Thứ Bảy, 22 tháng 11, 2025

20 phút ngoài trời sẽ giúp bạn bình an hơn

Sáng 20/11, lúc nghỉ giải lao giữa buổi dạy, nhóm giáo viên chúng tôi tự nhiên nói chuyện về leo núi. Trong nhóm có tôi và một cô giáo thỉnh thoảng đi leo núi, có lần tình cờ gặp nhau trên đỉnh núi được gọi là "nóc nhà thủ đô". Một giáo viên trẻ, khoảng 30 tuổi, gật gù ủng hộ môn thể thao này; nhưng sau đó bạn ây hỏi một câu làm tất cả phá lên cười: "Vất vả lên tới đỉnh núi để làm gì ? Lên đỉnh rồi làm gì ở đó ?". Đúng là câu hỏi hay nhất trong ngày 20/11. Đọc bài dưới đây để thấy leo núi là quá trình thụ hưởng hạnh phúc, sung sướng và không khí tươi mát, trong lành trên cả tuyến đường lên, chứ không phải chỉ khi đứng trên đỉnh núi. Leo núi cũng như mọi môn thể thao khác, chơi xong thì sung sướng đi về chứ có cầm trong tay hay làm tiếp cái gì đâu. Tất nhiên khi lên đến đỉnh thì hạnh phúc, sung sướng cũng lên đến tuyệt đỉnh, vì khi đó được ngắm nhìn toàn bộ bốn phía Đông Tây Nam Bắc, được cảm thấy mình đang một mình chống trời, thách thức thiên nhiên, không dựa dẫm nương nhờ vào vách núi như trên đường leo. Trong cuộc sống và hoạt động thể thao nào cũng thế, ai cũng muốn mình đứng cao hơn người khác. Ở đỉnh núi, con người còn có cảm giác chiến thắng được tự nhiên hoang dã, làm tăng sức mạnh cơ thể và tinh thần của mình, để cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn. Trên đường leo, ngoài ngắm cảnh, tôi còn suy nghĩ về cuộc sống, về xã hội, về những đề tài khoa học, những bài báo định viết. Rất nhiều ý tưởng sáng suốt xuất hiện trong quá trình leo núi nhờ bộ óc được cải thiện như trong bài viết dưới đây. Cuối cùng, leo núi cũng như giao hợp, quá trình leo núi rồi lên đỉnh trong leo núi cũng không khác gì quá trình giao hợp rồi lên đỉnh trong giao hợp; đều là trạng thái thăng hoa mà chỉ khi làm việc đó mới thấy, mới biết. Vì thế nghiện leo núi cũng không khác gì nghiện giao hợp với những người có sức khỏe.
20 phút ngoài trời sẽ giúp bạn bình an hơn
Chỉ cần 20 phút với thiên nhiên cũng có thể tạo ra những thay đổi có thể đo lường được bên trong cơ thể bạn. Nếu bạn từng cảm thấy thư thái hơn sau khi đi dạo trong công viên hoặc tản bộ trong rừng, đó không phải là tưởng tượng – mà là sinh học.
Ở ngoài trời có thể kích hoạt những thay đổi rõ rệt trong cơ thể, như giảm hormone căng thẳng, hạ huyết áp, và thậm chí cải thiện sức khỏe đường ruột.

Bạn không cần phải leo núi hàng giờ để cảm nhận những lợi ích này, bởi tác động tối đa xuất hiện chỉ sau 20 phút. Vì vậy, chỉ cần đi bộ đến công viên vào giờ nghỉ trưa và ngồi ăn trên ghế đá công viên vài lần mỗi tuần cũng có thể mang lại lợi ích cho cả cơ thể lẫn tâm trí.

Dưới đây là 4 cách mà thiên nhiên giúp cải thiện sức khỏe của bạn:

1. Bạn thư giãn một cách vô thức

Khi bạn nhìn thấy cây xanh, ngửi mùi thông hay nghe tiếng lá xào xạc và tiếng chim hót, hệ thần kinh tự chủ (tự điều khiển, không cần ý thức can thiệp) – mạng lưới dây thần kinh điều khiển các quá trình vô thức – sẽ phản ứng ngay lập tức.

Điều này có thể xảy ra ngay cả khi bạn chỉ đi dạo trong công viên gần nhà.

“Chúng ta thấy những thay đổi trong cơ thể như huyết áp giảm, nhịp tim thay đổi và tim đập chậm lại – tất cả đều liên quan đến sự thư giãn về sinh lý”, Nữ Nam Tước Kathy Willis, giáo sư đa dạng sinh học tại Đại học Oxford, chia sẻ trên podcast What’s Up Docs? của Kênh BBC Radio 4.

Một nghiên cứu ở Vương quốc Anh, với gần 20.000 người tham gia, cho thấy những người dành ít nhất 120 phút mỗi tuần trong không gian xanh có xu hướng báo cáo sức khỏe tốt và tinh thần tích cực cao hơn rõ rệt.

Bằng chứng về lợi ích của việc dành thời gian trong thiên nhiên đủ thuyết phục đến mức một số địa phương đã thử nghiệm “kê toa thuốc xanh” – tức là kết nối con người với thiên nhiên để cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần, mang lại tác động tích cực đến hạnh phúc và cảm giác an yên.

2. Các hormone của bạn được “tái khởi động”

Hệ thống hormone trong cơ thể bạn cũng tham gia vào quá trình thư giãn này.

Giáo sư Willis cho biết, dành thời gian ngoài trời kích hoạt hệ nội tiết và làm giảm mức cortisol và adrenaline – hai loại hormone tăng cao khi bạn bị căng thẳng hoặc lo âu.

“Có một nghiên cứu cho thấy, những người ở trong phòng khách sạn suốt ba ngày và và được hít tinh dầu cây bách Hinoki (Nhật Bản) đã có mức hormone adrenaline giảm mạnh, đồng thời tế bào miễn dịch tự nhiên trong máu của họ tăng đáng kể”.

Tế bào miễn dịch tự nhiên là những tế bào giúp cơ thể chống lại virus. Những người tham gia nghiên cứu vẫn còn mức tế bào này cao hơn bình thường hai tuần sau khi hít mùi hương đó.

Nói một cách đơn giản, thiên nhiên “làm dịu những gì cần được dịu, và củng cố những gì cần được củng cố”, theo lời Giáo sư Ming Kuo của Đại học Illinois tại Urbana-Champaign chia sẻ với BBC.

“Một kỳ nghỉ ba ngày giữa thiên nhiên có tác động rất lớn đến hệ miễn dịch chống virus của chúng ta – và thậm chí một tháng sau đó, mức hoạt động vẫn cao hơn 24% so với ban đầu”.

Bà nói thêm rằng, những thời gian ngắn hơn trong thiên nhiên cũng mang lại hiệu quả nhỏ hơn nhưng vẫn bền vững.

3. Khứu giác là một giác quan mạnh mẽ

Ngửi thiên nhiên cũng có tác động mạnh mẽ không kém nhìn hay nghe nó.

Mùi của cây cối và đất chứa đầy hợp chất hữu cơ tự nhiên do thực vật tiết ra, và “khi bạn hít vào, một số phân tử sẽ đi vào máu”.

Giáo sư Willis cho biết, mùi rừng thông là một ví dụ điển hình – chỉ cần 90 giây hít mùi này cũng có thể khiến bạn bình tĩnh hơn, và hiệu quả đó kéo dài khoảng 10 phút.

Bạn có thể nghĩ rằng tác dụng thư giãn của thiên nhiên chỉ nằm trong tâm trí, nhưng một nghiên cứu khác đã phát hiện rằng ngay cả những em bé rất nhỏ, chưa có ký ức hay liên tưởng gì về mùi, vẫn bình tĩnh hơn khi trong phòng có hương limonene – một mùi hương có tác dụng an thần tự nhiên.

4. Giúp đưa vi khuẩn có lợi vào đường ruột

Chạm vào đất có thể giúp cơ thể bạn hấp thụ vi khuẩn có lợi.

Bên cạnh việc làm dịu tâm trí, thiên nhiên còn giúp cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột, vì đất và cây cối chứa nhiều vi khuẩn tốt.

“Đó chính là những loại vi khuẩn có lợi mà chúng ta vẫn mua trong men vi sinh hoặc đồ uống bổ sung”. Giáo sư Willis giải thích.

Giáo sư Ming Kuo đã nghiên cứu ảnh hưởng của điều này đến khả năng chống nhiễm trùng cũng như sức khỏe tinh thần, và cho biết hít phải một số loại vi khuẩn nhất định có thể nâng cao tâm trạng; trong khi các hợp chất kháng khuẩn do cây cối tiết ra – gọi là phytoncides – có thể giúp chống lại bệnh tật.

Bác sĩ Chris van Tulleken, một nhà khoa học chuyên nghiên cứu về nhiễm trùng, nói rằng ông xem thiên nhiên là một môi trường thử thách tích cực, có thể “kích thích hệ miễn dịch”. Ông thường cho con chơi đùa với đất trong rừng, và những vi khuẩn này sẽ xâm nhập vào cơ thể qua mũi hoặc miệng.

Mang thiên nhiên đến với bạn

Thậm chí chỉ cần một hình nền thiên nhiên trên máy tính xách tay cũng có thể giúp bạn thư giãn.

Dĩ nhiên, không phải ai cũng có thể ra rừng bất cứ khi nào muốn, nhưng tin tốt là bạn không cần phải làm thế.

Theo Giáo sư Willis, chỉ một chút thiên nhiên trong nhà cũng có thể tạo ra khác biệt.

Về mặt thị giác, hoa màu trắng hoặc vàng nhạt (như hoa hồng trắng hoặc vàng) được chứng minh là mang lại hiệu ứng thư giãn mạnh nhất đối với hoạt động não bộ.

Về mặt khứu giác, bạn có thể dùng máy khuếch tán tinh dầu chứa pinene (một hợp chất có trong thông) để giúp tâm trí dịu lại.

Và nếu mọi thứ khác đều không khả thi, chỉ cần một bức ảnh rừng cây cũng giúp ích.

Các nghiên cứu cho thấy, nhìn vào hình ảnh thiên nhiên trên máy tính hoặc chỉ cần ngắm một mảng xanh bên ngoài cửa sổ cũng có thể kích hoạt sóng não thư giãn và giảm căng thẳng.

“Mỗi chút đều có tác dụng”, giáo sư Ming Kuo nói.

Nguồn: BBC 
https://www.bbc.com/news/articles/cvg0yvdjgn5o

1 nhận xét:

  1. khong phai cau hoi hay nhat ngay 20/11 ma la cau hoi ngu nhat ngay 20/11 the ma cung la thay giao --cha trach dan viet nam ba bua ,cot nha ,vo duyen va ngu dot y chang thang thay giao nay ,

    Trả lờiXóa