Thứ Tư, 26 tháng 6, 2013

Khi truyền thông "ăn sẵn" từ facebook

Khi truyền thông "ăn sẵn" từ facebook
Nhạc sĩ Trần Quế Sơn từng quả quyết như đinh đóng cột rằng anh không bao giờ dùng facebook dù bạn bè giục giã thế nào. Thế nên, khi biết mình có trang facebook do ai đó lập trên mạng thì Trần Quế Sơn tá hỏa. Sao không tá hỏa cho được khi anh vốn sống kín tiếng mà facebook nghệ sĩ luôn là miếng mồi ngon của truyền thông, nhất là báo mạng. Dù đó là mồi thật hay mồi giả..."
Có những người cần lên báo thường xuyên (điều đó là chính đáng) và cũng có người không phải cái gì cũng muốn lên báo (chắc cũng là chính đáng). Các bạn đã có nguồn khai thác cho công việc rồi thì hy vọng đừng tạo cảm giác cho người đọc: ai cũng thích lên báo bằng mọi chuyện. Đừng khai thác của người khác rồi lại quy chụp, đổ tội cho người dùng facebook là đang PR và cái gì cũng muốn lên báo" - Chẳng phải vô cớ mà mới đây đạo diễn Nguyễn Quang Dũng phải "nhắc khéo" giới truyền thông ngay trên facebook cá nhân của mình.
Bây giờ, vào báo mạng, ta liên tục bắt gặp những tin, bài mà từ đầu đến cuối bài viết (tính luôn cả tấm hình), nguồn tin duy nhất là … facebook. Kiểu làm báo này các báo mạng cực kỳ ưa chuộng và áp dụng triệt để với facebook mang tên người nổi tiếng vì dễ khai thác, lại có độ nóng và câu khách. Đêm ngày họ cử người rình rập facebook của "sao" để… săn status (trạng thái) và ảnh có vấn đề. Săn từ chuyện ăn uống, vui chơi với bạn bè của ca sĩ Kyo York; chuyện Thủy Tiên đón Công Vinh tại sân bay đến việc đoán già đoán non hotgirl Sam chuẩn bị lấy chồng hay chưa, chuyện ChiPu chia tay người yêu, chuyện Elly Trần lộ vòng một... 

Mới đây nhất là thư xin lỗi của Angela Phương Trinh gửi tới công chúng được báo mạng xem như miếng mồi béo bở. Cuộc khẩu chiến của Lưu Thiên Hương và Mỹ Lệ, Cát Phượng và Đức Thịnh trên facebook nhanh chóng được báo mạng cập nhật, vừa tăng lượng tin bài vừa rất hút khách. Phải công nhận rằng truyền thông như cánh tay nối dài của… facebook, giúp thông tin tưởng chừng tầm phào, chìm lấp giữa mớ lằng bà nhằng trên facebook có thể xuất hiện "đường đường chính chính" trên mặt báo, phủ sóng rộng rãi đến người đọc.

Trang facebook của người nổi tiếng trở thành "mỏ vàng" vô tận cho báo mạng. 

Chuyện sẽ không có gì để đạo diễn Nguyễn Quang Dũng phải lên tiếng nếu "cánh tay nối dài" này không quá lạm dụng facebook một cách vô phép tắc khiến làng giải trí vốn đã hỗn loạn, nay càng hỗn loạn hơn. Chỉ cần một phát biểu gây sốc, một câu nói bóng gió hay đá xoáy ai đó, các trang mạng nhanh chóng chụp cắt và đăng mà không cần xin phép hay trao đổi lại với nghệ sĩ. Đến khi bị dư luận chí trích, nghệ sĩ mới biết ý kiến của mình đã đăng lên báo từ bao giờ như trường hợp của Đức Thịnh trong vụ Cặp đôi hoàn hảo 2013. Tưởng mình trút giận với Cát Phượng lên facebook cho đỡ đau đầu, ai ngờ lại rước tai họa. Còn nhớ khi Yasuy đăng quang, dòng chia sẻ của ca sĩ Mỹ Linh với nhạc sĩ Huy Tuấn lập tức bị truyền thông khai thác. Tức tối khi không dưng bị dư luận ném đá, Mỹ Linh phản ứng: "Tôi nói trên facebook là chỉ chia sẻ với bạn bè tôi, tại sao lấy đó là căn cứ?".

Thói quen "ăn sẵn" không xin phép, không cần động não, không cần kiểm chứng của một số nhà báo mạng khiến nghệ sĩ nơm nớp lo sợ sớm muộn gì các phát ngôn bừa bãi từ trang facebook giả mạo cũng trở thành mồi ngon cho báo chí. Đơn cử như vụ ca sĩ Mỹ Lệ nói xấu Mỹ Tâm về việc "hét" cátsê trong sự kiện bắn pháo hoa tại TP Đà Nẵng. Các trang mạng vẫn nháo nhào đưa tin mà không hề hay biết trang facebook Mỹ Lệ đó là giả mạo.

Tuy nhiên, cũng có không ít nghệ sĩ lợi dụng vào thói quen "ăn sẵn" lười biếng này để dắt mũi truyền thông, tạo cơ hội đánh bóng tên tuổi. Họ tạo scandal trên facebook, đến khi bị dư luận lên án, họ bù lu bù loa rằng bị trang giả mạo hãm hại. Nhưng không phải ai cũng muốn nổi tiếng bằng thị phi.

Người làm báo mạng trước đòi hỏi thông tin nhanh nhạy, họ ngần ngại phỏng vấn nghệ sĩ bởi phải chờ đợi lâu, chưa kể bị nghệ sĩ né tránh. Đến khi chuyện đã rồi thì mới lên tiếng. Do đó, tình trạng lấy thông tin từ facebook mà không xin phép vẫn chưa có dấu hiệu thuyên giảm. Rốt cuộc, nghệ sĩ chân chính và độc giả thì lãnh đủ vì hoang mang trong mớ bòng bong thông tin, còn người đăng báo thì chẳng hề hấn gì
.


Đạo diễn Nguyễn Quang Dũng: "Nghệ sĩ cân nhắc trước khi đăng thông tin":
Tôi thỉnh thoảng cũng bị các bạn trang mạng lấy thông tin, trích bài viết, lấy hình ảnh nhưng chưa xảy ra vụ gì gặp rắc rối nặng nề. Tôi lên tiếng vì thấy gần đây báo chí, đặc biệt là báo mạng họ lạm dụng khai thác quá nhiều. Họ còn lên giọng đạo đức, nhưng chính họ - một phép lịch sự tối thiểu là xin phép cũng gần như không có.
Nhà báo khai thác thông tin vô tội vạ facebook xuất phát việc từ rất nhiều nghệ sĩ thích được như vậy, tạo nên cảm giác cho báo chí thấy rằng ai cũng muốn được lên báo. Không ai lên tiếng, chưa có trường hợp nào bị lên án gay gắt hay bị kiện và họ thấy chả sao nên thành nhờn. Báo chí cũng có người này người kia, nghệ sĩ cũng vậy. Cho nên tôi có đề nghị các bạn báo chí lấy thông tin trên facebook nên xin phép và ghi chú trong bài viết là thông tin này "đã được chủ facebook đồng ý" thì bạn đọc sẽ biết thông tin đó người chủ facebook có muốn xuất hiện trên báo không hay do người viết tự khai thác?
Tôi nghĩ nhà báo cũng không phải là người "dại" để nghệ sĩ dắt mũi dễ dàng đâu. Hôm nay họ đăng thế này, mai họ lại đính chính, lại đăng khác hẳn. Không riêng nghệ sĩ, mà ai cũng phải cân nhắc không chỉ trong việc đăng thông tin trên facebook mà ngay cả trong giao tiếp hằng ngày. Và tất nhiên, cả những người trích dẫn cũng phải cân nhắc và tôn trọng khi dùng vào việc khác ở môi trường và với đối tượng khác.
Ca sĩ người Mỹ Kyo York: "Tôn trọng và hợp tác với nhau":
Facebook là nơi mà tôi có thể gần gũi với các fan của mình. Tôi không muốn hoặc cần thông tin đó lên báo vì đó là những chia sẻ đời thường của mình. Nhưng các trang báo mạng lại thường lấy các ảnh hay một câu chuyện nào đó mà tôi chia sẻ trên facebook để copy lại trong một bài phỏng vấn mà không xin phép. Điều đó khá nguy hiểm. 
Từ kinh nghiệm bản thân, tôi nghĩ rằng nghệ sĩ nên có trách nhiệm với lời nói của mình. Sẽ rất nguy nếu các trang giả mạo nghệ sĩ phát ngôn bừa bãi. Hiện giờ có một trang đang giả mạo trang facebook của tôi, lấy những thông tin từ facebook của tôi và đăng lại. Mặc dù trang này chưa gây rắc rối nhưng tôi đang xem kỹ lại và cố gắng kiểm soát nó. Tôi đã cố gắng liên lạc với chủ trang nhưng anh ta không trả lời tin nhắn. Tôi nghĩ người này sẽ gây thiệt hại cho mình trong tương lai. Tôi cho rằng nhà báo cần tôn trọng nghệ sĩ. Nhiều nhà báo đang quá xét nét nghệ sĩ. Tốt hơn hết là hai bên nên hợp tác với nhau để đưa tin một cách chính xác nhất.
Diễn viên hài Minh Béo: "Cần lắm cái tâm của nhà báo"
Trước tình trạng có quá nhiều trang mạng giả mạo để kêu gọi quyên góp từ thiện, lừa đảo mọi người, tôi công khai số điện thoại riêng lên facebook. Ai có thắc mắc, nghi ngờ gì đều có thể gọi trực tiếp cho tôi theo số điện thoại đó vì facebook chỉ là một phần trong cuộc sống, không thể đại diện thay mình được. Facebook cũng là con dao hai lưỡi. Nghệ sĩ cũng có lúc này, lúc khác, có những phát ngôn chưa chín chắn, nhà báo đăng lên khác gì chuyện nhỏ xé ra to. Tất cả các thông tin trên facebook nghệ sĩ khi bị đưa lên báo thường không có lời xin phép và chúng tôi buộc phải chấp nhận điều đó. Tôi nghĩ để tránh hệ lụy, nhà báo phải làm bằng cái tâm của mình, đưa thông tin chính xác. Khi cảm thấy không chính xác, họ phải liên lạc trực tiếp với nghệ sĩ. Đừng nghe thông tin loáng thoáng rồi hấp tấp đăng lên. Nghệ sĩ phản hồi lại bằng cách nhắn tin xin lỗi hoặc đính chính. Phần đính chính có mấy ai đọc. Cho nên nghệ sĩ vẫn là người thiệt thòi
http://vnca.cand.com.vn/vi-VN/diendan/2013/6/58183.cand
  Mai Quỳnh Nga

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét