Những 'Xác chết biết đi'
'Xác chết biết đi' đe dọa kinh tế Trung Quốc
Đồng euro chỉ còn là xác chết biết đi
Ngân hàng 'thây ma biết đi'
Trung Quốc buộc ngân hàng cấp vốn cho các công ty thua
lỗ để tránh phá sản sẽ phải đánh đổi bằng suy thoái trong tương lai, cựu
chuyên gia Morgan Stanley - Andy Xie cảnh báo.
Để kìm hãm đà suy giảm, chính quyền địa phương Trung
Quốc đã gây sức ép lên các tổ chức tín dụng tiếp tục cấp vốn cho nhiều
công ty bất chấp lợi nhuận cao hay thấp. Chính việc này đã tạo ra các
công ty theo kiểu "xác chết biết đi" (zombie), vì dù đã bên bờ vực phá
sản nhưng vẫn được chính phủ duy trì hoạt động.
|
Bất động sản là một trong hai lĩnh vực có nhiều công ty 'zombie' nhất Trung Quốc. Ảnh: Xinhua |
Trả lời phỏng vấn của CNBC, Andy Xie - cựu
chuyên gia kinh tế khu vực Châu Á - Thái Bình Dương tại Morgan Stanley,
cho biết: "Các ngân hàng Trung Quốc không thể rút tiền ra khỏi những
công ty sắp sụp đổ như vậy. Mà ở đây lại có rất nhiều doanh nghiệp sắp
biến thành xác chết biết đi mất rồi".
Xu hướng này ngày càng trở nên trầm trọng khi suy giảm
kinh tế đang ảnh hưởng đến hàng loạt ngành công nghiệp. Mùa công bố báo
cáo tài chính năm nay được dự báo là tồi tệ nhất lịch sử khi nhiều công
ty lớn, từ nhà băng đến hàng không, đều giảm lợi nhuận tới hàng chục
phần trăm.
Xie cho biết hiện tượng zombie này đặc biệt phổ biến
trong lĩnh vực tài chính và bất động sản, vì chính quyền địa phương hỗ
trợ vào hai lĩnh vực trên rất mạnh. Tuy rằng việc này có thể giúp giảm
tình trạng phá sản tạm thời, nhưng theo ông, Trung Quốc sẽ phải đánh đổi
bằng suy thoái kinh tế.
Trong một bài báo hồi đầu năm, ông đã viết: "Trung
Quốc có thể sẽ ngăn chặn tình trạng phá sản tràn lan bằng cách buộc ngân
hàng tiếp tục cấp vốn cho các công ty thua lỗ. Tuy nhiên, việc này sẽ
gây áp lực lên tăng trưởng kinh tế trong dài hạn". Hậu quả là, suy thoái
sẽ khiến các doanh nghiệp không thể phục hồi lợi nhuận và kéo tụt thị
trường chứng khoán. Shanghai Composite Index đang là chỉ số hoạt động
tồi tệ nhất châu Á trong năm nay với mức giảm 6%.
Ông Xie giải thích rằng: "Vấn đề của các công ty Trung
Quốc là họ dựa quá nhiều vào nợ và có chi phí cố định cao. Vì thế, khi
kinh tế suy giảm, lợi nhuận của họ sẽ bị kéo theo đáng kể. Nhưng việc
này đâu phải chỉ trong hiện tại, đó là vấn đề từ rất lâu rồi".
http://vnexpress.net/gl/kinh-doanh/quoc-te/2012/08/xac-chet-biet-di-de-doa-kinh-te-trung-quoc/
Hà Thu (theo CNBC)
-----------
'Đồng euro chỉ còn là xác chết biết đi'
Theo ông Matthew Lynn - chuyên gia phân tích tại website tài chính MarketWatch,
khu vực eurozone đang trong tình trạng hỗn loạn khi đồng euro không còn
hoạt động đúng chức năng. Thêm vào đó, trật tự chỉ có thể được lập lại
khi các thành viên yếu kém quay trở về đồng tiền của mình. Trong một
tuyên bố đưa ra ngày hôm qua, ông cho biết: "Euro đã chết và không còn
đáp ứng được các tiêu chuẩn của một đồng tiền nữa".
|
Mathew Lynn cho rằng euro đã là đồng tiền chết. Ảnh: Bloomberg |
Trong tuần này, các chính trị gia tại eurozone sẽ bắt
đầu đàm phán để tìm ra giải pháp cho cuộc khủng hoảng nợ công. Ngày thứ
tư, Thủ tướng Hy Lạp Antonis Samaras sẽ chủ trì một số cuộc họp với Chủ
tịch Eurozone Jean-Claude Juncker nhằm thuyết phục IMF, EU và ECB gia
hạn thời gian nước này đạt mục tiêu ngân sách để nhận gói cứu trợ 130 tỷ
euro.
Tuy nhiên, ông Lynn tin rằng bất kỳ tiến triển nào
trong cuộc họp này cũng đều là vô ích vì đồng euro đã trở thành một "xác
chết biết đi". Ông lập luận khi các nước không thể sử dụng chung một
đơn vị tiền tệ để nhập khẩu nữa có nghĩa rằng euro đã không hoạt động
được như một đồng tiền thật sự.
Chuyên gia tài chính này tiết lộ: "Nhiều báo cáo cho
thấy các công ty kinh doanh dầu mỏ không muốn cung cấp cho khách hàng ở
Hy Lạp nữa. Đó là bởi vì trong 6 tháng tới, khi đến hạn thanh toán, họ
có thể được trả bằng một đồng tiền khác kém giá trị hơn rất nhiều".
Các nhà đầu tư giàu có ở châu Âu đang rời bỏ đồng euro
để đến với các kênh trú ẩn khác như thị trường bất động sản London. Ông
cũng cảnh báo euro đang dần mất đi chức năng do nhiều giao dịch đã bị
đóng băng, đầu tư bị trì hoãn, sản xuất đình đốn và thất nghiệp tăng
cao.
Vì vậy, Lynn cho rằng các thành viên vùng rìa của khu
vực đồng euro có lãi suất trái phiếu cao nên được cho phép rời eurozone.
Khi ấy, họ sẽ phục hồi nhanh hơn nhiều vì "có một đồng tiền đầy đủ chức
năng, kể cả khi mất giá trầm trọng và không có uy trên thị trường tiền
tệ, thì vẫn còn hơn là chẳng có cái nào", ông nói.
Lynn lập luận rằng khi các nước yếu kém rời khỏi
eurozone, thì thị trường vốn sẽ được cải thiện. Khi đó, nhà đầu tư sẽ
cân nhắc việc khi nào thì bắt đầu quay lại mua cổ phiếu các nước châu
Âu.
http://vnexpress.net/gl/kinh-doanh/quoc-te/2012/08/dong-euro-chi-con-la-xac-chet-biet-di/
Hà Thu (theo CNBC)
--------
Ngân hàng 'thây ma biết đi'
Giáo sư kinh tế người Mỹ, Paul Krugman – nhận giải
thưởng Nobel năm 2008, đã nêu những nhận định trên trong một bài viết
của ông vào ngày 23/2/2009 trên báo New York Times. Bài báo này ông
tranh luận nhưng vẫn đồng ý với ông Alan Greenspan, cựu thống đốc ngân
hàng Trung ương Mỹ, về việc tạm thời quốc hữu hoá một số ngân hàng để
tạo thuận lợi cho việc tái cấu trúc được nhanh chóng và trật tự hơn.
Khái niệm mà giáo sư Krugman nêu ra để cho rằng một số
ngân hàng cần phải được quốc hữu hoá là “Zombie Banks” (tạm dịch những
ngân hàng xác chết biết đi – ngân hàng thây ma biết đi...), điều mà
trong môi trường hoạt động ngân hàng tại Việt Nam chúng ta ít khi nghe
hoặc nếu có thì cũng chưa được chấp nhận rộng rãi.
|
Ngân hàng thây ma bề ngoài không khác gì ngân hàng bình thường, nhưng bên trong che giấu nhiều nguy cơ. |
Thế nào là ngân hàng thây ma – xác chết? Ngắn gọn: (i)
Ngân hàng zombie A nào đó có giá trị ròng nhỏ hơn zero, (ii) hoặc ngân
hàng zombie B nào đó mà tổng tài sản nợ lớn hơn tổng tài sản, (iii) hoặc
ngân hàng zombie C nào đó mà tất cả vốn góp – vốn đăng ký không còn nữa
nhưng vẫn được (chính phủ hỗ trợ) cho phép hoạt động.
Những ngân hàng zombie trên bề ngoài của nó không khác
gì những ngân hàng bình thường khác nhưng với những thanh tra uy tín
của các cơ quan chế tài hoặc chuyên gia phân tích độc lập lão luyện thì
không quá khó để biết những tính chất và nội dung zombie được che giấu.
Có hai nhóm ngân hàng zombie: (i) ngân hàng zombie
chưa bị lộ – tài sản nợ xấu – nợ bẩn và những khoản thua lỗ được che
giấu bằng sổ sách giả cùng những thủ thuật kế toán – kiểm toán và tiếp
tục hoạt động kinh doanh với nhiều hình thức gian lận và một trong các
hình thức thông dụng nhất là Ponzi; và (ii) ngân hàng zombie đã bị lộ –
khi tình thế vượt qua mức không còn che đậy được hoặc một vài khách hàng
tự khám phá và ngưng giao dịch rồi chính phủ phải can thiệp nhưng vẫn
cho phép hoạt động với những giới hạn. Ngân hàng đầu tư Lehman Brothers
là một ngân hàng zombie hàng đầu của những ngân hàng zombie khác tại Mỹ
và nhiều nơi khác trên thế giới.
Tại Việt Nam, cho đến nay, sau khi đề án 254 đã được
phê duyệt hai tuần, danh tính các ngân hàng được xếp nhóm 3 – hoạt động
dưới mức trung bình và nhóm 4 – hoạt động yếu kém chưa được công bố
chính thức rộng rãi. Nhưng, với những người quan tâm hoặc am hiểu trong
ngành, chỉ với tính loại suy đơn giản qua công bố của các ngân hàng nhóm
1 và 2, cũng biết được ngân hàng nào thuộc hai nhóm đưới mức trung bình
và yếu kém này.
Động thái phân nhóm của ngân hàng Nhà nước vừa qua là
một cách rất tinh tế để chỉ điểm những ngân hàng zombie và có nguy cơ
biến thành ngân hàng zombie trong hệ thống ngân hàng Việt Nam. Động thái
này là một thay đổi lớn và tích cực của Chính phủ và ngân hàng Nhà
nước, mặc dù đã trễ.
Để trở thành ngân hàng zombie, việc trước tiên là
những nghiệp chủ, một nhóm hay ban điều hành của ngân hàng đó không có
hoặc đánh mất vai trò chuyên nghiệp đặc biệt và nhất là cái tâm thế tử
tế, đàng hoàng tối thiểu. Kế tiếp, họ cấu kết để đưa – rước những tài
sản độc hại hoặc rắc rối (toxit assets – trouble assets) vào trong hệ
thống các bản báo cáo tài chính của ngân hàng. Đưa nhóm tài sản độc hại
vào ngân hàng là cấy mầm cho sự biến dạng tế bào thành những khối u ác
tính và lan tràn tàn phá những nhóm tài sản lành mạnh khác.
Nay đã quá rõ ràng. Tài sản độc hại – rắc rối của nhóm
ngân hàng zombie tại Mỹ và những nền kinh tế khác tại Âu châu đều có
nguồn gốc trực tiếp và gián tiếp đến bất động sản.
Bất động sản – lĩnh vực nhà ở – nguồn vốn và tín dụng
nhà ở tự nó không có tính chất gì độc hại – rắc rối. Nó chỉ biến tướng
và trở thành độc hại – rắc rối khi những nhóm lợi ích gian lận bên ngoài
được cấu kết – dàn dựng với những nhóm lợi ích bên trong ngân hàng để
chiếm đoạt và thoả mãn lòng tham kiêu ngạo lẫn lòng tham vô độ.
Nhóm và loại tài sản độc hại – rắc rối này có trong hệ
thống ngân hàng Việt Nam không? Hẳn nhiên là có nhưng tự nó chưa lớn
đến mức tạo ra một cuộc khủng hoảng làm tê liệt nền kinh tế. Rất khó
thống kê chính xác, vì cách tính và chuẩn kế toán rất riêng của Việt
Nam, với số tài sản độc hại – rắc rối nằm rải rác trong hệ thống ngân
hàng và nhất là trong các ngân hàng nhóm 3 và 4 hiện nay. Tuy nhiên, dễ
đồng thuận rằng chúng góp phần không nhỏ vào tình hình lạm phát hiện
nay.
Bên cạnh các công ty tư nhân và một bộ phận người đầu
cơ trong xã hội lao sâu vào những cơn sóng bất động sản từ năm 2005 –
2009 thì hầu hết các tập đoàn, các tổng công ty, công ty nhà nước cũng
lao vào, và thậm chí làm vai trò dẫn dắt những dự án hút những lượng vốn
lớn trong hệ thống ngân hàng nhưng không thích ứng với nhu cầu thật và
lớn của xã hội.
Những ngân hàng zombie sẽ tạo và sinh ra hàng trăm
hàng ngàn công ty zombie và nhóm công ty zombie này đang ôm một lượng
lớn các dự án zombie – những khu đô thị, những khu biệt thự, những cao
ốc nhà ở văn phòng bỏ hoang và không có thị trường người mua – mua thật ở
thật. Đó là mối nguy hại rất thật vì nó đã làm méo mó thị trường vốn,
thị trường tín dụng, thị trường chứng khoán… và nếu vẫn còn kéo dài thêm
năm 2012 thì hệ quả kinh tế sẽ rất lớn và khó lường được.
Như nhà báo tài chính Yalman Onaran đã viết trong cuốn
sách Zombie Banks xuất bản tháng 11.2011: “Những ngân hàng zombie này
không ăn thịt người, nó chỉ ăn tiền… Vấn đề đáng lo sợ nguồn tiền những
ngân hàng zombie này ăn chính là từ nguồn tiền của người đóng thuế và
đấy mới là mối nguy hại cho xã hội…”
Đề án 254 và động thái khoanh vùng các ngân hàng
zombie của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước hiện nay là bước đi đầu tiên
và đúng hướng. Bước đúng kế tiếp là “đau một lần” và phải trả giá bằng
tiền thuế của người dân cần cù và các doanh nghiệp lương thiện nhằm giải
quyết những khối u ác tính đã được xác định và còn nhỏ. Một chu kỳ thay
đổi chiều sâu của hệ thống ngân hàng và sự sống còn, lớn mạnh của từng
ngân hàng đang trải ra phía trước.
http://ebank.vnexpress.net/gl/ebank/thi-truong/2012/03/ngan-hang-thay-ma-biet-di/
(Theo Sài Gòn tiếp thị)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét