Việt Nam: Chuẩn bị gì cho đợt tiêm chủng lớn nhất?

Việt Nam: Chuẩn bị gì cho đợt tiêm chủng lớn nhất?

TTCT - Theo kế hoạch, trong năm nay Việt Nam sẽ tiêm vaccine COVID-19 cho 75 triệu người được chỉ định tiêm chủng. Đây được xem là chiến dịch tiêm chủng lớn nhất từ trước đến nay. Sau khi có vaccine, việc bảo quản vaccine, tổ chức tiêm chủng ra sao để an toàn và kịp tiến độ là vấn đề phức tạp và cần một đội ngũ nhân lực khổng lồ.

Vaccine được bảo quản trong kho lạnh từ 2-80C 

tại Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương. Ảnh: Bộ Y tế

Dự phòng nhiều phương án
Hiện nay, toàn bộ vaccine Việt Nam được mua và được phân bổ đều do Chính phủ chủ trì. Việc triển khai tiêm chủng cũng sẽ do Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia chủ trì.

Khoảng 2/3 số vaccine đã được phân bổ và đặt mua (gần 70 triệu liều) có thể bảo quản ở nhiệt độ 2-8oC và hệ thống tiêm chủng hiện tại có thể bảo quản số lượng lớn vaccine này.

Tuy nhiên, với lô vaccine 31 triệu liều mua từ Công ty Pfizer thì yêu cầu bảo quản phức tạp hơn, phải có “kho trong kho”, tức là có kho lõi bảo quản và có kho rã đông vaccine trước khi dùng.

Nếu ở nhiệt độ -75oC thì thời gian bảo quản tối đa trong vòng 6 tháng. Trước khi sử dụng, loại vaccine này phải được rã đông ở nhiệt độ 2-8oC để sử dụng, tiêm chủng ngay.

Ở nhiệt độ đó, trong vòng 5 ngày vaccine Pfizer phải kịp thời được dán nhãn, vận chuyển đến các địa phương và tiêm chủng. Nhưng hiện tại, hệ thống tiêm chủng mở rộng của Việt Nam hiện chưa có loại kho bảo quản này.

Khi mua vaccine về, Bộ Y tế cho biết sẽ thuê các đơn vị đã có hệ thống kho lạnh đảm bảo yêu cầu và đã được cấp phép để bảo quản vaccine.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Cuối Tuần, đại diện một hệ thống tiêm chủng vào loại lớn ở Việt Nam cho biết hệ thống này có kho bảo quản vaccine ở nhiệt độ âm sâu “kho trong kho” như yêu cầu kể trên, với công suất là 3 triệu liều/lượt bảo quản.

Vị này cho biết theo yêu cầu của nhà sản xuất là vaccine Pfizer bảo quản ở nhiệt độ -75oC trong vòng 6 tháng, nếu ở nhiệt độ -15 đến -25oC thì bảo quản được 1 tháng và nhiệt độ 2-8oC thì chỉ bảo quản trong 5 ngày.

“Với yêu cầu bảo quản ngặt nghèo như trên, ngay tại Mỹ đã từng có thông tin về lượng vaccine phải bỏ đi do không đảm bảo kịp tiến độ tiêm chủng và rã đông vaccine lên tới 50%.

Nhưng do đây là vaccine mới, nhà sản xuất đang cải tiến dần. Thông tin mới nhất cho biết thời gian bảo quản ở nhiệt độ 2-8oC có thể kéo dài đến 1 tháng và theo thời gian bảo quản ở các nhiệt độ khác cũng dài hơn” - vị này cho biết.

Theo Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia, ngoài hệ thống kể trên còn một số đơn vị khác có kho lạnh, đảm bảo yêu cầu bảo quản vaccine Pfizer.

Khi vaccine về đến Việt Nam, Bộ Y tế sẽ thuê các đơn vị bảo quản, sau đó quân đội sẽ hỗ trợ vận chuyển vaccine đến các tuyến.

Viện Pasteur TP.HCM tiêm vaccine ngừa COVID-19. Ảnh: HOÀNG LỘC

Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia cũng đang rà soát hệ thống kho lạnh có thể bảo quản ở nhiệt độ -15 đến -25oC, hiện kho này đã có ở nhiều nơi, trong đó có ở tuyến huyện.

Vaccine rời kho lạnh âm sâu (-75oC), chuyển về kho lạnh -15 đến -25oC, rồi từ đó về các kho rã đông và triển khai tiêm chủng.

Đó là kịch bản được xem tốt nhất, tuy nhiên hiện chưa lường được vaccine về theo từng đợt hay về cùng lúc cả lô 31 triệu liều, cần bảo quản đặc biệt.

Do vậy, theo Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia, tất cả các kịch bản đều phải có phương án dự phòng kèm theo rất kỹ càng, kể cả trường hợp 31 triệu liều vaccine Pfizer về Việt Nam cùng lúc.

Tiến độ tiêm chủng có kịp?

Trong khoảng 2,5 tháng vừa qua (tính từ ngày 8-3), mới có 1,2 triệu người được tiêm (trong đó có 23.000 người được tiêm đủ 2 mũi) cho thấy tiến độ tiêm rất chậm.

Vậy với hàng chục triệu liều đã đặt mua và về Việt Nam trong thời gian tới, liệu tiến độ tiêm chủng có đảm bảo để vaccine còn trong thời hạn sử dụng?

Đại diện Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia cho biết ở các nước, do tình hình dịch COVID-19 đang nóng, họ sử dụng cả sinh viên y khoa được đào tạo tiêm chủng và tổ chức các điểm tiêm tại trạm xe, siêu thị...

Tuy nhiên Việt Nam có yêu cầu cao hơn về an toàn khi tiêm vaccine, vì vậy các công đoạn thực hiện 1 mũi tiêm ngừa COVID-19 tốt nhất sẽ bao gồm: hệ thống đăng ký tiêm chủng để phân bổ địa điểm, thời gian tiêm ngừa, khám sàng lọc trước tiêm, tiêm chủng và theo dõi phản ứng sau tiêm (30 phút tại điểm tiêm và 3 ngày tại nhà).

Trong trường hợp số lượng lớn vaccine về cùng lúc và phải đảm bảo tiến độ tiêm chủng nhanh chóng, đồng thời phải đảm bảo an toàn trong quá trình tiêm vaccine, các chuyên gia đề nghị sử dụng tất cả các hệ thống tiêm chủng hiện có trên cả nước. ■

Ngoài khoảng 1,1 triệu liều vaccine của AstraZeneca đã được tiêm, hiện còn 1 lô 1,68 triệu liều đã về Việt Nam và sẽ tiêm chủng vào tháng 6. Ngày 18-5 vừa qua, Việt Nam đã đặt mua 31 triệu liều vaccine Pfizer, dự kiến sẽ có hàng trong quý 3 và 4 năm nay.

Dự kiến trong các tháng tới sẽ có hàng triệu liều vaccine về tới Việt Nam. Hiện các nhóm ưu tiên được tiêm chủng miễn phí. Theo các chuyên gia y tế, nếu người dân có nhu cầu sử dụng dịch vụ tiêm chủng cao hơn thì nên thu phí dịch vụ từ 100.000 - 120.000 đồng/mũi tiêm.

Nhiều hệ thống kho lạnh

Theo Hệ thống tiêm chủng VNVC, đơn vị đã đầu tư riêng hệ thống kho tổng bảo quản vaccine tại các thành phố lớn như TP.HCM, Hà Nội và Đà Nẵng. Đơn vị này đã xây dựng 3 kho siêu lạnh (-86oC) chuẩn bị cho việc đặt mua các loại vaccine cần bảo quản ở nhiệt độ âm sâu.

Hiện VNVC cũng có hệ thống 51 kho lạnh từ 2-8oC. Mỗi kho âm sâu được trang bị một kho rã đông riêng được kiểm soát nhiệt độ dưới 8oC. Các kho lạnh, kho tiền lạnh, 3 kho lạnh bảo quản âm sâu có tổng diện tích hơn 1.000m2, dung tích hơn 4.000m3, sức chứa lên tới 170 triệu liều vaccine tại một thời điểm.

https://cuoituan.tuoitre.vn/van-de-su-kien/viet-nam-chuan-bi-gi-cho-dot-tiem-chung-lon-nhat-1583506.html