Trong chiến dịch tranh cử tổng thống Pháp đầu năm nay, Francois Hollande đã dùng khẩu hiệu “Thay đổi vào lúc này”. Tuy nhiên, chỉ sau 4 tháng nhậm chức, có thể ông Hollande đã bắt đầu cảm nhận được sức nóng từ công chúng và những chỉ trích từ phe tả hữu. Việc hoàn thành những mục tiêu đối lập nhau như thúc đẩy tăng trưởng thông qua chi tiêu công và giảm thâm hụt ngân sách cùng một lúc dường như là nhiệm vụ bất khả thi.
Tổng thống Hollande và nội các của Thủ tướng Ayrault đang nhanh chóng thúc đẩy các chính sách đầu tư và lao động. Cùng lúc, họ cũng đang chuẩn bị cho bản dự kiến ngân sách 2013 với việc cắt giảm chi tiêu khoảng 37,5 tỷ USD để hoàn thành cam kết giảm thâm hụt ngân sách của Pháp xuống 3% GDP vào năm tới. Mới đây, ông Hollande đã chủ trì phiên họp nội các đề ra dự luật tạo thêm 150.000 việc làm cho giới trẻ, dự kiến sẽ tiêu tốn ngân sách khoảng 2,9 tỷ USD. Không lâu trước đó, chính phủ Pháp đã tuyên bố sẽ nhóm họp Quốc hội hai tuần trước hạn chót 24.9 để thông qua dự luật này.
Nguồn: Economy watch
Đó không phải là cách duy nhất ông Hollande đang cố gắng. Ngày 28.8, Bộ trưởng Tài chính Moscovici đã đàm phán về việc cắt giảm giá gas khoảng 7,5 cent Mỹ. Biện pháp này – sẽ được bù lỗ san đều cho nhà nước và công ty dầu mỗi bên khoảng 300 triệu USD – không đủ ấn tượng cho các lái xe Pháp. Nhưng nó là một trong những lời hứa của ông Hollande khi tranh cử, sẽ không tăng giá gas nếu nó vượt qua những mức giá nhất định.
Chắc chắn đang có sự thay đổi, nhưng hiện chưa rõ liệu việc tạo thêm 150.000 việc làm – kể cả khi được Quốc hội thông qua - có khiến ông Hollande lại có được sự ủng hộ của công chúng hay không. Kế hoạch này dự kiến cung cấp 75% lương tối thiểu cho cho giới trẻ, những người chưa đủ năng lực làm việc trong các lĩnh vực tăng trưởng như du lịch, IT, kinh doanh xanh và y tế. Một phần trong kế hoạch này, 18 nghìn giáo viên trường công sẽ có việc làm trong vòng hai năm tới. Nhưng do đa số những ông chủ tiềm năng được nhắm đến trong kế hoạch này – như các trường học – là các tổ chức được tài trợ bởi Chính phủ, những người chỉ trích cho rằng, những công việc mới sẽ được trả lương hoàn toàn bởi những người đóng thuế chứ không bù đắp được cho hàng ngàn việc làm bịmất bởi lĩnh vực tư.
Đương nhiên điều đó còn tốt hơn là không làm gì. Nhưng những việc làm mới trong kế hoạch của Hollande không chắc sẽ thay đổi tình trạng thất nghiệp đang tăng tại Pháp, ở mức 10% và 23% những người dưới 25 tuổi. Trong khi đó, hiệu quả của các chương trình đầu tư Chính phủ chắc chắn sẽ bị kiểm soát nghiêm ngặt. Chiến dịch tranh cử của ông Hollande đã hứa sẽ tái thiết lập sự cân bằng giữa các biện pháp khắc khổ để giải quyết khủng hoảng nợ của châu Âu và nhu cầu kích thích kinh tế cần thiết để giải quyết tình trạng phát triển kinh tế trì trệ.
Tháng 6 vừa rồi, với sự ủng hộ của Thủ tướng Italy Monti và Thủ tướng Tây Ban Nha Rajoy, ông Hollande đã có vẻ chiến thắng người theo chủ nghĩa khắc khổ, như Thủ tướng Đức Merkel khi hội nghị Eurozone đã thông qua gói kích thích 162 tỷ USD để bù lại những nhu cầu khắc khổ trước đó. Tuy nhiên những chỉ trích lại cho rằng, việc tái triển khai gói kích thích này đã dùng quá ít tiền và trong thời gian quá lâu để có được một ảnh hưởng kinh tế thực sự. Thậm chí, ba tháng sau, hầu hết các dấu hiệu đều cho thấy châu Âu tiếp tục trượt sâu vào suy thoái. Thậm chí Đức và Pháp – hai nền kinh tế lớn và phát triển nhất châu Âu – đang có vẻ chững lại.
Các chính sách mới của ông Hollande đang cố đảo ngược tình thế và xóa bỏ những chỉ trích rằng, ông không thể áp dụng thành công biện pháp kích thích ở Pháp tương tự với biện pháp mà ông định dùng cho phần còn lại của châu Âu. Tuy nhiên kích thích chỉ là phần dễ nhất của thách thức mà ông đang phải đối mặt. Chính phủ Hollande sẽ phải tìm cách giảm 37,5 tỷ USD hoặc kiếm thêm ngần ấy để có được thâm hụt ngân sách 2013 xuống mức cam kết 3%. Mặc dù một phần trong số đó sẽ đạt được thông qua các biện pháp tăng thuế - bao gồm cả đề nghị tăng thuế thu nhập những người kiếm được hơn 1,25 triệu USD lên 75% - kinh tế suy yếu đồng nghĩa với việc Pháp sẽ thu được ít thuế hơn dự kiến vào năm sau. Nỗ lực chính để đạt được mục tiêu thâm hụt này, vì thế, chắc chắn sẽ đến từ việc cắt giảm những chương trình xã hội, chẳng hạn như kế hoạch 150 nghìn việc làm.
Sự chỉ trích đang đến từ khắp nơi. Làm thế nào để ông Hollande vừa đạt được thông điệp khắc khổ lại vừa mở rộng chi tiêu đủ lâu để giúp kinh tế Pháp hồi phục? Lời gợi ý có thể là hãy bỏ một số mục tiêu trong ngắn hạn còn hơn là đẩy kinh tế Pháp vào suy thoái. Cho đến giờ Tổng thống Pháp vẫn có vẻ quyết tâm cố gắng đạt được những thỏa thuận châu Âu trong khi vẫn đang tìm kiếm nguồn lực để kích thích kinh tế. Thực tế khắc nghiệt cho ông Hollande hiện giờ là Pháp có thể muốn thay đổi, nhưng nước này có thể lại còn muốn khôi phục tăng trưởng nhiều hơn.
Nguyễn Hoàng
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét