Lào sắp khởi công xây đập thủy điện Xayaburi trên sông Mêkông

Lào sắp khởi công xây đập thủy điện Xayaburi trên sông Mêkông

Công trình thủy điện Xayaburi vẫn được âm thầm xúc tiến dù chưa có đèn xanh chính thức.

Tổ chức Sông ngòi Quốc tế International Rivers

Thụy My
Trong tuần này, Lào sẽ khởi công xây đập thủy điện Xayaburi trên sông Mêkông - công trình đã bị hoãn lại từ một năm rưỡi qua vì bị các nước láng giềng phản đối. Thứ trưởng Năng lượng Lào hôm nay 05/11/2012 cho hãng thông tấn AFP biết như trên, và khẳng định rằng dự án đã được sửa đổi để xoa dịu sự lo ngại của các nước xung quanh.

Ông Viraphonh Viravong, Thứ trưởng Năng lượng Lào tuyên bố: “Sau hai năm chuẩn bị tại khu vực gần địa điểm xây dựng, chính phủ Lào sẽ tổ chức lễ động thổ ngày 7/11 và sẽ bắt đầu công trình đập thủy điện”. Ông Viravong cho biết: “Chúng tôi đã chỉnh đốn một số chi tiết dự án, với hy vọng làm an lòng các nước láng giềng”, và khẳng định đập thủy điện này sẽ được hoàn tất vào khoảng “cuối năm 2019, như dự kiến”.

Dự án xây đập thủy điện Xayaburi trị giá 3,8 tỉ đô la do tập đoàn Thái Lan CH Karnchang tiến hành, từ nhiều tháng qua đã vấp phải sự phản đối của các nước láng giềng. Ủy ban sông Mêkông (gồm Việt Nam, Cam Bốt, Thái Lan và Lào) vào tháng 5/2011đã quyết định ngưng dự án xây dựng đập Xayaburi, là đập thủy điện đầu tiên trong số 11 dự án ở hạ lưu sông Mêkông.

Việt Nam và Cam Bốt đặc biệt lo sợ đập này sẽ ảnh hưởng đến lượng cá và phù sa, còn Lào nhiều lần cam kết sẽ chỉnh sửa dự án để đáp ứng mối lo ngại trên. Tờ báo chính thức của Lào, Vientiane Times hồi tháng Bảy cho biết đập Xayaburi sẽ được trang bị một hệ thống cho phép 85% lượng cá vượt qua đập.

Nước Lào cộng sản vốn không có đường ra biển và ít ngành công nghiệp, đặt hy vọng vào thủy điện để phát triển, mơ ước sẽ trở thành “cột trụ Đông Nam Á”. Nhưng dự án đập Xayaburi nằm ở miền tây bắc Lào, đã trở thành biểu tượng của rủi ro đang đè nặng lên dòng sông Mêkông. Các nhà hoạt động sinh thái khẳng định con đập có năng lực 1.260 megawatt này sẽ là thảm họa cho 60 triệu dân cư đang sống dựa vào dòng Mêkông trong ngành vận chuyển, thực phẩm và cho nền kinh tế.

Trong khi Thái Lan là nước sẽ mua phần lớn lượng điện do nhà máy thủy điện Xayaburi sản xuất ra, những người dân Thái Lan sống dọc theo sông Mêkông đã nộp đơn tại Bangkok kiện việc xây dựng đập thủy điện này. Hiện tòa án Thái Lan chưa đưa ra một quyết định nào.