184 nghìn DN giải thể, ngừng hoạt động
hoặc “bốc hơi”
Hợp đồng ngày một thưa thớt, tiền thanh toán từ đơn
hàng cũ nhỏ giọt không đủ trả lương nhân viên, 3 tháng nay anh Lực phải
giao lại việc điều hành công ty, bản thân mình thì đầu quân cho một
doanh nghiệp nhà nước.
Quốc hội đồng ý giảm thuế cứu doanh nghiệp
Bộ Kế hoạch & Đầu tư: Gần 30% doanh nghiệp ‘chết’
Quốc hội đồng ý giảm thuế cứu doanh nghiệp
Bộ Kế hoạch & Đầu tư: Gần 30% doanh nghiệp ‘chết’
"Đi làm thuê để lấy mối, kiếm việc cho anh em làm",
anh cười buồn mỗi khi có ai hỏi lý do. Công ty của anh Lực thành lập gần
3 năm, chuyên về tư vấn kiến trúc và thi công công trình. Hồi công ty
mới hoạt động cũng là lúc thị trường xây dựng sôi động nhờ gói kích cầu
của Chính phủ, nên hợp đồng nhiều làm không xuể. Doanh số hàng tháng đủ
để trả lương cho hơn 20 kỹ sư, kiến trúc sư và tích lũy.
Nhưng một năm gần đây, các đơn hàng thưa dần. Từ chỗ
nhận làm các dự án quy mô hàng chục, thậm chí hàng trăm tỷ đồng, công ty
của anh chỉ nhận được những đơn hàng vài tỷ. Đã vậy tiền hoa hồng lại
tăng, từ mức 10-15% đã lên tới 30% giá trị hợp đồng.
 |
| Nhiều doanh nghiệp xây dựng, bất động sản đang điêu đứng vì khó đầu ra. Ảnh minh họa: AaronSantos |
Đầu năm nay, anh đành nhận lời mời làm trưởng phòng
xây dựng cơ bản của một công ty nhà nước với hy vọng mở rộng quan hệ,
thêm cơ hội mang hợp đồng về công ty riêng. Nhưng suốt 3 tháng qua, anh
cũng chỉ ký được vài ba hợp đồng nhỏ, chủ yếu là sửa chữa văn phòng. Đã
thế, chủ đầu tư còn chậm thanh toán. Thành ra nhiều khi anh lại phải lấy
tiền lương đi làm thuê của chính mình để tạm ứng cho nhân viên trong
lúc chờ tiền từ đối tác.
Trường hợp của anh Lực chỉ là một ví dụ nhỏ về những
doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa đang điêu đứng trong
cơn bĩ cực của nền kinh tế. Những câu chuyện như chủ doanh nghiệp phải
phát mãi tài sản, đi làm xe ôm hay một vị giám đốc sẵn sàng rao bán sức lao động trong vòng 10 năm để mong lấy được 3 tỷ đồng trả nợ… không còn là chuyện lạ trong giai đoạn hiện nay.
Kết quả khảo sát gần đây của các cơ quan chức năng
cũng phát đi tín hiệu báo động về tình hình hoạt động của các doanh
nghiệp. Bộ Kế hoạch & Đầu tư xác nhận có đến 28,4% số đơn vị đang có
đăng ký kinh doanh đã giải thể (81.900), đăng ký ngừng hoạt động
(16.000) hoặc “bốc hơi” mà cơ quan chức năng không hề hay biết (khoảng
85.800 doanh nghiệp).
Trong khi đó, theo khảo sát của Phòng Thương mại &
Công nghiệp Việt Nam (VCCI) 8,4% trong số thành viên của tổ chức này đã
giải thể hoặc ngừng hoạt động trong năm 2011. Những tháng đầu 2012,
chiếm phần lớn trong số này là các doanh nghiệp dân doanh.
Một thống kê khác của cơ quan thuế cho thấy tổng thu
nội địa quý I/2012 chỉ đạt gần 141.000 tỷ đồng, chỉ tương đương 97% cùng
kỳ. Trong đó, thuế giá trị gia tăng (VAT) nộp về chỉ tăng 6% (thấp nhất
trong vòng nhiều năm) còn thuế thu nhập doanh nghiệp lại giảm khoảng
4%. Số liệu cập nhật đến tháng 2 cũng cho thấy tình trạng nợ thuế của
các doanh nghiệp tăng 28,5% so với cùng kỳ năm ngoái.
Những thống kê nêu trên cho thấy cơ quan quản lý, trên
thực tế, đã có những nỗ lực đáng kể trong việc “bắt mạch” những khó
khăn của doanh nghiệp. Kết quả của những khảo sát này đã được cụ thể
bằng gói giải pháp trị giá 29.000 tỷ đồng vừa được Chính phủ công bố,
trong đó tập trung vào các giải pháp giãn - giảm thuế, tiền thuê đất,
lùi thời hạn nộp tiền sử dụng đất…
Tuy vậy, nhìn lại những kết quả khảo sát nêu trên,
điều dễ cảm nhận là các con số thống kê mới chỉ hoàn thành nhiệm vụ chỉ
rõ “người bệnh đang sốt cao”. Trong khi đó, căn nguyên của cơn bạo bệnh,
hay chính xác hơn là việc doanh nghiệp đang khó ở đâu, vẫn là điều
khiến dư luận thắc mắc. “Đơn thuốc” 29.000 tỷ đồng do vậy, vẫn bị nghi
ngờ là khó đánh trúng mục tiêu bởi với những trường hợp doanh nghiệp nêu
trên, việc giảm thuế, phí mang lại rất ít tác động.
Một khảo sát trên diện hẹp (60 doanh nghiệp tại Đà
Nẵng và TP HCM) do Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia tiến hành trong
tháng 4 cho thấy thuế - vấn đề mà gói giải pháp tập trung tháo gỡ -
dường như không phải cái khó lớn nhất và chắc chắn không phải cái khó
duy nhất của doanh nghiệp.
Bên cạnh các yếu tố đầu vào tăng cao, tiếp cận vốn và
tiêu thụ sản phẩm mới là vấn đề được doanh nghiệp nhắc đến nhiều nhất:
Chỉ số tồn kho tháng 4 tăng 32,1%, phá kỷ lục 26,2% của tháng 2 năm
ngoái (trong đó kim loại đúc sẵn tăng trên 100%, xi măng, vôi vữa tăng
44%). Cùng với đó, 63% trong số các doanh nghiệp được hỏi cho biết hầu
như không tiếp cận được tín dụng và hơn 72% trong số này cho biết đang
bị đối tác chiếm dụng vốn.
 |
| Nhiều ý kiến cho rằng chính sách tiền tệ cần thông thoáng hơn để cứu doanh nghiệp. Ảnh: Hoàng Hà |
Chính kết quả này đã là cơ sở để Tiến sĩ Hà Huy Tuấn -
Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia - cho rằng để tháo gỡ
khó khăn cho doanh nghiệp hiện nay, bên cạnh các giải pháp đã được công
bố, cần tiếp tục cải thiện khả năng tiếp cận vốn cho doanh nghiệp. “Ngân
hàng cần cởi mở, tin tưởng hơn vào doanh nghiệp”, ông Tuấn nhận định .
Chia sẻ quan điểm với Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát, trao đổi với VnExpress.net
gần đây, một chuyên gia của Bộ Tài chính cũng thừa nhận, cá nhân ông
cho rằng trong giai đoạn hiện nay, các giải pháp về tiền tệ, tín dụng
ngân hàng sẽ có tác động mạnh, trực tiếp hơn các giải pháp về tài chính.
Riêng về giải quyết tồn kho cho doanh nghiệp, hầu hết các chuyên gia
đều cho rằng nên đề xuất Quốc hội cho phép giảm thuế VAT, thay vì chỉ
giãn 6 tháng như hiện nay, để doanh nghiệp có điều kiện giảm giá, tiêu
thụ sản phẩm.
Tuy vậy, khi tiến hành khảo sát, một chi tiết cũng
được các cơ quan chức năng lưu ý là nhiều doanh nghiệp, địa phương, hiện
có biểu hiện “giấu bệnh” hoặc bản thân không biết “mình bệnh ở đâu”.
“Chúng tôi đặt 2 câu hỏi với địa phương là nhóm doanh nghiệp nào gặp
khó, khó như thế nào. Với doanh nghiệp thì thêm một câu là khó khăn đó
ảnh hưởng như thế nào đến giá thành, giá bán… thì đều không nhận được số
liệu cụ thể hay câu trả lời thỏa đáng”, Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát
tài chính chia sẻ.
Theo ông Hà Huy Tuấn thì mặc dù tôn trọng việc giữ bí
mật kinh doanh của doanh nghiệp nhưng việc không biết chính xác doanh
nghiệp đang khó ở đâu, khó ở mức độ nào sẽ khiến cho việc “bắt bệnh” khó
chính xác. Các giải pháp đưa ra, do đó cũng khó trúng mục tiêu, gây tổn
hại, tốn kém cho nền kinh tế trong khi doanh nghiệp “đáng cứu” lại
không được cứu.
Nhật Minh - Song Linh
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét