TQ và Việt Nam tăng cường hợp tác về các vấn đề an ninh

Trung Quốc và Việt Nam tăng cường hợp tác về các vấn đề an ninh

HÀ NỘI, ngày 13 tháng 12 (Reuters) – Trung Quốc và Việt Nam đã đồng ý tăng cường hợp tác về các vấn đề an ninh trong nỗ lực hướng tới trở thành một cộng đồng có “tương lai chung”, hai nước cho biết hôm thứ Tư 13/12, khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình kết thúc chuyến thăm tới Hà Nội.

Trong chuyến đi kéo dài hai ngày của ông Tập, hai nước láng giềng cùng ý thức hệ cộng sản, gần nhau về địa lý kinh tế nhưng có tranh chấp ở Biển Đông này đã ký hàng chục hiệp ước hợp tác và đồng ý thiết lập thêm đường dây nóng để xoa dịu mọi trường hợp khẩn cấp ở vùng biển tranh chấp.

Trong tuyên bố chung dài 16 trang, hai quốc gia có lịch sử xung đột kéo dài hàng thiên niên kỷ này đã cam kết hợp tác chặt chẽ hơn để tăng cường mối quan hệ giữa ngành công nghiệp quốc phòng và trao đổi thông tin tình báo.

Tuyên bố chung cho biết mục đích của hai nước một phần là để ngăn chặn nguy cơ xảy ra cái mà họ gọi là "cuộc cách mạng màu" do các thế lực thù địch thúc đẩy, sử dụng thuật ngữ chỉ các cuộc nổi dậy của quần chúng đã làm rung chuyển các quốc gia cộng sản trước đây.

Hai nước "tuyên bố thành lập một cộng đồng chiến lược Trung Quốc-Việt Nam vì 'tương lai chung' để thúc đẩy việc nâng cấp quan hệ Trung Quốc-Việt Nam," ông Tập nói với Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Vương Đình Huệ tại buổi gặp mặt trước đó.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết khi gặp ông Tập Cận Bình, người đang có chuyến thăm đầu tiên tới một quốc gia châu Á trong năm nay, rằng quyết định này là một cột mốc lịch sử và việc Việt Nam gia nhập một cộng đồng như vậy là một lựa chọn "chiến lược".

Những bình luận nồng nhiệt diễn ra sau nhiều tháng đàm phán về cách mô tả tốt nhất mối quan hệ giữa hai nước. Trong tiếng Trung, cụm từ "tương lai chung" sử dụng một từ có nghĩa là "vận mệnh", nhưng được dịch sang tiếng Việt và tiếng Anh là "tương lai", nghe nhẹ nhàng hơn.

Ông Tập đã nỗ lực hết sức để nâng cấp quan hệ, đặc biệt là sau khi Việt Nam nâng quan hệ với Mỹ lên cấp cao nhất trong xếp hạng ngoại giao vào tháng 9, ngang với Trung Quốc.

Khi Trung Quốc và Mỹ tranh giành ảnh hưởng ở quốc gia chiến lược này, các hiệp định đánh dấu một thành tựu cho chính sách ngoại giao “cây tre” của Việt Nam, mặc dù các nhà phân tích và nhà ngoại giao cho rằng sự cải thiện trong quan hệ giữa hai nước có thể mang tính biểu tượng hơn là thực tế.

Chuyến thăm của ông Tập tới Việt Nam, nơi có ngày càng nhiều các công ty sản xuất Trung Quốc, mới là chuyến thăm nước ngoài thứ tư của ông trong năm nay, sau các chuyến thăm Nga, Nam Phi và Mỹ.

TẬP TRUNG VÀO DỮ LIỆU VÀ ĐẤT HIẾM

Một danh sách từ các cơ quan chức năng Việt Nam cho thấy, các hiệp định đã ký bao gồm các khoản đầu tư có thể có vào liên kết đường sắt và an ninh, cũng như ba hiệp định về viễn thông và “hợp tác dữ liệu kỹ thuật số”.

Chi tiết về các thỏa thuận chưa được tiết lộ, nhưng các chuyên gia và nhà ngoại giao cho biết các hiệp định kinh tế kỹ thuật số có thể mở đường cho sự hỗ trợ của Trung Quốc để xây dựng mạng 5G tại Việt Nam và đầu tư vào cơ sở hạ tầng dưới biển.

Hùng Nguyễn, chuyên gia về các vấn đề chuỗi cung ứng tại Đại học RMIT Việt Nam, cho biết các thỏa thuận này phản ánh lợi ích của cả hai bên, vì Trung Quốc gần đây đã xây dựng một trung tâm dữ liệu dưới biển ngoài khơi đảo Hải Nam phía nam, trong khi Việt Nam lại muốn phát triển cơ sở hạ tầng.

Ông Hùng nói thêm rằng mục tiêu đầu tư chính có thể là các lĩnh vực như cơ sở hạ tầng viễn thông, trạm theo dõi vệ tinh mặt đất và trung tâm dữ liệu .

Nhưng một số mặt hàng quan trọng đã bị thiếu trong danh sách dài các giao dịch.
Chẳng hạn, không có hiệp ước nào được công bố về đất hiếm, mặc dù Tập Cận Bình, trong một bài báo trên một tờ báo nhà nước của Việt Nam, đã kêu gọi hợp tác rộng rãi hơn về các khoáng sản quan trọng. Tuy nhiên, trong tuyên bố chung, cả hai đều đồng ý tìm cách hợp tác về các khoáng sản chủ chốt.

Việt Nam được ước tính có trữ lượng đất hiếm lớn thứ hai thế giới sau Trung Quốc, với các mỏ lớn nhất nằm ở khu vực mà mạng lưới đường sắt tới đây sẽ được hưởng lợi từ các giao dịch trong tuần này.

Trung Quốc thống trị việc cung cấp các khoáng sản quan trọng cho xe điện và tua-bin gió và thường không muốn chia sẻ công nghệ của mình.

Việt Nam có các quy định nghiêm ngặt về xuất khẩu quặng đất hiếm và muốn chế biến quặng ngay trong nước nhưng thường không có đủ công nghệ để thực hiện việc này.
Tuyên bố chung cho biết, để thúc đẩy thương mại và đầu tư, cả hai quốc gia đã đồng ý thành lập một khu vực tập trung vào nông nghiệp, cơ sở hạ tầng, năng lượng, nền kinh tế kỹ thuật số và phát triển xanh.

Kế hoạch xây dựng các đặc khu kinh tế nhằm thúc đẩy đầu tư đã phải gác lại sau khi gây ra làn sóng phản đối vào năm 2018, do người Việt Nam lo ngại động thái này có thể có lợi cho các công ty Trung Quốc.