Thứ Sáu, 10 tháng 5, 2013

Chuyện thuế ở Mỹ và thế giới

Chuyện thuế ở Mỹ và thế giới
Benjamin Franklin từ hơn 200 năm trước từng nói rằng trên đời này chẳng có gì là chắc chắn cả, chỉ trừ có thuế má và cái chết. Quả vậy, ai mà thoát được hai “gánh nặng” này? Ngày 15 tháng 4 vừa qua là hạn chót công dân Mỹ phải nộp tờ khai và đóng thuế lợi tức, ai làm xong cũng nhẹ cả mình. Bây giờ là lúc coi lại một số dữ kiện vui vui liên quan đến thuế:Thuật ngữ “tax” là do tiếng La tinh taxo có nghĩa: tôi ước tính. Tiếng Việt và chữ Hán đều dùng “thuế - , còn tại sao lại ghép lại thành “thuế má” thì đành chịu!
Những loại thuế “kỳ cục”
- Hồi thế kỷ thứ I, Hoàng đế Vespasian của La Mã đánh thuế trên nước tiểu, thời đó được thu dụng để thuộc da và giặt giũ áo quần vì là nguồn chứa ammonia.
- Năm 1691 nước Anh đánh thuế số cửa sổ mỗi nhà. Sau đó nhà cửa được xây có rất ít cửa sổ, hoặc bị bít đi để khỏi đóng thuế. Thấy sức khoẻ bết bát do thiếu không khí vào nhà, thuế này bị bãi bỏ năm 1851.
- Hoàng đế Nga Peter Đại đế đánh thuế trên râu năm 1705 để khuyến khích nam giới giữ bộ mặt nhẵn nhụi, là mốt rất thịnh hành ở Tây Âu thời đó.

- Thập niên 1880, Canada lập ra thuế đánh trên đầu người Trung hoa để ngăn chận người Tầu nhập cư sau khi đường hỏa xa đã hoàn tất, không cần nhân công nữa.

- Nước Anh có thuế đánh vào TV; loại màu bị thuế nhiều hơn loại đen trắng, và người mù mà có TV chỉ trả thuế phân nửa.

Một số tác động của thuế


- Một trong những yếu tố góp phần tạo ra cuộc Cách mạng Pháp (1879) là thuế đánh vào muối, bị nhiều người ghét và cho là bất công, dẫn tới họ tham gia vào cuộc cách mạng.

- Nhật báo sở dĩ in trên giấy khổ lớn là do luật thuế năm 1816 của Anh. Loại “thuế kiến thức” này đánh theo số trang, do đó báo chí bắt đầu dùng khổ giấy lớn để giảm thuế.

- Một sử gia cho rằng yếu tố chính yếu tạo ra sự lớn mạnh của Hồi giáo, không phải là họ đã dùng lưỡi gươm để ép buộc người ta theo đạo mà là dùng thuế để chiêu dụ. Thuở đó, người theo đạo Thiên Chúa và Do Thái phải trả một loại thuế đặc biệt, trong khi người Hồi giáo thì được miễn.

Thuế ở Mỹ

- Năm 1787 công dân Mỹ chỉ được đi bầu nếu có đóng thuế.

- Nguyên nhân cuộc Nội chiến ở Hoa Kỳ không phải vì vấn đề nô lệ mà chính yếu vì thuế.

- Thuế lợi tức đầu tiên ở Mỹ được đánh tháng 7 năm 1861 để giúp chi phí cho cuộc Nội chiến. Năm 1862 nó được thu hồi và thay thế bằng thuế lợi tức theo bậc lương. Hệ thống hiện thời được làm thành luật năm 1913 trước khi Thế chiến I bắt đầu.

- Thế chiến II dẫn đến việc thành lập Văn phòng Thuế vụ, sau này đổi thành Sở Thuế vụ, là tổ chức thu thuế và kế toán lớn nhất thế giới hiện nay.

- Năm 1913, khi người Mỹ bắt đầu nộp thuế lợi tức hằng năm cho liên bang, họ thường để dành tiền để đóng trọn gói một lần. Mãi đến Thế chiến II, khi chính phủ cần một số tiền thu vào đều đặn để chi tiêu cho chiến tranh, thuế mới bắt đầu được trừ trên check lương.

- Năm 1913, luật lệ về thuế má chỉ dài 400 trang. Đến 2010, đã lên tới 70 ngàn trang. Số từ trong bộ luật thuế Liên bang là 3 triệu 700 ngàn, trong khi toàn bộ cuốn Thánh Kinh chỉ có khoảng 700 ngàn từ.

- Trên trang mạng của sở thuế có ít nhất 480 mẫu thuế khác nhau.

- Mẫu thuế liên bang 1040 được đặt ra năm 1913 dài 3 trang, đòi hỏi các công dân và thường trú nhân có lợi tức từ $3 ngàn trở lên phải khai.

- Năm 2007, có 40% các gia đình không thiếu thuế lợi tức liên bang. Năm 2012 sẽ có thể đến 47% người dân Mỹ không nạp thuế lợi tức.

- Năm 2007 sở thuế cho biết có 99,316,995 người thọ thuế gọi tới, viết thư hoặc đi vào văn phòng của họ để xin giải đáp thắc mắc về thuế.

- Người Mỹ tiêu phí mỗi năm khoảng $27.7 tỷ chỉ để khai thuế.

- Năm 2009, số ngày trung bình một người phải làm để trả thuế là 103 ngày.

- Có nhiều loại thuế: lợi tức, an sinh xã hội, tài sản, thuế khi mua hàng, và excise tax (còn gọi là thuế tội lỗi (sin tax) đánh trên rượu, thuốc lá và bài bạc).

- Ai đi làm mà có lãnh lương thường đều phải trả thuế liên bang. Thêm 43 tiểu bang còn đánh thuế lợi tức nữa, ngoại trừ Alaska, Florida, Nevada, South Dakota, Texas, Washington và Wyoming.

- Trong thực tế, thuế liên bang đánh vào xí nghiệp là 35%, nhưng nhiều công ty trả thuế ít hơn nhiều do biết lợi dụng những cách giảm thuế và các lỗ hổng trong luật lệ: Năm 2009 Bank of America có lợi nhuận khoảng $4.4 tỷ, năm 2010 General Electric có lợi tức trên $4 tỷ, mà cả hai không trả đồng thuế nào.

- Theo gương Jimmy Carter, mỗi tổng thống Mỹ sau ông đều công bố bản khai thuế của mình.

1 nhận xét:

  1. Rất hữu ích, biết thêm về hệ thống thuế ở mỹ

    Trả lờiXóa