Thứ Sáu, 29 tháng 6, 2012

Kinh tế VN: cần cải tổ bộ máy điều hành


Chính phủ Việt Nam tuyên bố rằng giai đoạn khó khăn nhất của kinh tế đã ở phía sau nhưng một số chuyên gia tỏ ý hoài nghi.

BBC hỏi chuyện ông Raphaël Cecchi, trưởng nhóm chuyên gia phân tích rủi ro đầu tư Châu Á của hãng phân tích kinh tế hàng đầu ở Bỉ ONDD về tiềm năng cũng như các rủi ro tiềm ẩn trong kinh tế Việt Nam
BBC: Trước hết hãy nhìn vào trường hợp Việt Nam và Trung Quốc, hai đất nước với cơ cấu chính trị tương đối giống nhau.
Theo ông, có những điểm giống nhau nào giữa hai nước đối với ba loại rủi ro mà ONDD đã đưa ra (rủi ro chính trị ngắn hạn, trung và dài hạn, rủi ro thương mại) cũng như điểm khác biệt nào khiến ONDD đánh giá Việt Nam có mức độ rủi ro chính trị cả về ngắn hạn cũng như dài hạn đều cao hơn Trung Quốc ? ( 3/7 và 4/7 so với 1/7 và 2/7 )
Raphaël Cecchi: Những yếu tố rủi ro giống nhau đối với cả hai nền kinh tế này, trước hết đó là sự nhạy cảm đối với ngành xuất khẩu và các khoản nợ tiềm tàng đang thách thức khả năng duy trì sự ổn định đối với tài chính công.

Điểm giống nhau thứ hai là sự thống nhất trong đường lối chính trị độc đảng dưới sự cầm quyền của Đảng Cộng Sản.
Đường lối chính trị này đảm bảo sự thống nhất, tuân thủ tuyệt đối trong nội bộ tuy nhiên cũng đã châm ngòi cho những rủi ro từ bất đồng xã hội đang ngày càng tăng cao ở cả hai nước.
Thêm một điểm giống nhau nữa đối với những rủi ro về thương mại ở cả hai nước, đó là tình trạng tham nhũng rất cao, luật pháp thiếu chặt chẽ và các thủ tục pháp lí rườm rà.
Tuy nhiên có những yếu tố kinh tế ảnh hưởng đến mức độ rủi ro khác nhau giữa hai nước.
Về tổng thể, Trung Quốc có một nền móng kinh tế và khả năng thanh toán đối ngoại mạnh hơn Việt Nam rất nhiều, nhờ vào trữ lượng ngoại tệ khổng lồ so với Việt Nam.
"Việt Nam vẫn trong tình trạng tham nhũng rất cao, luật pháp thiếu chặt chẽ và các thủ tục pháp lí rườm rà."
Thêm vào đó, mức thu nhập bình quân trên đầu người, vốn đầu tư từ trong và ngoài nước ở Việt Nam đều đang thua xa Trung Quốc khiến tiềm năng tăng trưởng của nước này bị ảnh hưởng lớn.
Những lời cảnh báo
BBC: Từ sau Nghị Quyết số 11 đến nay, đã có nhiều biến đổi trong nền kinh tế Việt Nam. Lãi suất giảm khiến lạm phát ở mức thấp nhất trong hai năm trở lại đây, chất lượng quản lí vĩ mô đã được cải thiện đáng kể. Các chính sách tiền tệ phóng khoáng cũng đang ảnh hưởng tích cực lên tâm lí thị trường.Tuy nhiên cũng đã có những cảnh báo về nguy cơ tái lạm phát, giảm tỉ giá tiền Đồng và làm chậm tăng trưởng nếu nới lỏng quá nhanh.
Ông có nhận xét gì trước những ý kiến trái chiều này ?
Raphaël Cecchi: Chất lượng quản lí kinh tế vĩ mô của Việt Nam trên thực tế đã được cải thiện rất nhiều từ sau Nghị Quyết 11.
Nền kinh tế Việt Nam đã bước vào một quĩ đạo ổn định hơn. Các yếu tố gây mất cân bằng đã được xác định và khắc phục bằng các tổ hợp chính sách. Lạm phát đã giảm đáng kể xuống mức 7% vào tháng Sáu.


Tình trạng thâm hụt ngân sách đã gần như được chế ngự, giá trị tiền đồng được ổn định sau nhiều lần tụt giá.
Những tiến triển này rõ ràng đã tăng sự tín nhiệm của các nhà đầu tư đối với thị trường.
Tuy nhiên hiện nay quan ngại lớn nhất cho Việt Nam vẫn là sự suy giảm tốc độ tăng trưởng nền kinh tế.
Chính quyền Việt Nam đang và sẽ tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ qua việc giảm lãi suất để kích cầu tăng trưởng, trong bối cảnh mức tăng trưởng GDP vào Quí I năm 2012 chỉ ở mức hơn 4%, thua xa chỉ tiêu Chính phủ 6-6.5%.
Tôi cho rằng những lời cảnh báo đều rất chính xác.
Rõ ràng là sự nới lỏng quá mức sẽ dẫn đến tái lạm phát.
Thêm vào đó, sự suy giảm trong tốc độ tăng trưởng kinh tế và xuất khẩu sẽ dẫn đến cán cân xuất nhập khẩu bị nghiêng thêm về hướng nhập siêu, gia tăng áp lực đối với tiền Đồng, nhất là khi lượng dự trữ ngoại tệ của Việt Nam vẫn còn khá thấp.
Vì vậy tôi nghĩ điều quan trọng đối với Chính phủ Việt Nam lúc này đó là tìm cách cân bằng giữa việc kích cầu tăng trưởng và giữ lạm phát ở mức độ ôn hòa (giống Trung Quốc và Ấn Độ) để tránh sự thái quá trong quá khứ.
Độ nhạy cảm của kinh tế Việt Nam trước biến động của thị trường thế giới sẽ là thử thách đối với Chính phủ Việt Nam trong việc đảm bảo chất lượng cũng như sự minh bạch trong cách chính sách quản lí kinh tế.

"Cải tổ và sự minh bạch"

"Một trong những điểm yếu về dài hạn của Việt Nam là sự vắng mặt của sự cải tổ bộ máy điều hành trong công cuộc cải cách tổng thể vốn đang diễn ra rất chậm chạp"
BBC: Những thế mạnh và điểm yếu hiện hữu nào mà ông cho rằng sẽ tiếp tục đóng vai trò tiềm năng hoặc nguy cơ về lâu dài cho nền kinh tế Việt Nam trong tương lai ?
Raphaël Cecchi: Nói về thế mạnh lâu dài của Việt Nam, tôi cho rằng đó là tính chất đa ngành của nền kinh tế cũng như tính năng động của thị trường trong nước.
Một thế mạnh rõ ràng nữa đó là một lược lượng lao động trẻ tuổi với chi phí lao động thấp, là một yếu tố rất hấp dẫn đầu tư nước ngoài.
Tuy nhiên chi phí lao động trong nước đang được tăng dần qua các năm và thế mạnh này sẽ từng bước bị bào mòn.
Nói về điểm yếu về dài hạn của Việt Nam, có thể nói đó là sự vắng mặt của việc cải tổ bộ máy điều hành trong công cuộc cải cách tổng thể vốn đang diễn ra rất chậm chạp.
Sự yếu kém trong việc quản lí các tập đoàn quốc doanh sẽ còn là yếu tố nảy sinh các vụ tai tiếng tương tự Vinashin, Vinalines.
Sự thiếu minh bạch trong con số thống kê các khoản nợ của các tập đoàn cổ phần hóa, trong đó có các ngân hàng lớn sau một thời gian dài chứng kiến sự tăng vụt của các khoản nợ, trong bối cảnh sự bế tắc của ngành bất động sản sẽ là mối hiểm họa tiềm tàng đối với khả năng quản lí nợ quốc gia của chính phủ.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét