(1) Vợ Đông chồng Tây: Chuyện thật lấy Tây

Chuyện thật lấy Tây

Bìa cuốn Vợ Đông chồng Tây do họa sĩ Kim Duẩn thiết kế, NXB Trẻ 2012

Tôi có gặp Kiều Bích Hương vài ba lần, khi chị là phóng viên của Ban Văn nghệ, báo Tiền Phong. Rồi có một dạo chị vào làm trong chi nhánh của báo tại thành phố Hồ Chí Minh. Rồi nghe nói chị lấy một anh chàng kỹ thuật viên người Bỉ, theo chồng sang đấy định cư. Những mối tình như vậy thường được coi là vì người phụ nữ khao khát một cuộc đổi đời xa hoa. Chắc đó không phải là trường hợp của Kiều Bích Hương. Chị vốn có một đời sống riêng khá thuần phác, giản dị, tự kiếm sống cũng kha khá bằng nghề báo và không phải kiểu người xa hoa phù phiếm viển vông.

Bất ngờ mới đây chị gửi đến tôi bản thảo tập ghi chép Vợ Đông chồng Tây. Một thứ phóng sự “Kỹ nghệ lấy Tây” đời mới, nhưng nó không chỉ cung cấp cho người đọc một thứ kỹ nghệ. Còn hơn thế nhiều. Ở trong ấy mở ra bao nhiêu số phận ta lấy Tây và Tây lấy ta, Á lấy Âu và Âu lấy Á.

Lấy vì định mệnh, có nhiều. Lấy vì tiền, nhiều hơn. Lấy vì những toan tính, cũng nhiều hơn. Lấy vì yêu, ít hơn một chút. Những cuộc hôn nhân đa chủng tộc có cả ngọt ngào và cay đắng, như mọi cuộc hôn nhân đồng chủng. Những thuận lợi và cả những gian nan. Những con người thụ động đi vào cuộc sống gia đình ở xứ người, là nạn nhân của số phận, đành mặc cho nó trôi dạt đến đâu thì đến. Những con người có đầu óc quyết đoán, giữa môi trường xa lạ vẫn vững vàng bản lĩnh, đầy tính tự lập, tự mình quyết định vận mệnh của mình. Những tính toán thiệt hơn chính xác và đúng đắn, bên cạnh những sai lầm va vấp dẫn đến kết cục bi đát. Những cảnh đời đáng thương sa sút dần mòn, bên cạnh những số phận tự chủ có hậu. Rồi định mệnh nối dài sang cuộc đời của lũ trẻ sinh ra trong những gia đình đa chủng tộc.

Đọc cuốn sách này, ta phần nào hiểu ra có những cảnh đời lấy Tây như Kiều Bích Hương là do tình yêu và định mệnh. Không còn làm nghề phóng viên đi phỏng vấn văn nghệ sĩ và đưa tin về các sự kiện văn nghệ nữa, bây giờ Kiều Bích Hương “đi thực tế” bằng cả cuộc đời mình. Từ chuyến đi thực tế này, chị đã sống thực với cộng đồng những người lấy Tây, chắt ra từ đó những điều rất thật. Cuốn sách hấp dẫn nhờ những câu chuyện sống động, bằng một ngôn ngữ sáng rõ và thành thật. Lợi thế hoàn cảnh đã khiến Kiều Bích Hương trở thành cây bút hiếm hoi trong làng báo Việt Nam đem đến cho người đọc một tác phẩm chân thật và đầy cảm xúc. Không chỉ mang lại những hiểu biết về cách thức làm thủ tục lấy Tây, kinh nghiệm vượt qua những cuộc phỏng vấn, kiểm tra mức độ thật giả của các cuộc hôn nhân, bài học để bắt đầu hòa nhập cộng đồng mới, tự điều chỉnh khi gặp sốc văn hóa ở xứ người… biết đâu còn một vài điều nữa mà cuốn sách này có thể làm được: giúp tăng cường sự hiểu biết, cảm thông và tránh được hiểu lầm cùng định kiến cho những cặp vợ chồng đa chủng tộc. Nói vui, biết đâu nhờ vậy mà có thêm nhiều người lấy Tây và thực sự hạnh phúc.

Có thể là hơi sớm và hơi tham lam, nhưng tôi mong có ngày được đọc những cuốn sách khác của Kiều Bích Hương, về những khía cạnh khác của đời sống người Việt ở xứ Tây Âu của chị.

Hồ Anh Thái