NHÀ HÁT OPERA HÀ NỘI, LẼ NÀO KHÔNG?

Tôi đã bình luận trên trang của anh Văn như sau: Xây nhà hát opera phải xuất phát từ nhu cầu. Pháp xây để phục vụ người Pháp và dụ dỗ người Pháp sang làm việc, chiến đấu và khai thác thuộc địa VN. Họ được dạy dỗ văn minh, có tâm hồn văn hóa từ bé nên có nhu cầu thưởng thức opera. Còn VN xây xong thì làm gì có ma nào muốn vào xem. Quan trọng hơn: Ai là người phê duyệt dự án và tổ chức thi công ? Lãnh đạo Hà Nội ba thập kỷ nay toàn loại ngu dốt và tham lam, thậm chí Thảo Chung Anh còn là loại đầu trâu mặt ngựa... thì xây opera chỉ thêm xấu thủ đô, thêm phá nát Hồ Tây, thêm tiền mất tật mang chứ chẳng được lợi ích gì. Tôi phản đối dự án xây dựng nhà hát opera Hồ Tây... Tiền đó để làm tàu điện ngầm... cấp bách hơn, vì giao thông nội đô Hà Nội đã quá nhức nhối rồi.

NHÀ HÁT OPERA HÀ NỘI, LẼ NÀO KHÔNG?

Fb Văn Lưu Trọng - Nhà hát Lớn Hà Nội được khởi công năm 1901, sau 10 năm hoàn thành do hai kiến trúc sư nổi tiếng của Pháp Broyer và Harley thiết kế. Sau có thêm sự cộng tác của kiến trúc sư François Lagisquet, họa theo mô hình nhà hát Opéra Garnier ở Paris.

Nhà hát Lớn Sài Gòn được khởi công năm 1898 trước Nhà hát Lớn Hà Nội ba năm và hoàn thành năm 1900 do các kiến trúc sư Félix Olivier, Ernest Guichard và Eugène Ferret theo lối kiến trúc “flamboyant” của thời Đệ tam cộng hòa Pháp.
Còn Nhà hát Lớn Hải Phòng xây dựng vào năm 1904, hoàn thành năm 1912.

NÊN NHỚ!

Những năm cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20 ở cả ba thành phố Hà Nội, Sài Gòn, Hải Phòng chưa hề có bất cứ dàn nhạc nào kể cả dàn nhạc dân tộc ( trừ dàn nhạc cung đình Huế), chưa hề có ca sĩ hát tân nhạc nào, chưa hề có gánh kịch nói nào, đương nhiên cũng chưa hề có khái niệm nhạc cổ điển, thính phòng, giao hưởng và opera. Cũng đương nhiên chưa hề có vũ đoàn nào chứ đừng nói đến múa bale.

Người Pháp biết thực tế lạc hậu ấy ở VN, tại sao người Pháp vẫn thiết kế và xây dựng ba nhà hát lớn với kiến trúc Pháp như vậy?

Họ muốn để lại dấu ấn văn hoá và muốn khai sáng văn hoá ở thuộc địa của họ.
Vậy thì tại sao Hà Nội bỏ ra hàng ngàn tỷ để xây dựng Nhà hát Opera như người Pháp để dấu ấn văn hoá và tạo tiền đề phát triển văn hoá lại bị không ít người dè bỉu cười chê?

Cái lý lẽ, Dân Hà Nội đang cần nhiều nhu cầu khác hơn là thưởng thức opera và đa số Dân Hà Nội không đủ trình độ thưởng thức opera khó mà chấp nhận được khi so sánh 120 năm trước người Pháp xây dựng ba nhà hát lớn trên.

Thực ra Dân Hà Nội mình thừa văn hoá để thưởng thức giao hưởng, bale, opera.

Nhưng vì bao năm nay họ quá thất vọng với những dự án, việc làm, hành xử thiếu văn hoá thủ đô của các vị đô trưởng, của các nhà quản lý đô thị nên họ không còn tin công trình Nhà hát Opera sẽ là công trình văn hoá muôn đời, sẽ là niềm tự hào về kiến trúc và niềm tự hào về tài năng nghệ thuật cổ điển của các nghệ sĩ VN nữa, mà chỉ coi đây là dự án vẽ vời để kiếm chác, lại quả, chiếm đất vàng mà thôi.

Buồn! Rất buồn!

Gã là người ngây thơ tin rằng Nhà hát Opera Hồ Tây sẽ là dấu ấn đáng nhớ nhất của Hà Nội sau năm 1954. Gã chân thành ủng hộ nó. Gã mong ước sẽ được đến đó xem nhạc kịch, opera, bale, giao hưởng do các tài năng thế giới và tài năng VN biểu diễn. Chỉ nghĩ đến đó thôi mà nước mắt rớm. Giời ạ! Tại sao Dân mình cứ phải nghèo hèn về văn hoá mãi vậy?

Trên mạng có không ít tiếng nói chê bai dự án vì nhiều lý do, trong đó có cả lý do về vị trí ở Hồ Tây, sợ nhà hát sẽ phá cảnh quan tự nhiên, thiên nhiên của Hồ Tây. Nếu đúng vậy thì Hà Nội thiếu gì chỗ để xây nhà hát này?

Gã biết người đang buồn lo nhất cho dự án Nhà hát Opera Hà Nội không phải người VN nào mà là một người Ý. Ông là Renzo Piano kiến trúc sư tài năng của Ý.

Renzo Piano yêu Hà Nội, đã dành nhiều năm để nghiên cứu về văn hóa lịch sử của Hà Nội. Ông muốn tạo dựng một công trình mang dấu ấn của tương lai, đồng thời đậm chất biểu tượng văn hoá của một Thủ đô nghìn năm văn hiến.

Renzo Piano sinh năm 1937. Như vậy năm nay ông ở tuổi 85. Liệu ông có được nhìn thấy công trình kiến trúc văn hoá cuối cùng của mình không? Liệu trong đêm diễn khai trương nhà hát ông có cơ hội để lên sân khấu đón nhận những bó hoa sen Hồ Tây từ các cô gái Hà Nội xinh đẹp không?