Một chuyến đi dài... (1)

Việc và người ở Tây Bắc đầu xuân:

Một chuyến đi dài... (1)

Không ít lần có đoàn "cơm thịt lên vùng cao" bên bác Tuấn tổ chức đã định vác ba lô theo mà chưa lần nào đi được. Chuyến nào cũng dài 3, 4 ngày mà lại đi vào trong tuần nên thật khó xếp lịch, cho đến lần này. Đi rồi mình mới hiểu "cơm thịt" phải đi trong tuần để còn gặp các cháu, còn xem bữa cơm, áo mặc, lớp học, nơi ăn, còn gặp thầy cô bàn bạc. Nơi đã đỡ đầu cơm thịt đến rồi thì đi "kiểm tra", nơi được thông tin "các cô chú đến đi ạ, ở đó nghèo lắm" thì đến tận nơi "khảo sát" để phủ sóng khi quỹ đủ sức.

Chuyến đi lần này nhóm "cơm thịt" qua các điểm trường 'quen' ở ba xã (Pa Cheo, Dền Thàng, Y Tý - huyện Bát Xát, Lào Cai), khảo sát một xã mới (Sàng Ma Sáo) cũng ở Bát Xát và một điểm nghe là cũng rất nghèo ở Mường Khương (Điện Biên), kết hợp với "Gánh hàng lên Pa Cheo" là một chương trình song song do bạn Sống Thật Chậm là nhà tổ chức chính.

Ngày thứ nhất (02/01/2012) - Sapa:
Sợ đi xe nên mình bắt tàu lên Lào Cai từ tối hôm trước rồi bắt xe đò vào Sapa. Đoàn xe xuất phát từ Hà Nội đi Sapa sáng sớm Thứ Hai 03/01/2012. 4 chiếc xe (đều của những 'tình nguyện viên' theo đoàn) chở chật đồ của các nhà hảo tâm khắp nơi góp cho 'Gánh hàng lên Pa Cheo') với khoảng gần 20 người, số nhỏ trong họ là hạt nhân của Quỹ 'cơm thịt', còn lại là những tình nguyện viên như tôi, lần đầu gặp nhau trong một chuyến đi dài.
Trời SaPa mù đặc quánh, đứng cách nhau 7-8m là không nhìn thấy gì, lại thêm mưa kéo dài làm đường đi trở xấu.
Dù vậy, ngay trong chiều Thứ 2 đoàn đã chia hai nhóm, một nhóm theo xe chở vật dụng ủng hộ (TV, chăn, mền, sách vở...) đến trường chính mạng lưới Mầm non xã Pa Cheo, nhóm khác ở lại Sapa chuẩn bị giò chả, bánh mì sữa... để ngày mai làm bữa trưa đầu năm cho 285 bé ở 6 phân điểm trường nằm rải rác trong các thôn bản. Pa Cheo là một xã nghèo ở huyện Bát Xát, Lào Cai mà chương trình cơm thịt đã đến từ tháng trước, tức là các con đã đang được ăn cơm thịt và đoàn lên Pa Cheo lần này vừa là thăm vừa mang quà tặng vật dụng và đồ ấm đến cho các 'mầm non':(Hình lấy từ Blog Sống Thật Chậm, bạn có thể xem thêm ở link này)

Ngày thứ hai (03/01/2012) - Pa Cheo:
Lịch hôm nay đi nhiều, dự kiến 7h sáng khởi hành mà đến 8h mới xuất phát được vì trời Sapa mù kín và mưa nặng hạt. Ở Pa Cheo đoàn sẽ chia làm 6 đội để đến với từng phân điểm trường Mầm non (thật ra chỉ là một lớp) đặt ở các bản. Đội của mình có mình với một đồng chí nam được phân công đến điểm Hán Nắng. Xe ô tô chỉ có thể đến gần trường chính vì đường xấu. Các thầy cô giáo (mầm non, tiểu học, trung học cơ sở của xã) đã phân công nhau chờ sẵn để chở các tình nguyện viên về điểm bản bằng xe gắn máy:

Đường về điểm Hán Nắng gập gềnh trơn trượt, lại phải gửi xe máy ở nhà dân rồi đi bộ khoảng 1km mới đến được điểm trường:
Nhưng... mầm non ở sát bên trường tiểu học và để đến mầm non cần đi qua sân trường tiểu học. Và một hình ảnh quen đã khiến đội mình mang tội rẽ ngang khi chưa làm xong việc chính (mình bật khóc khi lần đầu nhìn thấy hình ảnh tương tự, nhưng là qua báo mạng, vì thế mình gần như đã ngồi thụp ngay xuống, khi nhìn thấy hình ảnh cô bé địu em trong lớp, rất thật ngay trước mắt mình):

Cô bé 'địu em đi học' này làm toán rất giỏi. Em đang đặt phép tính diện tích hình tròn 4 x 4 x 3.14, kết quả chính xác tuyệt đối.
Lúc này chừng 10h sáng. Lớp bên cạnh nhỏ tuổi hơn, đồng chí đồng hành với mình phát hiện ba bé mang theo cặp lồng cơm. Cô xin lỗi, cho cô coi chút nhé:
Cô giáo đứng sau lưng nhắc Lana "Dạ, cẩn thận kẻo đổ đồ ăn, cơm ở bên dưới, ngăn trên là để đồ ăn đấy ạ". Và...
...tất cả bữa cơm trưa của bé:
Nghẹn đắng... Các thầy cô bảo, dù chỉ bằng lòng bàn tay cơm trắng nhưng vậy còn là trong số 3 cặp lồng cơm trưa mang theo đấy, các bạn không mang cơm số nhà gần thì về, số nhà xa nhịn đói thơ thẩn ở lại đến chiều lại học. Thú thật tôi đã định lấy máy chụp hình chụp thêm, nhưng giữ nguyên cảnh để có khung hình đẹp như là quá bất nhẫn, tôi dường như không thể. Có cái gì thật cay trào lên mắt. Và tôi gần như chạy trốn, qua bờ rào, sang phía trường mầm non, nơi các con đã được Quỹ cơm thịt 'đỡ đầu' chuyển tiền lên từ tháng trước, có bếp ăn các cô nấu, hôm nay lại có áo ấm, có quà và có rất nhiều đồ ăn ngon để liên hoan.

Trường của chúng em là trường mầm non:
Chúng cháu chào cô ạ:
"Cháu xin cô":
Đôi chân này, sau hôm nay đã có ủng:
Ai cũng được quà rồi, các con có thích không? - "Có ạ". Nếu các con ngoan, chăm đi học các cô các bác lại lên nữa, các con có hứa sẽ ngoan không? - "Có ạ". Thế có bạn nào muốn nghỉ học nữa không? - "Có ạ" (đang đà) :D

Con được cô mặc cho áo ấm đẹp, thích lắm ạ:
Chúng mình thấy cái người dưới xuôi mang thịt mang áo đến cho trẻ con thì cũng vui lắm:
11h, đến giờ ăn trưa. Nào, các con mầm non đâu, mỗi bạn tự xách ghế xuống bếp ăn nào:
Cùng các cô giáo xắt bánh mì cho 28 bé mầm non, tôi xém cắt vào tay mình: tiểu học trưa không cơm, không thịt, ở kế sát bên! Rất nhanh, nhóm chúng tôi hội ý. Hỏi tiểu học có bao nhiêu cháu? tổng cộng 46. Mầm non 28. Vậy thì, bánh mì thay vì xắt làm hai giờ sẽ xắt làm 5. Nhiều no ít đỡ đói lòng, phải không.

Lần đầu bé được biết món bánh mì chấm sữa:

Bên tiểu học chị cũng thế
Đã thấy gần gũi và tin cậy, lúc trước em len lén chị mãi cúi gầm...
Hôm nay mầm non chúng em nhiều đồ ăn lắm, chia sang các anh chị cùng ăn nhé:
11h30. Ngoài xe gọi ra tập trung lên đường, trong kế hoạch còn cả một cung đường với bốn điểm nữa cần qua. Mượn sân Tiểu học để chụp một tấm hình chung với mầm non Hán Nắng, nụ cười đắng đót nghe phía sau lưng thầy tiểu học nhắc các con vào lớp, thôi không đứng nhìn.
Chào tạm biệt Hán Nắng, thầy phụ trách tiểu học nói thật nhẹ "Nếu có thể được, mong các cô các bác quyên góp giúp cho các cháu tiểu học ít áo ấm". Rời bước chân đi, bỗng thấy như mình mắc nợ nơi này... (còn tiếp)

Hình trong bài: Mai Thanh Hải - Lana