Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản và các nước trong khu vực. Nhưng khi khai thác thị trường xe điện Mỹ, VinFast đã tính toán chiến lược rằng chuyển nhượng sản xuất cho Bắc Carolina là một cuộc chơi đúng đắn hơn là chỉ dựa vào sản xuất tại Việt Nam và các đơn vị vận chuyển trên Thái Bình Dương.
Đó là một bước đi táo bạo và tất nhiên chúng tôi không biết nó sẽ diễn ra như thế nào. Thị trường Hoa Kỳ đông đúc và cạnh tranh. Và rõ ràng VinFast sẽ khó kiểm soát chi phí sản xuất hơn tại Hoa Kỳ, là một trong những lợi thế so sánh lớn của việc đặt trụ sở sản xuất tại Việt Nam.
Nhưng trong bối cảnh không có nhu cầu tương đương về xe điện trong nước và do nước này sẽ phải cạnh tranh với một gã khổng lồ xuất khẩu ô tô trong khu vực như Thái Lan, Việt Nam đã quyết định tiến lớn bằng cách chuyển sản xuất thẳng sang Hoa Kỳ, nơi có thể khai thác trực tiếp vào một thị trường đang phát triển và nóng bỏng. Và khi làm như vậy, nó cũng gửi một thông điệp về vị thế đang trỗi dậy của Việt Nam trong nền kinh tế toàn cầu và khả năng sử dụng cơ cấu sản xuất truyền thống bằng cách cung cấp vốn và sản xuất tích hợp công nghệ cho một quốc gia có thu nhập cao.
James Guild là chuyên gia về thương mại, tài chính và phát triển kinh tế ở Đông Nam Á
Điều đầu tiên cần xem xét là cấu trúc của ngành công nghiệp sản xuất ô tô sân sau của Việt Nam ở Đông Nam Á. Từ trước đến nay, Thái Lan vẫn là nước dẫn đầu khu vực về sản xuất ô tô, chủ yếu để xuất khẩu. Trong những năm gần đây, Indonesia đã bắt kịp nhờ nhu cầu tăng cao tại thị trường nội địa.
Thái Lan và Indonesia cũng đang tìm cách tạo dựng chỗ đứng trong chuỗi cung ứng xe điện toàn cầu và những nỗ lực này đang được hỗ trợ bởi các công ty nhà nước hùng mạnh. Để so sánh, VinFast là một công ty tương đối mới trong lĩnh vực sản xuất ô tô và sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các công ty lớn trong khu vực.
Thứ hai là hồ sơ nhu cầu và cơ sở hạ tầng cho xe điện, cả trên phạm vi toàn cầu và riêng trong khu vực Đông Nam Á. Châu Âu, Hoa Kỳ và Trung Quốc là những động lực mạnh nhất thúc đẩy nhu cầu toàn cầu về xe điện ngay bây giờ. Theo Forbes, doanh số bán xe điện ở Mỹ được dự báo sẽ đạt 670.000 vào năm 2022, tăng 37% so với năm trước. Và con số này dự kiến sẽ tiếp tục tăng.
Nhu cầu tương tự đối với xe điện vẫn chưa tồn tại ở hầu hết các nước Đông Nam Á và ngay cả khi có, cơ sở hạ tầng tính phí vẫn chưa có để các thị trường trong nước có thể hấp thụ xe điện ở quy mô tương tự. Điều đó có nghĩa là, trong thời điểm hiện tại, nếu xe điện trở thành một thành phần quan trọng của sản xuất ô tô ở Đông Nam Á, nhu cầu sẽ chủ yếu đến từ các thị trường xuất khẩu.
VinFast có một cơ sở sản xuất lớn trong nước tại Hải Phòng, dự kiến cuối cùng sẽ có khả năng sản xuất 950.000 chiếc mỗi năm. Sản lượng từ cơ sở này có thể phục vụ thị trường xuất khẩu Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản và các nước trong khu vực. Nhưng khi khai thác thị trường xe điện Mỹ, VinFast đã tính toán chiến lược rằng chuyển nhượng sản xuất cho Bắc Carolina là một cuộc chơi đúng đắn hơn là chỉ dựa vào sản xuất tại Việt Nam và các đơn vị vận chuyển trên Thái Bình Dương.
Đó là một bước đi táo bạo và tất nhiên chúng tôi không biết nó sẽ diễn ra như thế nào. Thị trường Hoa Kỳ đông đúc và cạnh tranh. Và rõ ràng VinFast sẽ khó kiểm soát chi phí sản xuất hơn tại Hoa Kỳ, là một trong những lợi thế so sánh lớn của việc đặt trụ sở sản xuất tại Việt Nam.
Nhưng trong bối cảnh không có nhu cầu tương đương về xe điện trong nước và do nước này sẽ phải cạnh tranh với một gã khổng lồ xuất khẩu ô tô trong khu vực như Thái Lan, Việt Nam đã quyết định tiến lớn bằng cách chuyển sản xuất thẳng sang Hoa Kỳ, nơi có thể khai thác trực tiếp vào một thị trường đang phát triển và nóng bỏng. Và khi làm như vậy, nó cũng gửi một thông điệp về vị thế đang trỗi dậy của Việt Nam trong nền kinh tế toàn cầu và khả năng sử dụng cơ cấu sản xuất truyền thống bằng cách cung cấp vốn và sản xuất tích hợp công nghệ cho một quốc gia có thu nhập cao.
James Guild là chuyên gia về thương mại, tài chính và phát triển kinh tế ở Đông Nam Á
https://thediplomat.com/2022/07/why-is-vietnams-vinfast-building-an-ev-factory-in-the-united-states/#:~:text=Economy%20%7C%20Southeast%20Asia-,Why%20is%20Vietnam's%20VinFast%20Building%20an%20EV%20Factory%20in%20the,American%20demand%20for%20electric%20vehicles.
QUAN TRỌNG LÀ THỊ TRƯỜNG BẢO HIỂM XE TẠI MỸ CÓ CHẤP NHẬN KHÔNG VÌ THƯƠNG HIỆU CHƯA CÓ BỀ DÀY SỬ DỤNG
Trả lờiXóa