Vì sao rộ tin ‘Mỹ đang nợ VN tối thiểu 12 tỷ USD’?

Vì sao rộ tin ‘Chính phủ Mỹ đang nợ Việt Nam tối thiểu 12 tỷ USD’?

29.5.16 - Cùng thời gian Tổng thống Mỹ Obama có mặt tại Việt Nam vào tháng 5/2016, trên báo nhà nước bất chợt hiện ra thông tin “Chính phủ Mỹ đang nợ Việt Nam tối thiểu 12 tỷ USD”. Những tờ báo dẫn nguồn từthống kê Bộ Tài chính Mỹ: Việt Nam đang nắm giữ tối thiểu 12 tỷ đôla trái phiếu chính phủ Mỹ. Số nợ Mỹ do “ta cho vay” tăng 3.5 lần trong giai đoạn từ đầu năm 2012 đến cuối năm 2014. Việt Nam hiện nằm trong top 50 nước chủ nợ lớn nhất của Mỹ.

Thông tin trên không phải mới mà trước đây đã thỉnh thoảng được nêu ra, nhưng chỉ trong một ít bài phân tích kinh tế dạng chuyên ngành chứ không phổ cập. Vì sao lại có hiện tượng báo nhà nước đặt lại việc “Mỹ nợ Việt Nam” vào đúng thời điểm Obama quyết định dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí sát thương cho Việt Nam?

Câu trả lời đã được chính vài tờ báo nhà nước giải đáp: Việt Nam cho Mỹ vay bao nhiêu thể hiện sức mạnh của Việt Nam nhiều hơn là gánh nặng nợ của Mỹ.

Tuy nhiên khi đề cập đến điều được gọi là “lợi thế so sánh” về kinh tế như trên, những tờ báo nhà nước đã lờ đi một thực tế là hàng năm Mỹ nhập siêu từ Việt Nam đến vài chục tỷ USD – quá lợi cho Việt Nam, trong khi mỗi năm Việt Nam lại phải nhập siêu từ Trung cộng đến ít nhất 30 tỷ USD.

Có thể hiểu câu chuyện công bố những khoản nợ trên không chỉ thuần túy là kinh tế, mà trên hết là “thể diện chính trị”, được góp phần bởi bàn tay chỉ đạo của giới tuyên giáo.

Giới lãnh đạo Việt Nam vẫn thường nổi tiếng là thích “nâng cao uy tín trên trường quốc tế”, cho dù việc Obama được dân chúng Hà Nội và Sài Gòn đổ xô ra đường đón tiếp nồng nhiệt đến thế nào đã cho thấy “ý đảng” và “lòng dân” khác nhau một trời một vực ở Việt Nam.

Thế nhưng bất chấp việc được Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí, giới lãnh đạo Việt Nam vẫn cố tỏ ra “trên cơ” bằng những trò tiểu xảo như tìm cách công bố “Mỹ nợ Việt Nam” mà qua đó muốn chứng tỏ rằng chính quyền Việt Nam chẳng hề phụ thuộc vào người Mỹ.

Tuy vậy, khôn nhưng không ngoan. Việc báo chí nhà nước công bố chính phủ Việt Nam đã mua đến 12 tỷ USD trái phiếu của Mỹ đã vô hình trung làm cho người dân có thể suy đoán rằng giá trị số trái phiếu này chiếm đến 40% trong tổng số 30 tỷ USD dự trữ ngoại hối mà Ngân hàng nhà nước Việt Nam phô bày.

Theo một số chuyên gia kinh tế, tỷ lệ 12/30 tỷ USD trên là đáng lo ngại. Tức về số thực, Việt Nam chỉ còn 18 tỷ USD dự trữ ngoại hối, chứ không phải trong két sắt hiện có đến ba chục tỷ USD.

Vào năm trước, số liệu dự trữ ngoại hối của Việt Nam đã được thống đốc Ngân hàng nhà nước khi đó là Nguyễn Văn Bình “khoe” là đạt đến 37 tỷ USD, thậm chí có thời điểm lên đến suýt soát 40 tỷ USD. Tuy nhiên đến cuối năm 2015 và sang đầu năm 2016, cùng với tình trạng ngân sách “bất ngờ” rỗng ruột, lượng dự trữ ngoại hối cũng giảm đi nhanh chóng, để cho đến nay chỉ bảo đảm khoảng 3 tháng nhập khẩu, tức thấp hơn so với mức trung bình là bảo đảm cho 6 tháng nhập khẩu.

Còn nay, với thông tin có đến 12/30 tỷ USD dự trữ ngoại hối của Việt Nam nằm dưới dạng trái phiếu Mỹ, càng có thêm cơ sở cho thấy tính bảo đảm của dự trữ ngoại hối cho nhập khẩu mong manh đến thế nào.

Khó có thể nói khác hơn, việc một số tờ báo cố ý công bố “Mỹ nợ Việt Nam” ngay trong thời gian Tổng thống Obama có mặt tại Hà Nội lại là hiệu ứng “gậy ông đập lưng ông”.

Lê Dung
(SBTN)

http://www.sbtn.tv/vi/tin-viet-nam/vi-sao-ro-tin-chinh-phu-my-dang-no-viet-nam-toi-thieu-12-ty-usd.html

-------------

Chính phủ Mỹ đang nợ Việt Nam tối thiểu 12 tỷ USD

Trụ sở Bộ Tài chính Hoa Kỳ

Việt Nam cho Mỹ vay bao nhiêu thể hiện sức mạnh của Việt Nam nhiều hơn là gánh nặng nợ của Mỹ.

Theo thống kê Bộ Tài chính Mỹ, Việt Nam đang nắm giữ tối thiểu 12 tỷ đôla trái phiếu chính phủ Mỹ. Số nợ Mỹ do “ta cho vay” tăng 3,5 lần trong giai đoạn từ đầu năm 2012 đến cuối năm 2014. Việt Nam hiện nằm trong top 50 nước chủ nợ lớn nhất của Mỹ.

“Ta cho vay”

Thực tế, Việt Nam cho Mỹ vay bao nhiêu thể hiện sức mạnh của Việt Nam nhiều hơn là gánh nặng nợ của Mỹ. Nhờ vị thế đồng tiền thanh toán chính cùng hệ thống kinh tế chính trị ổn định, đôla Mỹ từ lâu đã là đồng tiền dự trữ chính trên thế giới.

2012-2014 cũng là thời kỳ tình hình tài chính tiền tệ Việt Nam bắt đầu thoát ra khỏi giai đoạn khó khăn. Lạm phát giảm từ 18,1% xuống chỉ còn 1,9%. Đồng Việt Nam ngừng rơi, dù vẫn giảm khoảng 2%/năm so với đôla Mỹ nhưng lại tăng rất mạnh so với các ngoại tệ mạnh khác như euro hay yên Nhật (trên một khía cạnh nào đó đã gây không ít khó khăn cho các nhà xuất khẩu). Trong khi đó, chỉ số VN-Index đại diện cho thị trường chứng khoán Việt Nam tăng bình quân khoảng 9,8%/năm.

Ngược lại, 2015 là một năm sóng gió khi dòng vốn quốc tế rút khỏi thị trường mới nổi với hai lý do: (i) Mỹ tăng lãi suất; và (ii) các trụ cột trong khối thị trường mới nổi mà dẫn đầu là Trung Quốc lâm vào khó khăn. Trong nước, cán cân thương mại chuyển sang thâm hụt 3,5 tỷ đôla, Ngân hàng Nhà nước phải hạ giá VND 5% so với USD.

Sao chỉ có 12 tỷ USD?

… trong khi dự trữ ngoại hối của Việt Nam hiện nay được cho là vào khoảng 30 tỷ USD.

Thực tế, con số 12 tỷ USD không phản ánh toàn bộ dự trữ ngoại hối của Việt Nam. Nó chỉ phản ánh số trái phiếu chính phủ Mỹ hiện đang lưu ký tại các ngân hàng đặt tại Mỹ. Phần dự trữ ngoại hối còn lại có thể dưới ba dạng sau

Thứ nhất, trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn dưới 10 năm. Bộ Tài chính Mỹ không có con số thống kê này cho Việt Nam

Thứ hai, dự trữ ngoại hối không phải bằng đồng đôla Mỹ, như vàng, euro, yên Nhật.

Thứ ba, trái phiếu chính phủ Mỹ thuộc các kỳ hạn dài, nhưng Việt Nam lưu ký ở … chỗ khác. Thực tế, phần lớn khối lượng trái phiếu chính phủ Mỹ do Bỉ nắm giữ thực tế là của Trung Quốc, do nước này có mở một tài khoản lưu ký tại Bỉ.

Tất nhiên, nói đi thì cũng phải nói lại, 12 tỷ USD có thể không chỉ gồm dự trữ ngoại hối của chính phủ, mà cả sở hữu cá nhân.

Bằng bạn bằng bè

Nhìn ra khu vực, khối lượng trái phiếu chính phủ Mỹ do Việt Nam nắm giữ không phải nhiều, cũng không đến nỗi ít. Tính trên phần trăm GDP, Việt Nam chưa bằng Thái Lan hay Philippines nhưng lại hơn Malaysia và Indonesia.

Tất nhiên là khó so với Trung Quốc. Nền kinh tế lớn nhất thế giới này hiện nắm 1,2 ngàn tỷ đôla trái phiếu chính phủ Mỹ trong tổng dự trữ ngoại hối 3 ngàn tỷ đôla.

Tổng nợ của Mỹ hiện vào khoảng 19,2 ngàn tỷ USD; trong đó 6,1 ngàn tỷ là nợ nước ngoài, 5,2 ngàn tỷ nợ các quỹ bảo hiểm xã hội, y tế, hưu trí cho quân nhân và viên chức, và 2,5 ngàn tỷ nợ ngân hàng trung ương (tức Cục dự trữ liên bang)

Ta Hưu
Theo Trí thức trẻ

http://cafef.vn/chinh-phu-my-dang-no-viet-nam-toi-thieu-12-ty-usd-20160524110016089.chn