Doanh nghiệp châu Âu 'chê' môi trường kinh doanh VN

Chỉ số Môi trường kinh doanh do Phòng Thương mại châu Âu (EuroCham) tính toán tiếp tục giảm quý thứ 4 liên tiếp, xuống 45 điểm. Đây cũng là quý thứ 2 chỉ số này nằm dưới ngưỡng trung bình.
Việt Nam tiếp tục tụt hạng về môi trường kinh doanh
'Không nên để năng lực cạnh tranh VN rớt mãi'

EuroCham vừa công bố báo cáo Môi trường kinh doanh quý IV/2012, dựa trên kết quả khảo sát các doanh nghiệp châu Âu đang hoạt động tại Việt Nam. Theo đó, chỉ số Phát triển môi trường kinh doanh (Business Climate Index - BCI) do tổ chức này tính toán giảm từ 48 điểm của quý III xuống mức kỷ lục là 45 điểm. Như vậy, chỉ báo này đã giảm liên tục kể từ đầu năm 2012, sau khi có cải thiện nhẹ vào cuối năm 2011.

Doanh nghiệp châu Âu vẫn mở rộng đầu tư dù phàn nàn về môi trường kinh doanh tại VN. Ảnh: Redux

EuroCham tiền hành lấy mẫu với 75% là các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất - công nghiệp, còn lại là dịch vụ và các lĩnh vực khác. Mối quan ngại của hầu hết nhà đầu tư đều tập trung vào lĩnh vực thuế - phí, các khoản phạt cũng như sự “thăm hỏi” thường xuyên của các cơ quan quản lý.

Số doanh nghiệp đánh giá “tích cực” đối với kết quả kinh doanh hiện tại giảm từ 30% của báo cáo trước xuống 26%, trong khi số đánh giá tiêu cực lên tới hơn một phần ba. Tương tự, cũng chỉ có 26% doanh nghiệp tỏ thái độ lạc quan về triển vọng kinh doanh, trong khi có đến 35% nhận định “không tốt” hoặc “rất xấu”.

Những kết quả này có nguyên nhân, trong đó 72% doanh nghiệp được hỏi cho biết họ đang và sẽ tiếp tục gặp khó khăn do tình hình kinh tế vĩ mô, trong đó có 50% nhận định có thể chịu nhiều ảnh hưởng tiêu cực từ lạm phát trong trung hạn, mặc dù ở thời điểm hiện tại, CPI đã phần nào được kiềm chế.

Đối với hoạt động kinh doanh hiện tại, 44% doanh nghiệp hy vọng có thể tăng doanh số trong năm nay, giảm nhẹ so với khảo sát quý trước. Tuy nhiên, cũng có đến một phần ba số được hỏi cho biết sẽ không kiếm được nhiều tiền bằng năm trước.

Trong bối cảnh đó, nhiều doanh nghiệp cho rằng chính sách thuế thu nhập ở Việt Nam hiện quá cao, bên cạnh các chế độ giám sát từ cơ quan quản lý. 72% số doanh nghiệp được EuroCham khảo sát cho biết đang cảm thấy không thoải mái đối với các chính sách phạt, thuế, kiểm toán… 10% trong số này cho biết những rào cản ấy có thể ảnh hưởng xấu tới việc kinh doanh của họ tại Việt Nam.

Chỉ số Môi trường kinh doanh VN của Eurocham trong vòng 9 quý gần đây.

Trao đổi về kết quả khảo sát, Giám đốc điều hành EuroCham - Paul Jewell cho rằng sự sụt giảm liên tiếp của BCI phản ánh sự thiếu tự tin của các doanh nghiệp trong việc tiếp tục xác định Việt Nam là địa chỉ đầu tư tiềm năng: “Nguyên nhân chính là do những thay đổi còn tương đối chậm về mặt chính sách. Chúng tôi sẽ tiếp tục đối thoại với Chính phủ để thúc đẩy quá trình này”, ông Jewell cho biết.

Tuy vậy, một điểm khá thú vị được khảo sát chỉ ra là mặc dù phải đối mặt với khó khăn, tỷ lệ doanh nghiệp châu Âu dự kiến mở rộng đầu tư vẫn tăng tới 7% so với quý trước, lên mức 39%. Trong khi số dự kiến giảm quy mô lại hạ xuống mức 13%. 40% số được hỏi cũng cho biết sẽ tuyển thêm lao động trong khi 33% trả lời sẽ giữ nguyên lượng nhân công như hiện nay.

“Chúng tôi hy vọng những tiến triển gần đây trong việc đàm phán hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam và EU có thể góp phần thúc đẩy sức cạnh tranh cũng như tính hấp dẫn của nền kinh tế, qua đó giúp đảo chiều xu hướng đang tương đối tiêu cực của môi trường kinh doanh”, Chủ tịch EuroCham - Preben Hjortlund nhận định.

Nhật Minh