Về hệ số ICOR 2001-2003

Bài giải trình năm 2003:

Về hệ số ICOR 2001-2003

Để đánh giá hiệu quả đầu tư, phương pháp thông dụng nhất là sử dụng hệ số ICOR. Hệ số ICOR thể hiện nhu cầu vốn đầu tư cần thiết để tăng thêm một đơn vị GDP. Trên thực tế, vốn đầu tư thường có tác động để có tăng trưởng GDP sau một số năm, nhưng người ta thường sử dụng thời gian trễ là 1 năm (tức là đầu tư năm t sẽ làm tăng GDP của năm t+1). Hệ số ICOR của năm t được xác định bằng cách chia vốn đầu tư của năm t-1 cho khối lượng GDP tăng thêm của năm t. Nếu hệ số ICOR tăng lên thì hiệu quả sử dụng vốn đầu tư giảm sút và ngược lại, nếu hệ số ICOR giảm xuống thì hiệu quả sử dụng vốn đầu tư tăng lên.

Hệ số ICOR của cả nền kinh tế Việt Nam trong các năm 2001, 2002 và 2003 tương ứng là 4,78; 4,83 và 4,74 (bình quân 3 năm 2001-2003 là 4,78). So với các nước phát triển thì hệ số ICOR cũng tương đối hợp lý trong thời kỳ tăng trưởng kinh tế nhanh. Tuy nhiên, xét trong bối cảnh xuất phát điểm của chúng ta còn thấp, tỷ trọng nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ giản đơn còn cao… thì hệ số ICOR nói trên của ta tương đối cao, tức hiệu quả vốn đầu tư vẫn thấp (năm 2000 hệ số ICOR của Đài Loan là 3,8; Singapore là 3,2; Malaysia là 3,2, Trung Quốc là 4,7…).

Trong ba khu vực của nền kinh tế, hệ số ICOR cũng khá khác nhau qua ba năm qua.

Đáng chú ý là ngành dịch vụ hệ số ICOR cao gần gấp đôi so với mức chung của nền kinh tế (năm 2001 là 7,27; năm 2002: 7,73; năm 2003 là 7,36). Suất đầu tư của ngành dịch vụ cao, một phần do trong các năm gần đây chúng ta đã tập trung đầu tư cho một số dự án lớn thuộc lĩnh vực hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục, du lịch…; các dự án này đang trong quá trình triển khai xây dựng chưa phát huy hiệu quả là một trong những nguyên nhân chủ yếu làm cho hệ số ICOR của lĩnh vực ở mức cao.

Trong lĩnh vực nông nghiệp, hệ số ICOR có xu hướng giảm dần (năm 2001 là 6,48; năm 2002 là 3,55; năm 2003 khoảng 4,55); bình quân 3 năm là 4,86, tương đương mức chung của toàn nền kinh tế. Năm 2002, do một số các dự án lớn trong ngành nông nghiệp đã hoàn thành đưa vào sử dụng và phát huy tác dụng đối với nền kinh tế, điều kiện thời tiết khí hậu thuận lợi đã góp phần thúc đẩy tăng trưởng trong nông nghiệp đạt mức cao (trên 4%), đó là một trong các lý do làm cho hệ số ICOR trong năm này khá thấp.

Hệ số ICOR thấp nhất thuộc về ngành công nghiệp và xây dựng (năm 2001 là 2,88; năm 2002 là 3,09 và năm 2003 là 3,07; bình quân 3 năm là 3,01%), đây có thể coi là khu vực sử dụng vốn đầu tư có hiệu quả nhất. Điều này thể hiện rất rõ ở tốc độ tăng trưởng ngành công nghiệp và xây dựng trong ba năm khá cao (năm 2001 tăng 10,39%; năm 2002 tăng 9,44%; năm 2003 tăng 10,28%). Nếu trong các năm tới, ta thực hiện mạnh các giải pháp giảm chi phí sản xuất trong các ngành công nghiệp đã được Chính phủ trình Quốc Hội thì hệ số ICOR ở lĩnh vực này còn thấp hơn và có thể đạt tương đương với các nước trong khu vực./.