Kiểm soát quyền lực

Kiểm soát quyền lực

Những nước phát triển nhất, giàu có nhất, nhân bản nhất, chế độ an sinh xã hội tốt nhất trên thế giới hiện nay đều đa nguyên về chính trị. Một chế độ nói "nhân sự thay thế" hay "qui hoạch cán bộ", tức là chủ nghĩa lý lịch trong cai trị thì bàn chuyện kiểm soát quyền lực là nực cười. Và cái giá là đói nghèo kinh tế, suy đồi văn hóa, ngập sâu trong khủng hoảng!

Trong bài viết "Ủy viên Trung ương Đảng hiến kế kiểm soát quyền lực" trên VNN (còm số 1), dù dài dòng nhưng chẳng thấy cái "món" nào hữu hiệu ngòai nhấn mạnh đến "tự do ngôn luận". Nhưng "tự do ngôn luận" tại VN từng bị định nghĩa là có đến... 800 tờ báo, mọi ngành nghề đều có báo! Tất nhiên ai cũng biết đó là một định nghĩa bá láp, bởi dù có 1 vạn tờ báo mà chỉ một Tổng biên tập thì cũng không hề có tự do ngôn luận.

Thực ra nhân loại đã từng khổ đau vì không thể kiểm soát quyền lực, và trên con đường tiến hóa, các nhà nước tiên tiến nhất đã phát minh ra một hình thái chính trị cho đến bây giờ là hữu hiệu nhất để kiểm soát lạm quyền. Đó là chế độ chính trị Tam quyền phân lập, tranh cử và bầu cử hoàn toàn tự do và tất nhiên là Tự do ngôn luận theo đúng định nghĩa của Công ước nhân quyền Liên Hiệp Quốc.

Con người bản chất là tham. Tham tiền tài, danh vọng, sắc dục... Và trong suy nghĩ của kẻ nắm quyền, tất cả các vấn đề đó đều có thể thỏa mãn khi có quyền lực, quyền lực càng cao, mức độ được cung ứng các nhu cầu kia càng dễ. Điều này đưa đến tham quyền cố vị.

Chế độ chính trị đa nguyên đã hóa giải bài toán này. Bởi với một nền dân chủ đa nguyên và tự do báo chí, các đảng phái luôn dòm ngó nhau, soi mói nhau đến chân tơ kẻ tóc cái xấu của đối thủ. Anh tham nhũng, lạm quyền, trụy lạc, đưa ra những chính sách sai lầm, ảnh hưởng đời sống người dân...,ngay lập tức đảng đối lập sẽ trưng bày nó ra cho bàn dân thiên hạ thấy. Và do Tòa án độc lập, nếu sai phạm lớn, Tổng thống vẫn có thề hầu tòa, sự nghiệp chính trị cá nhân và đảng của anh sẽ tiêu tan khi lá phiếu nằm trong tay người dân.

Đó là tinh hoa nhân loại mà cho đến thời điểm này, chưa có hình thái chính trị nào tốt hơn để thay thế. Rất dễ chứng minh điều này: Những nước phát triển nhất, giàu có nhất, nhân bản nhất, chế độ an sinh xã hội tốt nhất trên thế giới hiện nay đều đa nguyên về chính trị.

Một chế độ nói "nhân sự thay thế" hay "qui hoạch cán bộ", tức là chủ nghĩa lý lịch trong cai trị thì bàn chuyện kiểm soát quyền lực là nực cười.

Và cái giá là đói nghèo kinh tế, suy đồi văn hóa, ngập sâu trong khủng hoảng!

Nguyễn Đình Bổn
(FB Nguyễn Đình Bổn)