Mê hồn trận… kính thuốc - Bài 2: Lách luật để… “làm ăn”!

Mê hồn trận… kính thuốc
Bài 2: Lách luật để… “làm ăn”!

Lập lờ giữa kinh doanh mắt kính thời trang với kinh doanh kính thuốc; nhân viên đo khúc xạ hoặc mài lắp kính thuốc không có chứng chỉ hành nghề hoặc chứng chỉ về thiết bị y tế.

Thông tư 41/2011/TT-BYT ngày 14-11-2011 của Bộ Y tế quy định phạm vi hoạt động chuyên môn đối với cơ sở kính thuốc như sau: Đo tật khúc xạ mắt, tư vấn về việc sử dụng kính. Mài lắp kính thuốc theo đơn của bác sĩ (BS) và bảo hành kính thuốc. Tuy nhiên, hầu hết các cửa hàng mắt kính kiêm hoạt động kính thuốc sau khi đo khúc xạ và thử tròng kính đều thực hiện mài lắp kính cận, viễn, loạn cho khách hàng mà không cần đơn của BS.

"Kính nào cũng là kính!"

Theo BS Trương Thanh Trung, Trưởng phòng Y tế quận 2 (TP.HCM), không ít các cửa hàng chỉ đăng ký kinh doanh mắt kính thời trang. Tuy nhiên, khi thấy nhiều khách hàng có nhu cầu làm kính thuốc các cửa hàng liền trang bị thêm máy đo khúc xạ, nghiên cứu phương pháp đo mắt và lắp kính thuốc.

Tương tự, BS Nguyễn Văn Trường, Trưởng phòng Y tế huyện Hóc Môn, cho rằng hơn 10 cửa hàng trên địa bàn huyện đăng ký kinh doanh mắt kính. Thế nhưng khi kiểm tra phát hiện hầu hết kinh doanh thêm kính thuốc mà người đứng đầu cơ sở và người đo khúc xạ mắt không có chứng chỉ hành nghề. “Chẳng những phạt, đoàn kiểm tra còn yêu cầu các cửa hàng phải bổ sung hồ sơ đăng ký kinh doanh kính thuốc” - BS Trường nói.

Trong khi đó, BS Hà Văn Sắc, Trưởng phòng Y tế quận 12, cho rằng do các cửa hàng trên địa bàn chỉ đăng ký kinh doanh mắt kính, không liên quan đến kính thuốc nên ngành y tế không kiểm tra. Tuy nhiên, khảo sát của PV cho thấy hầu hết cửa hàng kinh doanh mắt kính trên địa bàn quận 12 đều kiêm nhiệm đo khúc xạ và lắp tròng kính thuốc! Nhiều cửa hàng mắt kính còn ghi trên bảng hiệu dòng chữ: “Kính cận, viễn, lão, áp tròng”. Cửa hàng Thế giới kính (C33-34 Nguyễn Văn Quá, quận 12) còn trương bảng “Trung tâm kính thuốc” với lời rao “có bác sĩ chuyên khoa mắt”, đáp ứng các nhu cầu cận, viễn, loạn, hai tròng, đa tròng....

Cửa hàng Thế giới kính (C33-34 Nguyễn Văn Quá, quận 12) trương bảng “Trung tâm kính thuốc” với lời rao có “bác sĩ” chuyên khoa mắt, đáp ứng các nhu cầu cận, viễn, loạn, hai tròng, đa tròng... Ảnh: TRẦN NGỌC

Học năm ngày là “hành nghề” ngay!

Ông Đ., chủ cửa hàng mắt kính ở quận Tân Bình, không giấu giếm cho biết trước đây ông kinh doanh kính thời trang. Sau thấy nhiều khách hàng có nhu cầu sử dụng kính thuốc nên ông tìm mua máy đo khúc xạ rồi gửi người bạn đang… thất nghiệp đến chỗ quen để học cách đo mắt và mài lắp kính. “Trong vòng năm ngày, bạn tôi bắt tay “hành nghề”” - ông Đ. nói.

Chính vì tay nghề và tròng kính thuốc tại các cửa hàng mắt kính không được kiểm soát nên nhiều khách hàng lãnh hậu quả, không biết kêu ai.

Cô H., giảng viên Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, ấm ức: “Cách đây hai tháng tôi ghé cửa hàng mắt kính trên đường Ba Tháng Hai (quận 10) đo mắt và làm kính. Kết quả mắt phải và trái cận lần lượt 3 độ và 3 độ 25. Cửa hàng bán cho tôi tròng kính Nhật với giá 340.000 đồng/cặp. Sử dụng hai ngày tôi luôn chóng mặt, nhìn không rõ, sau đó tôi ghé cửa hàng mắt kính của một doanh nghiệp uy tín để đo mắt lại. Kết quả mắt phải của tôi chỉ cận 1 độ 25, mắt trái cận 2 độ. Nhìn mắt kính tôi đeo, nhân viên cửa hàng quả quyết là của Trung Quốc, giá chỉ 80.000 đồng. Chưa hết, khi tôi hỏi mua tròng kính của Nhật thì nhân viên cho biết giá chỉ 180.000 đồng/cặp”.

Tương tự, bà L., công tác tại Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM, cho biết đầu năm 2012 đưa con trai học lớp 7 đến đo mắt tại cửa hàng mắt kính trên đường Điện Biên Phủ (quận 3, TP.HCM). Sau khi thông báo mắt phải và trái của con bà cận lần lượt là 2 độ 50 và 3 độ 25, nhân viên cửa hàng bảo nên làm kính của Mỹ với giá 480.000 đồng/cặp. “Nghĩ “tiền nào của nấy” nên tôi đồng ý. Mang kính được ba ngày con tôi than nhức mắt, đau đầu nên tôi đưa đến bệnh viện chuyên khoa mắt đo lại. Kết quả mắt phải chỉ cận 1 độ 25 và mắt trái cận 2 độ. Xem cặp kính con tôi đeo, kỹ thuật viên của bệnh viện quả quyết tròng kính của Hàn Quốc, giá chỉ độ 100.000 đồng/cặp” - bà L. bực tức.

Quản lý không được nên… buông? Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, một lãnh đạo của Sở Y tế TP.HCM cho biết trước đây Bộ Y tế có ra Thông tư 08/2006/TT-BYT (13-6-2006) hướng dẫn nhập khẩu trang thiết bị y tế. Theo đó, kính thuốc các loại (cận, viễn, loạn thị) thuộc trang thiết bị y tế, doanh nghiệp muốn nhập khẩu phải thông qua Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế (Bộ Y tế). Thông tư còn quy định Sở Y tế tỉnh, TP thực hiện kiểm tra, thanh tra các hoạt động kinh doanh, nhập khẩu trang thiết bị y tế. Tuy nhiên, đến ngày 21-6-2011, Bộ Y tế ra Thông tư 24/2011/TT-BYT hướng dẫn nhập khẩu trang thiết bị y tế (thay thế Thông tư 08/2006). Theo quy định mới thì chỉ kính áp tròng (cận, loạn, viễn thị) là trang thiết bị y tế, còn kính thuốc các loại không nằm trong danh mục trang thiết bị y tế. Vị này đặt câu hỏi: “Mặc dù trước đây kính thuốc được quy định là trang thiết bị y tế nhưng do quản lý lỏng lẻo nên loạn, chất lượng không đảm bảo, giá bán trên trời. Chẳng lẽ nay thấy hoạt động kính thuốc ngày càng xô bồ, việc quản lý không khả thi nên Bộ Y tế buông xuôi, đưa kính thuốc ra khỏi danh mục trang thiết bị y tế?”. Theo vị này, quyết định đưa kính thuốc các loại của Bộ Y tế ra khỏi danh mục thiết bị y tế quả là khó hiểu, càng gây thiệt hại cho khách hàng có các bệnh về mắt. Qua kiểm tra, đã phát hiện nhiều cửa hàng kinh doanh kính nhưng lại hành nghề kính thuốc. Kiểm tra các nhân viên đo khúc xạ hoặc mài lắp kính thuốc lại phát hiện họ không có chứng chỉ hành nghề hoặc không có chứng chỉ về thiết bị y tế. Đoàn kiểm tra đã xử phạt mạnh và yêu cầu tạm ngưng hoạt động kinh doanh kính thuốc. Thời gian tới, ngành y tế sẽ giám sát chặt các cửa hàng kinh doanh mắt kính nói chung và kính thuốc nói riêng. BS PHAN KIM BÌNH, Quyền Chánh Thanh tra Sở Y tế TP.HCM

TRẦN NGỌC