Mất việc làm, người lao động dựa vào bảo hiểm thất nghiệp

Mất việc làm, người lao động dựa vào bảo hiểm thất nghiệp

Bế con gái 7,5 tháng tuổi đến Trung tâm giới thiệu việc làm TP HCM để đăng ký bảo hiểm thất nghiệp, chị Hà cho biết vừa rời công ty sản xuất bao bì vì không tìm được người trông con. Trong thời gian nghỉ việc, số tiền trợ cấp sẽ giúp chị chi tiêu.

"Gánh nặng kinh tế giờ chuyển hết cho chồng nên tôi tranh thủ làm hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp, được thêm đồng nào hay đồng nấy", chị Hà nói.

Là công nhân, thu nhập hàng tháng khoảng 3 triệu đồng, đóng bảo hiểm thất nghiệp đủ 3 năm (đáp ứng đủ điều kiện được bảo hiểm thất nghiệp theo luật), chị Hà dự kiến sẽ nhận được 6 tháng tiền trợ cấp, tương đương khoảng 1,8 triệu đồng một tháng. Chị chia sẻ, trong thời buổi giá cả tăng cao lại không có việc làm, số tiền này là khoản đáng kể để cầm cự qua ngày.

"Cho nên dù có phải tới lui nhiều lần để hoàn tất thủ tục, tôi cũng kiên nhẫn thực hiện", người mẹ trẻ cho biết.

Khu vực tiếp nhận hồ sơ đăng ký thất nghiệp ở quận Bình Thạnh sáng 24/4 đông nghịt. Ảnh: B.H.

Sáng 24/4, hàng trăm người chen nhau đăng ký hưởng trợ cấp thất nghiệp tại Trung tâm giới thiệu việc làm thành phố. Nhiều phụ nữ tay bồng con, quệt vội mồ hôi, chen vào dòng người để lấy số thứ tự.

Nơi giải quyết chế độ bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động tại Trung tâm giới thiệu việc làm thành phố, thuộc Sở Lao động Thương binh và Xã hội TP HCM, đông nghịt người trong suốt ngày 24/4, dù đã tăng cường thêm nhân lực, phòng ốc.

Sáng sớm, hàng trăm người xếp hàng chờ bốc số. Chưa tới 9h, nhân viên ngừng phát số. Ngay đầu giờ chiều, cảnh tranh nhau giành lấy số thứ tự lại tái diễn. Nhân viên chỉ giải quyết cho những ai có giấy hẹn trong ngày, chứ không giải quyết sớm hơn vì lượng người quá đông.

Chị Ngũ Bảo Liên, làm việc cho công ty may mặc ở quận Tân Bình rơi vào hoàn cảnh doanh nghiệp cắt giảm biên chế do không có đơn hàng sản xuất. Giám đốc khuyến khích nhân viên tự viết đơn xin nghỉ và còn hứa sẽ tạo mọi điều kiện để người lao động có đủ hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp. Những ai ở lại, công ty cũng giảm lương do không có việc để làm.

Một nách 2 con nhỏ, thu nhập của người chồng khoảng 5-6 triệu đồng một tháng không đủ chi tiêu, nên ngay khi rời công ty, chị vội làm hồ sơ xin hưởng trợ cấp trong thời gian tìm việc mới để có tiền trang trải chi tiêu.

Chờ cả ngày, anh Trung (quận Tân Bình) cũng lấy được số thứ tự cho mình nhưng còn gần trăm số nữa mới tới lượt, trong khi thời gian làm việc buổi chiều đã sắp kết thúc. Anh dự kiến sáng 25/4 mới có thể nộp hồ sơ.

Hiện tại, anh đã tìm được việc mới với vị trí kỹ sư cơ điện và đang thử việc, thu nhập 700 USD một tháng, nhưng vẫn kiên nhẫn tới lui nhiều lần để hoàn tất thủ tục bảo hiểm thất nghiệp. Lương theo hợp đồng ở công ty cũ của anh là 16 triệu đồng, bảo hiểm thất nghiệp trả 60% lương theo hợp đồng, tức mỗi tháng anh nhận 9,6 triệu đồng.

"Với mức trợ cấp này, tôi sẵn sàng gác lại mọi việc, xin nghỉ phép, đến ngồi chờ hàng giờ đồng hồ hoàn thành các bước nộp hồ sơ", anh chia sẻ.

Nhân sự, phòng ốc được tăng cường nhưng bộ phận giải quyết chế độ trợ cấp thất nghiệp của Sở Lao động cũng không thể nhanh chóng giải quyết hồ sơ của người lao động. Ảnh: B.H.

Anh Hiếu ở quận 5, vừa tới lui nhiều lần để hoàn chỉnh hồ sơ trợ cấp thất nghiệp; vừa bám theo lãnh đạo công ty cũ, yêu cầu giải quyết chế độ nghỉ việc cho anh. Theo đó, anh Hiếu làm việc tại công ty từ năm 2006 đến nay mới nghỉ việc. Bảo hiểm thất nghiệp chỉ chi trả từ năm 2009 (khi luật bảo hiểm thất nghiệp có hiệu lực), còn từ năm 2008 trở về trước công ty chịu trách nhiệm chi trả.

Do đó, anh Hiếu cho biết, anh cùng công ty đã thống nhất trợ cấp thôi việc của anh trong khoảng thời gian 2006-2008 theo mức cứ một năm làm việc trợ cấp nửa tháng lương, tương đương 5,5 triệu đồng. Tuy nhiên đến nay đã hơn 2 tháng anh nghỉ việc mà công ty vẫn chưa thanh toán đồng nào.

"Giám đốc hẹn gần 10 lần nhưng chưa giải quyết dứt điểm. Tôi sẽ kiện lên Phòng lao động thương binh xã hội quận 5 để nhờ can thiệp", anh nói. Trong khi chờ đợi, anh đeo đuổi hoàn tất hồ sơ xin bảo hiểm thất nghiệp. "Mất việc, dù tôi đã tiết kiệm hơn trước nhưng vẫn phải chi tiêu cho nhiều thứ, giờ chỉ biết bám víu vào bảo hiểm thất nghiệp".

TP HCM hiện có 6 điểm hỗ trợ người lao động làm hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp. Theo ông Nguyễn Cao Thắng, Phó giám đốc Trung tâm giới thiệu việc làm thành phố, thuộc Sở Lao động Thương binh Xã hội TP HCM, lượt người tới nộp hồ sơ đang có xu hướng tăng lên.

Hiện mỗi ngày, cả thành phố tiếp nhận 700-800 lượt đăng ký, trong khi năm trước chỉ khoảng 400-500 người. Quý 1, số người đăng ký tăng 57% so với cùng kỳ. Nguyên nhân chủ yếu do doanh nghiệp khó khăn phải giải thể, ngừng hoạt động, đóng cửa khiến nhiều lao động mất việc. Ngoài ra, không chỉ lao động phổ thông mà những người có chuyên môn, thu nhập cao cũng tìm đến trợ cấp thất nghiệp nhiều hơn.

Sắp tới, TP HCM sẽ xây dựng thêm các chi nhánh để nhận đăng ký, tránh ùn ứ cục bộ như hiện nay. Theo ông Thắng, công tác hỗ trợ học nghề, tư vấn việc làm cho lao động cũng được chú trọng hơn nữa, trong bối cảnh người thấp nghiệp có xu hướng tăng lên.

Theo ông Trần Anh Tuấn, Phó giám đốc thường trực Trung tâm dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TP HCM, nhu cầu lao động phổ thông ở nhiều ngành như: dệt, may, da giày hiện không còn gay gắt như cùng kỳ. Điều này cho thấy các doanh nghiệp tính toán chặt chẽ sử dụng lao động trực tiếp sản xuất kinh doanh trong tình hình kinh tế vẫn tồn tại nhiều khó khăn. Do đó, nhiều doanh nghiệp không dám mở rộng quy mô. Mặt khác, một số đơn vị đã thu hẹp hoạt động và tinh lọc bộ máy nhân lực, khiến tình trạng thất nghiệp gia tăng.

Người lao động được hưởng trợ cấp thất nghiệp trong 3 tháng (nếu đã đóng bảo hiểm thất nghiệp từ đủ 12 tháng đến dưới 36 tháng), được hưởng 6 tháng (nếu có đủ 36 tháng đến dưới 72 tháng) và 12 tháng trong trường hợp đóng bảo hiểm từ 144 tháng trở lên. Kể cả thu nhập cao tới đâu, bảo hiểm thất nghiệp chỉ trả cao nhất là 9,96 triệu đồng.

Bạch Hường