Lập
một công ty mua bán nợ xấu trực thuộc Ngân hàng Nhà nước hay mở rộng
công ty mua bán nợ xấu thuộc Bộ Tài chính để giải quyết số nợ xấu trong
hệ thống tài chính tăng lên từng ngày?
Nợ xấu 10% hay hơn?
Công
khai thông tin về con số nợ xấu trong hệ thống tài chính của Thống đốc
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tại diễn đàn Quốc hội mới đây đã nhận được
nhiều phản ứng trái chiều. Theo Thống đốc Nguyễn Văn Bình, nợ xấu của hệ
thống NH, theo đánh giá của NHNN hiện đã tăng lên mức 10%.
 |
Nợ xấu trong khối NH được ví như "cục máu đông" của nền kinh tế
|
Tăng
tới hơn 6% so với những công bố trước đây của cơ quan quản lý tiền tệ
khiến nhiều người bị "sốc". Nhưng, nếu so với những đánh giá độc lập của
các hãng xếp hạng tín nhiệm trước đây, như Fitch Ratings trong đánh giá
độc lập của mình cho rằng nợ xấu hệ thống NH Việt Nam khoảng 13% tổng
dư nợ; hay Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) trong công
bố mới nhất cũng đưa ra mức dự báo nợ không có khả năng thu hồi của khối
NH dao động 8,25-14,01%... đưa ra thì nhiều chuyên gia và cả người
trong cuộc cũng không phải quá bất ngờ.
Chuyên
gia kinh tế Bùi Kiến Thành tỏ ra không mấy bất ngờ về con số nợ xấu mà
Thống đốc NHNN công bố. "Tôi không bất ngờ về sự khác biệt các con số nợ
xấu nay, vì NHNN cũng đã có báo cáo Chính phủ việc này rồi. Nếu căn cứ
theo khai báo của các NH thì dự nợ xấu chỉ như vậy, nhưng qua thanh tra,
kiểm tra thực tế thì mức nợ xấu cao hơn khai báo nhiều lần. Đây là phần
trách nhiệm của NHNN, phải xác định được nợ xấu thực sự là bao nhiêu,
từ đó, quản lý được rủi ro trong hệ thống" – ông Thành nói và lưu ý.
Trong
khi lãi suất cho vay đã giảm mạnh khi trần lãi suất về 9%/năm, nhưng
trong bối cảnh kinh doanh không thuận lợi và nợ xấu vẫn đang là vấn nạn
ngăn dòng tín dụng thì dòng vốn khó khơi thông, dù vốn khả dụng dư thừa.
Chỉ khi nào "cục máu đông" nợ xấu được giải quyết thì lúc đó cây cầu
vốn giữa DN và NH mới hết "tắc nghẽn".
Hiện,
ngoài công ty mua bán nợ xấu DATC thuộc Bộ Tài chính và 20 công ty mua
bán nợ xấu trực thuộc các NHTM (công ty AMC) thì khi nợ xấu đang gia
tăng nhanh chóng chắc chắn cần một giải pháp căn cơ để quét sạch.
Và
để giải quyết số nợ khủng này, người đứng đầu NHNN cho hay, cơ quan này
đang nghiên cứu để thành lập một công ty mua bán nợ xấu quốc gia với số
vốn khoảng 100.000 tỷ đồng.
Tuy
nhiên, điều băn khoăn là hiện đã có một công ty mua bán nợ xấu quốc gia
(DATC) trực thuộc Bộ Tài chính, việc lập một công ty mua bán nợ mới có
thực sự cần thiết và xử lý được vấn nạn nợ xấu đang ngày càng "dềnh" lên
trong hệ thống NH? Hay nên "xốc" lại và bơm vốn cho DATC để công ty này
phát huy hơn nữa hiệu quả hoạt động của mình. Thêm nữa, số vốn 100.000
tỷ đồng mà NHNN dự trù bơm cho công ty mua bán nợ mới sẽ lấy nguồn từ
đâu?... Vẫn đang là những câu hỏi rối bời chưa có giải đáp thỏa đáng.
Mua lại không dễ
Xung quanh câu chuyện lập công ty mua bán nợ xấu trực thuộc NHNN, trao đổi với PV báo điện tử Infonet,
chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh nói thẳng: "Không nên thành lập công ty
mua bán nợ vì việc thành lập một công ty trực thuộc Nhà nước khá phức
tạp trong quản lý, nhất là trong bối cảnh các DNNN đang cần sắp xếp
lại". Theo TS. Ánh, kinh nghiệm trong xử lý nợ xấu của các nước cho
thấy, thường những DN kiểu này chỉ được thành lập ra làm 1 nhiệm vụ duy
nhất, khi nhiệm vụ đó hoàn thành thì sẽ bị giải tán. "Nếu chỉ "đẻ" ra
một DN để giải quyết công việc trước mắt thì không nên. Bởi khi giải
quyết xong làm thủ tục giải thể cho nó khá phức tạp, như hiện nay nhiều
DN muốn xin "chết" mà không được chết" – ông Ánh nói.
Thừa
nhận với số vốn ít ỏi hơn 2.000 tỷ đồng của DATC hiện nay khó lòng giải
quyết được số nợ xấu đang "chất cao như núi" (hiện lên tới 270.000 tỷ
đồng), nhưng ông Phạm Mạnh Thường – Phó tổng giám đốc DATC vẫn cho rằng,
thay vì lập một DN mới NHNN nên phối hợp với Bộ Tài chính, cụ thể là
công ty mua bán nợ trực thuộc Bộ Tài chính, xem xét vướng mắc trong cơ
chế chính sách hiện đang nằm ở đâu; từ đó tìm ra phương án giải quyết nợ
xấu hiệu quả nhất.
Còn
chuyên gia Bùi Kiến Thành nói thẳng, Chính phủ không có nhiệm vụ phải
mua lại nợ xấu của NH. "Hiện trong hệ thống tài chính tồn tại những NH
lại là sân sau của một số đại gia nào đó, huy động vốn trong nhân dân để
cho vay dự án của mình. NHNN cũng đã thấy hiện tượng đó rồi, những
trường hợp này lên tới 60-70% nợ xấu. NHNN phải khoanh các đối tượng
này, giám sát chặt chẽ. Vấn đề là Chính phủ phải xác định rõ mục tiêu
mua nợ xấu để làm gì? Nếu để ra lợi nhuận thì phải tính toán. Còn nếu để
cứu nền kinh tế, thì cần đạt mục tiêu bảo toàn vốn đã bỏ ra và khơi
thông dòng vốn cho ngân hàng"- ông Thành nêu quan điểm.
Nợ
xấu gia tăng quá cao trong hệ thống tài chính gây ra những hệ lụy, đây
cũng được coi là nguyên nhân chính khiến dòng vốn bị ứ đọng trong nhà
băng, nảy sinh nghịch lý NH thì thừa tiền, DN thì khốn khổ, chạy vạy đủ
kiểu cũng không thể với tới vốn vay.
TS.
Nguyễn Đức Thành – Giám đốc VEPR nhấn mạnh, chính các NH phải chịu
trách nhiệm trong giải quyết nợ xấu. Tiền không phải vấn đề quan trọng,
mà đầu tiên phải giải quyết được vấn đề sở hữu chéo tại một số NH hiện
nay rất đáng ngại. "Cần giải quyết tình trạng sở hữu chéo thông qua thực
thi nghiêm ngặt việc thoái vốn của các tập đoàn, tổng công ty lớn khỏi
khu vực tài chính - NH, cần sửa đổi các giới hạn về sở hữu cũng như cấp
tín dụng liên quan đến các cổ đông lớn, quy định về các ngân hàng sở hữu
chéo lẫn nhau..."- TS. Thành nói.
Trường Giang
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét