Hữu Nguyên
Tôi không muốn sa đà vào các chi tiết vụn vặt như kiểu nhận xét “Chủ tịch nước tập làm văn”; hay đánh giá bài viết quan trọng của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang
nhân dịp kỷ niệm Cách mạng tháng tám và Quốc khánh 2/9 năm nay là mang
đậm chất tình cảm, lan man, theo kiểu “tức cảnh sinh tình”. Chủ tịch
nước cũng là người và chắc rằng ông cũng có cách thể hiện mình theo kiểu
của riêng ông.
Hơn nữa, tôi hiểu các chính
khách ở Việt Nam không phải dễ dàng gì có thể phát biểu thẳng thắn suy
nghĩ thật của mình trước bàn dân thiên hạ như là các chính khách phương
Tây hoặc của Hoa Kỳ như TT Obama chẳng hạn. Diễn từ của các chính khách
phương Tây vốn có truyền thống tự do và tôn trọng dân chủ chắc chắn
không cần phải lòng vòng rào trước đón sau, buộc người nghe (hay đọc)
phải biết cách mà tự sàng lọc để “đãi cát tìm vàng”. Dẫu rằng đôi khi
sàng mãi hàng trăm tấn cát rồi cuối cùng chẳng thấy vàng đâu, cứ như là
“dã tràng se cát Biển Đông” vậy.
Thế nhưng, trong bài phát biểu
của ông Sang mới đây, tôi thấy trong rất nhiều cát (rất nhiều, như một
số blogger đã phân tích) đã xuất hiện không ít “vàng”.
Vàng thứ nhất, chính là cái mà
nhiều blogger phê phán: chất trữ tình của bài phát biểu. Tôi nghĩ rằng
chất trữ tình này của bài phát biểu không phải là chuyện ngẫu nhiên, lan
man cho có chuyện để nói. Từ lâu rồi các nhà lãnh đạo Việt Nam hầu như
đã bỏ quân điều này: cái tình tự dân tộc, cái tình làng nghĩa xóm trong
câu chuyện quốc gia đại sự. Từ lâu rồi, kể từ khi các nhà lãnh đạo Đảng
CS Việt Nam tự cho mình cái quyền tối thượng bất khả xâm phạm về chân
lý, mọi điều mà lãnh đạo Đảng nói ra chỉ có đúng, không có sai cho nên
không cần phải truyền cảm, tâm tình mà chỉ cần mệnh lệnh. Ông Sang đã
làm điều ngược lại, ông thích tâm tình trước khi đi vào một số điều hết
sức căn bản và cốt lõi của đất nước, của Đảng.
Ai đó thấy lạ. Song với người
dân Nam Bộ, yêu thích cải lương và các nghệ sĩ tài tử dân gian, thì đây
chính là khúc dạo đầu cho sáu câu vọng cổ.
Tại sao khi một nhà lãnh đạo
cao nhất của đất nước muốn làm một cái chuyện thật bình thường là cởi
tấm lòng mình ra, tâm tình với mọi công dân thì ta lại thấy không bình
thường? Sao ta lại đòi hỏi ông ta phải cứng nhắc và khuôn sáo như mọi
khi, như thói quen đã từng diễn ra hàng mấy thập kỷ qua, đến mức ta quên
đi tình làng nghĩa xóm?
Nhưng thôi, hãy xem chúng ta có gì từ bài phát biểu mà không ít người chê là lượm thượm này.
Về đối nội, Chủ tịch Sang công
khai thừa nhận “có không ít những sai lầm khuyết điểm, phải sửa sai như
trong cải cách ruộng đất, sửa sai những khuyết điểm chủ quan duy ý chí
trong lãnh đạo, quản lý và cơ chế chính sách khiến cho kinh tế – xã hội
lâm vào khủng hoang trầm trọng thời điểm trước Đại hội VI (1986)”.
Thú vị là Chủ tịch nước Trương Tấn Sang không ngần ngại so sánh “Công
cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo hơn hai thập kỷ qua,
giống như một cỗ xe chưa hoàn thiện nhưng đang chạy với tốc độ nhanh,
thành công nhiều mà khó khăn cũng lắm”. Sự so sánh này là mượn phương
pháp ẩn dụ theo kiểu ý tại ngôn ngoại mà nhiều văn thi nhân xưa và nay
vẫn áp dụng để nói lên được nhiều điều khó nói. Cỗ xe chưa hoàn thiện mà
đòi chạy nhanh hết cỡ để đua với hàng xóm thì chuyện gì xảy ra chắc ai
cũng rõ. Cỗ xe chưa hoàn thiện mà đòi chạy thật nhanh với tốc độ kỷ lục
trong thật nhiều năm chỉ là kỳ vọng phi lý. Ai cũng thấy chuyện đó.
Và ngay lập tức, ông Sang lý
giải bằng một nhận định thuộc về thẩm quyền của mình “việc xây dựng Nhà
nước pháp quyền XHCN còn nhiều hạn chế, có nguyên nhân khách quan nhưng
chủ yếu là do nguyên nhân chủ quan”. Vậy là quá rõ rồi còn gì. Người
đọc (hay người nghe) còn đòi hỏi gì nữa về sự thẳng thắn vốn không phải
là phương châm được coi trọng của các chính khách Việt Nam trong suốt
nhiều thập kỷ qua?
Nhất là sau những phân tích
vòng vèo đó, ông Sang đã đi tới nhận định: “tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây
mất ổn định chính trị – xã hội và đe dọa chủ quyền quốc gia”.
Nhận định quá rõ ràng: nội vụ
thì nhiều nguy cơ gây mất ổn định chính trị -xã hội; ngoại vụ thì đe dọa
chủ quyền quốc gia. Thông điệp này cảnh báo không chỉ có quá nhiều thù
trong mà còn có cả giặc ngoài đang lăm le “nội công ngoại kích”.
Rõ ràng hơn khi Chủ tịch Sang
không ngần ngại gì mà nói thẳng: “Xuất hiện những người có tư tưởng xa
lạ, chỉ luôn rình rập mọi sơ hở để chống đối, để “chọc gậy bánh xe”,
thậm chí “để cõng rắn cắn gà nhà”…”. Nghe (đọc) tới đoạn này chột nghĩ
ngay tới tinh thần và hào khí “Hịch tướng sĩ” của Hưng đạo Đại vương.
Ai có khả năng “chọc gậy bánh
xe”, và ai mới có khả năng “cõng rắn cắn gà nhà”? Chắc chắn không phải
là nhân dân. Mà phải là quan chức. Chức càng to khả năng chọc bánh xe,
khả năng cõng rắn cắn gà nhà càng lớn. Về chuyện này, Chủ tịch Sang đã
nói thẳng về nội bộ của mình, của Đảng CS Việt Nam hiện nay. Có không ít
bộ phận quan chức cao cấp hiện “ngó thấy sứ giặc đi lại nghênh nganh,
sĩ mắng triêu đình mà không biết nhục”. Thậm chí “lấy việc chọi gà làm
vui đùa, lấy việc săn thú làm cuộc vui vẻ”… chưa kể ngày nay không chỉ
săn thú mà còn săn cả người đẹp các kiểu, săn vàng và USD… vô hạn.
“Nếu chỉ cố gắng như những năm
vừa qua không còn đủ nữa, mà phải đổi mới quyết liệt để theo kịp bước
tiến thời đại, phải tiến hành những giải pháp đồng bộ trong mọi lĩnh
vực”. Thông điệp ngày càng trở nên qua rõ ràng, ai không hiểu thì chỉ
là không muốn hiểu. Tất cả những gì mà Việt Nam đã làm trong suốt hơn
hai mươi năm đồi mới vừa qua là chưa đủ, chưa đáp ứng được nhu cầu phát
triển và đòi hỏi của thời đại. Yêu cầu của phát triển là phải xây dựng
một đất nước Việt Nam “dân chủ, công bằng và văn minh”, đủ sức mạnh để
bảo vệ “độc lập và chủ quyền” lãnh thổ. Muốn vậy, không chỉ thay đổi nữa
vời, đổi mới cục bộ nữa mà cần có chiến lược thay đổi toàn diện, trên
mọi lĩnh vực. Trong đó chắ chắn phải có đồi mới về chính trị, vì đó là
điều kiện tiên quyết đề đồi mới toàn diện kinh tế và xã hội.
Đổi mới chính trị không phai là
một giấc mơ, càng không phải là một mong muốn chủ quan nhất thời, nôn
nóng mà được. Bắt đầu từ các đổi mới cơ bản về nền tảng pháp lý tạo dựng
và điều chỉnh các hoạt động của nhà nước. Trong bối cảnh Việt Nam ngày
nay còn là Luật cho các hoạt động lãnh đạo xã hội của Đảng CS Việt Nam.
Chỉnh đốn Đảng không chỉ dừng
lại ở các hoạt động tự phê và phê bình lẫn nhau trong nội bộ Đảng mà lâu
dài là phải tiến tới việc pháp điển hóa các hoạt động lãnh đạo của
Đảng. Khi đó, các hoạt động của tổ chức đảng các cấp hay của từng cá
nhân đảng viên đảng CS đều phải tuân thủ phát luật duy nhất của Nhà nước
CHXHCNVN. Không có chuyện, bất cứ cá nhân nào có thể, có quyền và khả
năng đứng trên luật pháp.
“Cội nguồn sức mạnh của Đảng
chính là từ sự gắn bó máu thịt với nhân dân”. Đảng cũng từ nhân dân mà
ra, Đảng có tôn chỉ mục đích hàng đầu là phục vụ nhân dân và Tổ quốc thì
mới có lý do chính đáng để tồn tại. Đảng không làm được chuyện này là
tự mình tới đứng bên bờ vực thẩm.
Chủ tịch Sang phát biểu trọng
tình như mọi người Việt Nam khác là bình thường. Ông kêu gọi đoàn kết,
yêu thương nhau để cùng nhau vượt qua thử thách, cùng nhau đưa đất nước
tới gần hơn với mục tiêu “dân giàu, nước mạnh. dân chủ, công bằng và văn
minh”. Nhưng trước đó ông không quên nhắc nhở rằng, nhiều giá trị xã
hội đang đảo lộn và bị xem thường tới mức kỷ cương, luật pháp, đạo đức
xã hộ bị xói mòn nghiêm trọng.
Làm chuyện lớn, không quên chuyện nhỏ. Và từ những thành quả nhỏ mới có thễ dẫn tới các kết quả lớn.
Quan trọng nhất bây giờ là
“phải hình thành các điều kiện để làm xuất hiện những hành vi tích cực
của toàn Đảng, toàn dân cho đất nước, cho việc củng cố và xây dựng Nhà
nước ta ngày càng trong sạch vững mạnh”.
Quả bóng này đang nằm trong
chân của các chính khách như ông Sang. Nếu quý ông biết giao bóng, thì
nhân dân tức khắc biết nhận bóng và sẽ đưa bóng về đích.
Niềm hy vọng dù sao vẫn leo lét trong đêm tối mịt mùng, còn hơn không còn một chút ánh sáng nào cuối đường hầm.
Thông điệp dông dài, đẩy đưa, song vẫn cứ là thông điệp nếu bạn biết chắt lọc và sàng sẫy sau hàng ngàn tấn quặng vậy!
“Tương lai đang vẫy gọi và thúc giục chúng ta viết nên những trang sử mới!”.
Vâng, bất cứ người Việt Nam nào cũng có thể tham gia viết nên những
trang sử mới này. Nếu chúng ta không thờ ơ với vận mệnh của đất nước với
tiền đồ của dân tộc mà chắc rằng trong đó có bản thân ta và gia đình
ta.
http://quechoa.vn/2012/08/24/sang-loc-thong-diep-cua-chu-tich-sang/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét