Thứ Ba, 20 tháng 3, 2012

Tản mạn: Cánh đồng

Đọc bài của bác Tiến lại lan man nhớ da diết về vườn, ao thời tuổi thơ. Nhà tôi ở đầu Trương Định, gần chợ Mơ, nội thành HN chứ nông thôn gì. Thế mà ngay sau nhà có ao rộng cả hécta, Tiếp đó là vườn, ao hồ san sát. Đất nhà tôi trước hơn 10 nghìn mét vuông, ông già đi kháng chiến bỏ hoang, dân tứ xứ vào ở nhờ và chiếm luôn, lúc tôi ra đời chỉ còn hơn 1000 m2, nhưng cũng sướng, suốt ngày chơi ngoài vườn cặm cụi trồng rau, nuôi thỏ (dĩ nhiên là cả gà, lợn).... Bà tôi vẫn bảo: "hết vào nhà, lại ra vườn; cứ vài lần, là hết ngày". Giờ tất cả thành nhà, ngõ hết. Mà nhà nào có ra nhà, ngõ nào có ra ngõ. Chán.
Tôi chỉ có mơ ước về nghỉ hưu rồi mỗi năm vài lần ra vùng quê ven biển, có núi như Vân Đồn, Sầm Sơn, Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng... thuê nhà dân sống vài tháng để hưởng khí trời như nông dân là sướng. Hoặc lên Tây Bắc, vào Tây Nguyên cũng vậy. Nhưng tôi không mê vùng đồng bằng sông Cửu Long lắm.
Cám ơn bác Tiến có một bài tản mạn nhân văn, thấm đẫm tình quê.
 

Tản mạn: Cánh đồng

Phía sau nhà tôi đang ở có cái hồ nhỏ. Đằng sau nó là một cánh đồng. Không rộng nhưng cũng đủ ngút tầm mắt. Ai đến chơi cũng nức nở, cũng tấm tắc. Đẹp thế. Sướng thế.



Cánh đồng chụp từ sân sau nhà

Nguyên cái nhà này tôi đã ở hơn hai chục năm. Dạo mới dọn đến xung quanh hoang hút, thi thoảng mới có một ngôi nhà, cỏ mọc ngập, rắn rết cứ mưa gió bò cả vào trong như thể đấy là hang hốc của chúng. Ngày đó ai quen biết tôi đều cười cười không hiểu hắn nghĩ gì mà lại đến ở đấy. Vợ tôi cũng thắc mắc mãi. Riêng tôi thì biết. Cánh đồng phía sau nhà là thứ tôi cần dù tôi là thằng trai thành phố chính hiệu. Bạn có thể tưởng tượng được không, đêm hạ gió từ đồng thổi vào mát rượi. Bàn viết sát cửa sổ. Cả không gian đêm cánh đồng không ánh điện, tiếng côn trùng rỉ rả, ếch nhái uôm uôm, sao trời và hôm nào có trăng thì đó chính là một bữa tiệc thiên nhiên tuyệt diệu. Ngày đông vẫn thú. Ảo mờ sương giăng, mưa rắc. Có thể nói cánh đồng chính là người nâng đỡ ngòi bút tôi bao năm nay, hào phóng cho tôi tác phẩm, biến tôi thành người viết nông thôn. Vâng nông thôn của tôi chỉ là ô cửa sổ nhỏ nhìn ra cánh đồng.



Rồi chả biết từ bao giờ nhà cửa san sát, thành hẳn một đường phố chính. Người ta ken nhau sát mặt đường, hối hả bon chen buôn bán kiếm sống. Ngôi nhà tôi vẫn khép nép bên trong và cái hồ nhỏ vẫn mặc nhiên tồn tại. Sau nó vẫn là cánh đồng. Ở đó dân làng ( giờ đã được chuyển thành dân phố dân phường) vẫn cặm cụi trồng lúa, trồng rau. Ngày vụ, rơm rạ chất đống đốt khói cuộn thành cột xoắn xít bàng bạc không gian. Mùi khói đồng ùa sộc vào nhà nao nao hết cả gan ruột. Chị giúp việc nhà tôi thảng buồn, buông tiếng thở dài, ngồi thừ nhìn xa tít tắp. Tôi hiểu chị đang nhớ quê. Cái hồ nhỏ mới thích. Những người thầu hồ chuyên canh cá hết vụ này vụ khác. Dăm ba tháng lại quây lưới. Vài ba năm lại tát cạn. Giở giời cá nổi đặc sệt mặt nước. Tôm ngáp chạt bờ. Chị giúp việc lấy rổ vớt được cả ký. Tôm đồng con nào con nấy chằn chặn, kềnh càng béo ngậy.




Cánh đồng qua cửa sổ

Tuổi tác dày lên, ngoảnh đi ngoảnh lại cũng sắp tuổi về hưu, tôi ngại ra đường. Nhiều khi ngồi lỳ bên cửa sổ.Ngày mới dọn về tiếng chim cu còn gáy rền đồng, cò đậu trắng ruộng, giờ người đông, âm thanh phố phường khiến chim chóc tao tác dạt hết. Tôi nuôi một con cu gáy. Mỗi sáng, nhìn mặt trời trồi lên từ cánh đồng, tai nghe chim gù chim gáy cúc cu chợt thấy mãn nguyện. Cuộc sống chẳng cần gì hơn.

Bạn bảo tôi viết gì thế. Chẳng có gì thật nếu chỉ lảm nhảm những niềm riêng thích thú. Vâng, tôi kết thúc đây. Tuần trước đang ngồi nhâm nhi cùng một người bạn phương xa chợt tôi phắt người. Có nhầm không? Rõ ràng tôi nhìn thấy một chiếc ô tô, chỉ là chấm nhỏ xíu đang ngoằn nghèo đi giữa cánh đồng. Giật mình bỏ lại khách, vội ra khỏi nhà vòng đến cánh đồng. Tim tôi thót lại. Từ bao giờ đã hình thành một con đường tạm. Cạnh đấy là biển lớn biển nhỏ các loại dự án cát cứ. Xong rồi. Cánh đồng của tôi….Lúc quay về buồn rười rượi, người bạn khách cười thấu hiểu, bảo quy luật cuộc sống không thể cưỡng lại được. Cánh đồng phải thành chung cư, siêu thị, phải này phải nọ. Nhất trí.

Chỉ tôi hiểu cánh đồng của riêng tôi đã bị ám sát. Còn tôi vẫn đang sống, vẫn phải viết. Viết với nỗi đau của một cánh đồng chết.

Hà Nội ngày 4/3/2012

Phạm Ngọc Tiến

  • 21. Lai Tran Mai  |  Tháng Ba 20, 2012 lúc 2:25 chiều
    Đọc bài của bác Tiến lại lan man nhớ da diết về vườn, ao thời tuổi thơ. Nhà tôi ở đầu Trương Định, gần chợ Mơ, nội thành HN chứ nông thôn gì. Thế mà ngay sau nhà có ao rộng cả hécta, Tiếp đó là vườn, ao hồ san sát. Đất nhà tôi trước hơn 10 nghìn mét vuông, ông già đi kháng chiến bỏ hoang, dân tứ xứ vào ở nhờ và chiếm luôn, lúc tôi ra đời chỉ còn hơn 1000 m2, nhưng cũng sướng, suốt ngày chơi ngoài vườn cặm cụi trồng rau, nuôi thỏ (dĩ nhiên là cả gà, lợn)…. Bà tôi vẫn bảo: “hết vào nhà, lại ra vườn; cứ vài lần, là hết ngày”. Giờ tất cả thành nhà, ngõ hết. Mà nhà nào có ra nhà, ngõ nào có ra ngõ. Chán.
    Tôi chỉ có mơ ước về nghỉ hưu rồi mỗi năm vài lần ra vùng quê ven biển, có núi như Vân Đồn, Sầm Sơn, Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng… thuê nhà dân sống vài tháng để hưởng khí trời như nông dân là sướng. Hoặc lên Tây Bắc, vào Tây Nguyên cũng vậy. Nhưng tôi không mê vùng đồng bằng sông Cửu Long lắm.
    Cám ơn bác Tiến có một bài tản mạn nhân văn, thấm đẫm tình quê.
    Trả lời
  • 22. Lai Tran Mai  |  Tháng Ba 20, 2012 lúc 2:33 chiều
    Bác Tiến có thể cho biết nhà bác ở đâu để chúng tôi đến thăm và ngắm cánh đồng trước khi nó thành…. (không biết có thành cái gì ra hồn không ?) nhỉ ?
    Trả lời
    • 23. Phạm Ngọc Tiến  |  Tháng Ba 20, 2012 lúc 4:12 chiều
      Nhà tôi gần nhà bác ở Hoàng Mai. Nhưng ở bên này đường Tam Trinh bác Mai ạ. Thành cái gì cũng vậy thôi bác.
      @Nguyên: Cái chỗ Nguyên nói chính là cái ao và cánh đồng sau nhà chú đó. Sắp chia lô. Khekhe…
      Trả lời
      • 24. bachtamxuan  |  Tháng Ba 20, 2012 lúc 10:40 chiều
        Cái ao đấy mà được chia lô, đất cát lên giá, anh bán tạm vài mét đất để mua cơm thịt cho các cháu, thế là vui rồi, keke.
        Trả lời
  • 25. Lai Tran Mai  |  Tháng Ba 20, 2012 lúc 10:59 chiều
    Họ nội nhà tôi cả chục đời ở làng Hoàng Mai; giờ vẫn có nhà thờ tổ, nhà thờ của từng chi nhánh… Tôi vẫn hay đi siêu thị Metro Hoàng Mai trên đường Tam Trinh, có nhìn thấy mấy mảnh vườn và ao hồ, song không thấy cái nào mênh mông như ảnh bác chụp. Hè này về nước chắc sẽ gặp MTH và liên lạc thăm bác. Mong bác cánh đồng và ao vẫn còn. Và bác chưa chuyển nhà đi nơi khác (!)
    Trả lời
    • 26. Phạm Ngọc Tiến  |  Tháng Ba 20, 2012 lúc 11:40 chiều
      Nếu đi Metro từ Mai Động thì nhà tôi ở bên trái. Cái hồ và cánh đồng nằm ở bên trong các dãy nhà bên ngoài mặt đường. Dự án chắc cũng không thể nhanh được. Hy vọng là nó chầm chậm. Hè này mời bác thăm cánh đồng.
      Trả lời
      • 27. Lai Tran Mai  |  Tháng Ba 21, 2012 lúc 5:45 sáng
        Cám ơn bác Tiến nhiều.

        28. Lai Tran Mai  |  Tháng Ba 21, 2012 lúc 5:58 sáng
        Hồi đó nuôi thỏ nên lúc nào tôi cũng lẩm bẩm bài thơ:
        Em nuôi một đôi thỏ
        Bộ lông trắng như bông
        Mắt tựa viên kẹo hồng
        Đôi tài dài thẳng đứng
        Nói sao hết sung sướng
        Sáng học chiều tưới rau
        Chuồng thỏ sạch như lau
        Thỏ lớn mau trông thấy
        Thu qua rồi xuân tới
        Tính mới trọn 1 năm
        Thỏ đẻ bốn năm lần
        Em bán năm bảy bận
        Tiền thỏ mua bút mực
        Tiền thỏ may áo quần
        Tiền thỏ xây nhà thỏ
        Bố mẹ rất vui mừng
        Em đến bên đôi thỏ
        Tay nhẹ vuốt bộ lông
        Mà sao thấy trong lòng
        Thương yêu vô bờ bến.
        Sao ngày xưa thơ văn nó hay thế. Không nhớ tác giả là ai ? Phạm Hổ ? Nghe nói có lúc tác giả bài thơ này bị phê bình vì khuyến khích kinh tế tư nhân phát triển (?).
        Lâu rồi không quan tâm tới thịt thỏ. Không biết trong chợ của mình có còn bán thịt thỏ không nữa.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét